Δεν είναι
μεταδοτική αρρώστεια
Διεθνής έκθεση βιβλίου
Φρανκφούρτης Αντιμετωπίζουμε
έναν πολιτισμικό αγώνα. Δεν θα μπορέσει να κερδηθεί εάν αντιμετωπίσουμε την δεξιά
σκέψη σαν τη πανούκλα
Απόδοση μεταφραση απο τη Γερμανική Dr. rer pol Νίκος Θεοδοσάκης
Φωτογραφία:
Thomas Lohnes / AFP / Getty Images
Πώς
αντιμετωπίζουμε την ενισχυμένη Δεξιά; Μια συχνά επιλεγμένη μέθοδος είναι να αρνηθείς
την αντιπαράθεση ή να την απόρριψεις τελείως την δεξιά: ένας καθαρά
αποκλεισμός. Των δεξιών διανοουμένων δεν
θα πρέπει να τους δίδεται «κανένα
φόρουμ». Είναι αμηχανία να προσπαθεί
κάποιος να γίνεται προσεχτικός απέναντι στους δεξιούς να μη τους «αναβαθμίζεις
και να τους δίνεις αξία» και να μη «κανονικοποιείται
κοινωνικά η δική τους σκέψη». Σε αυτό αντιτίθεται το φιλελεύθερο αίτημα να
συζητούνται οι αμφιλεγόμενες απόψεις σε
δημόσιες παραστάσεις.
Αυτό έγινε
σαφές στη φετινή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης. Η ένωση βιβλιοπωλών του Γερμανικού
Βιβλίου και η διοίκηση της εμπορικής έκθεσης
επιχείρησαν και τις δύο στρατηγικές. Υπερασπίστηκαν την παρουσία των δεξιών
εκδοτών και οργανώθηκαν οι ίδιοι ως ηγέτες της διαμαρτυρίας ενάντια στους δεξιούς.
«Δεν θέλαμε να αποκλείσουμε κανένα», δήλωσε ο διευθυντής
της έκθεσης του βιβλίου Juergen Boos, παρέχοντας μια πλατφόρμα για συζήτηση. Την ίδια στιγμή, ο διευθύνων
σύμβουλος της Ενωσης διαμαρτυρήθηκε
μπροστά από το stand του δεξιού εκδοτικού οίκου Ανταίου[1],
χαρακτηρίζοντάς τον ως απειλή για τη δημοκρατία. Ένα άλλο stand όμως λοξά απέναντι του, του
ιδρύματος Amadeu
Antonio μιλούσε κατά του ρατσισμού και του δεξιού εξτρεμισμού.
Μια
ασυνήθιστη συμπεριφορά για έναν οικοδεσπότη. Επιπλέον και ηθικά αμφισβητήσιμη. Εξάλλου,
ο εκδότης του Antaios , Götz Kubitschek
και η σύζυγός του Ellen Kositza ταυτίζονται με την Sophie Scholl και την εθνική
συντηρητική αντίσταση ενάντια στο καθεστώς των Nazi. Οι ιδέες που κυκλοφορούν
στο νεογέννητο περιβάλλον έχουν πολλές πηγές - συμπεριλαμβανομένων πολλών
αντιδημοκρατικών. Ωστόσο, η δαιμονοποίησή τους, σαν φερόμενο πνεύμα του Χίτλερ, είναι ανέντιμο. Ο Per Leo,
συν-συγγραφέας του βιβλίου, Speaking with Rights είπε ότι πρόσκληση του Ίδρυματος Amadeu Antonio
είχε ως αποτέλεσμα να τοποθετηθεί ένας εξορκιστής δίπλα στον εκδότη. Αυτό ήταν
" καθαρά σαν ένα μαγικό ξόρκι",
για το οποίο οι Δεξιοί γελούσαν
χαιρέκακα. Στην πραγματικότητα, αυτό έδωσε στον εκδοτικό οίκο μια δημοσιότητα
που ο τελευταίος θα μπορούσε μόνο να είχε
ονειρευτεί πριν. Η «κίνηση Σαχ κατά των εξτρεμιστών της δεξιάς», όπως χαρακτηρίστηκε
η ενέργεια στις ηλεκτρονικές σελίδες του ραδιοφώνου της
Έσσης έθεσε περισσότερο σε θέση Σαχ-Ματ την Ένωση βι βλιοπωλών του βιβλίου και την διαχείριση της
έκθεσης του βιβλίου. Επιπλέον έλαβαν και ξεκάθαρη κριτική και από τον δικό τους
επάγγελμα δηλαδή τον τομέα της πώλησης του βιβλίου.
Η Dresdner
βιβλιοπώλης Susanne Dagen ξεκίνησε μια ηλεκτρονική
petition κατηγορώντας την Ένωση βιβλιοπωλών να επιδιώξει αυτοβούλως και με αυθάδεια να καθορίσει
«τι είναι αποδεκτό ως γνώμη και τι όχι στα πλαίσια του δικού τους τρόπου σκέψης»
. Μεταξύ των πρώτων υπογραφόντων αυτού του "Χάρτη 2017" είναι
συγγραφείς όπως ο Uwe Tellkamp ή η Cora Stephan. Θεωρούνται συντηρητικοί, αλλά
όχι ως δεξιόχειρες ριζοσπάστες.
Στην πραγματικότητα,
ο «αγώνας εναντίον της Δεξιάς», που οργανώνεται από εκπροσώπους των
φιλελεύθερων θεσμών, έχει κάτι αυθαίρετο στην πολιτιστική σκηνή. Διότι οι εκδότες
εκείνων των συγγραφέων, από τους οποίους η
Νέα Δεξιά ρουφάει το νέκταρ της σκέψης τους, παραμένουν πέρα από οποιαδήποτε
κριτική. Ο Ernst Jünger εμφανίζεται με τον εκδότη Klett-Cotta, ο Carl Schmitt
στον εκδότη Duncker & Humblot. Η
σειρά αυτών μπορεί να συνεχιστεί. Όσον
αφορά το περιεχόμενο, δεν μπορεί να γίνει ποιο κατανοητό από το ότι η πρόσκληση
των Marc JONGEN ή Götz Kubitschek στα φόρα συζητήσεων στο γερμανικό πόντιουμ προκάλεσε θύελλα διαμαρτυρίας πολλών καλλιτεχνών εργαζόμενων
στον πολιτιστικό τομέα, αλλά όχι όσο αφορά
τις δημόσιες εμφανίσεις του Peter Sloterdijk. Ενός εξέχοντος φιλόσοφου που είναι μια από τις σημαντικότερες πηγές ιδεών
για τους δύο.
Είναι
παράλογο εάν τα θεσμικά όργανα, που πρόκειται να αποτελέσουν ένα φόρουμ για τον
δημοκρατικό λόγο, αποκλείουν μέρος του
δεξιού λόγου από το ακροατήριο. Αυτή είναι η στάση των σκηνοθετών του θεάτρου
Maxim Gorkim και του παλατιού Friedrichstadt. Δεν θα έπρεπε επί τούτου οι
δημοκράτες να προσπαθούν να πείσουν άλλους λογοτέχνες με επιχειρήματα αντί να
τους αρνούνται την πρόσβαση του στην αγορά ? Το θέατρο, όπως υπογραμμίζει ο δραματουργός
Bernd Stegemann, είναι "από τη φύση ένα ς δημόσιο χώρος πάνω στον οποίο
πρέπει να διεξαχθεί η πολιτισμένη αντίφαση". Από αυτή την άποψη, έχει έναν
εξαιρετικά σημαντικό ρόλο για τη δημοκρατία. Εδώ, οι κοινωνικές αντιφάσεις μπορούν να
εκπροσωπούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι συγκεκριμένα κατανοητές. Οι σκηνές
είναι ένας χώρος αντανακλαστικής δημιουργίας γνώμης και όχι της κομματική σου
θέσης. Αυτό διακρίνει την πολιτιστική σφαίρα από την πολιτική επιχείρηση.
Η Έκθεση
Βιβλίου της Φρανκφούρτης ήταν πάντα μια σκηνή στην οποία εκφράστηκαν οι πραγματικές
σημαντικές κοινωνικές συγκρούσεις στη ΟΔΓ.
Το 1967, η εξωκοινοβουλευτική αντιπολίτευση χρησιμοποίησε τις αίθουσες της
έκθεσης ως βάθρο για τις εκστρατείες
τους εναντίον του εκδότη Springer. Σήμερα έχουμε να κάνουμε με έναν πολιτισμικό
αγώνα. Αυτή τη φορά, είναι πάλι μια ακόμη σαφώς προσδιορισμένη ομάδα στρατηγικά
έξυπνων δεξιών διανοούμενων που θεωρούν
τον εαυτό τους ως προάγγελο μιας νέας εποχής. Δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπιστούν
με την υπάρχουσα στρατηγική αποκλεισμού. Οι ιδέες τους βρίσκουν μεγάλη
ανταπόκριση. Πρέπει να αποδυναμωθούν. Για να ηρεμήσουμε: Οι θεωρίες δεξιών
στοχαστών δεν είναι μεταδοτικές. Όποιος θέλει να κερδίσει τη μάχη στο πεδίο
μάχης της διανόησης πρέπει να ασχοληθεί και με αυτή τη σφαίρα να διαβάσει πολύ
και στη συνέχεια να αναζητήσει την ανοιχτή διαμάχη. Με αυτόν τον τρόπο, το
αριστερό μπορεί να έρθει και πάλι στην επίθεση.
Θέση του μεταφραστή:[ Η γενικότητα του επιλόγου της επικριτικής αναφερόμενος σε δυο διαφορετικά στρατόπεδα, των δεξιών και των αριστερών, δυστυχώς υποβάθμισε την σπουδαιότητα στον τρόπο αντιμετώπισης του σχολιαστή μιας τέτοιας πολτισμικής διαφοράς στο χώρο του βιβλίου και όχι μόνο. Εδω φαίνεται και πάλι όσο και ιστορικά πλέον αποδεδειγμένα, ότι τόσο η δεξια νόσο και η αριστερα δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται για την ανακατανομη των ιδεών ανάμεσα στα κοινωνικά στρώματα. Θα πρέπει να βρεθεί άλλος λόγος αναφοράς.]
[1] Ο Ανταίος ήταν μυθικός γίγαντας, γιος του
θεού Ποσειδώνα και της Γης και βασιλιάς της Λιβύης. Αποτελεί κομμάτι και της
ελληνικής μυθολογίας και της βερβερικής μυθικής παράδοσης. Σύμφωνα με την
παράδοση ο Ανταίος προκαλούσε όποιον περνούσε από τη χώρα του να παλέψουν και
πάντα νικούσε, όντας αήττητος από την επαφή του με τη Γη. Τη δύναμη αυτή του
Ανταίου αντιμετώπισε ο Ηρακλής και τον νίκησε σηκώνοντάς τον από το έδαφος. Ο
Ηρακλής βρέθηκε στην περιοχή στο δρόμο του για τον 11ο άθλο του, την εύρεση του
Κήπου των Εσπερίδων.Η πάλη Ανταίου και Ηρακλή αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς
καλλιτέχνες κατά την αρχαιότητα και την Αναγέννηση. Ο μύθος δηλώνει αφενός τη δύναμη του ριζωμένου στην
πατρίδα ανθρώπου και αφετέρου την πάλη του γηγενούς στοιχείου του ευρύτερου
ελληνικού χώρου με τους Δωριείς αποίκους.
