Περιεχόμενα
1. Mundus vult decipi, ergo decipiatur(Ο κόσμος θέλει να εξαπατηθεί, άσ' τον λοιπόν να εξαπατηθεί.)
2. Η οικονομική και πολιτική φευγάτη Elit
3. Ποια η σχέση της πνευματικής δραστηριότητας, της τέχνης του πολιτισμού γενικότερα προς το σημερινό κόσμο?
4. Μπερδεμένοι πολίτες
5. Ο πολιτικός ναρκισσισμός και η άγνοια να διερευνούν.
6. Η αποσταθεροποίηση της τοπικής κοινωνίας λόγω του ηδονισμού τους
7. Πολιτιστική έκσταση στη θέση της πολιτισμικής εγρήγορσης απέναντι στο κατασταλτικό χαρακτήρα της εξουσίας
Αφορμή για τις παρακάτω σκέψεις ήταν ένα προηγούμενο κείμενο σχετικά με την άνετη και ακίνδυνη ‘σπιτική ή οικιακή διανόηση’, ΠΟΥ ΠΛΕΟΝ ΣΥΝΗΘΙΣΑΜΕ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ ΑΝΑΠΟΣΠΑΣΤΟ ΚΟΜΜΑΤΙ ΤΗς ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑς ΠΟΛΛΑΝ ΑΠΟ ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ.1. Mundus vult decipi, ergo decipiatur (για την ελίτ τα λατινικά)
Περπατάς και συναντάς ανθρώπους ανταλλάσσετε δυο ‘κουβέντες’, φτάνετε στο επίμαχο σημείο της συζήτησης, όχι του ΠΑΟΚ, της ΝΔ ή του ΣΥΡΙΖΑ ή του Ολυμπιακού, αλλά στο ότι ο κοσμάκης δεν παίρνει είδηση τι συμβαίνει στο διπλανό του και σου απαντούν οι περισσότεροι: «Ξέρεις γιατί? Γιατί καθόμαστε όλοι στο καναπέ μας?»Και δεν διαχωρίζουν το εαυτό τους από τους «όλους». Όχι! Κάπου το βλέπουν στον καθημερινό τους καθρέπτη αλλά δεν το συνειδητοποιούν. Μάλλον το εξορκίζουν! Ακόμα και ψευροαριστεροί(σήμερα ως επι το πλείστον στα αυτονονομαζόμενα αριστερά κόμματα) αλλά κάργα νεοφιλελεύθεροι πλέον της upper class και της οικονομικά εξασφαλισμένης κοινωνικής τάξης. Υπάρχουν λόγοι ανησυχίας για να έρθουν σε αυτό το σημείο. Δεν συνειδητοποιούν την επικινδυνότητα της άκρας δεξιάς και του δεξιού λαϊκισμού, γιατί
Στην πλανητική του τροχιά βρισκόμαστε σήμερα, που γέννησε και συντηρεί χρόνια τώρα όχι μόνο η δεξιά με την πολιτική της ελίτ αλλά και η ακόμα ονομαζόμενη και υπάρχουσα – στο τελευταίο 20% της εκλογικής βάσης- σοσιαλδημοκρατία στην Ευρώπη, μαζί με την ναρκισσιστικά αυτοπροσδιοριζόμενη αριστερά, όπως αυτή της Ελλάδας[βλέπε επίσης δεξιό λαϊκισμό με ρατσιστικά στοιχεία στην Ευρώπη, δικτατορία του μετά-προλεταριακού σκλάβου στη Κίνα, ολοκληρωτισμό του Münchhausen στις ΗΠΑ, και στρατιωτικό φασισμό στην Λατινική Αμερική].
Στον πολίτη τώρα. Αρκεί το ναρκισσιστικό «Ego sum, qui sum», το οποίο το λένε σήμερα συνέχεια οι νέοι και εννοούν πολλές φορές ακόμα και το ξεκατίνιασμά τους, αλλά και όχι μόνο αυτοί. Εννοούν ότι δεν είναι ικανοί να αντισταθούν στην πίεση εκπλήρωσης καθαρά υποκειμενικών στόχων υπερβολικής διαβίωσης και μόνο, αλλά επί πλέον και με πολλά χρήματα. Συνήθως συνοδεύεται και από μια απλή απασχόληση, ούτε καν ενασχόληση με τα κοινά, δηλαδή να βλέπεις π.χ. το απογευματινάδικο ή πρωινάδικο κάθε ... ή να παραπονιέσαι σε πηγαδάκια για την κατάσταση της γειτονιάς σου ή να αγανακτείς με μια τζούρα από το drug των («αντί»)-κοινωνικών -λεγόμενων- μέσων επικοινωνίας, αγγλιστί Social Media.
Μήπως χρειάζεται ίσως να παρατηρήσεις και να περπατήσεις και «πέρα από το κοτέτσι-φράχτη» σου, για να δεις
2. Η οικονομική και πολιτική φευγάτη Elit
"Παλαιότερα στην οικονομική Elit, το 80% προερχόταν από το 2% του πληθυσμού. Το αντίστοιχο ποσοστό στην πολιτική Elit ήταν, ότι περίπου τα 2/3 προερχόταν από τον κανονικό πληθυσμό. Τις τελευταίες δεκαετίες η κατάσταση έχει αλλάξει: τα 2/3 της πολιτικής Elit προέρχονται από το 4% του πληθυσμού. Οι σχέσεις τους έχουν αλλάξει τελείως και έχουν έρθει πλησιέστερα η μία ελίτ στην άλλη. Αυτό σημαίνει ότι οι κυρίαρχες τάξεις γίνονται όλο και περισσότερο αδιαφανείς, όλο και πιο ομογενοποιημένες."
Και το τεράστιο πρόβλημα σήμερα είναι:
- Οτι οι άκρα δεξιοί οι λαϊκιστές ισχυρίζονται, εσφαλμένα βεβαίως, ότι είναι οι εκπρόσωποι της αληθινής λαϊκής βούλησης απέναντι στο κατεστημένο αλλά και απέναντι σε αυτούς τους φευγάτους Ελίτ.
- Εκτός από την αδιαφάνεια τους, τους προσάπτουν και την προσπάθεια που κάνουν για μια άνιση κατανομή των εισοδημάτων. Ενώ δεν υπάρχει περιουσία στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού συσσωρεύεται σε όλο και λιγότερους περισσότερη περιουσία και ιδιοκτησία.
- Όμως τώρα πλέον οι αυτοχρησμένοι αριστεροί εκσυγχρονιστές, οι hard brave των αδίκων της κάστας τους ισχυρίζονται ότι αυτοί είναι οι αληθινοί εκπρόσωποι της πραγματικής βούλησης των πολίτων. Ούτε καν αναφέρονται πλέον στη λέξη "λαϊκή βούληση".
Συνεπάγεται ότι εδώ χρήζει το ζητούμενο μιας λύσης[4]:
A.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αντιστραφεί η σχέση: επιβαρύνεις τους κάτω και ελαφρύνεις τους πάνω, και
3. Ποια η σχέση της πνευματικής δραστηριότητας, της τέχνης του πολιτισμού γενικότερα προς το σημερινό κόσμο, o οποίος αναμφίβολα είναι κακός.
Από πρώτη ματιά προκαλεί σύγχυση και είναι άβολη η ερώτηση, καθώς σιωπηρά ή ακόμα και κατηγορηματικά μας οδηγεί, μας πιέζει, στο να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα που κανονικά, είτε βρισκόμαστε από τη μεριά του δέκτη είτε από τη μεριά το αποδέκτη, και δεν θα προτιμούσαμε να ασχοληθούμε:
Επειδή στη ζωή συνήθως τυχαίως βρισκόμαστε σε αυτόν ή τον άλλο τόπο και διαβιώνουμε, δεν πρέπει να υπάρχει ηθικό(η επιστημονική διερεύνηση και ενασχόληση με την ηθικολογία), ή ηθικολογικό-moral (ρυθμιστικό σύστημα διαβίωσης σύμφωνα με τη κουλτούρα, γι’ αυτό επειδή υπάρχουν διαφορετικά συστήματα κουλτούρας υπάρχουν και διαφορετικά morals)[6] καθήκον να στρατευόμαστε και να παρεμβαίνουμε στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα?
Κανονικά δεν υπάρχει κάποια οντολογική ευθύνη απέναντι σε όλα αυτά που συμβαίνουν στο κόσμο, τα κακά. Όμως από τη στιγμή που γράφεις σκέπτεσαι καλλιτεχνείς, κατασκευάζεις, δημοσιεύεις, ερευνάς ή είσαι πολιτισμικά δραστηριοποιημένος, αλλάζουν όλα. Ανήκεις στους παραγωγούς ιδεών πλέον, στους ανθρώπους που διαχέουν discurs, με άλλα λόγια σε αυτούς που θέλουν να συμμετέχουν στην διαμόρφωση της πορείας του κόσμου. Τη συγκεκριμένη στιγμή έχουν αποφασίσει να στρατευτούν όλοι αυτοί (Engaged στην Αγγλική).
Και εδώ βλέπουμε πλέον σήμερα από πρώτη ματιά, ότι οι διανοούμενοι συνδράμουν συμπολιτευτικά στη διαμόρφωση της πορείας της κοινωνίας τους - σαν μικρογραφία του κόσμου στο συγκεκριμένο παράδειγμα- και στα όποια δεινά που η σημερινή κοινωνία υφίσταται.
4. Μπερδεμένοι πολίτες
Πλανάται μια αίσθηση, ότι εκτός της πίεσης να μπουν σε μια ελάχιστη οικονομική κανονικότητα και να μειώσουν τις μέχρι σήμερα υπερβολές διαβίωσης, η έλλειψη του μέχρι προσφάτου αυτονόητου και της κανονικότητας της καθημερινότητας μέσω των βασικών αξιών της κάθε εθνικής ή περιφερειακής ή τοπικής κοινωνίας έχουν μπλοκάρει τους πολίτες. Και σε αυτό δεν αποκλείονται οι διανοούμενοι, καθώς πολίτες και αυτοί με ανάγκες, όμως πολλές φορές διαφορετικής υπερβολής από αυτές άλλων κοινωνικών στρωμάτων, απλά για να αισθανθούν πολλές φορές μεσοαστοί ala grecque, διαφορετικοί από το κοινό.
Μπορούμε να το συγκρίνουμε αυτό που συμβαίνει σήμερα στη κοινωνία, με την μετάλλαξη της κοινωνίας στις χώρες του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού.
Εκεί όπου ο υπαρκτός σοσιαλισμός εξουσίαζε με την υπόσχεση της συνολικής φροντίδας για όλους, τώρα πια οι ατομικές τύχες πρέπει να σταθούν στα πόδια τους.[7] Τους τράβηξαν μετά το χαλί κάτω από τα πόδια. Κάποιοι, από αυτούς, αυτοί που πίστεψαν στην παγκοσμιοποίηση τα καταφέρνουν. Σίγουρα η πλειονότητα των κοινωνιών, οι άλλοι, είναι στο κοινωνικό και οικονομικό περιθώριο.
5. Πολιτικός ναρκισσισμός και η άγνοια τους να διερευνούν με παράδειγμα το Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης
Ας πάρουμε κάτι που θεωρείται ότι λειτουργεί δημοκρατικά: Στο δημοτικό συμβούλιο της πόλης κάθε Δευτέρα- τουλάχιστον όσο είμασταν εκεί παρόντες σαν ακροατές- δεν θα ακούσει κάποιος τη λέξη κοινωνική ανισότητα. Σαν να μην υπάρχει στη πόλη αυτή. Δεν υπάρχει γνώση γι’ αυτό. Υπάρχει όμως οικοδόμημα (Konstrukt) που τα καλύπτει όλα. (Βλέπε παραπάνω, πρώτη παράγραφος Κεφάλαιο 2)
Συμπληρωματικά, όποια αντιπολίτευση γίνεται, τις περισσότερες φορές καταλήγει σε αστειάκια και γέλια για να μη χαρακτηρισθεί ο ίδιος ο ενάγων υπερβολικός ή βλάκας και να μη πληγωθεί ο εναγόμενος από τις δήθεν σκληρές παρατηρήσεις της θεωρούμενης αντιπολίτευσης.
Αναφερόμαστε μόνο στα γνωστά «Δημήτρια». Δεν αναφερόμαστε στους εξωτερικούς συντελεστές του θεσμού. Ακόμα και άτομα από την κάστα τους, κάποιοι έξυπνοι πολίτες δημότες όμως, δεν θέλουν να ακούσουν για τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται ο συγκεκριμένος θεσμός: «Το ‘χουν κάνει καφενεδάκι τους». Festival pour la festival pour la Bourgoise, για την ελίτ, για τη διανόηση.
Εάν αποποιηθούν αυτή τη στράτευση, συμπολιτεύονται ξεκάθαρα με κάθε μέτρο πολιτικής μιας αυταρχικής και ανέντιμης όπως και ανήθικης εξουσίας.
Όμως γνωρίζουν μόνο τα τετριμμένα , αυτά που σαν υποκείμενο επιτρέπεις να βλέπεις ο ίδιος, τα άλλα όχι. Γι’ αυτό και δεν έρχονται σε επαφή με τη κοινωνία.
Ο Lasch[10] τονίζει, ότι
- τη παρηγοριά της ψυχής με την ψυχοθεραπεία της,
- τη τυφλή δικαιοσύνη μέσω της θεραπευτικής δικαστικής δικαιοσύνης,
- τη φιλοσοφία μέσω της κοινωνικής επιστήμης, και το κύρος(authority) κάποιου, με ένα πραγματικό ανορθολογικό κύρος κάποιων επαγγελματιών εμπειρογνωμόνων", τους γνωστούς 'παν-πανέξυπνους'[11]
Από τη άλλη η αντιπολιτευτική πλευρά των διανοουμένων έχει φτάσει τα όρια της, από ότι φαίνεται. Προσφάτως ρωτάμε κάποιο νέο σε ηλικία δημοσιογράφο (της εξωκοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης) μέσω mail, αν θα μπορούσε ίσως να προβληθεί στη πολιτειακή βάση –στη μάζα δηλαδή- κάπως περισσότερο μια άγνωστη πτυχή ενός κινήματος που αντιστέκεται έστω και τυπικά σε ένα κοινωνικό πρόβλημα, καθώς δεν γνωρίζει η μάζα απολύτως τίποτα; Και εάν το θεωρεί ότι μπορεί να γίνει ή δεν έχει νόημα. Κι η απάντησή του ήταν με λίγα λόγια: «Ξέρετε σε ποιον απευθύνεστε και με τι προσβλητικό τρόπο το κάνατε.» “Ωχ! “ Ήταν η εσωτερική μας αντίδραση.
Και για ποιo λόγο αντέδρασε έτσι? Επειδή στο παρελθόν πριν από μερικά χρόνια είχε ασχοληθεί με το θέμα, μέσω ενός Reportage. Έχουμε χάσει κάθε ίχνος ευγένειας στην επικοινωνία και μάλιστα όταν πραγματικά ρωτάς εξονυχιστικά και συγκεκριμένα για να μην υπάρξει παρεξήγηση. Και εάν υπάρχει περίπτωση τέτοιας παρεξήγησης, ρωτάμε… ρωτάμε που να πάρει– αυτό μου έμαθαν- «πώς το εννοείτε.»
Και τώρα οι της πολιτικής ελίτ έρχονται ως Απόστολοι της ηθικής, με παραπλανητικές θέσεις για θέματα που δεν είναι το ζητούμενο σήμερα, δεν μας καίει, είναι όμως το σύμπτωμα της πολιτικής που υιοθετούσαν χρόνια τώρα με σιωπή για να κρατήσουν το αγιοστέφανο σταθερό επί κάρας: «Μετά και από την παρέμβασή της που αφορά σε τηλεοπτικό σποτ του “11880”, η Γενική Γραμματεία για την Ισότητα των Φύλων προσφεύγει ξανά στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, αυτή τη φορά κατά του Next Top Model που προβάλλεται μέσα από την συχνότητα του …». Ο θύτης αυτοπροσδιορίζεται και παρουσιάζεται και σαν θύμα πλέον. “Σου χρωστάω, είσαι κλέφτης” έλεγε ένα φίλος παλιά (πρόσφατα απεβίωσε Κ. Καλφόπουλος) για να μου χαρακτηρίσει τη παράνοια με την οποία αντιμετωπίζουν διάφοροι την καθημερινότητα.
7. Πολιτιστική έκσταση στη θέση της πολιτισμικής εγρήγορσης απέναντι στο κατασταλτικό χαρακτήρα της εξουσίας.
Και εδώ έχουν οι διανοούμενοι δύσκολο έργο, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν και να αντικειμενοποιήσουν αυτή τη διάφορά που υπάρχει ανάμεσα στη πραγματικότητα της ζωής μέσα στις κοινωνικές ομάδες αλλά και του αναπτύγματός τους από τη μία, και το τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η ζωή τους από την άλλη[15]. Σε αυτή την διαφορά συνίσταται η ψευτιά του κόσμου.
Και σαν παράδειγμα. Έχουμε μπερδέψει δυο λέξεις: πολιτιστική δουλειά και πολιτισμός. Η πρώτη αναφέρεται σε ενέργειες ενασχόλησης του κοινού – σήμερα έχει υποβαθμιστεί μόνο σε tittytainment- η δεύτερη είναι διαχρονική και δημιουργεί συντηρεί και ελκύει δημότες για πολιτισμό, ο οποίος είναι το αντίβαρο, ο αντίποδας της κατασταλτικής εξουσίας.
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης "φέρνει τον πολιτισμό κοντα στον πολίτη" με κάλυψη των ΚΑΦΑΟ ΔΕΗ και ΟΤΕ με πλαστικοποιημένα έργα καλλιτεχνών |
Σήμερα, προσπαθεί ο Δήμος τουριστικά μέσω μιας αγοραίας εξωστρέφειας προς Βαλκάνια και ανατολικά με tourist senior guide το Δήμαρχο όπως είπε και ο ίδιος [«Χρειάζεται μια αναδιοργάνωση, ένας φορέας όπου δεν θα μετέχουν οι κρατικοί φορείς. Εάν έχουν έναν καραγκιόζη, σαν και εμένα, να φέρνει κόσμο, εντάξει τότε.» Στην συνάντηση για την τουριστική προβολή του νομού Θεσσαλονίκης στις 20.6.2017, από εφημερίδα http://www.aftodioikisi.gr/. Ή πρόσφατα σε ΔΣ 26.6.2017 « …αφού μ’ αρέσει να πίνω το αίμα των εργαζομένων…», ειρωνική έκφραση) με σκοπό την οικονομική ‘πρόσκαιρη ευημερία’. Που? Μόνο στο εμπορικό κέντρο της πόλης, ενώ όλα τα ΔΔ γύρω από το κέντρο καταρρέουν κοινωνικό-οικονομικά, ας μη μιλήσουμε περιβαλλοντικά.
Αυτό μας δημιουργεί την εικόνα έκδοσης της πόλης με πολύχρωμα ενδύματα εξωστρέφειας. Αξιότιμε, και ένας πολίτης να βγει να φωνάξει «μας παίρνουν την πόλη μας» έχει αποτύχει το project σας και μόνο αυτό, το δικό σας όχι των πολιτών.
Ο Δήμαρχος Μπουτάρης ρώτησε στο ΔΣ το σώμα το καλοκαίρι του 2017, στα πλαίσια της συζήτησης για τα Δημήτρια: «Ποιος ήξερε μέχρι χθες ποιος ήταν ο Faber, ξέρει κανείς εεεε»? (το χαρακτηριστικό του το ‘εεεε’ της περσόνας). Και ποιος ο λόγος ενός τέτοιου ερωτήματος? Κανείς δεν απάντησε! Ποιος ξέρει γιατί? Δεν επιτρεπόταν να πει κανείς όμως και «…η φοράδα στο αλώνι» για το ποιος ήταν ο Faber, όταν ο γονιός δεν έχει χρήματα να πάρει σχολική τσάντα στο παιδί του, γιατί τη παλιά την έχει διορθώσει τρεις φορές, ή το παιδί τους δεν μπορεί να πληρώσει το εισιτήριο 1 ευρώ για το «ο μικρός πρίγκηπας».
«Πολιτισμός [συγγραφή, τέχνη, σκέψη, έρευνα, παιδεία] στοχεύουν όχι στον πολλαπλασιασμό της γνώσης σαν τέτοια[…] αλλά στη χειραφέτηση του ανθρώπου από την δουλεία», από κάθε είδους δουλεία. Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις είσαι συνεργός με το νεοφιλελεύθερο σύστημα το οποίο αυξάνει τις ανισότητες σε ένα ψεύτικο κόσμο. Γιατί αν ανήκεις σε μία από τις δύο κατηγορίες είναι εύλογη η ερώτηση με την οποία όμως δεν θα ασχοληθούμε: «γιατί υπάρχει η ανάγκη από κάποιους να μη (θέλουν να) προσφέρουν»[17] τίποτα κοινωνικά.
Εάν όμως πείθεται μόνη της η διανόηση και η ελίτ και προτιμά να μη στρατευτεί και να γίνει συνένοχος για τη διατήρηση ενός συστήματος, τότε αυτό μπορεί να ονομαστεί μια «ανήθικη απόφαση στη συμμετοχή».
[1] Elite. Ο όρος κάποτε σήμαινε λεπτό νήμα, αλλά χρησιμοποιήθηκε μετά την Γαλλική Επανάσταση για να αναφερθεί σε ανθρώπους που έφτασαν στην κοινωνική αναγνώριση μέσω των επιτευγμάτων/αποδόσεών τους. Το "Elite" ήταν αρχικά το αντίθετο του πλούτου που το είχε κάποιος από τη γέννησή του. Ελίτ (αρχικά από τη λατινική γλώσσα ή exlegere, το εκλεκτό) κοινωνιολογικά μια ομάδα (πραγματική ή φερόμενη ) πάνω από το μέσο όρο ατόμων με επιδεξιότητες (λειτουργικές ελίτ, παραγωγικές ελίτ) ή κυβερνούν ή ασκούν επιρροή σε κύκλους (εξουσίες εξουσίας, οικονομικές ελίτ) μιας κοινωνίας. Συγκεκριμένα, ο όρος αναφέρεται συνήθως σε πιο καθορισμένες ομάδες ανθρώπων, όπως, η ελίτ της θέσης ή η εκπαιδευτική ελίτ. Απέναντι από την ελίτ είναι οι "μάζες" ή ο "μέσος όρος" (ο "απλός πολίτης").
[2] Schulmeister, Stephan., Das kommende Beben, Zusammenbruch Der Neoliberalismus ist am Ende. Die Frage ist nur, ob er laut oder leise gehen wird. Zwei Szenarien, σε: der Freitag, https://www.freitag.de/autoren/der-freitag/wie-wird-der-neoliberalismus-enden, Τελευταία πρόσβασή μου στις 21/10/2018.
[3] Hartmann, Michael., Die Abgehobenen, Wie die Elite die Demokratie gefährden, 2018 (Πώς οι Ελίτ θέτουν σε κίνδυνο τη Δημοκρατία)
[4] https://www.hr-fernsehen.de/sendungen-a-z/hauptsache-kultur/sendungen/die-abgehobenen---werden-demokratien-von-der-eigenen-elite-zerstoert,video-70296.html?fbclid=IwAR1Y9ixS4JqKtj_NqVX58mZqKMwQmNvUzHpbGKZWVpVZE7ME-x9VrqUb6xA. 31.8.2018
[5] Charim, Isolde., Ich und die anderen, Wie die neue Pluralisierung uns alle verändert, Vlg. Zsolnay. 2018, p. 111
[6] De Lagasnerie Geoffroy, Denken in einer schlechten Welt, Vrlg. Matthes & Seitz, Berlin 2018. σ. 13
[7] Βλέπε, Weltzer, H., Wir sind die Mehrheit, Für eine offene Gesellschaft, Fischer, 2017, σ. 83
[8] De Lagasnerie Geoffroy, Denken in einer schlechten Welt, Vrlg. Matthes & Seitz, Berlin 2018. σ. 63
[9] De Lagasnerie Geoffroy, Denken in einer schlechten Welt, Vrlg. Matthes & Seitz, Berlin 2018. σ. 62
[10] http://www.single-generation.de/usa/christopher_lasch.htm#narzissmus
[11] Der Unterschied zwischen der neuen Managerelite und der alten Besitzelite definiert (...) den Unterschied zwischen dem bürgerlichen Zeitalter, das heute nur noch an der Peripherie der Industriegesellschaft überlebt, und dem neuen therapeutischen Zeitalter des Narzißmus." (S.307)
[12] Η Svenja Flaßpöhler, είναι φιλόσοφος και αρχισυντάκτρια του Philosophie Magazins. Από την διατριβή της σχετικά με την πορνογραφία και το μοντέρνο υποκείμενο έχει δημοσιεύσει αρκετά βιβλία όπως αυτό πρόσφατα: Die potente Frau: Für eine neue Weiblichkeit (Ullstein Verlag), Εκεί εκφράζει την θεώρησή της ότι το #metoo δεν προσδίδει στη γυναίκα για να αντισταθεί ανάλογα τις περιπτώσεις την δυναμική αλλά περιμένει πάλι από τους νόμους και από μια κοινωνία ανδρών να τους καθορίσει την νομική ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών βάζοντας αυστηρά πλαίσια στην σεξιστική παρενόχληση. Η νομική πλευρά είναι θέμα κράτους η de facto είναι θέμα ατόμου, και αν αυτό δεν το έχουμε καταλάβει τότε δεν έχουμε καταλάβει και τι θα πει αυτονομία ατόμου.
[13] Βλέπε Pfaller, R., (2018), σ. 58
[14] Fruedi, Frank., What’s Happened to the University? A sociologigal Exploration of Its Infatilisation . Τι συμβαίνει με το πανεπιστήμιο?, Μια κοινωνιολογική διερεύνηση της ανηλικότητάς(παιδιακίστικο) του, Milton: Taylor & Francis, 2016, σ. 102 https://books.google.no/books?id=2z4lDwAAQBAJ&pg=PA34&lpg=PA34&dq=furedi+F+2016+What%27s+happened+to+the+universities&source=bl&ots=uW59ZfLvz5&sig=cu6AmGd5nbZWeh1jNMOrGtAT3Ns&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwi7grHnicjaAhWKliwKHZnhBzkQ6AEIXDAH#v=onepage&q=furedi%20F%202016%20What's%20happened%20to%20the%20universities&f=false. Τελευταία πρόσβαση μου 30/4/2018
[15]De Lagasnerie Geoffroy, Denken in einer schlechten Welt, Vgl. Matthes & Seitz, Berlin 2018. σ. 60.
[16] Ακόμα και μια άλλη Αντιδήμαρχος γνωστή σε άλλη μεγάλη πόλη η Αριστεα Πλέυρη που έχει προταθεί δημοσίως απο πολίτες του Ηρακλείου και απο τον σκηνοθέτη Σμαραγδή να αποπεμφθεί απο το Δήμο, σε μια συνάντηση μου μαι της το καλοκαίρι του 2018, όταν μιλούσε για πολιτισμό μιλούσε για πολιτιστικά δρώμενα. Δε ανέφερε ποτέ τη λέξη πολιτισμό και φυσικά την διόρθωσα προκλητικά και συμφώνησε ότι είναι λάθος.
[17] De Lagasnerie Geoffroy, Denken in einer schlechten Welt, Vrlg. Matthes & Seitz, Berlin 2018. σ. 26
[18] De Lagasnerie Geoffroy, Denken in einer schlechten Welt, Vrlg. Matthes & Seitz, Berlin 2018. σ. 67