Quo Vadis από εδώ και πέρα;
Αυτό είναι το ερώτημα που οφείλω να θέσω, κοιτάζοντας γύρω μου την άσχημη κατάσταση του κόσμου αυτή την περίοδο. Δεν νομίζω να θεωρείτε εσείς, ότι όλα φαίνονται καλά εκεί έξω. Ας ξεκινήσω με την "κλιματική αλλαγή". Πόσο χειρότερα θα γίνουν τα πράγματα; Αυτός είναι ο κόσμος μου ένας κόσμος με αύξηση της θερμοκρασίας κατά περίπου ένα βαθμό. Μόνο ένας βαθμός. Ποιες είναι οι επιπτώσεις του; Τις ξέρω? Αφού τις ζω. Πυρκαγιές, πλημμύρες, ξηρασίες, εκτόξευση των τιμών των τροφίμων και καύσωνες που δεν έχω ξαναβιώσει ποτέ. «Καλοκαιράκηδες σας γυρεύουμε» για να το διασκεδάσουμε γιατί δεν ξέρουμε τι έρχεται πάνω μας?
Φοβούμαι παρόλο που είμαι στο τελευταίο τρίτο της ηλικίας μου. Φοβούμαι να κατανοήσω την σημαντική σοβαρότητα όχι για τη Γη -διοτι αυτή θα συνεχίσει να υπάρχει- αλλα για τον ανθρώπινο πολιτισμό. Από την άλλη δεν κρύβω τον θαυμασμό μου γι’ αυτό που συμβαίνει εκ μέρους του περιβάλλοντός μας σε μας λόγω ημών άνευ της έννοια μας. Χαιρέκακος απέναντι σε μένα? Ίσως στην αρχή.
Οφείλω να κατανοήσω πόσο χειρότερη θα γίνει η κλιματική αλλαγή, και αυτό μόνο αν έχω καταλάβει πόσο άσχημα είναι πραγματικά τώρα. Το έχετε αντιληφθεί εσείς ή απλά διαβάζετε και πάτε με το ρεύμα των κοινωνικών δικτύων. Είναι ήδη πολύ, πολύ χειρότερη από ό,τι δείχνουν οι δημόσιες συζητήσεις και οι πολιτικοί. Το επιστημονικό δυναμικό μας προειδοποιεί εδω και δεκαετίες!
Ας δούμε την Βρετανία, ας ξεχάσουμε τη Σκωτία. Είναι βόρεια, και δεν είναι ακριβώς γνωστή για το ότι είναι μια ζεστή, ξηρή χώρα. Το μέρος Blighty; Το μόνο που κάνει εκεί είναι να βρέχει, σωστά; Λάθος. Μετά από μία ή δύο ημέρες που έσπασαν τα ρεκόρ και η ζέστη σκαρφάλωσε πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου, οι Άγγλοι σοκαρίστηκαν.[1],[2]
Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα[3] για το τι συμβαίνει σε μόλις έναν βαθμό αύξησης της θερμοκρασίας ας μη μιλήσουμε για τα νησιά του Ειρηνικού Ωκεανού.
Θα μπορούσα να μιλήσω για την ξηρασία της αμερικανικής Δύσης, τη μείωση των αποδόσεων των καλλιεργειών στην Ευρώπη, τους καύσωνες στην Κίνα και τη Σιβηρία, τις πλημμύρες στην Ασία, το "Μαύρο Καλοκαίρι" της Αυστραλίας ή πολλά, πολλά άλλα. Αλλά το θέμα είναι, καταλαβαίνετε το μήνυμα εδώ. Τα μεγάλα προβλήματά μας αρχίζουν να αλληλεπιδρούν.
Ο τρόπος με τον οποίο νομίζω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται την "κλιματική αλλαγή" έχει ως εξής: οι κυβερνήσεις τις οποίες έχουμε εκλέξει είναι υποχρεωμένες να διευθετήσουν το πρόβλημα, και μια μέρα, ως δια μαγείας, ή καλύτερα δια μέσω των ελάχιστων επιβραδύνσεων στις συνήθειες στην καθημερινότητα μας θα μειώσουμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, έστω και αργά, και η θερμοκρασία θα επανέλθει στο "φυσιολογικό".
Θεωρούμε λοιπόν ότι το σημερινό είναι προσωρινό, αναστρέψιμο, και κάτι σαν ένα ξέσπασμα κακών, περίεργων καιρικών συνθηκών, μια συστάδα ακραίων καιρικών φαινομένων, που είναι κάτι παροδικό.
Τι μαθαίνουν ή τι έχουν αρχίσει να μαθαίνουν τα παιδιά στο σχολείο? Τα παιδιά μαθαίνουν ελάχιστα γι' αυτό το πρόβλημα που είναι δικό τους καθαυτό, στο σχολείο, οι ενήλικες παίρνουν τις περισσότερες πληροφορίες τους για το θέμα από ειδήμονες, οι οποίοι πληρώνονται για να κάνουν εξισώσεις μεταξύ προπαγάνδας και πραγματικότητας, και το αποτέλεσμα είναι ότι η κουλτούρα μας παίρνει τις ταινίες Netflix πιο σοβαρά από το ότι ο πλανήτης αλλάζει με τρόπους και ρυθμούς προπάντων που δεν έχουν συμβεί εδώ και εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια, θέτοντας σε κίνδυνο όλη τη ζωή σε αυτόν.
Δεν πρόκειται για "κλιματική αλλαγή"
- ένας δεξιός λαμπιίσtας εφηύρε αυτόν τον όρο.
Τα άσχημα γεγονότα είναι πολλαπλά, και όλοι πρέπει να τα κατανοήσουν, για το καλό των δικών τους οικογενειών και της ζωής τους, αν όχι του ανθρώπινου πολιτισμού όχι του πλανήτη γιατί αυτός θα συνεχίσει να υπάρχει για πολλά δισεκατομμύρια χρόνια ακόμα αλλα ίσως χωρίς τον ανθρώπινο-ανθρωπόκαινο πολιτισμό όπως τον ξέρουμε σήμερα. Και οφείλουμε σήμερα να κατανοήσουμε για να αφήσουμε πίσω μας έξυπνους πολίτες και μην επαναλάβουν τα ίδια λάθη στην "δική τους ανάπτυξη".
Γεγονός πρώτο: το κλίμα δεν πρόκειται να επανέλθει ως δια μαγείας στην κατάσταση που ήταν. Αυτό είναι πλέον μόνιμο, τουλάχιστον δεδομένης της τρέχουσας κατάστασης της τεχνολογίας, της οικονομίας και της πολιτικής μας. Αυτό συμβαίνει επειδή οι εκπομπές άνθρακα και άλλες εκπομπές που έχουμε στείλει στην ατμόσφαιρα σε γενικές γραμμές παραμένουν εκεί. Έχουμε μερικές "τεχνολογίες" για τη "δέσμευση" και τη "σύλληψη" του άνθρακα - ή αλλιώς την επαναφορά του σε υλική μορφή - αλλά είναι στην καλύτερη περίπτωση κερδοσκοπικές και δεν είναι καν έτοιμες για παγκόσμια χρήση. Θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι ακόμα επιστημονική φαντασία. Στην πραγματικότητα, η καλύτερη λύση για αυτό το πρόβλημα εξακολουθεί να είναι ένα δέντρο δηλαδή να φυτεύουμε δένδρα συνέχεια. Μονο με αυτό δεν λύνεται φυσικά το πρόβλημα αν συνεχιστεί το business as usual.
Έχουμε συνηθίσει να ζούμε σε έναν κόσμο, με έναν τρόπο, στον οποίο έρχεται η τεχνολογία και λύνει ως δια μαγείας όλα μας τα προβλήματα. Αυτό συνέβη ξανά και ξανά μετά τη βιομηχανική επανάσταση. "Ανάπτυξη"= Θα υπάρξει ένα καλύτερο iPhone φέτος, ε, κοιτάξτε, κάποιος εφηύρε ένα πλυντήριο πιάτων, ένα κλιματιστικό, ένα χάπι για αυτή την ασθένεια. Καταπληκτικό! Ήταν καταπληκτικό, και από ορισμένες απόψεις - τα εμβόλια, ίσως - αυτός ο κύκλος της ανάπτυξης εξακολουθεί να υπάρχει.
Αλλά αυτός ο κόσμος της τεχνολογίας δεν ισχύει και δεν προσφέρεται για την κλιματική κρίση, ονειρευόμαστε πράγματα όπως να βάλουμε διαστημικά πέπλα πάνω από τον μισό πλανήτη να σκεπάσουμε τους παγετώνες και ούτω καθεξής. Ας σκεφτούμε για λίγο την ιστορία: εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από μηχανές, κινητήρες, γρανάζια, όλα αυτα τροφοδοτούνται από ορυκτά καύσιμα. Μετα ήρθαν οι υπολογιστές, τρανζίστορ, μικροελεγκτές και ό,τι άλλο ηρθε. Αυτό ήταν άλλο ένα κύμα ανάπτυξης που τροφοδοτήθηκε όμως από τη βασική έρευνα - δηλαδή που γινόταν στα εργαστήρια!!!
Ακόμα δεν έχουμε κάνει κάτι όμως για την κλιματική αλλαγή
Γεγονός δεύτερο: οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα εξακολουθούν να αυξάνονται. Αυτό σημαίνει ότι η θερμοκρασία συνεχίζει να ανεβαίνει. Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι με την απουσία εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σημαίνει ότι η θερμοκρασία θα μειωθεί. Αυτό δεν είναι σωστό. Σημαίνει ότι η θερμοκρασία εξισορροπείται περίπου εκεί που είναι τώρα, λίγο πιο ψηλά, αφού αυξάνεται πιο αργά για ένα διάστημα. Και περισσότερες εκπομπές; Μας οδηγούν σε ακόμα πιο υψηλές θερμοκρασίες, γρήγορα.
Θυμηθείτε, αυτό είναι μόνο ένας βαθμός της "παγκόσμιας" θέρμανσης. Οπότε γιατί βλέπουμε ήδη τόσο αλλόκοτα και αφύσικα και τρομερά αποτελέσματα; Ξηρασίες, λιμούς, τεράστιες πυρκαγιές, τεράστιες πλημμύρες; Πώς μπορεί ένας μόνο βαθμός να προκαλέσει όλα αυτά; Δεν είναι δα και τόσο μεγάλη τιμή θερμοκρασίας; Λοιπόν, για δύο λόγους. Η θερμότητα δεν κατανέμεται ομοιόμορφα, και έχει και ανάλογο αντίκτυπο. Οι ωκεανοί θερμαίνονται περισσότερο, τα ρεύματα κινούνται πιο αργά, διανέμουν λιγότερη θερμότητα - πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει λιγότερη βροχή, πιο ζεστές μέρες, τα πρότυπα των ανέμων αλλάζουν. Φαινόμενα όπως οι "θερμικοί θόλοι" γίνονται κοινός τόπος.
 |
Θερμικός θόλος πάνω απο τη Μεγάλη Βρετανία. Ιουλιος 2022
|
Ο πλανήτης μας βρίσκεται - βρισκόταν - σε μια λεπτή, λεπτή ισορροπία. Τώρα οδεύει προς κάτι άλλο. Οι οικονομίες μας βρίσκονταν επίσης σε μια λεπτή, λεπτή ισορροπία. Τώρα οδεύουν επίσης προς κάτι άλλο.
Ένας βαθμός αύξησης της θερμοκρασίας - μόνο ένας - ήταν αρκετός για να μειωθούν οι αποδόσεις των καλλιεργειών σε όλο τον πλανήτη κατά εντυπωσιακά ποσά. [4]
Αυτό συμβαίνει σε ένα βαθμό. Εάν συμβεί αυτό με δύο βαθμούς; Οι επιπτώσεις θα είναι εκθετικές - όχι γραμμικές - χειρότερες. Δεν θα υπάρχει διπλάσια ποσότητα σιταριού ή καφέ ή μουστάρδας που θα καταστραφεί - αλλά πολύ μεγαλύτερη. Εδώ, και πάλι, άνθρωποι που δεν έχουν μιλήσει ποτέ με αγρότες κάνουν υποθέσεις που δεν θα έπρεπε. Αλλά μπορείτε απλά να φυτέψετε ένα άλλο είδος καλλιέργειας! Ή απλά... μετακομίστε βόρεια! Δεν λειτουργεί έτσι το σύστημα. Δεν είναι τόσο απλό. Και αν νομίζεις ότι λειτουργεί, τότε, αγόρασε τη φάρμα και μετακόμισε. Δεν υφίσταται σχεδόν καθόλου "φαινόμενο υποκατάστατου", όπως θα έλεγαν οι οικονομολόγοι, με τις καλλιέργειες. Δεν μπορείς απλά να "φυτέψεις κάτι άλλο" εκεί που καλλιεργούνταν ο αραβόσιτος και το σιτάρι - ή μπορείς, αλλά δεν πρόκειται να θρέψεις ανθρώπους και ζώα με τον ίδιο τρόπο, ειδικά όταν το 83% των θερμίδων μας ως πολιτισμός προέρχεται από τις ίδιες μόνο 10 είδη καλλιέγειας.
Σκεφτείτε όλα αυτά για λίγο, γιατί αυτή είναι η μεγάλη ανομολόγητη αλήθεια της κλιματικής αλλαγής μέχρι στιγμής. Γνωρίζετε για τους καύσωνες και τις μεγαλοπυρκαγιές - δημιουργούν τρομακτικές, ζωντανές εικόνες. Αλλά μόνο φέτος έχει γίνει πραγματικά σαφές πόσο πολύ η εξαφάνιση επηρεάζει τις καλλιέργειές μας. Έχουν μειωθεί σε όλο τον κόσμο, σε ζωτικές κατηγορίες. Και τα χειρότερα έρχονται, διότι το δεύτερο γεγονός δρα ήδη: οι εκπομπές εξακολουθούν να αυξάνονται, πράγμα που σημαίνει ότι οι θερμοκρασίες θα εξακολουθούν να αυξάνονται.
Οπότε πόσο - πόσο περισσότερο - θα αυξηθούν; "Δείτε τι συμβαίνει ήδη σε έναν κόσμο που έχει θερμανθεί μόλις κατά έναν βαθμό". "Αποδεικνύεται ότι το κλίμα αλλάζει προς το χειρότερο πολύ πιο γρήγορα από ό,τι προέβλεπαν τα πρώτα κλιματικά μοντέλα. Αυτό είναι κάτι που δεν αναμενόταν ποτέ". Ελπίζαμε να σταματήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό μέχρι το 2030, με ένα παγκόσμιο σύστημα μη δεσμευτικών δεσμεύσεων. Αποτέλεσμα; "Στον πραγματικό κόσμο, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Αντ' αυτού, βρισκόμαστε σε πορεία για αύξηση των εκπομπών κατά σχεδόν 14% μέχρι την ημερομηνία αυτή - γεγονός που θα μας δει σχεδόν σίγουρα να συντρίβουμε το κιγκλίδωμα του 1,5 βαθμού Κελσίου σε λιγότερο από μια δεκαετία".
Οδεύουμε, εύκολα, προς την επικράτεια των δύο βαθμών μέσα σε μια δεκαετία περίπου. Πόσο σοβαρό είναι αυτό; Οι καλλιέργειές μας αρχίζουν ήδη να μη λείτουργούν στο όριο του ενός βαθμού θέρμανσης. Μπορούμε ακόμα να τραφούμε, οι περισσότεροι από εμάς που το διαβάζουμε αυτό, τουλάχιστον, ακόμα και αν οι τιμές εκτοξεύονται στα ύψη όσο ποτέ άλλοτε, για τα βασικά τρόφιμα. Αλλά πόσο άσχημες θα είναι οι αποτυχίες των καλλιεργειών σε δύο βαθμούς; Βλέπετε τα υδατικά μας συστήματα να δυσκολεύονται τώρα; Τι θα γίνει στους δύο βαθμούς; Τρέμω στη σκέψη. 
Οι καλλιέργειές μας και το νερό. Δεν υπάρχει τίποτα, και εννοώ τίποτα, πιο θεμελιώδες από αυτά τα δυο. Αυτά τα πράγματα είναι τα βασικά του πολιτισμού. Ο πολιτισμός – καλώς ή κακώς με ότι αυτό συνεπάγεται για τις εργασιακές σχέσεις- προέκυψε από τη γεωργία που παρήγαγε για πρώτη φορά πλεόνασμα, το οποίο επέτρεψε στους ανθρώπους - σε κάποιους τυχερούς ανθρώπους - να αφιερώσουν τη ζωή τους σε πράγματα εκτός από την απλή επιβίωση. Η τέχνη, η επιστήμη, η λογοτεχνία, η ποίηση, η δημοκρατία - όλα αυτά γεννήθηκαν σε αυτή την Κάμβρια Έκρηξη του ανθρώπινου δυναμικού.
Αλλά όταν τα πράγματα που έχεις στη διάθεσή σου λιγοστεύουν, ξαφνικά, και επισφαλώς, ξέρετε το αποτέλεσμα: ο φασισμός επιστρέφει. Οι άνθρωποι, απελπισμένοι, αναζητούν ασφάλεια σε κάθε μορφή δεισιδαιμονίας, τρέλας ή μίσους που μπορούν. " Μη μου πείς ότι εισαι και εσυ υπερ της κλιματικής αλλαγής? Ολοι κερδίζουν απο το θέμα απλά μονο μιλούν γι' αυτό"
Ξεσπούν πόλεμοι. Δημιουργούνται αιρέσεις στην αναζήτηση σωτηρίας - αιρέσεις θανάτου. Αναδύονται δημαγωγοί. Όταν οι δυνάμεις της προόδου μετατρέπονται σε δυνάμεις στασιμότητας, σε ένα κατεστραμμένο status quo, ο μέσος άνθρωπος θα στραφεί προς την οπισθοδρόμηση. Γιατί; Επειδή τουλάχιστον στην οπισθοδρόμηση υπάρχει η ελπίδα της απελευθέρωσης από ένα σύστημα που δεν προσφέρει πολλά, αν όχι τίποτα, πια. Η σύγκρουση και η σκληρότητα αντικαθιστούν τους πολιτισμένους κανόνες της ελάχιστης ευγένειας που υπάρχει ακόμα και της ειρήνης. Η βία κυριαρχεί σε όλα.
Αυτό είναι το τρίτο γεγονός. Τα προβλήματά μας αλληλεπιδρούν. Οι άνθρωποι αρχίζουν με την εσφαλμένη εντύπωση ότι η διακοπή ή ο περιορισμός των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μειώνει τη θερμοκρασία - η απουσία εκπομπών προκαλεί πτώση της θερμοκρασίας. Λάθος. Αυτό το νοητικό μοντέλο είναι λανθασμένο. Ο άνθρακας παραμένει στην ατμόσφαιρα και η αλλαγή είναι μόνιμη, ελλείψει κάποιας μαγικής τεχνολογίας που δεν είμαστε σε θέση να την έχουμε, επειδή δεν επενδύουμε σε αυτήν.
Εν τω μεταξύ, οι εκπομπές μας εξακολουθούν να αυξάνονται. Δεν προκαλούν μόνο καύσωνες και πυρκαγιές - έχουν απίστευτα ενοχλητικά αποτελέσματα που μας επηρεάζουν όλους, ακόμη και δεν τα καταλαβαίνουμε. Προκαλούν αποτυχίες στις καλλιέργειες, εκτοξεύουν τις τιμές στα ύψη, κάνουν τα συστήματα ύδρευσης να στερεύουν, ωθούν τα ενεργειακά συστήματα στο χείλος του γκρεμού, αφήνοντας τους ανθρώπους φτωχότερους κάθε μέρα πλέον, ακόμη και στις πλούσιες χώρες. Και όλα αυτά φέρνουν μαζί τους πολιτική και κοινωνική αστάθεια.
Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν εμφανιστεί δημαγωγοί σε όλο τον κόσμο - είναι αυτό που συμβαίνει όταν μια μεγάλη μορφή "ανάπτυξης", ένα μεγαλο-οικονομικό μοντέλο, χάνει τη δύναμη του και την ενέργεια του, ξεμένει από καύσιμα, σταματά να λειτουργεί. Βρισκόμαστε στο τέλος της βιομηχανικής επανάστασης τώρα. Πραγματικά στο τέλος της. Και καθώς τέτοια μεγαλο-μοντέλα αποτυγχάνουν, φέρνουν μαζί τους αστάθεια, διαλυμένες ελπίδες, γκρεμισμένα όνειρα, δημαγωγούς, την επιστροφή της βίας και των συγκρούσεων. Όταν τέτοια οικονομικά συστήματα χάνουν την ικανότητα να συνεχίζουν να ανεβάζουν τους ανθρώπους προς τα πάνω - κάτι που το δικό μας έκανε πριν από αρκετό καιρό - αρχίζουν να καταρρέουν από μέσα, οι άνθρωποι στρέφονται σε εξτρεμιστές, φανατικούς και τρελούς μπροστά στην αποτυχία του συστήματος.
Αυτή η τάση, επίσης, είναι πιθανό να επιταχυνθεί παράλληλα με την κλιματική αλλαγή, περιορίζοντας την ικανότητά μας να την καταπολεμήσουμε. Ακόμη και να οικοδομήσουμε νέα συστήματα. Θυμάστε πώς η Βρετανία οδεύει προς ξηρασία - αλλά κανείς δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται; Θέμα ενός αποτυχημένου κράτους. Κοινωνίες με διαλυμένα συστήματα για την τροφή, το νερό, την ενέργεια, το χρήμα, όλα τα βασικά - αλλά τόσο διαλυμένες από τον εξτρεμισμό, τον φανατισμό, τις δεισιδαιμονίες και το μίσος που δεν μπορούν να ενωθούν για να χτίσουν κάτι νέο. Κάτι που είναι πιο δύσκολο από ποτέ ούτως ή άλλως, γιατί τώρα όλα λιγοστεύουν.
Προς τα εδώ οδηγούμαστε λοιπόν και δεν είναι καθόλου καλό.
Αλλά πρέπει να το ξέρετε. Και θα πρέπει να τα σκεφτείτε όλα αυτά. Να αναρωτηθείτε για τις δικές σας πεποιθήσεις και να ελέγξετε αν πραγματικά ξεκινάτε με μια σταθερή κατανόηση. Η καλύτερη ελπίδα μας να καταπολεμήσουμε το δυστοπικό μέλλον στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα; Είναι ότι ο καθένας από εμάς κατανοεί πραγματικά το διακύβευμα.
Μπορείτε να διακρίνετε την γνωστική σας ασυμφωνία μέσα σας???
Αν νομίζετε ότι τα πράγματα είναι άσχημα τώρα - είναι. Αλλά μπορούν να γίνουν πάρα πολύ χειρότερα.
Ή ακόμα, ναι, και καλύτερα. Αλλά αυτό εξαρτάται από εμάς. Ναι και ξέρετε τι οφείλετε να κάνετε, πως θα εγκαταλείψετε την απληστία, την υπερβολή και την ταχύτητα στη καθημερινότητα μεταβαίνοντας σε ένα μοντέλο βραδύτητας.
[1] "Ποιος θα πίστευε ότι ένα χωριό στην άκρη του Λονδίνου θα είχε σχεδόν εξαφανιστεί από πυρκαγιές το 2022", λέει ο McGuire, ομότιμος καθηγητής γεωφυσικών και κλιματικών κινδύνων στο University College του Λονδίνου. Και τ ώρα; Η Βρετανία "προετοιμάζεται για μια ξηρασία. Αν δεν δράσουμε τώρα, η Βρετανία θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα μέλλον όπου θα περιμένει στην ουρά για εμφιαλωμένο νερό έκτακτης ανάγκης "από το πίσω μέρος των φορτηγών".
[2] Γιατί αυτό; "Όλες οι περιοχές της χώρας πλήττονται, αλλά ιδιαίτερα στα νότια και ανατολικά οι συνθήκες είναι κρίσιμες - με τις βροχοπτώσεις του φετινού Ιουλίου να αντιστοιχούν μόλις στο 14% ενός μέσου Ιουλίου". Δύσκολο να μην έχεις ξηρασία όταν βρίσκεσαι στη μέση ενός καύσωνα, εκτός αν ζεις ακριβώς πάνω σε έναν παγετώνα - και τότε έχεις πλημμύρα. Εν τω μεταξύ, "η κυβέρνηση προειδοποιήθηκε πριν από τέσσερα χρόνια από την Εθνική Επιτροπή Υποδομών (NIC) ότι θα πρέπει να γίνουν σημαντικές νέες επενδύσεις στον εξοπλισμό ύδρευσης της χώρας μέχρι τη δεκαετία του 2030". Αλλά η Βρετανία έχει μια υπερσυντηρητική κυβέρνηση - η οποία όχι μόνο δεν έχει κάνει καμία προετοιμασία, αλλά δεν επενδύει σε πολλά πράγματα.
[3] „All areas of the country are affected, but in the south and east in particular the conditions are critical — with rainfall this July just 14% of an average July.” Hard not to have a drought when you’re in the middle of a heatwave, unless you live right on top a glacier — and then you get a flood. Meanwhile, “the government was warned four years ago by the National Infrastructure Committee (NIC) that considerable new investment would have to be made in the nation’s water supply equipment by the 2030s.”
[4] Στην Ευρώπη, οι αποδόσεις καλαμποκιού και σόγιας έχουν μειωθεί σχεδόν κατά 10%. Μελέτη του Πανεπιστημίου Κορνέλ διαπίστωσε ότι η κλιματική αλλαγή έχει μειώσει τις παγκόσμιες αποδόσεις των καλλιεργειών κατά ένα εντυπωσιακό 20% από τη δεκαετία του 1960.
