Ανθρωπογενής πανούκλα: Η λεγόμενη αλληλεγγύη τελείωσε “για μια χούφτα (δολάρια)” μέτρων χαλάρωσης

Η λεγόμενη αλληλεγγύη τελείωσε “για μια χούφτα (δολάρια)” μέτρων χαλάρωσης*)

Ναι, αν αναλογιστεί κάποιος ποια είναι τα μέτρα χαλάρωσης, για τα οποία κοπτόμεθα, μόνο μια χούφτα είναι. 
Μία σύντομη ανακεφαλαίωση και ίσως και κάποια συμπεράσματα, των αντιδράσεων των πολιτικών, της μάζας και των ειδικών επιστημόνων στη περίοδο της χαρακτηριζόμενης πανδημίας όπως επίσης και μερικές σκέψεις του Bloγger.

Περιεχόμενα

1. Μάλλον είναι κάτι παλιό και γνωστό αυτό εκεί έξω, με μια άλλη μορφή.
2. Υπήρξε κάτι που θα μας έκανε να είμαστε διαφορετικοί σήμερα;
3. Σαν ένα κουβάρι μαλλιού είναι η πολιτική διάσταση των συμπτωμάτων της πανδημίας, που πρέπει να ξετυλιχτεί
4. Μήπως έχουμε χάσει τελείως την εικόνα μιας γεωγραφικής περιφέρειας με τις μορφολογικές της ιδιαιτερότητες?
5. Ένας-ένας ... τα πρόβατα.
6. Πρέπει να ακούν ή οφείλουν να αφουγκράζονται οι πολιτικοί την επιστημονική κοινότητα
7. Ο αποφασιοκρατισμός δεν περιόρισε μόνο αλλα επέτρεψε και “την πολυτέλεια” 
8. Η πολιτική αγωγή και ο συνεχής δημόσιος διάλογος για τις αιτίες είναι αναγκαίο όχι για τα συμπτώματα.

Και ξαφνικά βρέθηκαν οι μάζες των πολιτών να είναι τόσο συσπειρωμένες όσο σε καμία άλλη περίπτωση διαμαρτυρίας/διεκδίκησης των συνταγματικών δικαιωμάτων τους. Πρόσφατα δε είδαμε και αυτό: Ένα τσούρμο ατόμων να διαδηλώνει κατά των μέτρων προστασίας με κάτι παράξενα έως και γελοία συνθήματα.

Ο Έλληνας ναι μεν τα κατάφερε (όπως μας λένε), ανακάλυψε και άλλες επιδεξιότητές του όμως! Η διεθνής κοινότητα δεν θα ανακαλύψει τις αιτίες της επιδημίας και θα αρκεστεί στην λείανση των συμπτωμάτων.
Ήταν/είναι πραγματικός φόβος ή νευρωτικός φόβος που θα έλεγαν οι ψυχολόγοι, αυτό που κάνει τους πολιτικούς και ειδικούς να μαντρώνουν τους πολίτες στα σπίτια τους?

Αυτό το σύμπτωμα γιατι δεν αναγνωρίστηκε απο τον ΟΗΕ αλλα και απο τους ευαίσθητους πολίτες σαν πανδημία πείνας λόγω κλιματικής αλλαγής?

1. Μάλλον είναι κάτι παλιό και γνωστό αυτό εκεί έξω, με μια άλλη μορφή.
Ας ξεκινήσουμε με μια πολύ σύντομη περιγραφή των χαρακτηριστικών των SARS ιών. Κάτι που υπήρχε πάντα, αλλα έχουν διαφοροποιηθεί εν μέρει. Δε θα αναφερθούμε στις αιτίες και τις πηγές μόλυνσης.

Η διαφορά των corona ιών έχει σχέση με τις ιδιότητές τους. Ο παλιός ιός Sars (Severe Acute Respiratory Syndrome=σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο) διεισδύει βαθύτερα στους πνεύμονες, ενώ ο νέος Sars-CoV-2 φαίνεται ότι παραμένει ψηλότερα στους αεραγωγούς του σώματος. Εν μέρει εξαιτίας αυτού, ο Sars-CoV-2 προκαλεί επίσης ένα ισχυρότερο αντανακλαστικό βήχα. Ως αποτέλεσμα, εξαπλώνεται και πιο εύκολα.

Ο ιός Mers φάνηκε επίσης να καταλαμβάνει τον κόσμο. Ευτυχώς, η εξάπλωση μπόρεσε σε μεγάλο βαθμό να περιοριστεί στη Σαουδική Αραβία. Ο ιός Mers εξακολουθεί να υπάρχει, αλλά μόνο λίγοι ασθενείς πεθαίνουν από αυτόν. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι ο ιός έχει μεταλλαχθεί και έχει εξασθενήσει με την πάροδο του χρόνου.

Ο ιός των Sars and των Mers Corona
Ο Sars-CoV-2(ο σημερινός) δεν είναι ο πρώτος ιός κορώνας που κρατά τον κόσμο με κομμένη την ανάσα. Το 2003, η επιδημία Sars ξέσπασε σε διάφορες περιφέρειες του κόσμου. Ο σημερινός πανδημικός ιός Sars-CoV-2 σχετίζεται στενά με το σχετικό παθογόνο Sars-CoV. Αλλά ενώ οι ασθενείς με Covid-19 είναι μεταδοτικοί πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα, ο Sars ήταν μεταδοτικός μετά τη δεύτερη εβδομάδα της ασθένειας. Επομένως, τα μέτρα καραντίνας έχουν αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικά. Η επιδημία Sars περιορίστηκε έτσι σε περίπου 8.000 περιπτώσεις παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων περίπου 800 επίσημων τεκμηριωμένων θανάτων.

Ο Κορωναϊός του Middle East respiratory syndrome-related coronavirus (Mers-CoV) εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην αραβική χερσόνησο το 2012. Ο Mers είναι παρόμοιος με τον Covid-19, εν μέρει ασυμπτωματικός, εν μέρει με ήπια, εν μέρει με σοβαρά συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη και δύσπνοια. Όπως και με τους ιούς Sars corona, ο Mers-CoV είναι ένα παθογόνο που μεταπηδά από ζώα σε ανθρώπους, στην περίπτωση αυτή από καμήλες. Ωστόσο, μεταδίδεται - κυρίως σε νοσοκομεία- σπάνια από άτομο σε άτομο. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υπάρχουν περίπου 2500 περιπτώσεις εργαστηριακά επιβεβαιωμένες, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 850 θανάτων, οι περισσότεροι από αυτούς στη Σαουδική Αραβία. Μόνο λίγες εισαγόμενες και δευτερεύουσες περιπτώσεις έχουν αναφερθεί στην Ευρώπη. 


2. Υπήρξε κάτι που θα μας έκανε να είμαστε διαφορετικοί σήμερα;
Ελπίζαμε, ότι ίσως αρχίσει και μας γίνει συνήθεια, ο αργός ρυθμός διαβίωσης και μια τεκμηριωμένη επιβίωση για άλλους, οι προγραμματισμένες καθημερινές κινήσεις όπως πριν 30 χρόνια, τα όρια των ιδίων ενεργειών μας όσο αφορά το διπλανό μας κ.α.

Ίσως να ήταν μια ανεκτίμητη διαδικασία εκπαίδευσης ή μάθησης χωρίς να πληρώσουμε ούτε ένα ευρώ αναφορικά με την επιθυμητή προσαρμοστικότητα του ανθρώπου στο περιβάλλον μας, δηλαδή μιας βιώσιμης τριάδας, κλίμα, κοινωνία οικονομία. Εν τέλη για να αισθανθούμε υπεύθυνοι και όχι ηλίθιοι πολίτες. Το τελευταίο της τριάδας αυτής πάντα το κοιτάζουμε, και το κοιτάζαμε σαν πρώτο παραδόξως, τα άλλα δυο σχεδόν έχουνε εξαφανιστεί από το λεξιλόγιο του νεοέλληνα και όχι μόνο, βλέπε όμως και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.

Όμως ασχοληθήκαμε, η πλειονότητα, με αριθμούς των ασθενών, των νεκρών και αυτών που ανάρρωσαν. Με κάτι ουσιαστικότερο και περισσότερο για το πως εμφανίστηκε αυτό, όχι. Αλλα ούτε και οι πολιτικοί, επιστήμονες περισσότεροι.

Στο δρόμο ακόμα και κατά τη διάρκεια της λεγόμενης κρίσης στις συζητήσεις: μέτρα σωλήνων κουζίνας, καλώδια, ευρώ ανά μέτρο, λογαριασμούς, επιταγή κλπ. Διότι εάν χάσει μια νομισματική μονάδα(ευρώ) από τη καθημερινότητα του, το άτομο, δηλαδή κερδίσει ή τζιράρει λιγότερο, για τη ψυχολογία του ανθρωπόκαινου είναι ότι θα χάσει 5 μονάδες από την καθημερινή του, πολλές φορές άσκοπη και υπερβολική διασκέδαση και ψυχαγωγία. Μια ελαστικότητα -1 δηλαδή όπως θα έλεγαν οι οικονομολόγοι.


3. Σαν ένα κουβάρι μαλλιού είναι η πολιτική διάσταση των συμπτωμάτων της πανδημίας, που πρέπει να ξετυλιχτεί
Ότι και να έχει συμβεί με τη συγκεκριμένη πανδημία¹, -η πλειονότητα τείνει να πείθεται πλέον ότι όλα αυτά συμβαίνουν και θα ξανασυμβούν λόγω εξαφάνισης των οικοτόπων της άγριας φύσης όπως επίσης και την αφύσικη διαχείριση του παραγωγικού ζωϊκού κεφαλαίου-, για τον άνθρωπο μοιάζει με ένα κουβάρι από τρία νήματα όπως χαρακτηρίζει ο Martin Sprenger γενικός ιατρός και Public-Health scientist και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας της Αυστρίας.

• Το πρώτο νήμα είναι υπερφόρτιση του υγειονομικού συστήματος (το ηχηρότερο καμπανάκι ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό), αιτία που μας μάντρωσαν όλους μέσα εδώ στη χώρα μας.
• Το δεύτερο τι συμβαίνει με το σύστημα υγείας αναφορικά με τα άτομα που έχουν οξεία ή χρόνια ασθένεια(ναρκισσισμός του επιζώντος).
• Και το τρίτο νήμα είναι αυτό που συμβαίνει τώρα. Όλα τα μέτρα που λαμβάνουμε έχουν αντίκτυπο στην υγεία μας. Η ανεργία, το άγχος, ο φόβος για το μέλλον επηρεάζουν την υγεία και προκαλούν αύξηση των ανισοτήτων στην κοινωνία και την υγεία, στις οικογένειες με προβληματικά παιδιά στη συμπεριφορά σε κλειστό χώρο, κλπ. Οι φτωχότεροι άνθρωποι και οι φτωχότερες οικογένειες στην κοινωνία μας πλήττονται περισσότερο από αυτήν την πανδημία (σταυροδρόμι οικονομία ή ζωή για το οποίο αποφασίζει ένας πολιτικός)

Το τρίτο σημείο το χάσαμε τελείως από το οπτικό μας πεδίο. Σε αυτό βοήθησαν τα ΜΜΕ που είχαν προσκολληθεί μόνο σε εξειδικευμένες πληροφορίες και τηλεοπτικές συμβουλές, για τον παράγοντα x, Y ή για τον παράγοντα 0 . Ποιος ρώτησε ή αναρωτήθηκε για ευάλωτες ομάδες εκτός από τους ηλικιωμένους και με υποκείμενα νοσήματα? Και τι συνέβει με αυτές τις ομάδες που δεν μπόρεσε κανείς να τις προσεγγίσει επικοινωνιακά? Ποιος ρώτησε για την ευθύνη του πολίτη σε αυτή τη χώρα που κάποια στιγμή θα πρέπει να δοκιμαστεί στο έπακρο, έστω και με απώλειες, εάν πρέπει να έχουμε συνετές αντιδράσεις απέναντι στη κοινοτική ηθική στο μέλλον.

Το σημαντικότερο και το ζητούμενο θα πρέπει να είναι, να μη χάσουμε σήμερα υγιή ανθρωποέτη και παράλληλα να κερδίσουμε στο μέλλον υγιή ανθρωποέτη με την μεταστροφή και ανάταξη της συμπεριφοράς μας.

4. Μήπως έχουμε χάσει τελείως την εικόνα μιας γεωγραφικής περιφέρειας με τις μορφολογικές της ιδιαιτερότητες?
Επιδημία ή πανδημία με 160 νεκρούς σε 131.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, θα αναρωτηθεί κάποιος. Ναι αλλά εάν δεν είχαμε τα μέτρα θα γινόταν πανδημία θα έλεγε κάποιος άλλος. Τι έχει λειτουργήσει τελικά?
Σχεδόν δύο μήνες μετά την έναρξη του λεγόμενου κλειδώματος, - με απόφαση του Πρωθυπουργού και μόνο- φαίνεται ξεκάθαρα η νέα ομαλότητα που δημιουργείται και πάλι. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε με το να  κάνουμε νεκρούς αλλα δεν μας βγαίνει. Ιδιαίτερα το ξεκίνημα του τελειώματος της επανάληψης, αυτή η ρητορική του “κάνουμε shutdown για να σώσουμε ζωές 10 εκατ. Ελλήνων”, φαίνεται λίγο παράδοξη, όταν δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτα ούτε καν κάτι σχετικά με την ανοσία της μάζας, που θα έπρεπε να παίζει σημαντικό έως και καθοριστικό ρόλο ίσως αλλά όχι τον μοναδικό στις πολιτικές αποφάσεις.

Και όχι μόνο αυτό, η χώρα αποτελείται από αστικά, ημιαστικά και αγροτικά περιβάλλοντα που κάθε ένα από αυτά έχει και διαφορετική εικόνα μετάδοσης και θνησιμότητας όσο αφορά όχι μόνο τον συγκεκριμένο αλλά και κάθε άλλο επιδημικό ιό και έτσι έπρεπε να τον δουν τόσο οι πολιτικοί όσο και οι ειδικοί επιστήμονες όχι μόνο ανοσολόγοι και επιδημιολόγοι και μοριακοί βιολόγοι, αλλά και κοινωνιολόγοι και ψυχολόγοι.

Εκτός αυτού θα πρέπει να κατανοήσουμε, ότι ο θάνατος είναι και ένα μέρος της ζωής. Πότε κοίταξε κάποιος από εμάς καθημερινά ή έστω μια φορά την εβδομάδα τον ακριβή αριθμό θανάτων από κάποια μεταδοτική ίωση στις διάφορες πλατφόρμες τα τελευταία χρόνια, η ποιος είχε συνδεθεί με το Πανεπιστήμιο John Hoppkins στην Αμερική ?

Ποτέ και κανείς!

Ξανακοίταξε κανείς τον αριθμό των νεκρών μετά από το χαλάρωμα των περιορισμών? Δεν νομίζω!
Ποιος σκέφτηκε αυτούς τους ανθρώπους που ίσως θα πεθάνουν ακόμα λόγω μη λειτουργίας της τροφοδοτικής αλυσίδας λόγω shutdown ή και εξ' αιτίας της φτώχειας, εξ αιτίας της ανεργίας? Κανείς! Όλοι σκέφτονται την επόμενη ημέρα της κανονικότητάς μας.

5. Ένας-ένας ... τα πρόβατα.
Ο λόγος, ο αμοιβαίος σεβασμός και η αίσθηση της κοινότητας – ξαφνικά και πρώτη φορά έκαναν την κοινωνία αρκετά ισχυρή για τις πρώτες εβδομάδες αυτής της κρίσης. Η αντίδραση της μάζας μου θύμισε τότε με το δημοψήφισμα της λεγόμενης Αριστεράς, που για να περάσουν όλοι κατ' ιδίαν καλύτερα, πήγαν όλοι σχεδόν και ψήφισαν, για να πουν το όχι. Όλοι ξαφνικά είχαμε υψηλό αίσθημα ευθύνης! Πως γίνεται αυτό. Ιδιοτελή ευθύνη θα την ονόμαζα εγω. Ξαφνικά όλοι προσπαθούσαν για το καλό όλων. Σε σύντομο χρονικό διάστημα θα δούμε σαν τι απευθυνόταν όλοι αυτοί που έκαναν έκκληση για το κοινό καλό και την ασφάλεια όλων μας.

Όλοι λέγαμε “ για το καλό όλων μας”, “ για την ασφάλεια όλων μας” αλλά στη πραγματικότητα σκεφτόμασταν μη μας κολλήσει κάποιος άλλος, ούτε καν μη κολλήσουμε κάποιον ηλικιωμένο – χωρίς να γνωρίζουμε αν είμαστε θετικοί- ή ευάλωτο με υποκείμενα νοσήματα ίσως. Και τα έλεγαν όλα αυτά βασισμένοι στο αυτονόητο, ότι όλοι έχουν έστω και κάτι ελάχιστα για να μπορούν στα καταστήματα διατροφής να αγοράσουν κάτι. Κοινωνικές κουζίνες για ¨Έλληνες και για Μετανάστες.  Ποιος έδωσε μάσκα σε άστεγο η τους θεωρούσαμε καμένο χαρτί έτσι κι αλλιώς? Ούτε εγω έδωσα απλά μόνο φαγητό δυο τρεις φορές κατά τη διάρκεια της περιόδου του Πάσχα.

Και πιάνω την ευκαιρία αμέσως: ποιος γνώριζε μέχρι σήμερα ή ποιος χρησιμοποιούσε τη λέξη “υποκείμενο νόσημα”, τη λέξη Sars2, CoVid2? Μόνο οι αγρότες θα το γνωρίζουν και μάλιστα όσοι έχουν σχέση με μπόλιασμα. Τα μάθαμε γιατί θέλουμε να είμαστε γνώστες επι παντός επιστητού. Τώρα πια γίνεσαι επιδημιολόγος ανοσολόγος κλπ. Επιστήμονας κοινωνικής ιατρικής όμως όχι τόσο εύκολα. Εμφανίστηκαν ξαφνικά άλλες τόσες επιδεξιότητες του Έλληνα. Αλλα το κυριότερο χαρακτηριστικό ήταν η απεριόριστη αλληλεγγύη του. Και το κράτος καθώς θεωρεί τον πολίτη του ανήλικο -και ίσως έχει δίκιο- φουσκώνει και τον αριθμό των νεκρών για να πανικοβάλει τον πολίτη του και μείνει μαντρωμένος, ξεχνώντας τι μπορεί να συμβεί την ώρα που θα βγει από το μαντρί.

6. Πρέπει να ακούν ή οφείλουν να αφουγκράζονται απλώς οι πολιτικοί την επιστημονική κοινότητα
Φυσικά και έπρεπε να υπάρχει για κάποιο χρονικό διάστημα ένα κλείδωμα των κοινωνικών και εργασιακών επικοινωνιών για να μειώσουμε την ταχύτητα εξάπλωσης αφού δεν υπήρχε η δυνατότητα καθολικών τεστ διάγνωσης, και εαν πραγματικά σε όλο το πλανήτη υπήρχαν οι ίδιες προϋποθέσεις διάδοσης. Αλλά είναι άλλο αυτό, και άλλο να θεωρούμε, ότι μόνο με αυτό το μέτρο θα σώσουμε τη κοινωνία στο συνολό της. 

Ο πανικός του τρόμου δεν μας άφησε περιθώρια να σκεφτούμε κάτι παραπάνω για το αύριο, απλά προσπαθήσαμε μαζικά να σωθούμε. Και αυτό είναι το προβληματικό.

Αν δεν μας είχε πιάσει ο πανικός, οι αντιδράσεις μετα το shutdown δηλαδή σήμερα αύριο και μεθαύριο θα ήταν ίσως φορτισμένες με περίσκεψη και προβληματισμό για το μέλλον ή δεν ήταν η ώρα ακόμα, που λένε, αν αναφερθούν οι πολιτικοί σε μια επανεκτίμηση του τρόπου διαβίωσης των πολιτών της χώρας τους?

Και η ερώτηση είναι: Γιατι ακούμε τους επιδημιολόγους ξαφνικά και δεν ακούμε τους επιστημόνες κλίματος τώρα και χρόνια για το πόσο επικίνδυνα ζούμε για μας και για τους επόμενους? Κάπου δεν ταιριάζει το cocncept! 


Το να ακούς τη επιστήμη συνεπάγεται συνήθως ότι υπάρχει μια μόνο επιστημονική απάντηση. Όταν έχεις να κάνεις όμως με τη φύση αυτό δεν μπορείς να το θεωρήσεις δεδομένο. Υπάρχουν και εναλλακτικές απαντήσεις που πρέπει να διερευνήσεις. Γι’ αυτό όταν πρόκειται για πολιτικές αποφάσεις θα πρέπει η επιστήμη να δίνει διαφορετικές δυνατότητες ενεργειών και να αναφέρεται και στα ρίσκα με τα οποια είναι συνδεδεμένα με αυτές τις ενέργειες. Αυτό συνήθως δεν γίνεται. Γίνεται το αντίθετο, προτείνεται μια λύση χωρίς να παρουσιαστούν οι αξιολογήσεις για τη συγκεκριμένη λύση. Και αυτό διαφαίνεται από τι σπασμωδικές αναβολές του ανοίγματος σε διάφορους κλάδους της οικονομίας.

Εβδομάδες τώρα ασχολούμαστε με την συμπωματική και ασυμπτωματική ιατρική πλευρά του νομίσματος. Φαίνεται ότι για ένα μακροχρόνιο βιώσιμο ενδιαφέρον της κοινότητας δε μπορούμε να προσανατολισθούμε μόνο στους πολιτικούς και/ή μόνο στους ειδικούς επιστήμονες, που απλά αντιδρούν μόνο στα συμπτώματα προβληματικών καταστάσεων, διότι θα επανέλθουν οι ίδιες ασθένειες με ότι αυτό συνεπάγεται.

Αυτή τη στιγμή ο πρωθυπουργός της χώρας απλά ακούει έναν επιδημιολόγο/λοιμωξιολόγο , ο οποίος κάνει τη δουλειά του, δεν τον αφουγκράζεται για να πράξει πολιτικά. Πολιτικές αποφάσεις όμως φαίνεται να είναι ανίκανος να πάρει. Το να κάνεις απλά αυτό που θα σου πει σαν άσπρο ή μαύρο ένας επιστήμονας δεν είναι πολιτική ικανότητα.

Θα μπορούσε κάποιος ίσως με λιγότερα μέτρα να έχει τα ίδια αποτελέσματα? Ίσως. Δεν το διακινδύνευσε όμως κανένας πολιτικός, γιατί αυτό χρειάζεται παραμετροποίηση της σκέψης του/της, κάτι που λίγοι πολιτικοί είναι ικανοί να το κάνουν. Μόνο μαι χώρα σαν τη Σουηδία που γνώριζε την ικανοτητα του συστήματος υγείας στη χώρα μπορέσε και το έκανε. Ισως και η Ισλανδία.

Τώρα, μετά που βγάζεις τα πρόβατα από το μαντρί θα ξεχυθούν στους κάμπους να βοσκήσουν φρέσκο χορταράκι (business as usual)ⁿ. Η νιοστή παραγοντοποίηση θα έχει άγνωστο αποτέλεσμα, πάντως διαφαίνεται αρκετά υψηλή, διότι απλά δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι τους έτυχε κάτι τέτοιο στο δρόμο τους. Ο εξορκισμός ξεκίνησε από την εμφάνιση του συμπτώματος, " και ελπίζουμε να φύγει γρήγορα και να μη ξανάρθει".

7. Ο αποφασιοκρατισμός δεν περιόρισε μόνο αλλα επέτρεψε και “την πολυτέλεια ”. Σε αντίθεση με άλλους πληθυσμούς δεν χρειαστήκαμε καν να υποστούμε αυστηρή απαγόρευση της κυκλοφορίας, αλλά μας επετράπη να κυκλοφορούμε ελεύθερα - υπό λίγο ή πολύ περιορισμένες, όχι δύσκολες, συνθήκες, σχετικά μια πολυτέλεια θα έλεγα.
Όμως είναι ένα δίκοπο μαχαίρι η επανακτημένη πολυτέλεια, γιατί όσο λιγότερο εκδηλώνεται στη δημόσια σφαίρα η κρίση της ασθένειας, τόσο πιο αόρατη είναι η απειλή από τον ακόμα πιο απρόβλεπτο ιό και τόσο περισσότερο ξαφνικά η μεταστροφή της αλληλεγγύης από το "Πρέπει να το κάνουμε μαζί για το καλό όλων μας" πίσω προς την ατομιστική μας διάθεση: "Αλλά θέλω να κάνω αυτό που μου αρέσει".
Χαρακτηριστικό νεοφιλελεύθερου ναρκισσισμού. Γιατί μας το στέρησαν 1 1/2 μήνες σχεδόν, από την business as usual ζωή μας. Τώρα ξαφνικά όλοι ξεφυλλίζουμε για να αναγνωρίσουμε, ποιες είναι οι συνταγματικές μας ελευθερίες.

“Για μια χούφτα (δολάρια) μέτρων χαλάρωσης”, λοιπόν ξαφνικά μας δίδεται πίσω η “ελευθερία μας”, πάλι από έναν πρωθυπουργό. Ποια ελευθερία μας, όχι καλύτερα, “τα ατομικά μας δικαιώματα”. Αλλα χωρίς μουσική και αλκοόλ. Τα μικρά παιδιά θα πρέπει να είναι φρόνιμα!

Μήπως και γνωρίζουμε οι περισσότεροι από εμάς πόσο ρίσκο ζωή θα είχαμε εάν πραγματικά ζούσαμε ελεύθερα, όπως η εγγενής έννοια της λέξης καθορίζει? Αυτά τα δεδομένα  τα arte facte που λένε του καταναλωτισμού και του καφέ ή του κρασιού της παρέας. Έτσι την μετράμε την ελευθερία, αυτό φάνηκε ξεκάθαρα. 

Τι πάθαμε δυο μήνες σχεδόν. Ας κοιτάξουμε όλοι το προτοφόλι μας! Ναι σίγουρα τρώγαμε περισσότερο και αν έχεις και περισσότερα στόματα στο σπίτι να χορτάσεις θα είχες πρόβλημα. Αλλά ας το δούμε και να το αναλύσουμε ναι, διαλεκτικά, τι θα γινόταν, εάν δεν είχαμε περιορίσει τις άσκοπες εξόδους. 

400-500 ευρώ σε 8 εβδομάδες θα ξόδευε μια γυναίκα 33 ετών που συνάντησα στο λιμάνι. Κάθε μέρα θα έβγαινε σχεδόν. Σήμερα δε ξόδεψε πάνω από 150 ευρώ σε 8 εβδομάδες. Επίσης είδαν τη πόλη τους, βρήκαν ενδιαφέρουσες γωνιές που θα ξαναπάνε χωρίς να χρειάζεται να καθίσουν σε καφετέρια και ένα άλλο νεότερο ζευγάρι επιβεβαίωσε ότι αυτές οι βόλτες θα συνεχιστούν γιατί μαθαίνουν τη πόλη, "και δεν είμαστε όλοι άνθρωποι ίδιοι, φυσικά και θα πηγαίνουμε λιγότερο στη καφετέρια". Δεν γνώριζαν ότι υπάρχει αυτή η υπερυψωμένη θέση στο  λιμάνι  κοντά στο γερανό να καθίσεις. 

Ας κοιτάξουμε πως αναπνέαμε μετά από δυο εβδομάδες lockdown, ας κοιτάξουμε ότι δεν βρωμούσαν τα ρούχα μας από τις εξόδους μας στο περιβάλλον της πόλης, ας κοιτάξουμε ότι δεν ήταν βουλωμένη η μύτη μας ότι είχαμε λιγότερα συμπτώματα άσθματος, λιγότερα αναπνευστικά προβλήματα οι ηλικιωμένοι (κάποιοι δεν είχαν τη τύχη να το ζήσουν αυτό), ακόμα και λιγότερα περιστατικά αλλεργίας για τη γύρη καθώς δεν έδρασε προσθετικά με την μόλυνση της πόλης, κλπ. κλπ. Σίγουρα οι ερευνητές θα βρουν και άλλα θετικά στους επόμενους μήνες.

Επειδή θα το βρούμε μπροστά μας και οι πεζοί και ποδηλάτες θα κάνουν τη ζωή τους κόλαση σε λίγο εξ αιτίας της λεγόμενης διάσωσης της οικονομίας(από την καταναλωτική πλευρά), και δεν θέλουμε να επεκταθούμε στα πλαίσια του παρόντος κειμένου, αναφερόμαστε σε τρία κείμενα μας σχετικά με την ασφυκτική πίεση του δημόσιου χώρου και της δημόσια σφαίρας στις πόλεις, λόγω οικονομίστικων λογικών. 

1. Ο ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΥΠΟ ΑΣΦΥΚΤΙΚΗ ΠΙΕΣΗ
2. ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΧΩΡΟΣ, ΗΘΙΚΗ, ΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΟ ΗΘΟΣ
3. Η ΑΡΓΗ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΣΦΑΙΡΑΣ 

Από την άλλη δεν μ' αφήνει η σκέψη και στοιχηματίζω γι αυτό, ότι κάποιοι θα ανακηρύξουν σύντομα μία “Κορώνο-Παρασκευή” ή Δευτέρα για να υπάρχει και συνέχεια, ή αλλιώς θα εμφανιστεί και στις αγγλοσαξωνικές γλώσσες “Sars2 Friday“ ή “CoVid-Monday“ για ενθύμηση του ιού και για περισσότερο καταναλωτισμό, καθώς Δευτέρα ήταν η πρώτη ημέρα από την έξοδο. Και ξανά τα ίδια. Μήπως αυτό μας κάνει να μειώσουμε τις υπερβολές στη καθημερινότητά μας, και να είμαστε πιο στοχευμένοι και συγκεκριμένοι στις επιλογές μας?

Τώρα πλέον δεν θα σχολιάζουμε τις περιπτώσεις θανάτων ηλικιωμένων από τις διάφορες στατιστικές γιατί – είχαμε την τύχη- να μην είμαστε ούτε Pergamo ουτε NY, ούτε Μαδρίτη. Σκεφτείτε πόσες φορές το ακούσατε από γνωστούς, φίλους, άγνωστους και ΜΜΕ “σήμερα είχαμε 2 θανάτους και 15 παραπάνω ασθενείς από χθες.”

8. Η πολιτική αγωγή και ο συνεχής δημόσιος διάλογος για τις αιτίες είναι αναγκαίο όχι για τα συμπτώματα.
Αυτό που κάνει σε κάποιους έντονη εντύπωση είναι ότι το κράτος δεν το ενδιαφέρει το μοντέλο του υπεύθυνου ατόμου. Το καθιστά ηλίθιο που χρειάζεται κυβερνητική καθοδήγηση επειδή δεν ξέρει τι είναι καλό για αυτό και το χειραγωγεί, όπως και έγινε. Οι μεν Σουηδοί είχαν τους περισσότερους θανάτους στο σύνολο του πληθυσμού τους, αλλά έδειξαν μια ενηλικότητα.

Και τώρα έρχεται φυσικά και πάλι όπως πάντα μόνο η ώρα της οικονομίας. Είναι τρομακτικό και προσωπικά με φοβίζει να συνειδητοποιώ ξαφνικά πόσο ξεκάθαρα, όλα γυρίζουν μόνο γύρω από την οικονομία και ότι άλλο συμβαίνει παράλληλα είναι για την οικονομία μια παράπλευρη απώλεια που θεωρείται ότι έτσι πληρούν οι άλλες δύο σφαίρες το καθήκον τους απέναντι στην οικονομία εις βάρος των ιδίων (δηλαδή του κλίματος και της κοινωνίας). Είμαστε στο ένα και μοναδικό σταυροδρόμι: οικονομία ή ζωή. Διαλέξτε! Και εδώ είναι που χρειάζεται δημόσια συζήτηση και πολιτική αγωγή εκατέρωθεν, τόσο από τη πλευρά των πολιτικών όσο και από τη πλευρά των πολιτών.


Όλοι αγωνιζόμασταν να αντιμετωπίσουμε με στοιχειώδη αβεβαιότητα όσο το δυνατόν πιο σωστά και υπεύθυνα, γιατί πάρα πολλά ήταν και είναι ασαφή. Γνωρίζω μόνο ένα πράγμα: απαιτείται μια ευρεία κοινωνική συζήτηση για τη μακροπρόθεσμη στρατηγική. Διότι αυτό θα ξανασυμβεί και όχι στα επόμενα 100 χρόνια 1 ή δυο φορές. Οι επιδημίες θα είναι τόσο σκληρές που τα συμπτώματά τους θα ομοιάζουν αυτών της πανδημίας σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο, πολύ πιο υπερσυγκεντρωμένα.

Το ερώτημα είναι: αφού σε αυτές τις περιπτώσεις ο αποφασιοκρατισμός είναι δεδομένος όσο αφορά την επιβολή μέτρων, σε ποιους και με ποιους οφείλουμε να πούμε λοιπόν την ανησυχία μας και να προβληματιστούμε ή καλύτερα σε ποια πλαίσια θα πρέπει να γίνει μια δημόσια συζήτηση(discurs) και πότε? Όταν έχει ξεκινήσει ο περιορισμός, η αποσύνταξη της κοινωνίας, όταν χαλαρώνουν τα μέτρα, ή με το που εμφανίζεται το πρόβλημα? Και όταν εννοούμε σε ποια πλαίσια εννοούμε με ποιο τρόπο να γίνει για να μην αποκλεισθούν κοινωνικές ομάδες που δεν έχουν άμεση πρόσβαση στο δημόσιο λόγο ή στην σωστή πληροφόρηση, στη πληροφόρηση που τους φορά άμεσα. Γιατί αν συνεχίσουμε έτσι όπως μέχρι σήμερα τότε είναι σαν να επικροτούμε την “80:20 κοινωνία”.
 
Τελικά όμως δε θα πρέπει να δώσουμε έμφαση σε κάτι, να πούμε ότι γνωρίσαμε κάτι ότι μάθαμε κάτι? Γιατί,  είναι προφανές, ότι σήμερα στην κρίση του κορωναϊού, το κράτος έβαλε την προστασία της ζωής πάνω από την οικονομία και ελευθερία. Γιατί δεν το κάνει και σε άλλους τομείς? Το έκανε γιατί πάλι το ζητούμενο ήταν η οικονομία σε τελική ανάλυση? Γιατί δεν το κάνει στα μέτρα ενάντια στη κλιματική αλλαγή, σε μέτρα υπέρ της βιώσιμης κινητικότητας κλπ.


Επισημαίνουμε δε ότι οι αιτίες τέτοιων κρίσεων θα πρέπει στη προσχολική και γυμνασιακή ηλικία να διδάσκονται και να διερευνώνται προς όφελος περιβάλλοντος και κλίματος, “δυο αμαρτίες” του ανθρωπογενούς πολιτισμού.
Η οικολογική εκπαίδευση στη διαβίωση θα παίξει σημαντικό ρόλο για την υγιή μεταστροφή των σημερινών και την βιώσιμη μετεξέλιξη των επερχόμενων γενεών.  


Η σχέση κλιματικής και περιβαλλοντικής υποβάθμισης και μετάδοσης παθογόνων οφείλει να εμπεδωθεί από τη νεαρή ηλικία των ατόμων.
Το ότι η περιβαλλοντική καταστροφή και δη η αποψίλωση δασών και άγριας φύσης προς όφελος της κατανάλωσης προπάντων του Δυτικού κόσμου είναι η μια από τις σημαντικότερες αιτίες γένεσης των ζωονόσων και των παθογόνων των και της μεταδοτικότητας των σε άνθρωπο, δεν επιτρέπεται πλέον να αγνοείται. Όχι μόνο βιολόγοι και ανθρωπολόγοι αλλα και επιδημιολόγοι και ανοσολόγοι είναι της ίδιας γνώμης. Επι πλέον ότι η υπερβολική μας κρεατοφαγία “θα μας βγει σε ξινό”, λόγω της αφύσικης διαχείρισης του παραγωγικού ζωϊκού κεφαλαίου.

Και πρώτα οφείλουμε και εμείς οι ίδιοι που θέλουμε να κάνουμε κριτική να αισθανόμαστε ενήλικοι και όχι ανήλικα παιδιά ενός πολιτικού κατεστημένου, που περιμένουμε να μας πει τι πότε και πως θα το κάνουμε για να είμαστε εξασφαλισμένοι, και από την άλλη 

• να τρώμε ανά κεφαλή  πάνω από 100 κιλά κρέατος,          αγνώστου προελεύσεως και ποιότητας και
• να καταναλώνουμε 300 εκατ. πλαστικά ποτηράκια του καφέ ή περίπου 28.000, ανά κεφαλή ανά έτος. 

 Αυτό θα το καταλάβει ο κάθε ένας από εμάς. Δεν έχω πολλές ελπίδες ότι θα τα καταφέρει ένας λαός σαν τους Έλληνες όταν τους αφήσεις στη δική τους λογική του συνόλου.

Όμως δεν θα δώσουμε  έμφαση στη κλιματική αλλαγή με μείωση του CO2 και θα αποκεφαλίσουμε το περιβάλλον με τη συνέχιση των αποψιλώσεων σε τροπικά δάση και άγρια φύση για να καλύψουμε τις διατροφικές ανάγκες του Δυτικού Κόσμου, διότι μας οδηγεί σε αδιέξοδο και αυτό, όσο αφορά την διαβίωση άγριας φάουνας λόγω ελαχιστοποίησης των οικοτόπων τους, πλησίον ημιαστικών περιοχών. Τελικά η συνέργεια κλιματικής και περιβαλλοντικής προστασίας είναι το ζητούμενο, όχι ξεχωριστά αυτά τα δυο. 

Στον επίλογο θέλω να αναφερθώ σε γνωστό μου άτομο που ήθελε να συμπράξει στη δημιουργία του κειμένου αυτού αλλά για διάφορους προσωπικούς αλλα και αντικειμενικούς λόγους δεν μπόρεσε να συντάξει το κείμενο. Την επόμενη φορά θα είμαστε πιο θαρραλέοι!

*) Βλέπε σχετικά κείμενα φωτογραφίες και διαγράμματα στους συνδέσμους:
https://zaungastnic.blogspot.com/2020/03/4_17.html- Μύθος τα ζωάκια φταίνε για όλα
https://zaungastnic.blogspot.com/2020/03/big-farms-make-big-flu.html – Μεγάλες επιχειρήσεις-αγροκτήματα μεγάλες ιώσεις
https://zaungastnic.blogspot.com/2020/04/wet-market-covid-19-sars-cov-2-covid-19.html – Ο ρόλος της διαχείρισης του παραγωγικού ζωϊκου κεφαλαίου στη γέννεση και εξάπλωση επιδημιών
https://zaungastnic.blogspot.com/2020/04/blog-post_4.html Ο ΠΟΥ αγνοεί την Ταιβάν
https://zaungastnic.blogspot.com/2020/04/h-3.html – Αγροτική βιομηχανία βρίσκεται σε πόλεμο πραγματικά με τη δημόσια υγεία
https://zaungastnic.blogspot.com/2020/04/covid-19-h-hobbes-25.html – CoVid-19 και αποφασιοκρατισμός.