Πως ο ναρκισσισμός και ο πολιτισμικός πουριτανισμός δρούν και συστημικά και κοινοτικά υπέρ του δεδομένου[1]
 |
Νάρκισσος-Caravaggio (1594-96)
|
Ανάγνωσησε 8,5 ‘THS 25112020
"Η πολιτική είναι η
τέχνη να εμποδίζουμε τους ανθρώπους να
φροντίζουν για κάτι που τους αφορά
".
[Paul Valéry]
Ο τραυματισμός μας είναι το μόνο αληθινό και αυτό είναι που φοβόμαστε.
Εάν παρατηρήσουμε ιδιαίτερα το medium FB, και τις επικοινωνιακές
αλληλοεπιδράσεις αλλά και απλά και μόνο τις αναρτήσεις διαφόρων τίτλων ή
εικόνων (που δεν θα τις θεωρούσαμε σαν επικοινωνιακή διάδραση), θα
δούμε ότι,
ελάχιστοι είναι αυτοί που διατίθενται να εκτεθούν μέσω της έκφρασης της γραπτής τους γνώμης σε ένα συλλογικά απευθυνόμενο πρόβλημα.
Οι
περισσότεροι, μπαίνουν μέσα, βλέπουν φευγαλέα, γιατί είναι τόσες πολλές
οι πληροφορίες που έχουν λάβει, που λόγω πίεσης χρόνου θέλουν να έχουν
μια εικόνα για το τι έφτασε στο λογαριασμό τους, δεν διαβάζουν – και εάν
το κάνουν, διαγωνίως - αλλά δεν εκφέρουν γνώμη ή εκφέρουν το συναίσθημά
τους με το πολύ 4-5 λέξεις, ένα προσωπάκι ή με ένα αντίχειρα ή με μια
ψηφιακοποιημένη καρδούλα ως συνήθως.
Σε δευτερόλεπτα έχει
ξεχασθεί σχεδόν κάθε πληροφορία που εχει δει "o χρήστης" στην κυριολεξία, ας μη μιλήσουμε γα τις εικόνες. Δεν εκφράζονται
επικοινωνιακά -στη βάση μιας αλληλεπίδρασης- , αλλά και όμως, θεωρούν ότι επικοινωνούν εκείνη τη στιγμή με τόσους «φίλους».
Χαρακτηριστικό σε
αυτά τα media είναι τελικά και η σιωπή, διότι δεν φτάνει ποτέ στο δια ταύτα
μιας ανάρτησης. Η εικονική ταυτότητα οτιδήποτε και τι σου προκαλεί αυτή
είναι αρκετή. Απλά κατευθύνει ο ισχυρότερος και ο κατέχων την τεχνική
ικανότητα/επιδεξιότητα του μέσου και ετυμολογικά τη γλώσσα στο
συγκεκριμένο μέσο, εκεί που θέλει, μέχρι το σημείο που θέλει αυτός ή που
μπορεί ή που νομίζει ότι γνωρίζει ότι μπορεί.
Φοβάται
ο μέσος χρήστης μην εκτεθεί μη πληγωθεί και μη πληγώσει μη τυχόν και
τον αποβάλλουν, από κάτι «βρώμικο» ή άσχετο ή κάτι επίπεδο για τους άλλους που θα πει, από την cyber κοινότητα.
Αλλά
προπάντων τι θα πει η φίλος γνωστός μου εάν διαβάσει τι γράφω γι’ αυτό.
Και παρόλο που η λογοκρισία είναι καθημερινό φαινόμενο στο συγκεκριμένο
μέσο και μάλιστα από τους διαχειριστές, οι «δυνατοί παίκτες» παραμένουν
στο μέσο αυτό! Ξέρουν ότι είναι ένα drug για τους "χρήστες", όχι όμως αυθεντικό, αλλα
εργαστηριακό και η συνθετική κόκα διακινείται ταχυστα και ελεύθερα. Αλλά εκεί βλέπουν και την «αξία τους» και αυτό ανατροφοδοτεί
την μειωμένη αυτοπεποίθηση και αυτοεκπλήρωση τους.
Όλοι ξέρουν ή καλύτερα αισθάνονται, ότι είναι ένας φαινομενικός ανασταλτικός παράγοντας ανταλλαγής
παραστάσεων του παραδοσιακού δημόσιου χώρου, αλλά δεν ρισκάρουν να
τον εγκαταλείψουν. Τι θά κάνουν στη ζωή τους χωρίς το κους-κους
Βλέπεις
ποιος είναι «ο αρχηγός» της επικοινωνίας, ποιος κατευθύνει και σε ποιο
επίπεδο, με τι θέματα, την επικοινωνία. Ακόμα παρατηρείς και ιεραρχίες
που έχουν αποκρυσταλλοποιηθεί στην επικοινωνία. Παρατηρείς ένα quasi
δέος, έναν σεβασμό, ίσως και μια ενοχικότητα για προηγούμενες
επικοινωνίες και στο τέλος και φόβο κάποιων για κάποιους άλλους. Και δεν
είναι μόνο αυτό ο λόγος, αλλά είναι και ότι δεν θέλουν να πληγωθεί ο
άλλος. Ο απολυταρχισμός, η ηγεμονία της επικοινωνίας εγκαθίσταται και εδω.
Οι προτάσεις λίγες, γιατί κουράζεται ο αναγνώστης. Το
άλλο medium το πουλάκι σε αφήνει να γράψεις μόνο 280 γράμματα
νομίζω.[2] Τι σχέση έχουν όλα αυτά με την μετανεωτερικότητα και την
αριστερά?
Μα αυτό είναι το κυρίαρχο κοινωνικό αλλά συγχρόνως και
φιλοσοφικό στίγμα, η infatilization[3]. (Παιδικότητα/παιδιάρισμα) της επικοινωνίας, η νηπιοπρέπεια
με όλα της τα παρακλάδια και η οποία στηρίζεται ας πούμε ιδεολογικά από
το φάσμα της «πολιτικής ορθότητας», που οι ίδιοι(βλέπε παρακάτω) επανάφεραν στη ζωή στην
πολιτισμική πλευρά της πολιτικής μέχρι το του «μη μου άπτου».
Και δεν παραβλέπουμε
και αποφεύγουμε με αυτό τον τρόπο τις κοινωνικές αδικίες και τους
άνισους χειρισμούς καταστάσεων και δομών σε μια κοινωνία ή σε μια
κοινωνική ομάδα. Και εξηγούμε τι εννοούμε.
Το αξίωμα για την πολιτική
ορθότητα λέγεται: «Όποιος αισθανθεί πληγωμένος, προσβεβλημένος κλπ. έχει
το δίκιο με το μέρος του».[4] Αυτό λοιπόν το σενάριο επαναλαμβάνεται
όπως εξηγεί και ο Πφάλλερ, με ένα ερμηνευτικό πρότυπο, όπως αυτό που
είχε καλλιεργήσει και η λογοτεχνική θεωρία στα χρόνια του ‘60, όπου
εξηγούσε, ότι η ερμηνεία ενός κειμένου προσδίδεται από τον αναγνώστη και
όχι από τον συγγραφέα.[5] Το
ότι θα μπορούσε ίσως τόσο ο αναγνώστης όσο και ο συγγραφέας να έκαναν
λάθος απλά το αγνόησαν, παρ’ όλο που ένας άλλος εικονικός αναγνώστης
θα μπορούσε να διαφωνήσει και έτσι να εξελιχθεί σε μια αντιπαράθεση, -
ενός διαλόγου-αντιλόγου (discourse) - για το πως ίσως θα μπορούσε να
ερμηνευτεί το κείμενο διαφορετικά (Diedrichsen Diedrich, Politische
Korrektur, 1996).
Πάνω σε αυτή τη βάση διαδραματίζεται σήμερα μια πικρή
πολιτική αλήθεια. Φυσικά και πρέπει να ληφθεί υπόψη το συναίσθημα
κάποιου, ας πούμε θύματος, μέσα από μια επικοινωνία.
Όμως
πως είναι δυνατόν το κριτήριο για κατανόηση ενός γεγονότος να είναι η
στιγμιαία κατάσταση του συναισθηματικού κόσμου του υποκειμένου. Και ο
Σόπεναουερ διατύπωσε: Δεν μπορεί να υπάρξει το ένα χωρίς το άλλο
(Υποκείμενο-Αντικείμενο). Κατά τον Σοπενάουερ ο κόσμος υπάρχει σαν
αναπαράσταση ενός υποκειμένου και όχι ανεξάρτητα από αυτό το υποκείμενο.
Το υποκείμενο ενσωματώνει βασικές διαφορετικές λειτουργίες (cognitive
facilities) που η κάθε μια αντιστοιχεί σε διαφορετική κλάση-σύνολο
αντικειμένων.
· Η κατανόηση (Understanding)
· Η λογική (Reason)
· Η ευαισθησία (Sensitivity)
· Η θέληση-βούληση (will-volition)
Η
«ζωή (είναι) ουσιώδης, δηλαδή, στις βασικές της λειτουργίες, γίνεται
τραυματική, εκμεταλλεύεται, καταστρέφει και δεν μπορεί να θεωρηθεί (σαν
τέτοια) χωρίς αυτούς τους χαρακτήρες.» (Nietzsche [1887]: 263)
Πάνω
σε ποιο κριτήριο λοιπόν θα πρέπει ένα άτομο να αφουγκράζεται και να
ερμηνεύει ένα γεγονός μέσα από μια επικοινωνία? Πάνω στο κριτήριο το πώς
αισθάνεται ο ίδιος σε σχέση με το γεγονός?
Μάλλον
όχι, διότι εάν βάλουμε σε πρώτη θέση την ευαισθησία των συναισθημάτων
του προσώπου και μόνο αυτή, τότε δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σαν γεγονός
η αλήθεια αλλά ούτε και το πρόσωπο σαν πρόσωπο, γιατί δεν μπορεί πλέον
να είναι ικανό για να δει μια αλήθεια με τα παραπάνω υπόλοιπα 3
χαρακτηριστικά της ύπαρξης του υποκειμένου.
Και επί πλέον, για να έχει κάποιος σχέση με την αλήθεια θα πρέπει να μπορεί να πει ότι έχει κάνει και λάθος.
Ας παρατηρήσουμε τους διαπληκτισμούς μεταξύ λεγόμενων πολιτικοποιημένων
ατόμων ή ακόμα και μεταξύ «αριστερών» διαφορετικών κατευθύνσεων. Δεν
μπορεί κανείς από αυτούς να παραδεχτεί ότι συγκεκριμένες λέξεις και
προτάσεις όπως και πολιτικοί χαρακτηρισμοί ή πολιτικά νοήματα όχι μόνο
δεν μπορεί να εννοούνται προσβλητικά αλλά και ούτε είναι, και ότι η
αίσθηση ότι ο άλλος τους προσβάλει είναι λάθος.
Όπως
και «το να σφάλεις, ότι αισθάνεσαι προσβεβλημένος μπορεί να σου συμβεί
τόσο εύκολα όσο εύκολο είναι να σφάλεις και στη Φιλοσοφία ότι είσαι
Μαρξιστής,»[6] πάρα πολύ εύκολα λοιπόν.
Κάθε δήλωση είναι πολιτική,
σύμφωνα με το δόγμα του μαθητή του Derrida[7], έτσι δεν υπάρχουν πλέον
αλήθειες, μόνο ο αγώνας για το πως θα λεχθεί ανταγωνιστικά το πολιτικό
ζητούμενο. [8]
Πουριτανισμός και Νεοφιλελεύθερη πολιτική, το σκήπτρο της εκσυγχρονιστικής Αριστεράς.
Τι θεμελίωσε την σημερινή ηγεμονία[9] του συστήματος?
a) Ο πολιτισμικός πουριτανισμός, που θέλει από τη ρίζα να «καθαρίσει» το δημόσιο χώρο προ πάντων από τα φερόμενα σαν αποκρουστικά στοιχεία της κοινωνίας.
b) Ο «ρομαντισμός» του 1968 της
προσωπικής ολοκλήρωσης και της σε παιδιάστική μεταμορφωμένη μορφή κάθε
αντίστασης απέναντι σε κάθε είδος αυταρχισμού οδήγησε σαν ένα είδος
εκσυγχρονιστικής εξέλιξης στην δημιουργία ενός ακραίου ναρκισσισμού,
όπως αναγνώρισαν πολύ νωρίς ο Richard Sennett[10,11] και Christopher Lasch [12], και
c) το νεοφιλελεύθερο ενδιαφέρον για αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου
από το μεσαίο στρώμα προς την ανώτερη κοινωνική τάξη και κατ’ επέκταση
την ιδιωτικοποίηση και ιδιοποίηση συγχρόνως τόσο δημόσιων αγαθών όσο και
δημόσιων χώρων.[13]
Και τα τρία προσέφεραν το έδαφος για την ανάπτυξη ενός ηγεμονικού συστήματος.
Ο Sennett θεωρεί αυτή τη ναρκισσιστική αφοσίωση στον εαυτό μας ότι είναι καθολική. Το αποτέλεσμα είναι ότι,
οι άνθρωποι δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στους άλλους όσο αφορά την αυθεντικότητα και το κίνητρο τους.
Αυτό
όμως είναι προβληματικό προπάντων για τη σχέση μεταξύ πολιτικών και
ψηφοφόρων. Δεν είναι το ερώτημα λοιπόν αυτό που θέλει να κάνει ο
πολιτικός όταν βρίσκεται στην εξουσία, αλλά πώς παρουσιάζει την
προσωπικότητά του.
Παράδειγμα:
Ο Sennett παραθέτει ως παράδειγμα τον πολιτικό που γευματίζει με μια
οικογένεια εργατικής τάξης, για την οποία γράφουν όλα τα ΜΜΕ, αλλά
κανείς δεν αναφέρει , ότι αυτός ο πολιτικός πραγματοποιεί ταυτόχρονα
αυξήσεις φόρων στα μισθολογικά εισοδήματα [14] ή θα τους μείωσει στο
τέλος τους χρόνου τις συντάξεις.
Ο Lasch [15] τονίζει, ότι
"η
νέα ελίτ, που παραιτείται από τις αρχές της παλαιάς αστικής τάξης, δεν
ταυτίζεται πλέον με το ήθος της εργασίας και την ευθύνη για ευημερία,
αλλά με μια κοσμοθεωρία που
α ν α γ ν ω ρ ί ζ ε ι τ ο ν η δ ο ν ι σ μ ό και την αυτοεκπλήρωση
ως τις ανώτερες αξίες.
Ναι
μεν συνεχίζει αυτή η ελίτ και διαχειρίζεται π.χ. Αμερικανικά Ιδρύματα
αλλά και θεσμούς γενικότερα και παντού που εχει προχωρήσει ο πολιτισμικός αυτός μετασχηματισμός για το συμφέρον της ατομικής ιδιοκτησίας
(εταιρική ιδιοκτησία σε αντίθεση με την επιχειρηματική ιδιοκτησία), όμως
- αντικαθιστά την οικοδόμηση της προσωπικότητας με την ανοχή,
- τη
παρηγοριά της ψυχής μέσω της θεραπείας της,
- τη τυφλή δικαιοσύνη μέσω της
θεραπευτικής δικαστικής δικαιοσύνης,
- τη φιλοσοφία μέσω της κοινωνικής
επιστήμης, και
- το κύρος(authority) ενός, με το πραγματικό ανορθολογικό
κύρος κάποιων επαγγελματιών εμπειρογνωμόνων."
Αυτός ο πολιτισμικός ναρκισσισμός
ο οποίος ξεκίνησε από την σεξουαλική επανάσταση και απελευθέρωση του
φερόμενου ως αληθινού έρωτα απέναντι σε κάθε θεσμικό πλαίσιο
κανονικοποίησής του, είναι αυτός που έγινε σεξουαλικά εχθρικός και
πέρασε και τόσο γρήγορα στην σεξιστική [16] παρενόχληση και τη
«μετασεξουαλικότητα».[17] Είναι ακριβώς όπως οι αγώνες για την
απελευθέρωση του λόγου και της ομιλίας στη νεωτερικότητα που μετά ήρθαν
οι μετανεωτερικές φωνές για έλεγχο και λογοκρισία. [18]
Ο πολιτισμικός ναρκισσισμός
τροφοδοτεί, όπως έγραψαν και παρουσίασαν οι Bela Grudberger και Pierre
Sessuant, (σε ένα μεγάλο μέρος του) τον βαθύτατο χριστιανικό
πουριτανισμό που υπάρχει στη φύση του. Τόσο ο πολιτισμικός όσο και ο
χριστιανικός πουριτανισμός στοχεύουν στην εξάλειψη όλων ανεξαιρέτως των
θετικών συμβάντων, με την βοήθεια των οποίων το μη συμβατό “Εγώ” μας
μπορεί να μετατραπεί σε κάτι ευχάριστο ή σε κάτι πολιτισμικά αξιόλογο.
Το να έχεις στο δημόσιο χώρο ιδιωτικές δράσεις διασκέδασης και
ψυχαγωγίας δεν είναι κάτι αρνητικό, υπό την προϋπόθεση ότι a) ο
δημόσιος χώρος δεν καταστρέφεται δεν βανδαλίζεται, b) δεν υλοποιείς μια
ανακατανομή χρήσης κοινωνικού χώρου παραστάσεων από τα κατώτερα προς τα
ανώτερα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα, και c) δεν χρησιμοποιείς αυτά
τα μέσα σαν «tittytaitment» [19] εργαλεία για να ναρκώσεις τυχών
κοινωνικές αναταράξεις και ανησυχίες ακόμα και αντικομφορμιστικές
παραστάσεις και να έχεις τη πολιτειακή βάση μιας αστικής κοινωνίας υπό
καταστολή.
Microagression
(παράδειγμα η νέα παραλία): Και εδώ ερχόμαστε σε ένα πάλι γνωστό δικό
μας πλησίον μας παράδειγμα. Το αναφέρουμε εδώ επειδή είναι μια κατ’
εξοχήν αντιπροσωπευτική περίπτωση ναρκισσισμού με γεύση
μικροεπιθετικότητας/ “Microagression”. Η δημόσια χρήση της νέας
παραλίας στη Θεσσαλονίκη. Είναι πραγματικά μια par exemple περίπτωση
προσανατολισμού προς τα που βαδίζει ο μεταμοντερνισμός. Εάν βγεις στη
παραλία και δεις και ακούσεις θα έχεις τη δυνατότητα να αντιληφθείς
εικονικά αλλά και ακουστικά τις αντιδράσεις ή τα σχόλια συγκεκριμένων
ατόμων από διακεκριμένες κοινωνικές ομάδες και τάξεις που αγανακτούν
-ας αναφερθούμε σε ένα στοιχείο-, με την αισθητική της εικόνας της
promenade που βιάζεται - όπως πολλές φορές ακούγεται να λένε αλλά και
αρέσει να το ξεστομίζουν κάποιοι- από τα ξενικά[20]-και που τυχαίως έχει
να κάνει και η λέξη και με την εντοπιότητα και προέλευση- από τα
gadgets ή τα χειροποίητα bijoux.
Για την εμπορική χρήση τμημάτων του χώρου της νέας παραλίας
με τις ανάλογες ενοχλήσεις έχουν ακουστεί: «Τι αισθητική είναι αυτή να
απονέμεις βραβεία χορού κάτω από το γλυπτό του καλλιτέχνη…», «τι
βανδαλισμός είναι να κάνεις μπροστά από το γλυπτό αγώνες ταχύτητας
ποδηλατοδρομίας» (και αυτό κατ’ εξαίρεση γιατί η Τσιμισκή τότε όπου θα
γινόταν οι αγώνες ήταν κλειστή λόγω διαδήλωσης) , «πως θα αισθανόταν ο
γλύπτης-καλλιτέχνης εάν το έβλεπε αυτό που συμβαίνει» «καλαμπόκι εδώ,
μαλλί της γριάς εκεί, πως καταντήσαμε τη παραλία»[21]κλπ. κλπ., και πάρα
πολλά άλλα ανθάκια.
Και
φυσικά υπάρχει και ο γκουρού από τον σύλλογο φίλων νέας παραλίας, ο
οποίος σηκώνει το δάχτυλο και σου λέει τι επιτρέπεται και τι δεν
επιτρέπεται, σύμφωνα με τον δικό του πολιτισμικό πουριτανισμό. Του
δίδεται έτσι η δυνατότητα να καλλιεργήσει τη δική του ευαισθησία για να
προφασισθεί ότι είναι και αυτός ένα θύμα, και κατ’ επέκταση να
αναγνωριστεί ακόμα με περισσότερη συμπάθεια από το κοινό του και έτσι να
αποπροσανατολίσει ηθικά από την δική του προνομιακή θέση. Στη συνέχεια
προφανώς με αυτό το τρόπο δημιουργεί από κοινωνικής άποψης και πάλι ένα
αναπόφευκτο γόητρο και κύρος στους δικούς του εξειδικευμένους κύκλους
και μη.[22]
Εδώ -από τον πολιτισμικό πουριτανισμό και
ναρκισσισμό, γιατί συνήθως συγγενεύουν αυτά τα δυο- θεωρείται
ετερονομία δηλαδή σαν παραίτηση από την συνήθως ηθική[23], να ενεργείς
στο δημόσιο χώρο «απρόσωπα», π.χ. αντικειμενικά και με επιχειρήματα
αντί να έρχεσαι και να τα αντιμετωπίζεις με συναισθήματα, ευαισθησίες,
με αναφορές στην εγγενή ταυτότητα του κάθε ενός κλπ.
Γιατί εάν για λίγο
δεν είσαι ο εαυτός σου θεωρείσαι εύκολη λεία για το στόμα του άλλου.
Αυτό θεωρεί ο ναρκισσισμός[24].
Για αυτό και μετά το 1968 θεωρήθηκε
θράσος ο καθαρά αστικός διαχωρισμός μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου
χώρου. Το ότι υπάρχουν χώροι στην καθημερινότητα μας που δεν είναι
δομημένοι πάνω στο αξίωμα «Εσύ ή Εγώ»[25] και ότι υπάρχει μια τρίτη
εναλλακτική που είναι προς όφελος του συνόλου, της εξέλιξης και της
πολιτισμένης αλληλοεπίδρασης, αυτό ο ναρκισσισμός δεν το δέχεται.[26]
Αυτός ο πολιτισμικός ναρκισσισμός που συναντιέται και βολταρίζει στο
παραλιακό μέτωπο ανηλεώς λατρεύει το παθιασμένο «Υπέρ-Εγώ» και νεύει
καταφατικά πάντα σε ότι ανήκει στο «Εγώ».
Η διάσπαση της κοινωνίας με τις ευλογίες της ψευτοαριστεράς
Μεγάλες κοινωνικές ανακατατάξεις βρίσκονται μπροστά μας αλλά και
συντελούνται ήδη σε αληθινό χρόνο. Συγκεκριμένα το πιο χαρακτηριστικό
είναι η διάσπαση της κοινωνίας σε μία ελίτ ψηφιοποίησης από τη μια και
το υπόλοιπο τεράστιο πρεκαριάτο από την άλλη πλευρά, ενώ η μεσαία τάξη
ιδιαίτερα η Ευρωπαϊκή μεσαία τάξη (διότι στην Ελλάδα αντίστοιχη[27]δεν
υπάρχει) μειώνεται όλο και περισσότερο και τείνει προς σημαντικότατη
μείωση. Παράλληλα οι ανισότητες στα κοινωνικά στρώματα γίνονται
εμφανείς. Ακριβώς και μέσω των λεγόμενων ψηφιακών καινοτομιών οι
ανισότητες αυξάνονται. Γεγονός είναι ότι έχουμε μια κοινωνία υπο
διάσπαση σε ποικιλόμορφη κλίμακα ανάλογα την ανάπτυξη του καθ΄ εκάστου
κράτους.
Από την άλλη μεριά, η ψηφιοποίηση και αυτό που
γίνεται και που έπεται στο χώρο εργασίας πραγματικά ριζοσπαστικοποιεί
την εργασία σαν ίδιο του ατόμου χωρίς την καπιταλιστική υπερμεγένθυση
μιας τιμής της εργασίας μέσω μιας υπεραξίας σε μία άνευ πολιτισμική και
πνευματική ενασχόληση του ατόμου που αν μη τι άλλο το καταστρέφει και
σωματικά πλέον, καθώς πνευματικά είναι κατεστραμμένος σαν άνθρωπος της
πρώην νεωτερικότητας.
Μπαίνουμε
λοιπόν στην περιόδο του μετα-ανθρωποκαίνου όπου ο νεοφιλελευθερισμός
θεωρεί τον άνθρωπο ενταγμένο στην ψηφιοποίηση σαν νομοτελειακό γεγονός.
Άλλη
εναλλακτική δεν θεωρεί ότι υπάρχει για να υπερασπίσει τα συμφέροντα της
ολιγαρχίας, του 20% του παγκόσμιου κεφαλαίου. Και βλέπουμε ότι το δόγμα
του καπιταλισμού – που από ότι φαίνεται δεν είναι πλέον δόγμα- σύμφωνα
με αυτό που θα ήθελε το ορθόδοξο δόγμα, δεν θα καταρρεύσει (Altvater), αλλά θα ανανεώνεται συνεχώς σε όλες τις αναπόφευκτες κρίσεις του.[28]
Ας πάρουμε την εργατική τάξη
που είναι το Α και το Ω για μια αριστερά: Δεν υπάρχουν πλέον
δυνατότητες οργάνωσης της εργατικής τάξης λόγω της αλλαγής των συνθηκών
εργασίας. Αυτό τους βολεύει και το προωθούν, καθώς υπάρχει μια
ριζοσπαστική απομόνωση του κάθε ενός εργαζόμενου και ο καθολικός έλεγχος
του, αν κάθε ένας από αυτούς κάνει την δουλειά σωστά. Τώρα πλέον
παρακαλούμε το κεφάλαιο και την ολιγαρχία για μια κανονική δουλειά, για
να μπορεί το σύστημα να μας εκμεταλλευτεί πλήρως. Αρκεί να έχουμε μια
κανονική δουλειά πλέον, αυτό είναι αρκετό.[29] Και αυτό το προωθεί κάθε
κυβερνητική εξουσία είτε αριστερή λέγεται είτε δεξιά.
Το επείγον πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής:
Η (primate) ή η αρχή του πρωτεύοντος της οικονομίας είναι δεδομένη,
όμως από την αρχή του πρωτεύοντος της οικολογίας είμαστε έτη φωτός
μακριά. Θα ήταν μια καινοτομία η αρχή της οικολογίας να βγει μπροστά σε
όλους τους τομείς, και όχι η ψηφιοποίηση που θέλουν να πιστεύουν όλοι
και την λιτανεύουν καθημερινά, γιατί από αυτό που θα έπρεπε να είμαστε
τον 21 αιώνα είμαστε πάρα πολύ μακριά ακόμα, όσο αφορά την προσαρμογή
μας στη κλιματική αλλαγή για να μην επιδεινωθεί περισσότερο. Θα περίμενε
κανείς από μια ανάπτυξη στην ανοικτή ψηφιοποίηση να φέρει και μια αρχή
του πρωτεύοντος της οικολογίας.
Δηλαδή καλή ζωή, με ριζοσπαστικά
μειωμένη κατανάλωση γήινων πόρων, κάτι που σημαίνει ριζοσπαστική μείωση
στη κατανάλωση. Η ψηφιοποίηση δεν είναι επαναστατική. Οι κοινωνικές
μεταβολές και συνέπειες είναι επαναστατικές από όποια πλευρά και αν τις
δει κάποιος.
Το ζήτημα της βιωσιμότητας:
Η σκέψη για βιωσιμότητα θα πρέπει να γίνει στα πλαίσια μια κοινωνικής
καινοτομίας και όχι μια τεχνολογικής πλέον. Πρέπει αν καταργήσουμε αυτές
τι θέσεις εργασίας που είναι βλακώδεις και να δημιουργήσουμε νέα
κοινωνικά βιώσιμες θέσεις εργασίας όπως αυτές για την φροντίδα ατόμων,
για την οικογένεια, για την παιδεία των παιδιών μας κλπ. Η σημερινές
κυβερνητικές ελίτ είτε είναι δεξιές είτε αριστερές-σοσιαλοδημοκρατικές
προωθούν τα "ελιτίστικα εκπαιδευτικά ιδρύματα και κέντρα αριστείας (και
που) είναι ο σίγουρος οδικός χάρτης για να έρθουμε στα αδιέξοδα της
προόδου, από τα οποία υπάρχει μόνο μια διέξοδος, προς τα πίσω"[30].
Η εξαφάνιση μιας κοινωνικής ομάδας
που στην Ελλάδα είναι α-ταξική: Εδώ έχουμε στη χώρα μας κάτι παράδοξο.
Ενώ η δεξιά μέχρι σήμερα δεν είχε ‘πειράξει’ εκκαθαριστικά – όπως κάνει
σήμερα η ψευτοαριστερά με την στήριξη της ΤΡΟΙΚΑ- την Ελληνική,
διαπλεκόμενη και πολλές φορές ιδεολογικά διεφθαρμένη μεσαία – όχι
αστική- τάξη, και ειδικά την ιδιοκτησία της, πάνω στην οποία βασιζόταν ο
μοχλός κίνησης κεφαλαίων που ανακύκλωνε αποδοτικότητες και δημιουργούσε
κάποιες νέες θέσεις εργασίας, η αριστερά, χωρίς κανένα ενδιασμό μέσω
π.χ. των ηλεκτρονικών αναγκαστικών πλειστηριασμών, καταφέρεται ενάντια
σε αυτή τη τάξη μέσα στην οποία υπήρχαν και υπάρχουν και υγιεινά
στοιχεία, χωρίς διαφοροποιήσεις. Παράλληλα πρέπει να πούμε ότι η τάξη
που ανέδειξε εκλογικά το σημερινό κυβερνόν κόμμα της ψευτοαριστεράς
είναι – εκτός των δημοσίων υπαλλήλων- αυτοί και πολλοί από αυτούς
ήλπιζαν σε μία άλλη πιο δίκαιη κοινωνία. Αυτοί σήμερα τιμωρούνται για
την απόφαση τους να στηρίξουν ένα τελικά πολιτισμικό οπορτουνισμό και
ναρκισσισμό της λεγόμενης Αριστεράς. Και έτσι ποσοστιαία και ένα μέρος
του «ιδεολογικού εχθρού» της οπορτουνιστικής Αριστεράς εξαφανίστηκε.
Αυτή η μη υπάρχουσα (μικρο-)αστική τάξη στην Ελλάδα[31] που απαρτιζόταν από
μικροεπαγγελματίες, ελεύθερους επαγγελματίες και one man show
επαγγελματίες κλπ. – πολλοί εκ των οποίων απλά επέλεγαν οπορτουνιστικά
τι θα ψηφίσουν- και οι οποίοι συγκέντρωναν το 65-70% της εμπορικής
δραστηριότητας στη χώρα μας και το 60% του εργατικού δυναμικού από
υπαλλήλους, μέχρι πωλητές και εργάτες, έχει σχεδόν εξαφανιστεί χωρίς
ελπίδα να αναβιώσουν και να προσφέρνουν τυχών εμπειρίες τους και
επιδεξιότητές τους στους οικονομικούς τομείς που γνωρίζουν. Ας μη
μιλήσουμε για νέες θέσεις εργασίας, για τους νέους εκπατρίστηκαν από την
ημέρα της κρίσης και οι σημερινές κυβερνήσεις στατιστικά τις λαμβάνουν
υπόψη τους σαν μείωση ποσοστού της ανεργίας.
[1]
Ευγενώς παρακαλείται ο αναγνώστης να μη παραλείψει τις αναφορές στις
υποσημειώσεις, διότι είναι εξόχου σημασίας για την συνολική συνέχεια στη
κατανόηση του κειμένου.
[2]
Προχωράς στην επικοινωνία, σύμφωνα και με μαρτυρίες, σε πλαίσια
πολιτικής ορθότητας όπως το θέλουν-, ρωτάς βρε παιδί μου «εργάζεστε»,
«έχετε οικογένεια» πάντα στο πληθυντικό, ξαφνικά από το πουθενά θα
ενεργοποιηθεί μια σεξουαλικά εχθρική ριζοσπαστική χειραφέτηση, και μόνο
που δεν σε βγάζουν στο αέρα σαν σεξιστή ή ίσως ακόμα και σε ακραία
περίπτωση σαν κάποιο ο οποίος βιάζει με όχι ορθό λεξιλόγιο μέσα από το
διαδίκτυο. Άρα εδώ θα υποστηρίζαμε σε ακραίες περιπτώσεις ότι
υπεισέρχεται και ο παράγοντας τρομοκρατία.
[3]
Infantilization is the prolonged treatment of one who has a mental
capacity greater than that of a child as though he or she is a child.
When used in reference to teenagers or adolescents, the term typically
suggests that teenagers and their potential are underestimated in modern
society, and/or that adolescents are often regarded as though they are
younger than their actual age. Wikipedia, Τελευταία πρόσβαση 28/04/2018.
[4]
Hoffmann, Arne., Political Correctness, Zwischen Sprachzensur und
Minderheitenschutz., [πολιτική ορθότητα, Μεταξύ λογοκρισίας και
προστασίας μειονοτήτων, Marburg 1996, s. 60
[5]Βλέπε, Pfaller, Robert., (2018), σ. 55.
[6] Pfaller, R., (2018), σ. 56
[7]
Η λεγόμενη θεωρία της «αποδόμησης» είναι μια κριτική της λογοτεχνίας
που απορρίπτει τις προηγούμενες θέσεις των στρουκτουραλιστών, οι οποίοι
υποστήριζαν την ύπαρξη σχέσης μεταξύ γλώσσας και νοήματος και μεταξύ
κειμένου και αντικειμενικής πραγματικότητας. Αποτελεί την λεπτομερή
ανάγνωση κειμένων με στόχο την υπόδειξη ότι κάθε δεδομένο κείμενο, αντί
να είναι ένα ενωμένο όλον, έχει αδιάλλακτα αντιφατικά νοήματα. Παράλληλα
επικεντρώνεται στην ασάφεια και στην αντίφαση στο νόημα και φιλοδοξεί
να αποκαλύψει τα πολλαπλά επίπεδα αυτού στη γλώσσα. Ο Ντεριντά φθάνει
στο συμπέρασμα ότι οι λέξεις δεν έχουν καθορισμένο σημείο αναφοράς και
ότι όλα τα γραπτά κείμενα αντιφάσκουν μεταξύ τους, ότι οι απαντήσεις
βρίσκονται μέσα στις ίδιες τις ερωτήσεις και ότι η αποδόμηση
αντιστέκεται στην τυραννία της εύκολης απάντησης. Η ριζοσπαστική θεωρία
του Ντεριντά, πέρα από τις τριβές και τις αντιθέσεις που έχει προκαλέσει
στις τάξεις των ακαδημαϊκών και φιλοσόφων, κυρίως επειδή θεωρούν τη
σκέψη του σύνθετη και δυσνόητη, έχει επιδράσει καταλυτικά τόσο στη
θεωρία και κριτική της λογοτεχνίας και της τέχνης όσο και στη μουσική,
στην αρχιτεκτονική, στην ψυχολογία, στην ιστορία και στην κοινωνιολογία.
http://architecture.web.auth.gr/wp-content/uploads/2014/02/%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B4%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82-derrida.pdf
[8]Diederichsen. Diedrich.,Politische Korrekturen. Kiepenheuer & Witsch, Köln 1996. http://www.faz.net/aktuell/feuilleton/politik/rezension-sachbuch-den-weltverschwoerern-auf-der-spur-11319421.html
[9] Pfaller, R., (2018), σ. 57
[10] Sennett, R., The Fall of public man, New York 1977,
[11] https://www.zeit.de/1983/49/kraehwinkels-grosse-stunde, Τελευταία πρόσβαση μου 30/04/2018
[12] http://thezeitgeistmovement.se/files/Lasch_Christopher_The_Culture_of_Narcissism.pdf
[13]Kulduva, Tereza., Urban Utopias: Excess and Expulsion in Neoliberal South, New York 2017, Asiahttps://books.google.ch/books?id=6c9NDgAAQBAJ&pg=PR1&lpg=PR1&dq=Kuldova+Tereza+Urban+Utopias:+Excess+and+Expulsion+in+Neoliberal+South+Asia&source=bl&ots=lX6jM-Gq-9&sig=716loSbWtUfveQuQWkzhQllfeFw&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwjg7fSF1u3aAhXB3CwKHVkvAewQ6AEwBnoECAAQVg#v=onepage&q=Kuldova%20Tereza%20Urban%20Utopias%3A%20Excess%20and%20Expulsion%20in%20Neoliberal%20South%20Asia&f=false. Περιορισμένη πρόσβαση μου 5/5/2018.
[14] https://umamibuecher.wordpress.com/2009/08/10/richard-sennett-verfall-und-ende-des-offentlichen-lebens/. Τελευταία πρόσβαση μου 30/04/2018
[15] http://www.single-generation.de/usa/christopher_lasch.htm
[16]
Η Svenja Flaßpöhler, είναι φιλόσοφος και αρχισυντάκτρια του Philosophie
Magazins. Από την διατριβή της σχετικά με την πορνογραφία και το
μοντέρνο υποκείμενο έχει δημοσιεύσει αρκετά βιβλία όπως αυτό πρόσφατα:
Die potente Frau: Für eine neue Weiblichkeit (Ullstein Verlag), Εκεί
εκφράζει την θεώρησή της ότι το #metoo δεν προσδίδει στη γυναίκα για να
αντισταθεί ανάλογα τις περιπτώσεις την δυναμική αλλά περιμένει πάλι από
τους νόμους και από μια κοινωνία ανδρών να τους καθορίσει την νομική
ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών βάζοντας αυστηρά πλαίσια στην
σεξιστική παρενόχληση. Η νομική πλευρά είναι θέμα κράτους η de facto
είναι θέμα ατόμου, και αν αυτό δεν το έχουμε καταλάβει τότε δεν έχουμε
καταλάβει και τι θα πει αυτονομία ατόμου.
[17] Βλέπε Pfaller, R., (2018), σ. 58
[18]
Fruedi, Frank., What’s Happened to the University? A sociologigal
Exploration of Its Infatilisation . Τι συμβαίνει με το πανεπιστήμιο?,
Μια κοινωνιολογική διερεύνηση της ανηλικότητάς(παιδιακίστικο) του,
Milton: Taylor & Francis, 2016, σ. 102
https://books.google.no/books?id=2z4lDwAAQBAJ&pg=PA34&lpg=PA34&dq=furedi+F+2016+What%27s+happened+to+the+universities&source=bl&ots=uW59ZfLvz5&sig=cu6AmGd5nbZWeh1jNMOrGtAT3Ns&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwi7grHnicjaAhWKliwKHZnhBzkQ6AEIXDAH#v=onepage&q=furedi%20F%202016%20What's%20happened%20to%20the%20universities&f=false.
Τελευταία πρόσβαση μου 30/4/2018
[19]
Αγγλοσαξονική επεξήγηση: “A form of lowest common denominator
entertainment designed to appeal to the masses and refrain people from
thinking”. «Μια μορφή ελάχιστης κοινού παρονομαστή ψυχαγωγίας, που έχει
σχεδιαστεί για να προσελκύει τις μάζες και κάνει τους ανθρώπους να
απέχουν από το να σκέφτονται» [μετάφραση του συντάξαντα]. Προτεινόμενη
πολιτική το 1995 στο Hotel Fairmont, San Francisco στα πλαίσια της
συνεδρίασης των „500 leading politicians, business leaders and academics
from all continents “ από το ίδρυμα Gorbatchow. Συγκεκριμένα ο Zbigniew Brzezinski ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Αμερικανού προέδρου J. Carter (απεβίωσε 29.5.2017)
[20] Ξενικό (Ξενικόσταρο) ονομαζόταν παλιότερα ο Αραβόσιτος στη Κρήτη.
[21]
Το ότι δεν υπάρχει κανονικοποίηση της εμπορικής λειτουργίας του χώρου
της νέας παραλίας αυτό δεν είναι ευθύνη των μικροπωλητών αλλά του φορέα
που διαχειρίζεται την νέα παραλία, που είναι ο Δήμος. Βλέπε και κείμενο
για την φέρουσα ικανότητα και την κανονικοποίηση της εμπορικής
δραστηριότητας στη νέα παραλία.
https://zaungastnic.blogspot.ch/2018/03/zaungastnic.html
[22]Αναφορικά
με τις κοινωνικές και επικοινωνιακά-τεχνικές προϋποθέσεις της
αυτοθυματοποίησης- την ύπαρξη μιας τρίτης και παρεμβατικής εξουσίας,
όπως επίσης και σχετικά με τη πρόσβαση στην υστερική δημόσια σφαίρα των
μέσων μαζικής ενημέρωσης – βλέπε https://www.prospectingmimeticfractals.com/uploads/7/2/3/3/72331595/microaggression_and_moral_cultures.pdf. Note: This article appears in the journal Comparative Sociology (Vol.13, No.6, pp.692-726). Τελευταία πρόσβαση μου 9/5/2018.
[23] Βλέπε Pfaller, R., (2018) σ. 60
[24] Βλέπε και υποσημείωση #40
[25]
Και εδώ δεν χρειάζεται να αναφερθούμε σε όλα τα σχόλια των υπευθύνων
του συλλόγου φίλων της νέας παραλίας για το πόσο έντονα εξαντλούσαν την
αυστηρότητά τους στους «καταραμένους» και προφανώς ανεπιθύμητους
κάτοικους της πόλης. Oποιος θέλει μπορεί να μπει στο FB και να ψάξει
«φίλοι της νέας παραλίας», αν δεν έχουν σβηστεί τα σχόλια τους.
[26]
«Ψυχαναλυτικά το γεγονός αυτό μπορεί να διατυπωθεί ως εξής: Για τον
πολιτισμικό (δευτεροβάθμιο) ναρκισσισμό, οι εντολές- αυτό που
προσφέρεται- της πολιτισμένης δημόσιας σφαίρας, της συμβολικής τάξης
λοιπόν, εμφανίζονται σαν ετερόνομες, αυταρχικές εντολές. Ακριβώς αυτό,
το οποίο δημιουργεί ένα «συμβολικό ευνουχισμό», δηλαδή μια υπέρβαση
ναρκισσιστικής αυθαιρεσίας, γίνεται ψευδώς αντιληπτό σαν κάτι μη
«ευνουχισμένης» και μη «πατριαρχικής» αυθαιρεσίας και σαν μια σκοτεινή
απόλαυση. Ένα ωραίο παράδειγμα που αφορά αυτή τη ναρκισσιστική
λανθασμένη αντίληψη μου έδωσε μια φίλη Βιεννέζα Ψυχαναλύτρια: Εάν έλεγε
της κόρη της, ότι δεν πρέπει να βάλει το χέρι της στην ζεστή εστία της
κουζίνας, η κόρη θα πίστευε ότι η μητέρα της το απαγορεύει μόνο, ώστε να
μπορεί η ίδια να βάλει το χέρι της εκεί και να κερδίσει έτσι μια
τεράστια απόλαυση πέρα από όλες τις απαγορεύσεις. Το ότι θα μπορούσε να
υπάρξει και ένα τρίτο πράγμα, δηλαδή ένα δωμάτιο στο οποίο όλοι είναι
«ευνουχισμένοι» και μπορεί να πάθουν επώδυνους τραυματισμούς εάν βάλουν
το χέρι τους πάνω στην εστία είναι για τον ναρκισσισμό αδιανόητο (σε
αυτή την περίπτωση είναι ο πρωτογενής, παιδικός). Αυτό είναι όπως
παρατήρησε ο Ζακ Λακάν η επίδραση ενός ναρκισσισμού που κυριαρχείται από
ένα τυραννικό «Υπέρ-Εγώ», το οποίο παρενοχλεί το Εγώ ανελέητα και
συνεχώς δίνοντας την εντολή «Απόλαυσέ το!» (βλ. Λακάν [1972-1973]: 10
Βλέπε Pfaller 2011 Κεφάλαιο 10. Dusini / Edlinger το 2012. 186-191 και
δείτε την ενότητα «Παιδικό θεούς» στον παρόντα τόμο.»
[27]
Και το σύμπτωμα είναι ότι όχι μόνο χάνουμε τη μεσαία τάξη, ή ότι ίχνος
υπήρχε από αυτή τουλάχιστον στην Ελλάδα, ενώ σε άλλες δυτικές
παραδοσιακές Ευρωπαϊκές χώρες η μεσαία τάξη αναστενάζει , προσπαθεί όμως
να κρατήσει κάποιες αξίες ακόμα. Εδώ στη χώρα μας πολλοί αλλά και οι
ίδιοι πιστεύουν ότι δημιουργείται μια άλλη μεσαία τάξη επιβιώσασα
ιδιαίτερα μέσα από τη κρίση, συνήθως δημοσίων υπαλλήλων που θεωρούν τους
εαυτούς τους νοικοκυραίους και λογικότερους από τους άλλους που έχουν
εξαφανιστεί ή συνεχίζεται η εξαφάνισή τους, δικαιολογημένα και μη, από
ορθολογική και μη ορθολογική οικονομική συμπεριφορά. Οι σημερινοί
μεσαίοι δεν γνωρίζουν τι θα πει επαγγελματικό ρίσκο και επαγγελματικός
καπιταλισμός. Το παίζουν και έτσι και αλλιώς, όπως και οι σημερινοί
μεταμοντέρνοι αριστεροί συνήθως δημόσιοι λειτουργοί.
[28]
Παρ 'όλα αυτά, οι κρίσεις προσφέρουν τη δυνατότητα αντίστασης, για
παράδειγμα στην ανάπτυξη αυτόνομων συνεταιριστικών μορφών, εάν η
κοινωνία είναι εξελιγμένη και δεν διέπεται από Microagressions και
πουριτανικό ναρκισσισμό.
[29]
Νέος 28 ετών παντρεμένος μια μικρό παιδί. Η σύντροφος εργάζεται μισή
μέρα αυτός το ίδιο. «Δεν καταλαβαίνουν ότι εάν μου δώσουν τώρα 8ωρο θα
κάνω τούμπες γι’ αυτούς?»
[30]
Nachwort für Elmar Altvater.
http://www.sueddeutsche.de/kultur/nachruf-elmar-altvater-ist-gestorben-1.3964138,
3/5/2018. Φυσικά και είναι ο άνθρωπος που σημειώνει/βλάπτει τη φύση,
όμως η εκβιομηχάνιση δεν γνωρίζει κανένα έλεος. "Η φύση είναι
ενδιαφέρουσα μόνο ως φυσικό κεφάλαιο, ο άνθρωπος μόνο ως ανθρώπινο
κεφάλαιο".
[31] Βλέπε Κονδύλης, Π., Οι αιτίες της παρακμής της σύγχρονης Ελλάδας, δ’ έκδοση, Αθήνα 2011
