Το λειώσιμο των παγετώνων της Γροιλανδίας συμβαίνει με «υπερβολική ταχύτητα», χωρίς να υπάρχει κάποιο σημάδι επιβράδυνσης της διαδικασίας
Διάβασμα σε 3’ THS 26122018
Το λειώσιμο των πάγων συμβάλει σήμερα περισσότερο στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας από οποιαδήποτε άλλη στιγμή τους τελευταίους τρεισήμισι αιώνες, σύμφωνα με νέα έρευνα. Θα μπορούσε να πλησιάζει σε κάποιο σημείο ανατροπής της εξέλιξης;
Η τήξη στο πάγο της Γροιλανδίας έχει μετατραπεί σε "overdrive", με την απορροή της τήξης να αυξάνεται κατά 50% από την έναρξη της βιομηχανικής εποχής και να επιταχύνεται, σύμφωνα με νέα έρευνα. Καθώς όλο και περισσότερο νερό δημιουργεί το λειώσιμο του στρώματος του πάγου, οδηγεί αυτό στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, ασκώντας νέα πίεση στις παράκτιες κοινότητες και πόλεις σε όλο τον κόσμο.
"Μόλις ξεκινήσουν οι πλάκες πάγου να κινούνται συνεχίζουν να βρίσκονται σε κίνηση, δε σταματούν. Πρόκειται για μια ας το πούμε κλήση αφύπνισης για την παγκόσμια κοινωνία που δείχνει πόσο γρήγορα αλλάζει η Γροιλανδία", δήλωσε ο ερευνητής του κλίματος του πανεπιστημίου του Rowan Luke Trusel, συν-συγγραφέας της νέας μελέτης που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη επιστημονικό περιοδικό Nature.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η τάση αύξησης της τήξης της επιφάνειας των παγετώνων άρχισε στα μέσα του 1800, καθώς τότε ξεκίνησαν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου λόγω της ανάπτυξης των βιομηχανιών και συνεχίζει να αυξάνεται τάχυστα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Περισσότεροι λειωμένοι παγετώνες και κατ’ επέκταση ύδατα προέρχονται από τους πάγους της Γροιλανδίας σήμερα από ότι οποιαδήποτε στιγμή τα τελευταία 350 χρόνια, και μάλλον από πολύ καιρό πριν, μέχρι και 6.000 σε 7.000 χρόνια πίσω, είπε ο Trusel.
Ως εκ τούτου, είπε «η Γροιλανδία συμβάλει περισσότερο στη αύξηση της στάθμης της θάλασσας από ό, τι οποιαδήποτε άλλη στιγμή κατά τους τελευταίους τρεισήμισι αιώνες».
Τα ευρήματα της έρευνας επιβεβαιώνουν τις προηγούμενες εκτιμήσεις ότι η τήξη των παγετώνων από όπου και αν προέρχονται αυτές θα αυξήσει την στάθμη της θάλασσας από 8 έως 12 ιντσες περισσότερο έως το 2050, αλλά τι ακριβώς θα συμβεί θα εξαρτηθεί εν μέρει από τις μελλοντικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και άλλους παράγοντες, δήλωσε η επιστημονική συνεργάτης Sarah Das που μελετά τους παγετώνες και τα αρχαία κλίματα στο Ωκεανογραφικό Ίδρυμα Woods Hole.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν παγοκολώνες – αφού τρύπησαν με γεωτρύπανο και μακρύς σωλήνες μέσα στο πάγο καταγράφοντας έτσι το ιστορικό του πάχους και της τήξης του πάγου από έτος σε έτος – σε διάφορες θέσεις σε όλο το παγετώνα. Σε συνδυασμό με τις δορυφορικές μετρήσεις και την παραγωγή κλιματικών μοντέλων, οι παγοκολώνες βοηθούν στον υπολογισμό μιας από τις πιο ακριβείς εκτιμήσεις για το πώς το στρώμα των παγετώνων αντιδρά στην αύξηση της θερμοκρασίας που προκαλείται από τα αέρια θερμοκηπίου.
Οι δορυφόροι "είναι καλό γιατί μας λένε πότε λιώνει και πότε είναι παγωμένο", δήλωσε ο Ντας. Η ένταση αυτής της τήξης μπορεί να υπολογιστεί με κολόνες πάγου μετρώντας το πάχος των εποχιακών στρώσεων πάγου. Συνδυάζοντας τα δεδομένα, οι επιστήμονες μπορούν να εκτιμήσουν και να μετρήσουν με σχετική ακρίβεια την τήξη και την απορροή νερού σε ολόκληρο το στρώμα του παγετώνα.
"Αυτή τη στιγμή, η υπάρχουσα συνιστώσα απορροής είναι η μεγαλύτερη συμβολή στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας", δήλωσε ο Das.
"Πιστεύουμε ότι υπάρχει ένα σημείο ανατροπής από 1,5 βαθμούς σε 2 βαθμούς Κελσίου παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας που θα μπορούσε να προκαλέσει την τήξη του πάγου για αιώνες ή χιλιετίες, με βάση τα παλαιοκλιματολογικά αρχεία", δήλωσε ο Trusel. Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία αναμένεται να αρχίσει να θερμαίνει αυτό το σημείο αναφοράς μεταξύ του 2030 και του 2052, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της IPCC, ενώ η Αρκτική θερμαίνεται στο διπλάσιο του μέσου παγκόσμιου ρυθμού.
Είναι η Γροιλανδία το δείγμα ύπαρξης ενός σημείου ανατροπής;
Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που επηρεάζουν για το πόσο γρήγορα φτάνει μια περιοχή σε ένα τέτοιο σημείο , δήλωσε ο συντάκτης Xavier Fettweiss, κλιματολόγος στο Πανεπιστήμιο της Liege Climate Lab στο Βέλγιο.
Από περίπου το 2000, οι καιρικές συνθήκες που μεταφέρουν ζεστό αέρα στη Γροιλανδία έχουν γίνει πιο συχνές και συνηθισμένες, δήλωσε ο Fettweiss, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει σχετική έρευνα σχετικά με τα πρότυπα, γνωστά ως blocking highs
Η αυξανόμενη τήξη είναι ένας «συνδυασμός ενός σημαδιού υπερθέρμανσης του πλανήτη και μιας αλλαγής στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία στη Γροιλανδία», είπε. Εάν το μοντέλο του ζεστού καιρού συνεχίσει να γίνεται πιο συνηθισμένο, θα μπορούσε να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την επιφάνεια τήξης και την απορροή που τεκμηριώνεται στην τρέχουσα μελέτη, πιθανόν να διπλασιαστούν οι αναφερθείσες εκτιμήσεις.
Ο επιστήμονας του κλίματος του Πανεπιστημίου του Λίνκολν (Ηνωμένο Βασίλειο) Edward Hanna δήλωσε ότι η έρευνα δείχνει ότι το στρώμα του πάγου είναι τόσο ευαίσθητο στις αυξήσεις της θερμοκρασίας που εκτιμάται ότι η αύξηση της στάθμης της θάλασσας μπορεί να χρειαστεί να αναθεωρηθεί προς τα πάνω.
"Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι τα σενάρια αύξησης της στάθμης της θάλασσας του IPCC (διακυβερνητικό πάνελ για την αλλαγή του κλίματος) είναι αρκετά συντηρητικά", δήλωσε η Hanna, η οποία δεν συμμετείχε άμεσα στη μελέτη. "Η Γροιλανδία είναι λίγο σαν ένας γίγαντας που κοιμάται και ξυπνάει, κανείς δεν γνωρίζει πώς θα αντιδράσει σε μερικούς περισσότερους βαθμούς θερμοκρασίας, θα μπορούσε να χάσει πολλή μάζα πάγου πολύ γρήγορα", είπε.
Πυρήνες πάγου,η επέκταση του δορυφορικού αρχείου
Η νέα έρευνα βοηθά τις δορυφορικές μετρήσεις, οι οποίες άρχισαν μόλις το 1979, σε ένα μακροπρόθεσμο πλαίσιο. Δείχνει πως η αύξηση της τήξης άρχισε να επιταχύνεται την ίδια χρονική στιγμή που δημιουργήθηκαν αέρια θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα από την καύση ορυκτών καυσίμων, δήλωσε ο Nerilie Abram, ερευνητής παλαιοκλίματος στο Αυστραλιανό Εθνικό Πανεπιστήμιο, ο οποίος δεν συμμετείχε στη έρευνα.
«Από τους δορυφόρους, βλέπουμε πολλά χρόνια πότε υπάρχουν υψηλές ποσότητες λειώσιμου πάγου και σε ποια χρόνια έχουμε λιγότερο λιώσιμο και τη συνολική ανοδική τάση, αλλά είναι επίσης σημαντικό να μπορούμε να το εξετάσομε σε σχέση με αυτό που συνέβαινε στο παρελθόν, πριν ξεκινήσει η δορυφορική παρακολούθηση ," είπε. "Δείχνει ότι η αύξηση της τήξης του πάγου(video) κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι πραγματικά ασυνήθιστη."
Ανέφερε επίσης ότι τα ακριβή στοιχεία θα βοηθήσουν να εντοπίσουν περισσότερο ακριβή τα σημεία απόκλισης του κλίματος. "Σκεφτόμαστε την κλιματική αλλαγή ως σταδιακή τήξη με την πάροδο του χρόνου, η οποία μας δίνει χρόνο για προετοιμασία, αλλά δεν αλλάζουν όλα τα μέρη του κλιματικού συστήματος με τον ίδιο τρόπο".
Σε κάποιο άγνωστο όριο θερμοκρασίας, υπάρχει η πιθανότητα τα στρώματα πάγου στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική να αρχίσουν να καταρρέουν πολύ ταχύτερα από ό, τι αναμενόταν, να αυξηθεί η στάθμη της θάλασσας και να βυθιστούν ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένες παράκτιες περιοχές προτού έχουν την ευκαιρία να προετοιμαστούν. Οι ανατροφοδοτήσεις του κλίματος, όπως με την αύξηση της αιθάλης από τις πυρκαγιές ή την αυξημένη ανάπτυξη των αλγών στον πάγο και που οδηγούν σε μεγαλύτερη τήξη, θα μπορούσαν να επισπεύσουν την κατάρρευση.
Σίγουρα ένας ρυθμός τήξης έχει ήδη κλειδώσει
Εάν ολόκληρος ο πάγος της Γροιλανδίας επρόκειτο να λειώσει, θα αυξανόταν η στάθμη της θάλασσας περίπου στα 20 πόδια(6,09 μτρ). Η τελευταία έκθεση της IPCC εκτιμά ότι η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας θα αυξηθεί κάπου μεταξύ 10 και 30 ίντσες (25-75 cm) μέχρι το 2100, αν οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξηθούν κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τη θερμοκρασία που υπήρχε την προ-βιομηχανική εποχή. Με την αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου, η στάθμη της θάλασσας θα ανέλθει επιπλέον 4 ίντσες(ca. 9 cm), θέτοντας 10 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους σε κίνδυνο, αναφέρει η έκθεση.
Πέρα από το 2100, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τουλάχιστον 30 πόδια ανόδου της στάθμης της θάλασσας έχουν ήδη κλειδωθεί στο σύστημα, δήλωσε ο ερευνητής παγετώνων Jason Box, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα μελέτη.
"Το σημείο και το όφελος από την μείωση (ελάττωση άνθρακα) είναι ότι θα μας δώσει περισσότερο χρόνο για να προετοιμαστούμε για την αύξηση της στάθμης της θάλασσας και να σώσουμε ζωές", δήλωσε ο κ. Box.
Σε μια σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 27 Νοεμβρίου στο περιοδικό Polar Science, ο Box και άλλοι ερευνητές, επισημαίνουν τις εκτεταμένες επιπτώσεις της παγκόσμιας υπερθέρμανσης στην Αρκτική, δείχνοντας ότι, ακόμη και με μεγάλες μειώσεις στις εκπομπές, η Αρκτική αναμένεται να θερμανθεί άλλους 4 βαθμούς Κελσίου έως το 2050.
Η αύξηση της θερμοκρασίας θα επηρεάσει επίσης και τα χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη με την απόψυξη του permafrost (αιώνιου παγωμένου εδάφους), η οποία απελευθερώνει ήδη και θα απελευθερώσει περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου(+ μεθάνιο χειρότερο από το διοξείδιο του άνθρακα), προκαλώντας περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας και μετατόπιση των ωκεάνιων ρευμάτων και των καταιγίδων, με ότι αυτό συνεπάγεται για σχετικά "μεγάλες οικολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις".
