Καταλονία:Η βία θα τα κρίνει όλα, Διάβασμα σε 2'

Η βία θα τα κρίνει όλα

Καταλονία. Το ισπανικό κράτος αντιδρα ιδιαίτερα αυστηρά και κατασταλτικά  σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής  στις διαμαρτυρίες. Αλλά και η αντίσταση των πολιτών στην προσέγγιση αυτή του κράτους γίνεται όλο και πιο ριζοσπαστική

Conrad Lluis Martell

18 Οκτωβρίου 2019, η πέμπτη ημέρα της διαμαρτυρίας κατά της απόφασης του ισπανικού ανώτατου δικαστηρίου: Ένας αστυνομικός χτυπά έναν διαδηλωτή Φωτογραφία: Paco Freire / Εικόνες SOPA / LightRocket / Getty Images1

Εάν η Καταλονία και η Ισπανία είναι σύμφωνες αυτή τη στιγμή, τότε μόνο για ένα, ότι αμφισβητούνται και αμφιβάλλουν. Συλλαμβάνουν τους αποσχιστές και τους αντιπάλους τους, τους μεσολαβητές ούτως ή άλλως. Όλοι τους είναι δέσμιοι  μιας δυναμικής που πυροδοτείται από όλους, κανείς όμως δεν την κατευθύνει. Φυσικά, η τελευταία αιτία για τις αναταραχές στην Καταλονία είναι προφανής. Ήταν η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου στις 14 Οκτωβρίου ενάντια στους πολιτικούς απόσχισης που συνελήφθησαν για το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου 2017 και την επακόλουθη "συμβολική" δήλωση ανεξαρτησίας. Σε αντίθεση με την απαιτούμενη δίωξη από τον εισαγγελέα, δεν καταδικάστηκαν για έσχατη προδοσία (rebelión), αλλά λόγω εξέγερσης (sedición) και στην περίπτωση των υπαλλήλων για υπεξαίρεση δημόσιων πόρων. Οι ποινές φυλάκισης ηταν πολύ υψηλές, μερικές φορές περισσότερο από μια δεκαετία.

Το κράτος δικαίου, με τη μορφή της ανώτατης ποινικής του αρχής, θέλει να πιστεύει ότι έχει εκδώσει την ετυμηγορία του, η οποία όμως  προκαλεί εξαιρετικά αντιφατικές ερμηνείες. Με ελαφρότητα αναταποκρίθηκε , η προσωρινή σοσιαλιστική κυβέρνηση της Μαδρίτης Pedro Sánchez όπως και τα κοινωνικά-φιλελεύθερα μέσα ενημέρωσης, με επικεφαλής το φύλλο El País. Το περιεχόμενο της δήλωσης: Οι τιμωρίες εναντίον των πολιτικών απόσχισης είναι σκληρές, αλλά όχι τόσο σκληρές ώστε οι τάφροι μεταξύ Καταλονίας και Ισπανίας να μείνουν αγεφύρωτες. Η αναξερτησία τσακίζεται πάνω στο σκληρό τοίχο της δικαστικής εξουσίας, αλλά οι κρατούμενοι μπορεί σύντομα να λάβουν ελάφρυνση ποινής. Ενάντια σε μια τέτοια προοπτική εξαγριώνονται οι δεξιοί της Ισπανίας. 

Είναι απογοητευμένοι, ομολόγησε ο συντηρητικός Cayetana Álvarez de Toledo μετά την ετυμηγορία. Μια στάση που μοιράζεται όχι μόνο με τα δεξιά γεράκια, αλλά και με σημαντικά τμήματα του πληθυσμού που θα επιθυμούσαν περισσότερη τιμωρία. Είναι ακριβώς αυτή η ανελέητη εκδίκηση εναντίον μιας πράξης δημοκρατικής αυτοδιάθεσης που βλέπουν οι Independentistas στην καταδικαστική απόφαση της Μαδρίτης. Ότι το πεδίο εφαρμογής του Δικαστηρίου ρυθμίζεται από ένα ποινικό κώδικα του 1995 που απεκατέστησε  τα καταλανικά κόμματα, ενώ οι Συντηρητικοί απείχαν τότε, καθώς  σήμερα ισχύει πλέον το κακό ή το καλό, δεν  αξίζει να αναφερθεί. Μια μετα-φρανκική δικαιοσύνη που αντιπροσωπεύει ένα αυταρχικό κράτος θέλει να μας σιωπά! – φωνάζουν οι δυνάμεις ανεξαρτησίας.

Η σύγκρουση εδώ και τώρα!

Ως αποτέλεσμα του όλου, ανταποκρίνονται οι πολίτες με μαζική κινητοποίηση όπου συγκεντρώθηκαν περισσότερα από μισό εκατομμύριο άτομα στη Βαρκελώνη το Σαββατοκύριακο, ως συνήθως, γαλήνια και ειρηνικά. Όμως μετα την ετυμηγορία οι μ΄ρες αλλά προπάντων οι νύχτες  παρέμειναν  όχι και τόσο ειρηνικές διαμαρτυρίες, και ήρθε για πρώτη φορά η βια. Πολλές χιλιάδες διαδηλωτές διαδήλωσαν στην καταλανική πρωτεύουσα και μερικοί έως πολλοί συγκρούστηκαν με τις κατασταλτικές δυνάμεις. Επίσης για πρώτη φορά από την ψηφοφορία ανεξαρτησίας του 2017 κατασκευάστηκαν οδοφράγματα, οπότε και η άλλη πλευρά απάντησε με δακρυγόνα και καουτσούκ. 
Επιπλέον, το αεροδρόμιο μπλοκαρίστηκε με το σύνθημα: "Το κάνουμε Χονγκ Κονγκ", με αυτό το τρόπο μια  "πραγματική" διαμαρτυρία, η οποία  περιέλαβε και μια ευαίσθητη υποδομή της δημόσιας σφαίρας.

Τα γεγονότα σηματοδοτούν ένα σημείο καμπής. Αποκαλύπτουν το δίλημμα του κινήματος ανεξαρτησίας. Οι παλιοί ηγέτες τους βρίσκονται υπό κράτηση ή - όπως ο Κάρλες Πούιντμοντον - σε εξορία, οι καινούργιοι δεν γνωρίζουν τι να κάνουν. Για παράδειγμα, ο σημερινός Πρωθυπουργός της Καταλονίας, Quim Torra, καλεί για πολιτική ανυπακοή στη "Μαδρίτη", αλλά η ανυπακοή του περιορίζεται μόνο σε μια ήρεμη  και αναξιόπιστη ρητορική. Όταν ο Torra ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα ήθελε να επαναλάβει το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία αυτής της νομοθετικής περιόδου, αυτό εξέπληξε ακόμη και το γραφείο του. Γρήγορα θάφτηκε η ιδέα. 

Ακόμα και εκείνοι που είναι για το διάλογο με τη Μαδρίτη τα έχουν βρεί δυσκολα. Μέρη του κινήματος της ανεξαρτησίας δεν θέλουν να διαπραγματευτούν, αλλά θέλουν τη συγκρουση- εδώ και τώρα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Gabriel Rufián, ένας πολιτικός ανεξαρτησίας που υπερασπίζεται με πάθος τα συμφέροντα της Καταλονίας στο ισπανικό κοινοβούλιο και πρόσφατα μετρίασε τις προσδοκίες του όσο αφορα την ανεξαρτησία, εκδιώκεται από μια διαδήλωση στη Βαρκελώνη με το σύνθημα: «Προδότες! Δε μας εκπροσωπείτε! Πηγαίνετε στη Μαδρίτη! "
 

Οι νέοι είναι ανυπόμονοι

Αυτό αφορά όχι μόνο τη συντηρητική θέση του Rufiáns για προσοχή στις διαδηλώσεις, αλλά κυρίως για το γεγονός ότι αυτός ο πολιτικός - και πολλοί του δικού του στρατοπέδου - καταδικάζει κάθε είδους βία και ζητά ειρηνικές διαμαρτυρίες. Όλο αυτό είναι  απλώς ένα σύμπτωμα μιας εσωτερικής ρήξης που διαπερνά το κίνημα της απόσχισης. 

Από τη μια πλευρά, η πλειοψηφία που συνεχίζει να επικεντρώνεται στη μη βίαιη αντίσταση, από την άλλη μια μειονότητα που εχει μπουχτίσει το τη λεγόμενη οικογενειακό συμπεριφορά  και επιμένει: Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό για πάντα, δεν θα πετύχει απολύτως τίποτα. Πολλοί από αυτούς είναι νέοι, ηλικίας μεταξύ 20 και 30 ετών, οι οποίοι μεγάλωσαν με την υπόσχεση, την ποτέ απολύτως ειλικρινή, μιας ταχείας ανεξαρτησίας που θα υποστήριζε η Ισπανία και θα καλωσόριζε η ΕΕ. Τώρα αυτή η αγωνιστική βάση του κινήματος σκέφτεται, ότι μπορεί να πιέσει και να προωθήσει από κάτω ό,τι απέτυχε «από πάνω» - και αν χρειαστεί ακόμα και με βία.  

Η αντίδραση των συντηρητικών και της ακροδεξιάς στη πολιτική  αναταραχή στη Καταλονία δεν είναι λιγότερο βίαιη. Ζητήθηκε η άμεση παρέμβαση, να αρθεί η αυτονομία της περιοχής ξανά, μερικοί ακόμη ζήτησαν και τη κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Πέραν όλων αυτών, ελπίζουν, ότι το πολιτικό κέρδος θα είναι κατηγορηματικό χωρίς συμβιβασμό στις νέες εκλογές της 10ης Νοεμβρίου. Οι δεξιότεροι λαϊκιστές του κόμματος Vox βιώνουν σύμφωνα με έρευνες υψηλά ποσοστά. 

Κανονικά, η έκκληση για παρέμβαση στην Καταλονία δεν είναι λιγότερο βίαιη από τη συμπεριφορά των «αποσχιστών του χάους» - όπως τους ονομάζουν- που φέρονται ότι έβαλαν παντού φωτιά. Οι δεξιοί πιστεύουν, ότι αυτή τη φορά, μόνο με τη βία του κράτους, θα μπορέσουν να  κυριαρχήσουν επι του καταλανικού προβλήματος - βία σαν τελευταία εναλλακτική για το πρόβλημα. Αυτό απαιτεί απόλυτη αφοσίωση και κατά συνέπεια αποκλείει αμφιβολίες και αμφισβητίες. Η βία πρέπει να κρίνει ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί με άλλα μέσα.