ΓΝΩΜΗ
COP28: Ήταν πραγματικά ορόσημο ή μια άνευ όρου παράδοση;Συμφωνήθηκε η μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα. Είναι αυτό αρκετό;
Οι New York Times χαρακτήρισαν την ολοκλήρωση της COP28 στο Ντουμπάι την προηγούμενη Τετάρτη «πρωτιά», η εφημερίδα Guardian και το BBC σαν ορόσημο. Το αντικείμενο του επαίνου τους ήταν η γλώσσα που καλούσε τις κυβερνήσεις να συμβάλουν στη «μετάβαση μακριά από τα ορυκτά καύσιμα», αυτό και μόνο.
Μεγάλη υπόθεση ήταν να βρουν κοινή γλώσσα σύνταξης κειμένου γενικότερα. Σίγουρα, για πρώτη φορά από τότε που άρχισαν να συνεδριάζουν τα μέρη που επικύρωσαν τη Σύμβαση-Πλαίσιο του 1992 για την Κλιματική Αλλαγή , η διάσκεψή τους τελείωσε αναγνωρίζοντας αυτό που μας λένε οι επιστήμονες εδώ και 30 χρόνια τουλάχιστον: η καύση ορυκτών καυσίμων οδηγεί το μεγαλύτερο μέρος της υπερθέρμανσης της Γης και είναι κακή για τη σταθερότητα του κλίματος.[i]
Η παραγωγή πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Η παραγωγή φυσικού αερίου σχεδόν διπλασιάστηκε, αυξημένη κατά 93%. Η παραγωγή άνθρακα δεν ήταν πολύ πίσω, αυξημένη κατά 90%. Το πετρέλαιο ήταν ο ουραγός σε αυτόν τον αγώνα με 38% αύξηση.
Η αύξηση της καύσης ορυκτών καυσίμων προκαλεί αύξηση των εκπομπών αερίωντου θερμοκηπίου, τελεία και παύλα.
Πιστεύω λοιπόν ότι γίνεται εύκολα κατανοητό, γιατί δεν μπορεί να είναι κάποιος εντυπωσιασμένος με αυτή τη γλώσσα της COP, αυτή τη χλιαρή έκκληση για δράση, σε μια χρονική στιγμή όπου η παραγωγή ορυκτών καυσίμων και οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου δεν ήταν ποτέ υψηλότερες. Θα είχα δε εγώ και άλλοι περισσότερες ελπίδες αν αυτή η έκκληση για μετάβαση ερχόταν τουλάχιστον δύο δεκαετίες ή και περισσότερο πριν από σήμερα.
Υπάρχει μια απτή αίσθηση χαράς ακόμα και στο δελτίο τύπου μιας περιφερειακής πρωθυπουργού μιας πλούσιας βιομηχανικής χώρας σχετικά με το τέλος της COP. Είναι «πολύ ενθαρρυντικό για μένα» το τελικό αποτέλεσμα της COP. Ουσιαστικά υποτιμά τους εκπροσώπους, όπως εκείνους από μικρά νησιωτικά κράτη, επειδή βλέπουν την κλιματική κρίση ως υπαρξιακή απειλή. Πόσο ανόητοι είμαστε όλοι εμείς και αυτοί από τα μικρά νησιά του Ειρηνικού με την εμμονή μας για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων.
Το τμήμα 28 του τελικού κειμένου περιέχει την αναφορά ορόσημο στα ορυκτά καύσιμα. Είναι πολύ ανεκτικό, και καθόλου σχεδόν ρυθμιστικό. Τα μέρη καλούνται να συμβάλουν σε μια σειρά παγκόσμιων προσπαθειών μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου, αλλά να το πράξουν «λαμβάνοντας υπόψη ... τις διαφορετικές εθνικές συνθήκες, πορείες και προσεγγίσεις τους».
Δεν είναι περίεργο που πολλοί βλέπουν το τελικό κείμενο ως ένα κείμενο που νομιμοποιεί τα όνειρά τους για τη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα(CCS) και μόνο, δηλαδή συνεχίζουμε με ορυκτά καύσιμα και κάτι θα κάνουμε με την δέσμευση και αποθήκευση CO2. Είναι μια τεχνολογία που, με αρκετή επιδότηση από τους φορολογούμενους, θα επιτρέψει σχεδόν απεριόριστη επέκταση ιδιαίτερα τους Fracking . Μόνο που υπάρχουν πολύ λίγες ενδείξεις ότι η τεχνολογία μπορεί να κάνει έστω και ένα βαθούλωμα στην καμπύλη της κλιματικής κρίσης.
Προς το παρόν, δεδομένου του θλιβερού ιστορικού της δέσμευσης άνθρακα, ο George Monbiot του Guardian έχει μια πιο ακριβή εκτίμηση. Ο μοναδικός σκοπός της CCS «είναι να παρέχει μια δικαιολογία για αδράνεια».
Καθώς ο πρόεδρος της COP28 Σουλτάν αλ-Τζαμπέρ τερμάτισε τη διάσκεψη, οι δημοσιογράφοι σημείωσαν την προσωπική νίκη που είχε επιτύχει. Ήταν επίσης μια νίκη για πετροκράτη όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράν, το Ιράκ και η Αλμπέρτα του Καναδά με το καταστροφικό για το περιβάλλον Fracking. Επιβεβαίωσαν τις φιλοδοξίες τους να αντλήσουν πετρέλαιο για τις επόμενες δεκαετίες.
Δεν νομίζω ότι ένας έξυπνος πολίτης να πιστέψει ότι αυτό ήταν μια νίκη, μία νίκη για το κλίμα?
[i] Ωστόσο, χρειάστηκαν περισσότερα από 28 χρόνια διασκέψεων της COP για να αναγνωρίσει η διεθνής κοινότητα τα ορυκτά καύσιμα και να ζητήσει τη μετάβαση μακριά από τη χρήση τους. Αυτό δεν είναι λόγος για γιορτή. Είναι αιτία για σχεδόν απελπισία. Η ιστορία μας λέει γιατί. Η στατιστική επισκόπηση της παγκόσμιας ενέργειας δείχνει ότι όταν τα μέρη συναντήθηκαν για πρώτη φορά στη Γερμανία το 1995, οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ήταν 24.683,7 εκατομμύρια τόνοι ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα. Το 2022 αυτές οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ήταν 59% υψηλότερες από ό, τι το 1995 - 39.315,5 εκατομμύρια τόνοι.
