Η νομική επίθεση στο Superblock Barcelona
Το έργο Consell de Cent είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα μετασχηματιστικού αστικού πρασίνου και πεζοδρόμησης στη Βαρκελώνη. Το έργο εξάλειψε τρεις λωρίδες κυκλοφορίας οχημάτων και μετέτρεψε το δρόμο σε ένα περιβάλλον περιπάτου, πράσινο και πεζόδρομο, στην καρδιά του δικτύου Eixample της Βαρκελώνης. Τα 4,7 χιλιόμετρα νέου αστικού χώρου πρασίνου παρέχουν επίσης στους κατοίκους μια προεπισκόπηση του τι οραματίζονται οι σχεδιαστές για την περιοχή Eixample εάν ολοκληρωθεί το σχέδιο Superblock Barcelona. Εν ολίγοις, το έργο Consell de Cent είναι η πράσινη πόλη του μέλλοντος για τη Βαρκελώνη. [i]
Η απόφαση είναι ένα σοκ για το σύστημα και μια μετωπική επίθεση στις καινοτόμες πρακτικές πολεοδομικού σχεδιασμού που καθοδηγούνται από τους πολεοδόμους σε αυτή την πόλη.
Τι συνέβει στο νομικό και πολιτικό πλαίσιο της ΤΑ στη Βαρκελώνη? Έκανε πραγματικά κάτι λάθος η πόλη; Τι θα συμβεί με το έργο Consell de Cent; Είναι δυνατόν τα δικαστήρια να αναγκάσουν την πόλη να αναιρέσει μια επένδυση 26 εκατομμυρίων ευρώ; Ποιες είναι οι συνέπειες για τον πολεοδομικό σχεδιασμό στη Βαρκελώνη; Και μπορεί η απόφαση να επηρεάσει τη μελλοντική πεζοδρόμηση; Ας το δούμε[ii] πιο αναλυτικά.
Η απόφαση αυτή καταδεικνύει το εξαιρετικό νομικό βάρος που φέρει το Masterplan (PGM). Σε αυτό το σχέδιο, υπάρχει μια κατηγοριοποίηση του οδικού δικτύου: αρτηρίες (xarxa basica), τοπικές οδοί (μέσω τοπικών) και πεζοδρομημένες περιοχές (μέσω civica). Ο δικαστής υποστηρίζει ότι η πεζοδρόμηση του Consell de Cent ήταν μια de facto επανακατηγοριοποίηση από έναν τοπικό δρόμο σε έναν αστικό δρόμο και ότι αυτή η τροποποίηση χρειαζόταν ενημέρωση του Μητροπολιτικού Masterplan (PGM).
Ο Δήμος απαντά με διάφορα επιχειρήματα. Πρώτον, δεν επιφέρουν αλλαγές στη χρήση γης που περιγράφεται στο γενικό σχέδιο και δεν υπάρχει καμία απαίτηση σχεδιασμού για τον τρόπο σχεδιασμού των τοπικών οδών. Είναι σημαντικό ότι η πόλη πληροί τις βασικές υποχρεώσεις ενός τοπικού δρόμου επειδή υπάρχει ακόμα πρόσβαση οχημάτων και χώρος για παράδοση. Επιπλέον, ο Δήμος έλαβε γραπτή άδεια από το ίδρυμα που είναι υπεύθυνο για το Masterplan (την κυβέρνηση της Καταλονίας) για να προχωρήσει με το έργο χωρίς τροποποίηση στο PGM.
Εν ολίγοις, έκανε κάτι λάθος η πόλη; Όχι, απολύτως όχι. Το PGM έχει τροποποιηθεί αμέτρητες φορές, και σε αυτόν τον μετασχηματισμό, το Consell de Cent εξακολουθεί να είναι σε θέση να λειτουργήσει ως τοπικός δρόμος ή μέσω τοπικού.
Ποια είναι τα πραγματικά κίνητρά τους; Είναι καθαρά πολιτικό;
Αυτή η νομική μάχη είναι μόνο μία από μια σειρά νομικών επιθέσεων εναντίον της πρώην δημάρχου και της διοίκησής της. Οι δικηγόροι που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτήν την υπόθεση είναι οι ίδιοι δικηγόροι που άσκησαν δώδεκα υποθέσεις εναντίον της πρώην δημάρχου ακτιβλιστριας Colau, για να σπιλώσουν τη φήμη της, να διαβρώσουν την αξιοπιστία της και να την απομακρύνουν από την εξουσία.
Αυτή η νομική μάχη φαίνεται ασφαλώς να έχει πολιτικά κίνητρα. Φαίνεται σαν η ισχυρή ελίτ απλά να ήθελε να χρησιμοποιήσει όποιο μέσο μπορούσε για να βάλει ένα κλειδί στην προσπάθεια της Ada Colau να μεταμορφώσει την πόλη.
Τι θα συμβεί στη συνέχεια;
Η απόφαση εφεσιβάλλεται και οι περισσότεροι ειδήμονες πιστεύουν ότι θα ανατραπεί σε ανώτερα δικαστήρια. Στην πραγματικότητα, οι ενάγοντες στην υπόθεση άρχισαν να κάνουν πίσω μέσα σε 24 ώρες από την απόφαση. Ο Gabriel Jené, πρόεδρος της Barcelona Oberta, δήλωσε ότι παρόλο που ο δικαστής αποφάνθηκε υπέρ τους "δεν είναι επιθυμία μας να επιστρέψει το Consell de Cent στην προηγούμενη κατάστασή του". Πρόσθεσε, «δεν είμαστε αρνητές του κλίματος» και ότι ήθελαν απλώς «διάλογο» με την πόλη.
Δίνουν την εντύπωση ότι ήθελαν απλώς να εμποδίσουν την πρόοδο της πολιτικής τους αντιπολίτευσης, αλλά τώρα που η δήμαρχος Colau δεν βρίσκεται πλέον στην εξουσία, πραγματικά δεν έχουν πλέον πρόβλημα. Ο σημερινός δήμαρχος Jaume Collboni διατηρεί ισχυρή σχέση με την Oberta της Βαρκελώνης και τα εμπλεκόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα. Αν η δήμαρχος Ada Colau και η ομάδα της παρέμεναν στην εξουσία, αυτή η σύγκρουση θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κάτι πιο σοβαρό, αλλά τώρα φαίνεται ότι θα είναι απλώς ένα ανέκδοτο μακροπρόθεσμα (υποθέτοντας ότι ένα ανώτερο δικαστήριο πράγματι ακυρώνει την απόφαση).
Εν τω μεταξύ, αρκετές φωνές έχουν βγει για να υπερασπιστούν το έργο και το όραμα του Consell de Cent. Ο Xavier Matilla, ο επικεφαλής αρχιτέκτονας της πόλης που ηγήθηκε του μετασχηματισμού, περιγράφει με σαφήνεια τα επιχειρήματα υπέρ του μετασχηματισμού εδώ. Η ένωση γειτονιάς έχει επίσης κάνει μια ισχυρή δήλωση υπέρ του Consell de Cent, όπως και το ερευνητικό ινστιτούτο για την υγεία και το αστικό περιβάλλον IS Global.
[i] Διαβάστε αυτήν την ανάρτηση ιστολογίου για να μάθετε περισσότερα σχετικά με την εξελισσόμενη στρατηγική προσέγγιση του Superblock Barcelona για να τοποθετήσετε κάθε μία από τις παρεμβάσεις Superblock σε ένα χρονοδιάγραμμα που σας επιτρέπει να δείτε πώς εξελίχθηκε η ιδέα.
[ii] Jordi Honey-Rosés, Η νομική επίθεση στο Superblock Barcelona, Σεπτέμβριος
2023, Μετάφραση και επιμέλεια κειμένου στα ελληνικά Dr. rer.pol Νικόλαος Θεοδοσάκης.
