Οι quasi αποικιοκρατικές
δενδροφυτεύσεις με αμιγώς οικονομικά κίνητρα λόγω κλιματικής αλλαγής γίνονται όλο και πιο επικίνδυνες για το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα
Δεν θέλει ο ανθρωπόκαινος να μάθει, να διερευνήσει σε πλαίσια μη κερδοσκοπικά. τείνει προς την κατάληξη του homo erectus. Ένας ολόκληρος κλάδος με επιστήμονες ζει από τα Projects δέσμευσης και απομόνωσης του διοξειδίου του άνθρακα με την βοήθεια της γαιωμηχανικής . Από την άλλη τα μεγάλης κλίμακας έργα δενδροφύτευσης που αποσκοπούν στην απομόνωση του άνθρακα υπεραπλουστεύουν τις πολλές αξίες των δασών.
 |
Σε ένα έγγραφο που δημοσιεύθηκε στο Trends in Ecology &; Evolution, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης επισημαίνουν ότι, αν και η δέσμευση του άνθρακα είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για τη δράση για το κλίμα, τα μεγάλης κλίμακας έργα δενδροφύτευσης συχνά στερούνται βιοποικιλότητας, γεγονός που μπορεί να τα καταστήσει αναποτελεσματικά για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Οι συγγραφείς προειδοποιούν κατά της χρήσης άνθρακα ως μοναδικής μέτρησης για τη σημασία ενός δασικού οικοσυστήματος και υποστηρίζουν ότι τα έργα δέσμευσης άνθρακα πρέπει να επεκτείνουν την εστίασή τους για να συμπεριλάβουν την αποκατάσταση του οικοσυστήματος και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
«Δεν λέω ότι είμαστε κατά της φύτευσης δέντρων», δήλωσε ο συν-συγγραφέας Jesús Aguirre-Gutiérrez, Ph.D ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Αλλαγής της Οξφόρδης. «Αλλά είναι μόνο ένα από τα πράγματα που πρέπει να κάνουμε, και αυτές οι φυτείες δέντρων πρέπει να έχουν μια πολύ ισχυρή επιστημονική βάση».
Η δέσμευση άνθρακα είναι μια αυξανόμενη παγκόσμια τάση για την αντιμετώπιση των εκπομπών: το 2020, η παγκόσμια αγορά δέσμευσης και δέσμευσης άνθρακα αποτιμήθηκε σε 1,96 δισεκατομμύρια δολάρια και προβλέπεται να αυξηθεί, σύμφωνα με το Fortune Business Insights. Οι φυτείες δέντρων μονοκαλλιέργειας ή ενός είδους είναι δημοφιλή και οικονομικά πολύτιμα οχήματα για τη δέσμευση του άνθρακα, επειδή μπορούν να παρέχουν εμπορεύσιμα προϊόντα όπως ξυλεία και φοινικέλαιο. Ωστόσο, η μείωση της αξίας ενός δάσους στην ενιαία μέτρηση του άνθρακα παραβλέπει όλες τις άλλες κρίσιμες λειτουργίες του οικοσυστήματος που εκτελούνται από δασικά περιβάλλοντα βιοποικιλότητας.
Ο Aguirre-Gutiérrez μελετά τη λειτουργικότητα των δασών και η πιο σημαντική τάση που έχει δει τα τελευταία χρόνια είναι ο πολλαπλασιασμός των φυτειών μονοκαλλιέργειας σε τροπικές δασικές περιοχές στην Αφρική και την Αμερική, είπε.
Το έγγραφο βασίζεται στη βιβλιογραφία των τελευταίων ετών, προειδοποιώντας ενάντια σε μια υπεραπλουστευμένη προσέγγιση για τη δέσμευση του άνθρακα και τα έργα φύτευσης δέντρων.
Οι αξίες των λειτουργιών του οικοσυστήματος χωρίς άνθρακα είναι λιγότερο ποσοτικοποιημένες και απαιτούν μεγαλύτερη προσοχή από τις οργανωμένες δενδροφύτευσεις και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, γράφουν οι συντάκτες της μελέτης. Υπάρχει ένα οικονομικό κίνητρο για να επικεντρωθούμε στον άνθρακα, αλλά οι συντάκτες της μελέτης υποστηρίζουν ότι η εστίαση θα πρέπει να μετατοπιστεί από τη δέσμευση του άνθρακα για να συμπεριλάβει τη διατήρηση και την αποκατάσταση των άθικτων δασικών οικοσυστημάτων. Αυτό, αν και με λιγότερα οικονομικά κίνητρα, θα βοηθούσε στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή, ενώ παράλληλα θα έδινε προτεραιότητα στη βιοποικιλότητα και τα λειτουργικά οικοσυστήματα.
Ο Aguirre-Gutiérrez, ο οποίος εργάζεται σε χώρες όπως το Μεξικό, η Βραζιλία, το Περού, η Γκάνα, η Γκαμπόν, η Μαλαισία και η Αυστραλία, ανέφερε το καθαρό νερό, την προστασία του κλίματος και την επικονίαση ως μερικές από τις κρίσιμες υπηρεσίες που προσφέρονται από άθικτα τροπικά οικοσυστήματα και συχνά χάνονται σε έργα μονοκαλλιέργειας. Σε περιβάλλοντα όπως οι σαβάνες ή τα λιβάδια, η αυξημένη αναδάσωση μπορεί να εμποδίσει τις μακροχρόνιες σχέσεις μεταξύ γης και άγριας ζωής, τα πρότυπα ξηρασίας και πυρκαγιάς, την πρόσβαση στο νερό και πολλά άλλα.
Ο Scott Denning, καθηγητής ατμοσφαιρικής επιστήμης στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία, δήλωσε ότι τα συμπεράσματά της είναι καλά κατανοητά στον τομέα της δασικής οικολογίας, αλλά δεν έχουν ακόμη πολλαπλασιάσει με επιτυχία τη συνείδηση του κοινού. Υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη παρανόηση των έργων δέσμευσης άνθρακα και των δυνατοτήτων τους για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, είπε.
«Η ιδέα ότι πρόκειται να αντισταθμίσουμε ένα μεγάλο μέρος των εκπομπών ορυκτών καυσίμων απλά φυτεύοντας δέντρα με έναν γιγαντιαίο βιομηχανικό τρόπο σε όλο τον κόσμο φαίνεται λανθασμένη», δήλωσε ο Denning.
Keerti Gopal
Επικαλούμενοι έρευνα από το 2019, ο Aguierre-Gutierrez και οι συν-συγγραφείς Nicola Stevens και Erika Berenguer σημειώνουν ότι η ποσότητα βιώσιμου χώρου για τη φύτευση δέντρων είναι περιορισμένη και ακόμη και αν όλη η τροπική έκταση καλύπτεται πλήρως από φυτείες ενός δέντρου, θα απομονώσει μόνο το ισοδύναμο 1,7 ετών παγκόσμιων εκπομπών.
Αν και η δέσμευση του άνθρακα, εάν γίνει προσεκτικά και αποτελεσματικά, μπορεί να είναι επωφελής όσον αφορά την αντιστάθμιση ενός μικρού μέρους των αερίων του θερμοκηπίου που έχουν προσθέσει οι άνθρωποι στην ατμόσφαιρα, δεν αντικαθιστά τη μείωση των εκπομπών, δήλωσε ο Denning.
"Αυτά τα εναλλακτικά ή φανταστικά πράγματα που ονειρευόμαστε για να απορροφήσουμε το CO2, θα πρέπει να τα σκεφτούμε ως απελπισμένα έσχατα καταφύγια, όχι ως λύσεις", δήλωσε ο Denning.
Ωστόσο, η φύτευση δέντρων έχει εξελιχθεί σε παγκόσμια βιομηχανία: ένα έγγραφο του 2021 από ερευνητές του Πανεπιστημίου Yale διαπίστωσε ότι ο αριθμός των οργανισμών που συμμετέχουν σε έργα φύτευσης δέντρων έχει αυξηθεί κατά 288% τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, με ιδιαίτερη ανάπτυξη σε κερδοσκοπικούς οργανισμούς και μια σειρά επικεντρώνεται στη φύτευση δέντρων για καλλιέργειες φρούτων ή ξηρών καρπών, παραγωγή ξυλείας, αναδάσωση και πολλά άλλα. Η μελέτη διαπίστωσε επίσης μια συντριπτική έλλειψη παρακολούθησης σε αυτά τα έργα και πολύ μικρή παρακολούθηση της επιβίωσης των δέντρων.
Ορισμένα έργα δενδροφύτευσης χρηματοδοτούνται από προγράμματα αντιστάθμισης άνθρακα που υπόσχονται να εξισορροπήσουν τις εκπομπές σε ένα μέρος του κόσμου - συχνά στον παγκόσμιο βορρά - φυτεύοντας δέντρα και δημιουργώντας καταβόθρες άνθρακα στον παγκόσμιο νότο. Η κλιματική απόδοση των έργων αντιστάθμισης άνθρακα γενικά θεωρείται από πολλούς αμφίβολη στην καλύτερη περίπτωση, αλλά οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης επισημαίνουν ένα άλλο πρόβλημα. Ακόμη και όταν αυτά τα έργα δέσμευσης δεσμεύουν άνθρακα, αυτή είναι μόνο μία πτυχή του μετριασμού των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Ο Aguirre-Gutiérrez επεσήμανε ότι αυτές οι φυτείες μπορούν να μειώσουν τη λειτουργικότητα των δασικών οικοσυστημάτων. Οι επιπτώσεις ενός δάσους μονοκαλλιέργειας στο γύρω οικοσύστημα μπορούν να αποτελέσουν πραγματικό κίνδυνο για τις τοπικές κοινότητες και τα άγρια οικοσυστήματα που βασίζονται στη βιοποικιλότητα για την επιβίωσή τους.
Υπάρχει ένα βαθύ ιστορικό προηγούμενο για την αναγωγική εμπορευματοποίηση των δασικών πόρων. Ο Arun Agrawal, Ph.D πολιτικός επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Michigan, ο οποίος μελετά τη διατήρηση με βάση την κοινότητα, επεσήμανε ότι η υπεραπλούστευση της αξίας των δασών στον άνθρακα είναι μια επέκταση αυτής της ιστορίας.
"Τα δάση κάνουν πολλά πράγματα, οπότε η εστίαση σε οποιαδήποτε μεμονωμένη μέτρηση είναι πραγματικά να αναπαράγει τον τρόπο με τον οποίο οι αποικιακές κυβερνήσεις είδαν τα δάση, τα οποία είναι ακριβώς ως πηγή ξυλείας", δήλωσε ο Agrawal.
Έχει τεκμηριωθεί καλά ότι οι αυτόχθονες κοινότητες είναι πιο αποτελεσματικές στην προστασία της βιοποικιλότητας και της επιτυχίας του οικοσυστήματος στα δάση και ο Agrawal πρόσθεσε ότι εκτός από τα οικολογικά οφέλη, τα άθικτα δάση διατηρούν επίσης τα μέσα διαβίωσης πολλών κοινοτήτων.
Οι συντάκτες της μελέτης επισημαίνουν την έλλειψη ρύθμισης στην παγκόσμια αγορά άνθρακα και υποστηρίζουν ότι τα έργα δενδροφύτευσης πρέπει να υιοθετήσουν μια πιο ολιστική προσέγγιση στις επιπτώσεις τους στο φυσικό περιβάλλον, εστιάζοντας στη διατήρηση και την αποκατάσταση των λειτουργικών οικοσυστημάτων. Και τελικά, ανεξάρτητα από το πόσο ελκυστική ακούγεται η απομόνωση ή η αντιστάθμιση, δεν υπάρχει υποκατάστατο για τον τερματισμό της εξάρτησης της κοινωνίας από τα ορυκτά καύσιμα.
«Το πραγματικά σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να σταματήσουμε να καίμε άνθρακα», δήλωσε ο Denning. «Και όλα σχεδόν αυτά είναι άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο».
