Μια εισαγωγή στην σπορά σύννεφων
Μην κατηγορείτε τη φρικτή βροχή του Ντουμπάι με την σπορά των σύννεφων - η καταιγίδα ήταν πολύ μεγάλη για να είναι ανθρώπινο δημιούργημα.
Βροχοπτώσεις ρεκόρ έπληξαν την αραβική χερσόνησο αυτή την εβδομάδα, προκαλώντας πλημμύρες στο Ντουμπάι και το Αμπού Ντάμπι, καθώς και σε άλλες παράκτιες πόλεις στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα προκάλεσαν εικασίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με το αν το μακροχρόνιο πρόγραμμα σποράς νεφών των ΗΑΕ έπαιξε ρόλο. Αλλά η σπορά των νεφών σχεδόν σίγουρα δεν είχε κανένα σημαντικό ρόλο στις πλημμύρες.
Πόσο ασυνήθιστη ήταν η πρόσφατη βροχή στην αραβική χερσόνησο;
Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ήταν το πιο ακραίο τέτοιο γεγονός από τότε που ξεκίνησαν τα αρχεία το 1949, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Emirates. Μεταξύ 15 και 16 Απριλίου, αρκετές περιοχές της χώρας είδαν περισσότερες βροχές σε 24 ώρες από ό, τι συνήθως πέφτει σε ένα ολόκληρο έτος. Οι έντονες βροχοπτώσεις είναι ασυνήθιστες για την περιοχή της ερήμου, αν και όχι ανήκουστες - τα ΗΑΕ είδαν έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες το 2016, για παράδειγμα.
Τα συστήματα αποστράγγισης στις παράκτιες πόλεις των ΗΑΕ κατακλύστηκαν από απορροή, γεγονός που οδήγησε σε πλημμύρες. Δραματικές εικόνες αεροπλάνων που τροχοδρομούν μέσα από λιμνάζοντα νερά στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Ντουμπάι κοινοποιήθηκαν ευρέως στο διαδίκτυο.
Στη γειτονική χώρα του Ομάν, ξαφνικές πλημμύρες σκότωσαν τουλάχιστον 18 ανθρώπους. Το Μπαχρέιν, το Κατάρ και μέρος της Σαουδικής Αραβίας είδαν επίσης ασυνήθιστες βροχοπτώσεις.
Οι εικασίες ότι η σπορά νεφών μπορεί να έπαιξαν ρόλο στην πρόσφατη βροχή τροφοδοτήθηκαν αφού ένας μετεωρολόγος από το Εθνικό Κέντρο Μετεωρολογίας των ΗΑΕ (NCM) δήλωσε στο Bloomberg News ότι τα αεροπλάνα είχαν σπείρει σύννεφα πάνω από τη χώρα τις ημέρες πριν από την καταιγίδα. Ωστόσο, η NCM ανέφερε αργότερα σε δήλωσή της ότι δεν είχε πραγματοποιηθεί σπορά κατά τη διάρκεια της καταιγίδας.
«Λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη την ασφάλεια των ανθρώπων μας, των πιλότων και των αεροσκαφών μας», ανέφερε. "Η NCM δεν διεξάγει εργασίες σποράς νεφών κατά τη διάρκεια ακραίων καιρικών φαινομένων".
Ακόμη και αν η σπορά νεφών είχε λάβει χώρα κατά τη διάρκεια της καταιγίδας, θα είχε το πολύ οριακή επίδραση στην ποσότητα των βροχοπτώσεων και μόνο στις τοπικές περιοχές. Η έκταση της βροχής σε αρκετές χώρες, και ο περιορισμένος αντίκτυπος της σποράς νεφών γενικά, υποδηλώνει ότι σχεδόν σίγουρα δεν έπαιξε σημαντικό ρόλο. «Δεν υπάρχει τεχνολογία που να μπορεί να δημιουργήσει ή ακόμη και να τροποποιήσει σοβαρά αυτό το είδος βροχοπτώσεων», δήλωσε ο Maarten Ambaum στο Πανεπιστήμιο του Reading στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Πώς λειτουργεί η σπορά σύννεφων;
Ας δούμε λοιπόν αυτό το εκπληκτικό γεγονός σύννεφων: τα σταγονίδια σύννεφων δεν είναι καθαρό νερό. Όταν κοιτάζουμε ένα σύννεφο, κάθε σταγονίδιο σύννεφου περιέχει έναν πυρήνα συμπύκνωσης σύννεφων (CCN), μια λεπτή σκόνη σωματιδίων, γύρη, αιθάλη ή ακόμα και θαλασσινό αλάτι, το οποίο είναι απαραίτητο για τη συμπύκνωση υδρατμών σε ένα σταγονίδιο.
 | |
Τα σύννεφα επηρεάζονται έντονα από
τη διαθεσιμότητα του CCN. Ένα
από τα πιο εντυπωσιακά οπτικά παραδείγματα είναι ο σχηματισμός
"διαδρομών πλοίων". Αυτά είναι σύννεφα που σχηματίζονται κατά
μήκος των διαδρομών των πλοίων, ορατά από το διάστημα ως έντονα, γραμμικά
μοτίβα στους ωκεανούς. Σχηματίζονται όταν τα καυσαέρια ντίζελ των πλοίων, τα
οποία είναι γεμάτα σωματίδια, χρησιμεύουν ως πρόσθετο CCN και οδηγούν στη δημιουργία νεφών.
Οι γραμμές σε αυτό το διάγραμμα είναι ίχνη πλοίων - σύννεφα που σχηματίζονται όταν τα καυσαέρια των πλοίων φορτωμένα με σωματίδια λειτουργούν ως πυρήνες νεφών, οδηγώντας στο σχηματισμό νεφών.
Τώρα ας εισαγάγουμε μερικά σωματίδια πυρήνων πάγου (INPs) σε αυτό το σύννεφο. Τα INP είναι συνήθως πολύπλοκες δομές όπως ορυκτή σκόνη ή βιολογικά σωματίδια, τα οποία είναι αποτελεσματικά στην κατάλυση της εναπόθεσης υδρατμών απευθείας ως πάγος, παρακάμπτοντας την υγρή φάση υπό ψυχρότερες συνθήκες. Αυτά τα INP αρχίζουν να αναπτύσσονται ως σωματίδια πάγου, τα οποία αντιπροσωπεύονται από τα γκρίζα εξάγωνα(ΙΙ):
Wikipedia, εδω συμβαίνει το εξής:
Η διαδικασία Wegener-Bergeron-Findeisen είναι μια διαδικασία ανάπτυξης κρυστάλλων πάγου που συμβαίνει σε σύννεφα μικτής φάσης (που περιέχουν ένα μείγμα υπερψυγμένου νερού (Supercooling) και πάγου)... Αυτό είναι ένα υποκορεσμένο περιβάλλον για το υγρό νερό αλλά ένα υπερκορεσμένο περιβάλλον για τον πάγο με αποτέλεσμα την ταχεία εξάτμιση του υγρού νερού και την ταχεία ανάπτυξη κρυστάλλων πάγου μέσω της εναπόθεσης ατμών. Εάν η αριθμητική πυκνότητα του πάγου είναι μικρή σε σύγκριση με το υγρό νερό, οι παγοκρύσταλλοι μπορούν να μεγαλώσουν αρκετά ώστε να πέσουν από το σύννεφο και να λιώσουν σε σταγόνες βροχής, εάν οι θερμοκρασίες των χαμηλότερων επιπέδων είναι αρκετά θερμές.
Με άλλα λόγια, τα σωματίδια πάγου αρχίζουν να αναπτύσσονται τραβώντας υδρατμούς από τον αέρα, ο οποίος στεγνώνει τον αέρα, οδηγώντας σε εξάτμιση των υγρών σταγονιδίων. Μετά από λίγο καιρό, αυτό μοιάζει με το σύννεφο(ΙΙΙ):
Τελικά, τα σωματίδια πάγου μεγαλώνουν αρκετά ώστε να πέσουν από την ατμόσφαιρα και, ιδού, η σπορά σύννεφων έχει προκαλέσει βροχή ή χιόνι!
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να σπείρετε σύννεφα, όπως το να πετάτε αεροπλάνα μέσα από τα σύννεφα και να ρίχνετε INP ή να απελευθερώνετε INP από επίγειους διανομείς και να αφήνετε τα ατμοσφαιρικά ρεύματα να τα μεταφέρουν στα σύννεφα.
Δείτε το εξαιρετικά ενδιαφέρον βίντεο που δείχνει μια επίδειξη σποράς σύννεφων από την ομάδα που το εφηύρε:
Λειτουργεί πραγματικά η σπορά σύννεφων; Ναι!
Υπήρξε ένα επιστημονικό πείραμα πριν από μερικά χρόνια για να μετρηθεί πόση επιπλέον χιονόπτωση θα μπορούσε να δημιουργηθεί από τη σπορά σύννεφων ορεινών κυμάτων. Τα σύννεφα των ορεινών κυμάτων - σύννεφα που σχηματίζονται όταν ο αέρας ψύχεται καθώς ρέει πάνω από τα βουνά - είναι μερικά από τα πιο επιδεκτικά στη σπορά σύννεφων, επειδή ο αέρας ψύχεται γρήγορα καθώς ανεβαίνει, οδηγώντας σε μεγάλο αριθμό υπερψυγμένων υγρών σταγονιδίων. Η προσθήκη INP σε αυτόν τον αέρα μπορεί να δημιουργήσει σωματίδια πάγου που πέφτουν από το σύννεφο.
Τα αποτελέσματα αυτού του πειράματος έδειξαν ότι λειτούργησε, αλλά η βελτίωση ήταν μέτρια.
Είναι η σπορά σύννεφων απάτη; Και αυτό ναι!
Η σπορά σύννεφων λειτουργεί ανακατανέμοντας το νερό σε σύννεφα που περιέχουν ήδη πολύ νερό. Αυτό σημαίνει ότι λειτουργεί μόνο σε πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, να λειτουργήσει εάν δεν υπάρχουν ήδη πλούσια σε νερό σύννεφα στην ατμόσφαιρα.
Πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, απελπισμένοι για βροχοπτώσεις και μη εξοικειωμένοι με τις αρχές της φυσικής των νεφών, είναι ευάλωτοι στην εκμετάλλευση από τους σπαρτές σύννεφων που υπερεκτιμούν την αποτελεσματικότητα των μεθόδων τους ή υπόσχονται μη ρεαλιστικά αποτελέσματα. Οι αδίστακτοι σπαρτές σύννεφων μπορούν να βγάλουν τα προς το ζην εκμεταλλευόμενοι αυτούς τους ανθρώπους προσφέροντάς τους ελπίδα και λύσεις όταν οι μετεωρολόγοι τους λένε ότι δεν υπάρχει ελπίδα. Περιστασιακά, οι φυσικές βροχοπτώσεις μπορεί συμπτωματικά να ακολουθήσουν μια προσπάθεια σποράς νεφών, επιτρέποντας σε αυτούς τους φορείς εκμετάλλευσης να διεκδικήσουν την επιτυχία και να διαιωνίσουν περαιτέρω τις παραπλανητικές πρακτικές τους.
Το 2011, ο κλιματολόγος του Τέξας, John Nielsen-Gammon, προσλήφθηκε για να επαληθεύσει τα αποτελέσματα ενός πειράματος σποράς νεφών. Ήταν μια θλιβερή αποτυχία που δεν παρήγαγε βροχή. Έγραψε για τις εμπειρίες και τα ευρήματά του στο ιστολόγιό του (αρχειοθετημένο εδώ), όπου κατέληξε:
«Μέχρι τώρα η υπόθεση εργασίας μου είναι ότι οι βροχοποιοί δεν είναι ανέντιμοι ή προσπαθούν να ξεγελάσουν κανέναν, απλά δεν καταλαβαίνουν πώς λειτουργεί η ατμόσφαιρα και έχουν ξεγελάσει τον εαυτό τους να πιστεύουν ότι μπορούν να κάνουν κάτι γι 'αυτό. Περίεργα πράγματα συμβαίνουν με τον καιρό όλη την ώρα, και αν συμβούν τα σωστά πράγματα, είναι εύκολο να αρχίσετε να σκέφτεστε ότι έχετε καταφέρει να κάνετε κάτι. Τα αποχαιρετιστήρια λόγια μου προς τον συντονιστή επενδύσεων είναι: «Αν περιμένετε αρκετά, θα βρέξει οπουδήποτε».
Λαμβάνοντας υπόψη όλο αυτό το υπόβαθρο και την ιστορία, οι περισσότεροι μετεωρολόγοι έχουν καταλήξει να βλέπουν τη σπορά σύννεφων με σκεπτικισμό.
Έτσι, μάλλον δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι κάποιος ειναι σκεπτικός σχετικά με τον αντίκτυπο της σποράς σύννεφων στις πλημμύρες στο Ντουμπάι. Ο σκεπτικισμός είναι αρκετά γενικός, αλλά πολλοί άλλοι μετεωρολόγοι έχουν σταθμίσει με συγκεκριμένες αντιρρήσεις για τη σύνδεση μεταξύ αυτού του συγκεκριμένου γεγονότος και της σποράς νεφών.
Από την άλλη, υπάρχει πάντα κλιματική αλλαγή. Μία από τις παλαιότερες και πιο ισχυρές προβλέψεις της επιστήμης του κλίματος είναι ότι ένας θερμαινόμενος κόσμος θα βιώσει πιο έντονα γεγονότα βροχοπτώσεων. Αυτή η προσδοκία πηγάζει από τη βασική φυσική και έχει επικυρωθεί παρατηρητικά, οπότε μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτό συμβαίνει πραγματικά.
Γεγονότα όπως οι πρόσφατες πλημμύρες στο Ντουμπάι μπορούν να θεωρηθούν συνεπή με αυτές τις προβλέψεις. Ωστόσο, προτού καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η κλιματική αλλαγή συνέβαλε οριστικά, οι λεπτομερείς μελέτες απόδοσης είναι απαραίτητες για να προσδιοριστεί με ακρίβεια πόσο αντίκτυπο είχε η κλιματική αλλαγή σε συγκεκριμένα καιρικά φαινόμενα.
Στο τέλος, όμως, είναι πολύ πιο πιθανό ότι η κλιματική αλλαγή έπαιξε μεγαλύτερο ρόλο από τη σπορά νεφών.
Βιβλιογραφικές πηγές:
