Ανθρωπογενής πανούκλα:H αγροτική βιομηχανία “βρίσκεται σε πόλεμο”με τη δημόσια υγεία. Μέρος Ι. Διάβασμα σε 3 '

Ανθρωπογενής πανούκλα: Covid-19 και τo κύκλωμα του κεφαλαίου(ο επιθετικός πολιτισμός μας)και πως λειτουργεί-Μέρος Ι

H αγροτική βιομηχανία “βρίσκεται σε πόλεμο”- ναι αυτή είναι μια έκφραση που ανταποκρίνεται στη πραγματικότητα- με τη δημόσια υγεία. Και η δημόσια υγεία χάνει αυτή τη στιγμή.

 Εξώφυλλο του βιβλίου των John Bellamy Foster & Bert Clark, The robbery of nature

Το κείμενο ρίχνει φως στο τι συμβαίνει περί και και μέσα στη διαδικασία της παγκοσμιοποιημένης παραγωγής σε φυτικά και ζωικά προϊόντα, και σε τι αποσκοπεί το αδηφάγο κεφάλαιο. Έγινε προσπάθεια να αποδωθεί το κείμενο απο την Αγγλική όσο το δυνατόν καλύτερα και να γίνει πιο κατανοητό. Οι παρακάτω σύνδεσμοι μπορούν να βοηθήσουν σε επί μέρους αναλυτικές επεξηγήσεις. Βιβλιογραφία και πηγές στο τέλος του κειμένου και στις παραπομπές.

Ανθρωπογενής πανούκλα: Novel Virus: Μετακύλιση των ευθυνών μας στην άγρια φυση

Ανθρωπογενής πανούκλα: Βig farms make big flu(Robert Wallace)

Περιεχόμενα
Μέρος Ι

1. Η διήθηση
2. Εμφάνιση των παθογόνων εκτός παραγωγικών κέντρων
3. Η αγροβιομηχανία
4. Νέα αστικοποιημένα τοπία
5. Τροποποίηση των επιδημιών

Η διήθηση
Κάποιοι συσχετισμοί πρέπει να επεξηγηθούν αναλυτικότερα, για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε πως η κοινωνία του ανθρωπόκαινου- δηλαδή της ανθρωπότητας σήμερα- οδηγήθηκε μόνη της σε μία τέτοια παγίδα. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε στο μέλλον μια περαιτέρω βιώσιμη πορεία ενός λιγότερου επιθετικού πολιτισμού μας.

Εμφάνιση εκτός παραγωγικών κέντρων Δεν είναι τυχαίο ότι ορισμένα παθογόνα εμφανίζονται ακριβώς εκτός κέντρων παραγωγής. Αμέσως μας έρχονται στο μυαλό τα τροφιμογενή βακτήρια όπως η Σαλμονέλα και το Campylobacter.
Αλλά πολλά, όπως η λοίμωξη COVID-19 προέρχονται από τα μέτωπα της κεφαλαιακής παραγωγής. Πράγματι, τουλάχιστον 60% των νέων παθογόνων παραγόντων πλέον στον ανθρώπινο οργανισμό προέρχονται μέσα από τη διάδοση από τα άγρια ζώα στις τοπικές ανθρώπινες κοινότητες(πριν τα πιο επιτυχή από αυτά εξαπλωθούν στον υπόλοιπο κόσμο)¹.

Ορισμένοι “πεφωτισμένοι” στον τομέα της οικολογικής υγείας, κάποιοι που χρηματοδοτούνται εν μέρει από τις εταιρίες Colgate-Palmolive και Johnson & Johnson, που οδήγησαν τη φύση στην αιμορραγία της αποψίλωσης και που οδήγησε, ποιος άλλος, παρά η αγροβιομηχανία, δημιούργησαν έναν παγκόσμιο χάρτη βασισμένο σε προηγούμενες εκρήξεις ασθενειών από το 1940, για το ποια πιθανότατα υπάρχει και πού να εμφανιστούν ξανά εκρήξεις ιών.²

 Όσο θερμότερο είναι το χρώμα στο χάρτη, δηλαδή πορτοκαλί , τόσο πιθανότερο είναι να εμφανιστεί ένας νέος παθογόνος οργανισμός. Αλλά η σύγχυση τέτοιων απόλυτων γεωγραφικών περιοχών, όπως αυτός ο συγκεκριμένος χάρτης των πορτοκαλί με την Κίνα, την Ινδία, την Ινδονησία και ορισμένες περιοχές της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής αγνόησε ένα κρίσιμο σημείο.
Εστιάζοντας σε ζώνες έκρηξης των βακτηρίων-ιών alias επιδημιών, αγνοεί τις σχέσεις παγκόσμιων οικονομικών παραγόντων που τελικά είναι αυτές που διαμορφώνουν τις επιδημιολογίες.³

Τα κεφαλαιακά συμφέροντα που διαμορφώνουν αναπτυξιακά και παραγωγικά τις δομές της χρήσης γης και στηρίζουν την εμφάνιση ασθενειών σε υποανάπτυκτες περιοχές στο κόσμο, επιβραβεύουν πολλές φορές και τις επιστημονικές προσπάθειες που γίνονται, όταν μιλούν για ευθύνες από την πλευρά των ιθαγενών πληθυσμών αναφορικά με τις τις λεγόμενες «βρώμικες» πολιτισμικές πρακτικές τους.⁴
Η προετοιμασία του άγριου κρέατος και οι ταφές στο σπίτι είναι δύο πρακτικές που κατηγορούνται για την εμφάνιση νέων παραγόντων παθογενών. Η σχεδίαση των σχεσιακών γεωγραφικών περιοχών αντίθετα, μετατρέπει ξαφνικά τη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και το Χονγκ Κονγκ, εκεί όπου βρίσκονται οι πραγματικές πηγές του παγκόσμιου κεφαλαίου, σε τρία από τα χειρότερα hotspots του κόσμου. Βλέπε σήμερα και την ταχύτητα εξάπλωσης της ασθένειας Covid 19.

Οι ζώνες εκδήλωσης των ασθενειών εν τω μεταξύ δεν είναι οργανωμένες (και κατανεμημένες) πλέον σύμφωνα με τις παραδοσιακές πολιτικές, χωροθέτησης, ανάπτυξης και διαχείρισης. Η άνιση οικολογική ανταλλαγή - η οποία οδηγεί στην ανακατανομή των χειρότερων ζημιών από τη βιομηχανική γεωργία στον Παγκόσμιο Νότο - εξελίχθηκε μέσα από τον κρατικό ιμπεριαλισμό με την απαίτηση για αποκλειστικότητα τοπικών πόρων και από νέα εταιρικά συγκροτήματα για οικονομίες μεγέθους και αγαθά.⁵

Η αγροβιομηχανία
Η αγροβιομηχανία αναδιαμορφώνει τις εξωραϊστικές της δραστηριότητες σε χωρικά ασυνεχή δίκτυα και σε διαφορετικές κλίμακες μεγέθη,⁶ όπως μια σειρά πολυεθνικά λεγόμενων «Δημοκρατιών Σόγιας», για παράδειγμα, η Βολιβία, η Παραγουάη, η Αργεντινή και η Βραζιλία.
Η νέα σχηματιζόμενη γεωγραφία ενσωματώνεται μέσα από τις αλλαγές στη δομή διαχείρισης των επιχειρήσεων, την κεφαλαιοποίηση, την υπεργολαβία, τα υποκατάστατα στις αλυσίδες εφοδιασμού, τη χρηματοδοτική μίσθωση και τη διακρατική συγκέντρωση γης.⁷ . Σε αλληλοκαλυπτώμενες διασυνοριακές περιοχές, αυτές οι « προϊόντα χώρες» (comodity states), που είναι ενσωματωμένες με ευέλικτο τρόπο, πέρα των οικολογιών και πολιτικών συνόρων, παράγουν τις νέες επιδημιολογίες για τις οποίες σήμερα μιλάμε.⁸

Νέα αστικοποιημένα τοπία
Παρά τη γενική τάση μετατόπισης πληθυσμού από εμπορικές μικρές περιφέρειες σε νέα αστικά slums(παραγκουπόλεις), κάτι που συνεχίζεται σήμερα σε όλο το πλανήτη, και που οδηγεί το χάος αυτό μεταξύ πόλης και περιφέρειας στη συζήτηση αναφορικά με την εκδήλωση ασθενειών, αγνοεί το εργασιακό περιβάλλον στην ύπαιθρο και την ταχεία ανάπτυξη μετατροπή των υπαίθριων μικρών πόλεων σε περιαστικά desakotas (city villages) ή ενδιάμεσες αστικές εστίες (zwischenstadt).

Ο Mike Davis και συνεργάτες(συγγραφείς του) έχουν εντοπίσει πώς αυτά τα νέα αστικοποιημένα τοπία δρουν τόσο ως τοπικές αγορές όσο και ως περιφερειακοί κόμβοι για τα παγκόσμια γεωργικά προϊόντα που διέρχονται.⁹
Ορισμένες από αυτές τις περιφέρειες έχουν μάλιστα πάει σε μια «μετα-γεωργική» φάση.¹⁰ Ως αποτέλεσμα, η δασική δυναμική ασθενειών, οι παθογόνες παραγοντικές αρχέγονες πηγές δηλαδή, δεν περιορίζονται πλέον μόνο στις ενδοχώρες. Οι σχετικές επιδημιολογίες τους έχουν μετατραπεί σε σε ένα συσχετιστικό παράγοντα αισθητό σε χρόνο και χώρο. Ένας SARS μπορεί ξαφνικά να βρεθεί σε ανθρώπους σε μια μεγαλούπολη μόνο λίγες μέρες μακρυά έξω από το σπήλαιο της νυχτερίδας.

Τροποποίηση των επιδημιών
Οικοσυστήματα στα οποία οι εν λόγω "άγριοι" ιοί, που ελέγχονται εν μέρει από την υπάρχουσα πολυπλοκότητα του τροπικού δάσους, βιάστηκαν ξαφνικά δραστικά από την αποψίλωση που κάνει το κεφάλαιο από τη μια πλευρά αλλα και στο άλλο άκρο της περιφερειακής ανάπτυξης από τις ελλείψεις στη δημόσια υγεία και στην περιβαλλοντική υγιεινή.¹¹

Ενώ ως αποτέλεσμα αυτού είναι ότι πολλά sylvatic(πρωτόγονα άγρια) παθογόνα πεθαίνουν μαζί με το είδος του ξενιστή(οικοδεσπότη) τους, ένα υποσύνολο λοιμώξεων που κάποτε περνούσε σχετικά γρήγορα μέσα στην άγρια φύση στο δάσος, αν και μόνο από έναν ακανόνιστο ρυθμό επαφής με τους τυπικούς ξενιστές τους, διαδίδονται τώρα σε ευαίσθητους ανθρώπινους πληθυσμούς των οποίων η ευαισθησία σε λοίμωξη επιδεινώνεται συχνά στις πόλεις από τα προγράμματα λιτότητας και τους αλλοιωμένους ρυθμιστικούς κανονισμούς της καθημερινότητας, της παρασκευής τροφών και της υγιεινής.

Ακόμη και μπροστά σε πολύ αποτελεσματικά εμβόλια, οι νέες πλέον προκύπτουσες εστίες ασθενειών χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη έκταση, διάρκεια και ταχύτητα. Αυτό που κάποτε το θεωρούσαμε σαν τοπικές εκδηλώσεις παθογόνων είναι τώρα επιδημίες που τραβούν το δρόμο τους μέσα από παγκόσμιους άξονες καναλιών ταξιδιών και εμπορίου.¹²

Με αυτό το φαινόμενο της παράλλαξης - από μια αλλαγή στο περιβαλλοντικό υπόβαθρο και μόνο - παλαιά πρότυπα βακτηρίων όπως η Έμπολα,¹³ η Ζίκα, η ελονοσία και ο κίτρινος πυρετός, που εξελίσσονταν συγκριτικά ελάχιστα, μεταβλήθηκαν πολύ έντονα σε περιφερειακές απειλές.¹⁴

Έχουν ξαφνικά μεταμορφωθεί από μια εκδήλωση που διαχεόταν σε κάποιους απομακρυσμένους δορυφορικούς καταυλισμούς, σε πρωτεύουσες, για να μολύνουν χιλιάδες ανθρώπους. Αν το δούμε υπό το πρίσμα μιας διαφορετικής κατεύθυνσης, ακόμα και τα άγρια ζώα, που σαν μάζα πληθυσμού ήταν μια τακτική μόνιμη δεξαμενή τέτοιων παθογόνων και ασθενειών, υποφέρουν τώρα από αυτή την υποστροφή. Οι πληθυσμοί τους κατακερματίζονται από την αποψίλωση των δασών, οι γηγενείς μαϊμούδες του Νέου Κόσμου που είναι ευαίσθητοι στο κίτρινο πυρετό άγριου τύπου, στους οποίους είχαν εκτεθεί για τουλάχιστον εκατό χρόνια, χάνουν την ανοσία της αγέλης(κοπαδιών τους) τους και πεθαίνουν σε εκατοντάδες χιλιάδες.¹⁵

Συνεχίζεται το Μέρος ΙΙ

1. Η επέκταση
2. Η απελευθέρωση
3. Η εμφάνιση των νεοφιλελεύθερων νόσων

Fazit

Βιβλιογραφία-πηγές
1David Molyneux et al., “Zoonoses and Marginalised Infectious Diseases of Poverty: Where Do We Stand?,” Parasites & Vectors 4, no. 106 (2011).
2Stephen S. Morse et al., “Prediction and Prevention of the Next Pandemic Zoonosis,” Lancet 380, no. 9857 (2012): 1956–65; Rob Wallace, Big Farms Make Big Flu: Dispatches on Infectious Disease, Agribusiness, and the Nature of Science (New York: Monthly Review Press, 2016).
3Robert G. Wallace et al., “The Dawn of Structural One Health: A New Science Tracking Disease Emergence Along Circuits of Capital,” Social Science & Medicine 129 (2015): 68–77; Wallace, Big Farms Make Big Flu.
4Steven Cummins, Sarah Curtis, Ana V. Diez-Roux, and Sally Macintyre, “Understanding and Representing ‘Place’ in Health Research: A Relational Approach,” Social Science & Medicine 65, no. 9 (2007): 1825–38; Luke Bergmann and Mollie Holmberg, “Land in Motion,” Annals of the American Association of Geographer, 106, no. 4 (2016): 932–56; Luke Bergmann, “Towards Economic Geographies Beyond the Nature-Society Divide,” Geoforum 85 (2017): 324–35.
5Andrew K. Jorgenson, “Unequal Ecological Exchange and Environmental Degradation: A Theoretical Proposition and Cross-National Study of Deforestation, 1990–2000,” Rural Sociology 71, no. 4 (2006): 685–712; Becky Mansfield, Darla K. Munroe, and Kendra McSweeney, “Does Economic Growth Cause Environmental Recovery? Geographical Explanations of Forest Regrowth,” Geography Compass 4, no. 5 (2010): 416–27; Susanna B. Hecht, “Forests Lost and Found in Tropical Latin America: The Woodland ‘Green Revolution,’” Journal of Peasant Studies 41, no. 5 (2014): 877–909; Gustavo de L. T. Oliveira, “The Geopolitics of Brazilian Soybeans,” Journal of Peasant Studies 43, no. 2 (2016): 348–72.
6Mariano Turzi, “The Soybean Republic,” Yale Journal of International Affairs 6, no. 2 (2011); Rogério Haesbaert, El Mito de la Desterritorialización: Del ‘Fin de Los Territorios’ a la Multiterritorialidad (Mexico City: Siglo Veintiuno, 2011); Clara Craviotti, “Which Territorial Embeddedness? Territorial Relationships of Recently Internationalized Firms of the Soybean Chain,” Journal of Peasant Studies 43, no. 2 (2016): 331–47.
7Wendy Jepson, Christian Brannstrom, and Anthony Filippi, “Access Regimes and Regional Land Change in the Brazilian Cerrado, 1972–2002,” Annals of the Association of American Geographers 100, no. 1 (2010): 87–111; Patrick Meyfroidt et al., “Multiple Pathways of Commodity Crop Expansion in Tropical Forest Landscapes,” Environmental Research Letters 9, no 7 (2014); Oliveira, “The Geopolitics of Brazilian Soybeans”; Javier Godar, “Balancing Detail and Scale in Assessing Transparency to Improve the Governance of Agricultural Commodity Supply Chains,” Environmental Research Letters 11, no. 3 (2016).
8Rodrick Wallace et al., Clear-Cutting Disease Control: Capital-Led Deforestation, Public Health Austerity, and Vector-Borne Infection (Basel: Springer, 2018).
9Mike Davis, Planet of Slums (New York: Verso, 2016); Marcus Moench & Dipak Gyawali, Desakota: Reinterpreting the Urban-Rural Continuum (Kathmandu: Institute for Social and Environmental Transition, 2008); Hecht, “Forests Lost and Found in Tropical Latin America.”
10Ariel E. Lugo, “The Emerging Era of Novel Tropical Forests,” Biotropica 41, no. 5 (2009): 589–91.
11Robert G. Wallace and Rodrick Wallace, eds., Neoliberal Ebola: Modeling Disease Emergence from Finance to Forest and Farm (Basel: Springer, 2016); Wallace et al., Clear-Cutting Disease Control; Giorgos Kallis and Erik Swyngedouw, “Do Bees Produce Value? A Conversation Between an Ecological Economist and a Marxist Geographer,” Capitalism Nature Socialism 29, no. 3 (2018): 36–50.
12Robert G. Wallace et al., “Did Neoliberalizing West African Forests Produce a New Niche for Ebola?,” International Journal of Health Services 46, no. 1 (2016): 149–65.
13Rob Wallace, https://www.independentsciencenews.org/health/neoliberal-ebola-the-agroeconomic-origins-of-the-ebola-outbreak/, 27.7.2015
14Wallace and Wallace, Neoliberal Ebola. Also https://www.independentsciencenews.org/health/neoliberal-ebola-the-agroeconomic-origins-of-the-ebola-outbreak/
15Júlio César Bicca-Marques and David Santos de Freitas, “The Role of Monkeys, Mosquitoes, and Humans in the Occurrence of a Yellow Fever Outbreak in a Fragmented Landscape in South Brazil: Protecting Howler Monkeys Is a Matter of Public Health,” Tropical Conservation Science 3, no. 1 (2010): 78–89; Júlio César Bicca-Marques et al., “Yellow Fever Threatens Atlantic Forest Primates,” Science Advances e-letter, May 25, 2017; Luciana Inés Oklander et al., “Genetic Structure in the Southernmost Populations of Black-and-Gold Howler Monkeys (Alouatta caraya) and Its Conservation Implications,” PLoS ONE 12, no. 10 (2017); Natália Coelho Couto de Azevedo Fernandes et al., “Outbreak of Yellow Fever Among Nonhuman Primates, Espirito Santo, Brazil, 2017,” Emerging Infectious Diseases 23, no. 12 (2017): 2038–41; Daiana Mir, “Phylodynamics of Yellow Fever Virus in the Americas: New Insights into the Origin of the 2017 Brazilian Outbreak,” Scientific Reports 7, no. 1 (2017).