Τι είναι τα Jetstreams;
Τα Jet streams βρίσκονται στα ανώτερα τμήματα της ατμόσφαιρας και είναι σχετικά στενές ζώνες ισχυρού ανέμου.
Τα jet streams πνέουν από ανατολικά προς δυτικά και σχηματίζονται στα όρια μεταξύ του θερμού αέρα προς τον ισημερινό της Γης και του ψυχρού αέρα προς τους βόρειους και νότιους πόλους.
Πώς επηρεάζουν τα Jet Streams τον καιρό;
Οι αλλαγές στο Jet stream, όπως το σχήμα και η ταχύτητά του, μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στο καιρικό σύστημα που βρίσκεται κάτω από αυτό.
Το Met Office, η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, παρομοιάζει το jet stream με μια ηλεκτρική σκούπα πέντε έως επτά μίλια πάνω από την επιφάνεια της Γης. Μπορεί να απορροφήσει αέρα από το σύστημα καιρού, μειώνοντας την πίεση και προκαλώντας καταιγίδες.
Εάν
το Jet Stream χάσει τη
γραμμικότητά του και επιβραδυνθεί, από την άλλη πλευρά, μπορεί να οδηγήσει σε
υψηλή πίεση και ξηρότερο καιρό.
Πώς συνδέονται τα Jet Streams με τα κύματα καύσωνα;
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι πρόσφατοι παγκόσμιοι καύσωνες συνδέονται με ένα παράξενο μοτίβο στο Jet stream που ονομάστηκε "κυματαριθμός 5".
Όταν το Jet Stream σχηματίζει σχήμα U, μπορεί να δημιουργήσει κύματα καύσωνα.
Πέντε από αυτές τις καμπύλες U - οι οποίες ονομάζονται "μπλοκ ωμέγα" επειδή μοιάζουν με το ελληνικό γράμμα ωμέγα - περιστρέφονται επί του παρόντος γύρω από τον κόσμο σε ένα μοτίβο.
Το μοτίβο αυτό οι επιστήμονες το αποκαλούν κυματαριθμό 5 και "μπορεί να επιμείνει για εβδομάδες, προκαλώντας θερμές περιοχές να παραμείνουν θερμές για μεγάλο χρονικό διάστημα".
Εδω βλέπουμε τις 5 καμπύλες στο βόρειο τμήμα της Γης καλύτερα |
Πώς αυξάνονται οι καύσωνες;
Οι καύσωνες "έκαψαν" την Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ασία τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2022. Το Παρατηρητήριο Γης της NASA αναφέρει ότι οι θερμοκρασίες έχουν εκτοξευθεί κατά τόπους πάνω από τους 40 βαθμούς Κελσίου και έχουν σπάσει πολλά ρεκόρ.
Η Δυτική Ευρώπη αντιμετώπιζε ήδη σοβαρή ξηρασία και επηρεάστηκε ιδιαίτερα σοβαρά, με πυρκαγιές σε όλη την Ισπανία, την Πορτογαλία και τμήματα της Γαλλίας.
Μια μελέτη στη Γερμανία συνδέει τους καύσωνες της Ευρώπης με τις αλλαγές στο ρεύμα πίδακα. Οι επιστήμονες λένε ότι μια μορφή διπλού ρεύματος τζετ, όταν η ζώνη του ανέμου χωρίζεται στα δύο, είναι υπεύθυνη για το σύνολο σχεδόν της αύξησης των καυσώνων στη Δυτική Ευρώπη και για το ένα τρίτο περίπου των αυξημένων καυσώνων πάνω από την Ευρώπη συνολικά.
Τι πρέπει να συμβεί;
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, συνδέει τα διπλά Jet stream με "πολύ θερμότερες" χερσαίες περιοχές στην Αρκτική.
Αυτή η θερμότερη ξηρά αυξάνει την αντίθεση θερμοκρασίας
με τον ψυχρότερο αρκτικό ωκεανό, και αυτό μπορεί να προκαλέσει τη
σύγκρουση που οδηγεί σε διπλά Jet streams. Βλέπε παραπάνω video (με CTRL και ENTE ανοίγουμε)
Νέα δεδομένα δείχνουν ότι η Αρκτική θερμαίνεται επτά φορές ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο - με ρυθμό μεταξύ 2,7C και 4C ανά δεκαετία. Η υπερθέρμανση του πλανήτη - που προκαλείται από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου όπως το CO2 - συνδέεται με την άνοδο της θερμοκρασίας στην Αρκτική.
Χρειάζεται περισσότερη έρευνα και κλιματική μοντελοποίηση, λένε οι επιστήμονες.
Εάν τα τρέχοντα κλιματικά μοντέλα δεν επικαιροποιηθούν, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε "σημαντική υποεκτίμηση" των μελλοντικών τάσεων καύσωνα στη δυτική Ευρώπη.