Πείνα, καταιγίδες, πόλεμοι και ένας ήλιος που μας ψήνει: Ο πλανήτης χτυπάει πίσω. Διάβασμα σε 5’

Ο πλανήτης που χτυπάει πίσω.

Πείνα, καταιγίδες, πόλεμοι και ένας ήλιος που μας ψήνει:  Πως η κλιματική αλλαγή θα αλλάξει τον κόσμο.

Πρωτογενής πηγή: David Wallace-Wells, συντάκτης του  New York Magazine | 29/2017 |© 2017 from New York Magazine/New York Media LLC. All rights reserved. Distributed by Tribune Content Agency. Δευτερογενής πηγή: Der Freitag 8/9/2017(μετάφραση στα Γερμανικά από Αγγλικά: Zilla Hofman/Holger Hutt), Απόδοση, μετάφραση επιμέλεια κειμένου από τα Γερμανικά στα Ελληνικά: Δρ. Νίκος Θεοδοσάκης. 9/9/2017

Διάβασμα σε 5’ THS18092017  I/ 28092018 II

Σας υπόσχομαι ότι είναι χειρότερο από ό, τι νομίζετε. Όταν ο φόβος σας για την αλλαγή του κλίματος καθορίζεται μόνο από την ανησυχία για την άνοδο της επιφάνειας της θάλασσας, μόλις που μπορείς να υποθέσεις τι τρομερά είναι δυνατόν να συμβούν στη ζωή ενός σημερινού έφηβου. Οι άνοδοι της στάθμης των  θαλασσών - και οι πόλεις που βυθίζονται σε αυτές - έχουν διαμορφώσει την εικόνα της υπερθέρμανσης της γης έτσι ώστε να μην αντιλαμβανόμαστε πλέον άλλες συναφείς απειλές. 

Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας είναι κακή, προφανώς και πολύ κακή, αλλά δεν θα σωθούμε αν μετακομίσουμε από τις ακτές προς τα ενδότερα.

Δισεκατομμύρια άνθρωποι πρέπει να προσαρμόσουν τον τρόπο ζωής τους για να αποτρέψουν τα χειρότερα^[1],[2]. Αλλά αυτό δεν θα συμβεί. Ως εκ τούτου, τμήματα της γης ενδέχεται να καταστούν ακατοίκητα^[3] έως το τέλος αυτού του αιώνα.

Ακόμα κι αν εκπαιδεύσουμε τα μάτια μας για να βλέπουμε  τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, θα εξακολουθούμε να μην μπορούμε να κατανοήσουμε πλήρως την έκτασή της. Τον περασμένο χειμώνα, υπήρχαν αρκετές ημέρες με  15 και 21 βαθμούς Κελσίου υψηλότερες από το συνηθισμένο. Έτσι ο Βόρειος Πόλος θερμαίνεται^{[4] .} Και η Ανταρκτική δείχνει συναφή σημάδια υπεθέρμανσης. Αυτό έφερε επίσης το αποτέλεσμα  να λειώνει ο μόνιμος παγετός ο οποίος περικλείει τη τράπεζα των σπόρων της γης στο Spitzbergen της Νορβηγίας. Σπόροι από όλο τον κόσμο αποθηκεύονται στο θησαυροφυλάκιο. Ονομάζεται «Παγκόσμιο έδεσμα» και υποτίθεται ότι θα εξασφαλίσει ότι η γεωργία του πλανήτη θα μπορεί να επιβιώσει μετά από οποιαδήποτε καταστροφή. Λόγω της μερικής απόψυξης του παγετού, το νερό έτρεξε μέσα στην αποθήκη - μόλις δέκα χρόνια μετά την εγκατάστασή του, η κλιματική αλλαγή ήδη το απειλούσε.

Η κατάσταση της "Παγκόσμιας Τράπεζας Σπόρων^"[5] βελτιώθηκε και πάλι: Η υποδομή εξασφαλίστηκε και παράλληλα και οι σπόροι. Το περιστατικό χαρακτηρίστηκε ως παραβολή, η οποία θα οδηγούσε σε πλημμύρες. Με αυτό τον τρόπο μας διέφυγε  κάτι το σημαντικό: Μέχρι πρόσφατα  ο μόνιμος παγετός δεν αποτελούσε μείζον ζήτημα των επιστημόνων του κλίματος. Το έδαφος της Αρκτικής κάτω απο τους πάγους περιέχει 1.8 τρισεκατομμύρια τόνους άνθρακα^[6] σε παγωμένη μορφή μέσα στο έδαφος - περισσότερο από διπλάσιο από ό, τι σήμερα υπάρχει στην ατμόσφαιρα της γης. Εάν απελευθερωθεί, θα μπορούσε να εξατμιστεί με τη μορφή μεθανίου. Αυτό είναι ένα προωστικό αέριο για το πρόβλημα του θερμοκηπίου, πολλές φορές πιο δραστικό  από το διοξείδιο του άνθρακα - 34 φορές^[7]  ισχυρότερο.

Ίσως τα γνωρίζετε όλα αυτά ήδη. Κάθε μέρα ακούτε ανησυχητικές ιστορίες. Περίπου πριν από μερικούς μήνες, όταν δορυφορικά δεδομένα έδειξαν ότι η γη έχει θερμανθεί με διπλάσια ταχύτητα από το 1998, όσο δηλαδή το επιστημονικό δυναμικό της γης  είχε προγνώσει, ή όταν τα νέα από την Ανταρκτική^[8], όταν τον Μάιο μια ρωγμή σε ένα τεράστιο παγετώνα αυξήθηκε κατά σχεδόν 18 χιλιόμετρα σε έξι ημέρες. Εν τω μεταξύ, το κομμάτι έχει αποκολληθεί τελείως και αναστατώνει τους ανθρώπου πλέοντας στη θάλασσα. Επειδή η το κομμάτι αυτό πάγου  με το όνομα Larsen C έχει μήκος 175 χιλιομέτρων και πλάτος 50 χιλιόμετρα, είναι πλέον ένα από τα μεγαλύτερα παγόβουνα όλων των εποχών στην ανοιχτή θάλασσα. Πρόσφατα ένα άλλο αποκολλήθηκε(video) και έπεσε στη θάλασσα. Tornado κατέστρεψε στην Τσεχία στις 25.06.2021,  7 χωριά και πέθαναν 51 άνθρωποι.

Έλλειψη φαντασίας

Ανεξάρτητα από το πόσο καλά είστε ενημερωμένοι, δεν είστε αρκετά ανήσυχοι. Τις τελευταίες δεκαετίες, η κουλτούρα μας έχει γίνει όλο και πιο αποκαλυπτική με τις ταινίες ζόμπι και της  Mad Max Dystopian^[9]. Αλλά αν θέλουμε να εξετάσουμε τους πολύ πραγματικούς κινδύνους της υπερθέρμανσης της γης,  δυστυχώς έχουμε μια απίστευτη έλλειψη φαντασίας. Ένας από τους λόγους γι 'αυτό είναι και  ας πούμε η δειλή γλώσσα των επιστημονικών πιθανοτήτων. Ο κλιματολόγος James Hansen^[10] επικρίνει αυτή την «επιστημονική εσωστρέφεια». Διαπιστώνει ότι οι επιστήμονες κάνουν τις δικές τους παρατηρήσεις τόσο σχολαστικά και ευσυνείδητα, που δεν μπορούν πλέον να καταστήσουν σαφές πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος. Ο Χάνσεν διαμαρτύρεται^[11], «ότι κυβερνάμε μια ομάδα τεχνοκρατών που πιστεύουν ότι μπορεί να λυθεί κάθε πρόβλημα». Ο Χάνσεν επισημαίνει τον τεράστιο ρυθμό της κλιματικής αλλαγής - και την ταυτόχρονη βραδύτητα του, καθώς βλέπουμε μόνο τα αποτελέσματα που συμβαίνουν εδώ και δεκαετίες. Η αβεβαιότητά μας για την αβεβαιότητα που, είπε η Naomi Oreskes^[12], για το κλίμα θα μας εμποδίσει να προετοιμαστούμε για κάτι χειρότερο από ότι για κάτι που είναι ένας στατιστικός μέσος όρος: Η ασήμαντη σημασία (δύο βαθμούς Κελσίου^[13]), το μέγεθος (1,8 τρισεκατομμύρια τόνους) και η αφηρημένη έννοια (400 σωματίδια ανά εκατομμύριο^[14]) των αριθμών και η δυσφορία να σκεφτόμαστε ένα πρόβλημα που είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο να λυθεί. Και στο τέλος πολύ απλά: Ο φόβος.

Η ίδια η επιστήμη βρίσκεται ανάμεσα στην αυτοσυγκράτηση των επιστημόνων και τις υπερβολές της επιστημονικής φαντασίας.  Αυτό το κείμενο είναι αποτέλεσμα δεκάδων συνεντεύξεων με κλιματολόγους και επιστήμονες. Λαμβάνει υπόψη εκατοντάδες μελέτες και δοκίμια για την αλλαγή του κλίματος. Αυτό που διαβάζετε εδώ είναι, εξ όσων γνωρίζουμε, μια αναπαράσταση του προς τα που πάει ο πλανήτης μας όταν δεν είμαστε επιθετικοί. Είναι απίθανο να συμβούν όλα τα σενάρια. Ειδικά επειδή μια προβλέψιμη καταστροφή θα μας βγάλει από οποιαδήποτε βολή  που έχουμε εμείς τώρα^[15]. Παρ 'όλα αυτά: τα σενάρια είναι το μέλλον, όχι το σημερινό κλίμα. Παρ’ όλα αυτά  η σημερινή κλιματική αλλαγή είναι αρκετά τρομακτική^[16]. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι το Μαϊάμι και το Μπαγκλαντές έχουν ακόμα μια πιθανότητα να σωθούν. Πολλοί επιστήμονες με τους οποίους μίλησα, ωστόσο, υποθέτουν ότι θα χάσουμε αυτές τις πόλεις πριν από το τέλος του αιώνα - ακόμα και αν σταματήσουμε σήμερα, αμέσως να καταναλώνουμε ορυκτά καύσιμα.

Δύο βαθμοί θερμότητας παραπάνω  παλαιότερα θεωρούνταν το όριο της καταστροφής(σήμερα στην Ελλάδα έχουμε 4 C): Αυτό θα παράγει τα εκατομμύρια κλιματικών προσφύγων οι οποίοι θα έρθουν σε ένα τελείως απροετοίμαστο κόσμο. Τώρα, δύο βαθμοί, σύμφωνα με τη Σύμβαση για το κλίμα του Παρισιού, είναι στόχος μας, και οι εμπειρογνώμονες[17] μας δίνουν μόνο μια μικρή ευκαιρία να φτάσουμε σε αυτό. Η Διακυβερνητική Ομάδα του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή εκδίδει τακτικά εκθέσεις. Η  νεότερη από αυτές υποθέτει ότι στις αρχές του επόμενου αιώνα θα είμαστε με τέσσερις βαθμούς παραπάνω , εάν συνεχίζουμε όπως και πριν. Και αυτό είναι μόνο μια μέση εκτίμηση. Αυτά σε μάκρο επίπεδο πολιτικής, σε τοπικό επίπεδο είναι αδιανόητο να κατνοήσει ο πολίτης τι θα πει 2 βαθμούς χαμηλότερα.

Στο άνω άκρο της καμπύλης της πιθανότητας βρισκόμαστε στους οκτώ βαθμούς - και οι συγγραφείς ακόμα δεν ξέρουν  πώς να αντιμετωπίσουν την τήξη του μόνιμου στρώματος του πάγου, κάτω από το οποίο βρίσκεται το μεθάνιο. Η έκθεση της IPCC παραμελεί επίσης άλλες επιπτώσεις που θα μπορούσαν να επιταχύνουν τη θέρμανση. Όταν η θερμοκρασία της γης την τελευταία φορά ανήλθε σε τέσσερις βαθμούς, η στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε μερικές εκατοντάδες πόδια (=δεκάδες μέτρα).

Η γη έχει ζήσει, από αυτό που βιώνουμε σήμερα,  τουλάχιστον πέντε φορές μια μεγάλη εξαφάνιση – η κάθε μια από αυτές  έχει τόσο πολύ εξαλείψει τελείως την εξελικτική βάση[18], που επέδρασε σαν να πήγε το ρολόι του πλανήτη πίσω. Στο σχολείο, μάλλον μάθατε ότι αυτές οι μαζικές εξαφανίσεις ήταν αποτέλεσμα των αστεροειδών. Στην πραγματικότητα, όλοι εκτός από εκείνο όπου οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν ήταν το αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής που προκλήθηκε από τα αέρια του θερμοκηπίου.

Το πιο σημαντικό συνέβη πριν από 252 εκατομμύρια χρόνια. Ξεκίνησε όταν το διοξείδιο του άνθρακα είχε θερμάνει τον πλανήτη κατά πέντε βαθμούς, όταν αυτή η υπερθέρμανση προκάλεσε την απελευθέρωση μεθανίου στην Αρκτική, καταλήγοντας να σβήσει  στο 97% της ζωής^[19] στη γη.  

 

Παρ’ όλα αυτά προς το παρόν απελευθερώνουμε διοξείδιο του άνθρακα σημαντικά πιο γρήγορα.

Τα γεγονότα αυτά είχε ο  Stephen Hawking στο μυαλό του^[20], όταν συνειδητοποίησε ότι η ανθρωπότητα πρέπει να αποικίσει άλλους πλανήτες κατά τη διάρκεια του επόμενου αιώνα, αν ήθελε να επιβιώσει. Και αυτά τα γεγονότα οδήγησαν τον Elon Musk να αναβάλει τα σχέδιά του για την κατασκευή ενός οικισμού στον Άρη που θα δημιουργηθεί σε 40 έως 100 χρόνια.  Αυτοί οι άνθρωποι, φυσικά, δεν είναι εμπειρογνώμονες για το κλίμα, είναι μάλλον σαν εσένα και εμένα  χτυπημένοι από ένα παράλογο πανικό. Ωστόσο, πολλοί νηφάλιοι επιστήμονες  που τους έχω πάρει συνέντευξη έχουν καταλήξει  σε   αποκαλυπτικά συμπεράσματα: 

 

Κανένα πιθανό πρόγραμμα για τη μείωση των εκπομπών δεν είναι ο ικανό για την πρόληψη μιας κλιματικής καταστροφής^[21].

Τις τελευταίες δεκαετίες, εισήλθε ο όρος «ανθρωπόκαινος»^[22] από την επιστημονική κοινότητα στο κόσμο - ένα όνομα για τη γεωλογική εποχή στην οποία ζούμε και μια μορφή που το χαρακτηρίζεται ως μια νέα εποχή παρέμβασης του  ανθρώπου. Το πρόβλημα της έννοιας είναι ότι θεωρείται  έτσι σαν μια κατάκτηση της φύσης. Και ακόμη και αν συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε ήδη ανεπανόρθωτα καταστρέψει τον φυσικό κόσμο, είναι ένα τελείως διαφορετικό πράγμα που προκάλεσε το όλο θέμα της κλιματολογικής αλλαγής. Εμείς οι ίδιοι πρώτα από  άγνοια και στη συνέχεια επειδή δεν θέλαμε να το παραδεχτούμε φτιάξαμε ένα κλίμα, το οποίο τώρα "πάει σε πόλεμο" εναντίον μας για πολλούς αιώνες για να μας καταστρέψει  τελικά στο τέλος.

Wallace Smith Broecker, ο γλυκός ωκεανογράφος που επινόησε τον όρο «υπερθέρμανση του πλανήτη», μιλάει για τον πλανήτη ως «θυμωμένο θηρίο»^[23]. Θα μπορούσε κανείς να το ονομάσει "πολεμική μηχανή", την οποία εμείς οι άνθρωποι αναβαθμίζουμε  τεχνολογικά καθημερινά.

Ψημένοι  από το μέσα
Όπως όλα τα θηλαστικά, οι άνθρωποι είναι μηχανές θερμότητας. Για να επιβιώσουν σημαίνει ότι πρέπει να κρυώνουν συνεχώς - όπως τα σκυλιά που λαχανιάζουν. Για να γίνει αυτό, η θερμοκρασία πρέπει να είναι τόσο χαμηλή που ο αέρας μπορεί να λειτουργήσει ως ένα είδος ψύξης, το οποίο αφαιρεί τη θερμότητα από το δέρμα, έτσι ώστε ο κινητήρας να μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί. Με μια παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας κατά επτά βαθμούς, αυτό θα καταστεί αδύνατο για μεγάλα τμήματα της ισημερινής ζώνης και ειδικά για τις τροπικές περιοχές, όπου η υγρασία καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την υπόθεση^[24].

Στα τροπικά δάση της Κόστα Ρίκα, όπου η υγρασία είναι τακτικά πάνω από 90%, θα ήταν μοιραίο να μετακινηθείτε έξω, όταν το θερμόμετρο είναι πάνω από 40,5 βαθμούς Κελσίου^[25]. Μέσα σε λίγες ώρες, ένα ανθρώπινο σώμα θα ψηθεί έως και το θάνατο τόσο από έξω όσο και από μέσα.

Οι σκεπτικιστές της κλιματικής αλλαγής θέλουν να επισημάνουν ότι ο πλανήτης συχνά έχει θερμανθεί και ψυχθεί πολλές φορές. Αλλά το κλιματικό παράθυρο, που επιτρέπει την ανθρώπινη ζωή στη γη  γενικώτερα, είναι πολύ μικρό. Με αύξηση της θερμοκρασίας των έντεκα ή δώδεκα βαθμών, πάνω από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού, όπως σήμερα καταμερίζεται χωρικά στο πλανήτη, θα πέθαινε με άμεση επίδραση της ζέστη. Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι σε αυτό τον αιώνα δεν θα έρθει αυτή η καταστροφή, ακόμα κι αν οι αβέβαιες εκπομπές θα μας οδηγήσουν τελικά εκεί.

Σε αυτόν τον αιώνα, ωστόσο, το όριο του πόνου σε ορισμένα σημεία του πλανήτη, ειδικά στις τροπικές περιοχές, θα επιτευχθεί πολύ νωρίτερα από ό, τι με  την αύξηση επτά βαθμών θερμοκρασίας.  Ο αποφασιστικός παράγοντας είναι η λεγόμενη οριακή θερμοκρασία ψύξης, η οποία μετράται ως θερμοκρασία με περίστρεπτο. Αυτή είναι μια μέθοδος που δεν ακούγεται μόνο σαν παιδικό πείραμα, καθορίζεται ως ακολούθως: Η θερμοκρασία μετριέται σε ένα θερμόμετρο, το οποίο τυλίγεται σε μια υγρή κάλτσα και ανακινείται στον αέρα ( δεδομένου ότι η υγρασία εξατμίζεται πολύ περισσότερο από μια κάλτσα σε ξηρό αέρα, ο αριθμός αυτός αντανακλά τόσο τη θερμότητα όσο και την υγρασία). Επί του παρόντος, οι περισσότερες περιοχές φτάνουν σε θερμοκρασία ψύξης 26 ή 27 βαθμούς Κελσίου. 

 

Η κόκκινη γραμμή για τους ανθρώπους είναι 35 βαθμοί. Ωστόσο, η λεγόμενη θερμική καταπόνηση συμβαίνει πολύ νωρίτερα.

Στην πραγματικότητα, έχουμε ήδη φτάσει σε αυτό το σημείο. Από το 1980, ο πλανήτης έχει σημειώσει 50 φορές αύξηση ^[26]σε τόπους που καταγράφουν επικίνδυνες ή εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες, και ο αριθμός θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Στην Ευρώπη, τα πέντε θερμότερα καλοκαίρια από το 1500 έχουν συμβεί^[27] όλα από το 2002 και μετά. Και σύντομα, όπως προειδοποιεί η IPCC, θα είναι ανθυγιεινό σε πολλά μέρη του πλανήτη να παραμένεις έξω αυτές τις στιγμές του καλοκαιριού.

Ακόμα κι αν διατηρήσουμε το κλίμα σύμφωνα με την σύμβαση του Παρισιού με αύξηση της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς, πόλεις όπως το Καράτσι και η Καλκούτα θα γίνουν σχεδόν ακατοίκητες και θα βιώσουν θανάσιμους καύσωνες όπως το 2015 κάθε χρόνο. Με τέσσερις βαθμούς θέρμανσης του πλανήτη, το ευρωπαϊκό κύμα καύσωνα του 2003, το οποίο σκότωσε μέχρι 2.000 άτομα σε μία μόνο ημέρα, θα γίνει καλοκαιρινή κανονικότητα^[28].

Ο Joseph Romm το συνόψισε σε ένα χαρακτηριστικό σημείο: Το θερμικό άγχος στη Νέα Υόρκη θα ήταν τότε χειρότερο από αυτό που επικρατεί σήμερα στο Μπαχρέιν - σε ένα από τα πιο καυτά μέρη του κόσμου. Στο Μπαχρέιν, η αυξημένη θερμοκρασία θα προκαλούσε υπερθερμία ακόμη και στους ανθρώπους που κοιμούνται. Στην πραγματικότητα, η κρίση στη Μέση Ανατολή και στον Περσικό Κόλπο θα είναι πιο δραματική όταν ο δείκτης θερμότητας έχει καταγράψει θερμοκρασίες 72,7 βαθμούς Κελσίου  όπως το 2015^[29]. Μέσα σε λίγες δεκαετίες,  το Hadsch θα είναι φυσικά απλά αδύνατο για τα δύο εκατομμύρια μουσουλμάνους που έρχονται για προσκύνημα κάθε χρόνο.^[30]

Αλλά ο καύσωνας ήδη σκοτώνει τους ανθρώπους σήμερα. Στην περιοχή της περιφέρειας του ζαχαροκάλαμου του Ελ Σαλβαδόρ^[31], το ένα πέμπτο του πληθυσμού πάσχει από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια  και στους άντρες είναι πάνω από το ένα τέταρτο. Πιστεύεται ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα της αφυδάτωσης από την οποία οι άνθρωποι υποφέρουν όταν εργάζονται στα χωράφια. Μόλις πριν από δύο δεκαετίες ήταν σε θέση να συγκομίσουν τα χωράφια χωρίς κανένα πρόβλημα. Οι ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια έχουν διάρκεια ζωής πέντε ετών με μια ακριβή αιμοκάθαρση. Χωρίς την αιμοκάθαρση  μόνο λίγες εβδομάδες.

Το κλίμα είναι διαφορετικό και τα φυτά ποικίλλουν, αλλά ο βασικός κανόνας για τις πιο σημαντικές ποικιλίες σίτου λέει, ότι οι αποδόσεις μειώνονται 10%  κάθε φορά που αυξάνεται η θερμοκρασία με  ένα βαθμό πάνω από τη βέλτιστη θερμοκρασία ανάπτυξης ^[32].  Ορισμένες εκτιμήσεις λένε ακόμη και 15 έως 17%. Αυτό σημαίνει ότι εάν ο πλανήτης γίνει  θερμότερος κατά πέντε βαθμούς στο τέλος του αιώνα, μπορούμε να τροφοδοτήσουμε 50 % περισσότερους κατοίκους- ανθρώπους και ταυτόχρονα να έχουμε 50 τοις εκατό λιγότερους σπόρους σίτου. Για τις πρωτεΐνες  είναι ακόμη χειρότερα τα πράγματα:  Χρειάζονται 16 θερμίδες σε προϊόντα σίτου για να παράγουν μόνο μία θερμίδα κρέατος που προέρχεται από αγελάδες που έχουν μολύνει το κλίμα με μεθάνιο από τις εξαερώσεις τους καθ ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους^[33].

Οι αισιόδοξοι βοτανολόγοι θα επισημάνουν ότι αυτοί οι υπολογισμοί ισχύουν μόνο για τις περιοχές που έχουν ήδη φτάσει στη βέλτιστη θερμοκρασία ανάπτυξης και έχουν δίκιο θεωρητικά, ότι ένα θερμότερο κλίμα θα διευκολύνει την καλλιέργεια σιτηρών στη Γροιλανδία.  Ωστόσο, όπως δείχνει το πρωτοποριακό έργο των Rosamond Naylor και David Battisti, 

οι τροπικοί είναι ήδη πολύ ζεστοί σήμερα για να καλλιεργηθούν οικονομικά τα σιτηρά εκεί. Και σε άλλα μέρη όπου καλλιεργείται ο σπόρος, επικρατεί η βέλτιστη θερμοκρασία καλλιέργειας - πράγμα που σημαίνει ότι ακόμη και μια μικρή αύξηση της θερμοκρασίας θα μείωνε την παραγωγικότητα.^[34]

Επιπλέον, η γεωργία δεν είναι εύκολο να μεταφερθεί μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα προς τα βόρεια. Οι αποδόσεις σε απομακρυσμένες γωνιές του Καναδά και της Ρωσίας περιορίζονται από την ποιότητα του εδάφους εκεί. Η γη απαιτεί πολλούς αιώνες για να παράξει έδαφος με υψηλή γονιμότητα.

Η ξηρασία θα μπορούσε να είναι ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα από τη θερμότητα, καθώς τμήματα της γόνιμης γης γρήγορα θα μετατραπούν σε έρημο. Οι βροχοπτώσεις είναι δύσκολο να προβλεφθούν, αλλά οι προβλέψεις για το τέλος του αιώνα δεν είναι πολύ ενθαρρυντικές: Οι πρωτοφανείς ξηρασίες είναι παντού όπου παράγονται τρόφιμα σήμερα. Εάν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου  δεν μειωθούν δραματικά, η Νότια Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια μόνιμη ξηρασία το 2080, η οποία θα είναι χειρότερη από την μέχρι σήμερα γνωστή ξηρή περιοχή στην Αμερική^[35].

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι είμαστε ήδη μακριά από το να ζούμε σε έναν κόσμο χωρίς πείνα. Οι εκτιμήσεις εκτιμούν τον αριθμό των υποσιτισμένων σε 800 εκατομμύρια παγκοσμίως^[36]. 

 

Από την άνοιξη του 2018, η πείνα έχει επικρατήσει σε τέσσερις χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Επιπλέον, τα Ηνωμένα Έθνη προειδοποίησαν ότι μόνο φέτος, 20 εκατομμύρια άνθρωποι στη Σομαλία, το Νότιο Σουδάν, τη Νιγηρία και την Υεμένη θα πεθάνουν από τις συνέπειες του υποσιτισμού και της πείνας.

Τυφλό ανοσοποιητικό σύστημα

Οι βράχοι είναι αρχεία της ιστορίας του πλανήτη - από εποχές που μπορούν να εκτείνονται σε εκατομμύρια χρόνια και από στρώματα λίγων ή ακόμη και μερικών εκατοστών λόγω των δυνάμεων συμπίεσης των γεωλογικών περιόδων. Ο πάγος είναι επίσης ένα είδος κλιματικού ισοζυγίου, μια «παγωμένη ιστορία» που μπορεί να «αναβιώσει» μερικώς με απόψυξη. 

 

Στον πάγο της Αρκτικής υπάρχουν ασθένειες που δεν κυκλοφορούσαν για εκατομμύρια χρόνια^[37] - μερικές από αυτές υπήρχαν  ήδη πριν υπάρξουν άνθρωποι, στις όποιες  ασθένειες θα μπορούσαν να είχαν εκτεθεί. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν έχει ιδέα για το πώς μπορεί να αποφύγει ή να αντιμετωπίσει αυτές τις προϊστορικές ασθένειες,  εάν ξαφνικά  απελευθερωθούν ξανά.

Στην Αλάσκα, οι ερευνητές έχουν ήδη βρει υπολείμματα της γρίπης του 1918^[38], που μολύνθηκαν με 500 εκατομμύρια ανθρώπους και σκότωσαν μέχρι 100 εκατομμύρια ανθρώπους - πέντε τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού και σχεδόν έξι φορές περισσότερο από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Τον Μάιο, ανέφερε το BBC, οι επιστήμονες υποψιάστηκαν επίσης ότι η ευλογιά και η βουβωνική πανώλη υπάρχει στον πάγο της Σιβηρίας – σαν ένα  συνοπτικό ιστορικό καταστροφικών ανθρώπινων ασθενειών.

Επιπλέον υπάρχει ο κίνδυνος του αέρα, που δεν μπορεί να εισπνευσθεί. Οι πνεύμονες χρειάζονται οξυγόνο. Αλλά αυτό αντιπροσωπεύει μόνο ένα κλάσμα από αυτό που εισπνέουμε. Για παράδειγμα, η αναλογία διοξειδίου του άνθρακα στον αέρα που αναπνέουμε αυξάνεται συνεχώς. Ήδη έχει  αυξηθεί πάνω από 400 σωματίδια ανά εκατομμύριο (ppm). Οι εκτιμήσεις που βασίζονται στις τρέχουσες τάσεις δείχνουν ότι θα είναι 1.000 ppm μέχρι το τέλος του αιώνα. Αυτή η συγκέντρωση, σε σύγκριση με τον αέρα που αναπνέουμε σήμερα, θα οδηγήσει σε μείωση των ανθρώπινων νοητικών ικανοτήτων κατά 21%[39].

Άλλα συστατικά του θερμαινόμενου  αέρα είναι ακόμα πιο τρομακτικά. Ακόμα και μια μικρή αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μπορεί να συντομεύσει τον μέσο όρο ζωής κατά μια δεκαετία[40]. Όσο θερμότερος γίνεται ο πλανήτης, τόσο περισσότερο όζον παράγεται. Μέχρι τα μέσα του αιώνα, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας για την Ατμόσφαιρα στην Αμερική, οι Αμερικανοί είναι πιθανό να επηρεαστούν από την αύξηση του ανθυγιεινού smog του όζοντος κατά 70%. Μέχρι το 2090, μέχρι και δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως θα αναπνέουν αέρα που θα υπερβαίνει τα "ασφαλή" όρια  που δίνει ο ΠΟΥ.

Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ο κίνδυνος ενός παιδιού να αρρωστήσει με  αυτισμo[41], αυξάνεται αν η μητέρα είχε εκτεθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε αναπνοή όζοντος 

 

 – κάτι που σε κάνει να ξανασκεφτείς  σχετικά με την επιδημία αυτισμού στο West Hollywood  της California

Και σήμερα, περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω μικρών σωματιδίων που εκπέμπονται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Κάθε χρόνο, 339.000 άνθρωποι σκοτώνονται^[42] από τον καπνό από τις πυρκαγιές. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η αλλαγή του κλίματος οδήγησε σε επέκταση της εποχής των δασικών πυρκαγιών (στις ΗΠΑ κατά μέσο όρο 78 ημέρες παραπάνω από το 1970^[43]). Η αμερικανική δασική υπηρεσία υποθέτει επίσης ότι η πυρκαγιά θα είναι δύο φορές πιο καταστροφική το 2050 όπως είναι σήμερα. Σε ορισμένες περιοχές, η καμένη περιοχή μπορεί να είναι πέντε φορές μεγαλύτερη.

Για τους περισσότερους ανθρώπους, όμως, οι επιπτώσεις που θα έχουν οι εκπομπές στις εκπομπές είναι ακόμα πιο ανησυχητικές - ειδικά όταν οι πυρκαγιές αναπτύσσονται σε δάση που αναπτύσσονται σε τύρφη. Οι πυρκαγιές που πυρπόλησαν στην ινδονησιακή τύρφη το 1997, αύξησαν τις παγκόσμιες εκπομπές CO2 κατά 40%. Και περισσότερες πυρκαγιές σημαίνουν περισσότερη θέρμανση, η οποία με τη σειρά της σημαίνει περισσότερες πυρκαγιές.

Υπάρχει επίσης η πιθανότητα ότι ένα τροπικό δάσος, όπως του Αμαζονίου, το οποίο το 2010 υπέστη τη δεύτερη μεγαλύτερη ξηρασία «εκατονταετίας» σε πέντε χρόνια, θα μπορούσε να στεγνώσει μέχρι σε σημείο να είναι επικίνδυνος για καταστροφικές δασικές πυρκαγιές. Αυτό, με τη σειρά του, θα απελευθερώσει όχι μόνο τεράστιες ποσότητες άνθρακα στην ατμόσφαιρα, αλλά και φυσικά θα καταφέρει μια συρρίκνωση της περιοχής του δάσους. Το τελευταίο θα ήταν ιδιαίτερα κακό γιατί μόνο  ο Αμαζόνιος παράγει 20 %^[44] του οξυγόνου μας.

Οι κλιματολόγοι εκφράζονται πολύ προσεκτικά για τους τρέχοντες πολέμους, όπως για παράδειγμα η Συρία. Θέλουν να γίνει κατανοητό ότι η κλιματική αλλαγή όντως οδήγησε σε μια ξηρασία που έχει συμβάλει σε εμφύλιο πόλεμο, αλλά δεν θα ήταν σκόπιμο να γίνει αναφορά τη σύγκρουσης, ως αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η γειτονική χώρα του Λιβάνου υπέφερε από τις ίδιες αποτυχίες των καλλιεργειών.  Ωστόσο  κατάφεραν  ερευνητές όπως ο Marshall Burke και ο Σολομώντας Hsiang^[45], να ποσοτικοποιήσουν από το παρελθόν- που δεν είναι κατ 'ανάγκη προφανές την συσχέτιση μεταξύ της αύξησης της θερμοκρασίας και της βίας: Λένε ότι  

κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά μισό βαθμό αυξάνει  την πιθανότητα ένοπλης σύγκρουσης κατά 10 έως 20 τοις εκατό.

Ο ορυκτός καπιταλισμός

Τίποτα δεν είναι εύκολο στην έρευνα για το κλίμα, αλλά αυτός ο υπολογισμός είναι ιδιαίτερα συγκλονιστικός: Ένας θερμότερος πλανήτης κατά πέντε βαθμούς  θα σήμαινε τουλάχιστον μισούς πολέμους περισσότερους από σήμερα. Συνολικά, οι κοινωνικές συγκρούσεις αυτού του αιώνα θα υπερδιπλασιαστούν.

Σχεδόν κάθε ερευνητής του κλίματος με τον οποίο μίλησα μου έχει επισημάνει,  ότι αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ο στρατός των ΗΠΑ έχει σχεδόν εμμονή με την αλλαγή του κλίματος. Η καταστροφή  όλων των βάσεων του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας είναι ήδη αρκετά άσχημη. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος  ενός  αριθμού ανεξέλεγκτων συγκρούσεων.  Φυσικά, η Συρία δεν είναι ο μόνος τόπος όπου η κλιματική αλλαγή συνέβαλε στην εμφάνιση μιας πολεμικής σύγκρουσης. Κάποιοι εικάζουν ότι  στις  αυξημένες σε αριθμό συγκρούσεις  που σημειώθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες στη Μέση Ανατολή φαίνεται  και η πίεση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτή  η σκέψη γίνεται ακόμα ποιο τρομακτική αν σκεφτεί κανείς ότι η παγκόσμια δυναμική υπερθέρμανσης του πλανήτη αυξήθηκε, όταν βιομηχανικός κόσμος άρχισε να αντλεί και να καταναλώνει το πετρέλαιο της περιοχής του.

Η μάντρα του νεοφιλελευθερισμού που επικρατούσε μεταξύ του τέλους του Ψυχρού Πολέμου και της έναρξης της μεγάλης ύφεσης ήταν ότι η οικονομική ανάπτυξη θα μας προστατέψει πάνω απ 'όλα. Αλλά μετά το κραχ του 2008, υποστηρίζουν όλο και περισσότεροι ιστορικοί που ασχολούνται με τον λεγόμενο ορυκτό καπιταλισμό, ότι ολόκληρη η ιστορία της ταχείας οικονομικής ανάπτυξης στον 18ο αιώνα, δεν ήταν το αποτέλεσμα των καινοτομιών ή του εμπορίου ή της δυναμική του παγκόσμιου καπιταλισμού, αλλά απλώς η ανακάλυψη των ορυκτών καυσίμων και η καθαρή εξουσία τους - μια εφάπαξ ένεση  με μια νέα αξία σε ένα σύστημα στο οποίο προηγουμένως κυριαρχούσε  η οικονομία αυτοσυντήρησης.   

 

Πριν από ορυκτά καύσιμα, κανείς δεν ζούσε  καλύτερα από τους γονείς ή τους παππούδες τους ή τους προγόνους 500 χρόνια νωρίτερα - μια εξαίρεση ήταν η περίοδος αμέσως μετά τις μεγάλες επιδημίες πανώλης που επέτρεψε στους τυχερούς επιζώντες να καταναλώνουν τους πόρους που μπόρεσαν και έβγαλαν από τους ομαδικούς τάφους. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι εάν όλα τα ορυκτά καύσιμα είχαν καταναλωθεί, θα μπορούσαμε να είχαμε επιστρέψει  σε μια παγκόσμια στάσιμη οικονομία. Ωστόσο, η εφάπαξ ένεση θα είχε καταστροφικό μακροπρόθεσμο κόστος: Αλλαγή του κλίματος.

Τα πιο συναρπαστικά αποτελέσματα της έρευνας σχετικά με την οικονομική επιστήμη της υπερθέρμανσης του πλανήτη προέρχονται επίσης από τον Solomon Hsiang^[46] και τους συναδέλφους του. Ναι μεν δεν είναι ιστορικοί του ορυκτού  καπιταλισμού, αλλά έχουν να μας προτείνουν την ζοφερή ανάλυση:   

 

Κάθε βαθμός Κελσίου  υπερθέρμανσης παραπάνω  θα μας κοστίζει κατά μέσο όρο 1,2 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. 

 

Η μέση εκτίμησή τους είναι μια παγκόσμια απώλεια εισοδήματος κατά 23% κατά κεφαλή προς το τέλος του αιώνα (Η απώλεια αυτή οφείλεται στις αλλαγές στη γεωργία, στην αύξηση του εγκλήματος, στις καταιγίδες, στην έλλειψη ενέργειας και στην αυξημένη θνησιμότητα).

Μια οικονομική ενοχή?

Η έκταση αυτής της οικονομικής καταστροφής είναι δύσκολο να κατανοηθεί^[47]. Θα μπορούσε κανείς να ξεκινήσει με το γεγονός να μπορεί  να φανταστεί  πώς θα ήταν ο κόσμος  σήμερα, εάν η οικονομία θα είχε μόνο το μισό μέγεθος,  δημιουργούσε μόνο τη μισή της αξίας, και απέδιδε  παραγωγικά μόνο το μισό της, τι θα είχε  να προσφέρει στους εργαζομένους του κόσμου σήμερα.  Και  ας αφήσουμε τις ιδέες από την μια της άρσης κυβερνητικών μέτρων για τη μείωση των εκπομπών, βασιζόμενη αποκλειστικά στο γεγονός ότι η ανάπτυξη και η τεχνολογία θα λύσουν το πρόβλημα, να φαίνεται μια παράλογη ιδέα. Μετά από όλα αυτά, κάθε εισιτήριο μετ 'επιστροφής για πτήσεις από τη Νέα Υόρκη  για Λονδίνο θα κοστίζει στην Αρκτική^[48] άλλα τρία τετραγωνικά μέτρα πάγου.

Αλλά γιατί δεν μπορούμε να το δούμε να το κατανοήσουμε αυτό; Σε πρόσφατα δημοσιευμένο δοκίμιο  «Η Μεγάλη Διαταραχή»^[49]  διερωτάται ο ινδικής καταγωγής  συγγραφέας Αμιτάβ Γκος, γιατί η υπερθέρμανση του πλανήτη και οι φυσικές καταστροφές δεν είναι από τα κύρια θέματα της σύγχρονης λογοτεχνίας - γιατί δεν είμαστε σε θέση να φανταστούμε την κλιματική καταστροφή.  Και γιατί δεν έχει εμφανιστεί ακόμα πληθώρα μυθιστορημάτων του  είδους  που φαντάζει "περιβαλλοντικό τρόμο". 

"Πάρτε για παράδειγμα τις ιστορίες που περιστρέφονται γύρω από ερωτήματα όπως: Πού ήσασταν όταν έπεσε το τείχος του Βερολίνου; Ή  πού βρισκόσασταν στις 11 Σεπτεμβρίου 2001; "γράφει ο Ghosh. "Θα είναι ποτέ δυνατόν να ρωτήσετε με τον ίδιο τρόπο: «Πού ήσασταν στα 400 ppm; Ή πού ήσασταν όταν έσπασε το κομμάτι παγετώνα Larsen B; "

Πιθανόν όχι, είναι η απάντηση του Ghosh. Γιατί  τα διλήμματα και τα δράματα της κλιματικής αλλαγής είναι απλά ασύμβατα με την ποικιλία ιστοριών που λέμε για τον εαυτό μας - ειδικά σε μυθιστορήματα που είναι  περιγράφουν περισσότερο την εξέλιξη της ατομικής συνείδησης από ότι κάτι δηλητηριώδες από ένα κοινωνικό πεπρωμένο.

Φυσικά, αυτή η τύφλωση δεν θα διαρκέσει για πάντα - ο κόσμος που θα κατοικήσουμε δεν θα επιτρέψει αυτό. Σε έναν κόσμο με έξι βαθμούς θερμότερο, το οικοσύστημα του πλανήτη θα βράσει  τόσο πολύ  από τις φυσικές καταστροφές που θα αναφερόμαστε σε αυτό μόνο ως « ο καιρός»: μια μόνιμη συνέχεια από ανεξέλεγκτους τυφώνες, ανεμοστρόβιλους, πλημμύρες, ξηρασίες.  Ο πλανήτης μας επισκέπτεται τακτικά από κλιματικά γεγονότα που όχι και πάρ πολύ καιρό παλαιότερα κατέστρεψαν ολόκληρους πολιτισμούς. Θα υπάρξουν πολύ συχνότεροι τυφώνες που θα είναι τόσο ισχυροί που θα πρέπει να εφεύρουμε νέες κατηγορίες για να τις περιγράψουμε. 

Το μήκος και η έκταση των ανεμοστρόβιλων θα αυξηθούν και θα συμβαίνουν πολύ πιο συχνά. Το χαλάζι  θα είναι επίσης πολύ μεγαλύτερο σε μέγεθος, όπως και ήδη συμβαίνουν όλα όλα αυτά στη Δυτική Ευρώπη τον Ιούνιο του 2021.

Πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν την αλλαγή του κλίματος ως ένα είδος ηθικής και οικονομικής ενοχής η οποία  έχει συσσωρευτεί  από  πριν από την αρχή της βιομηχανικής επανάστασης και τώρα μετά από αρκετούς αιώνες καθίσταται απαιτητή. Αυτή η προοπτική είναι χρήσιμη κατά κάποιο τρόπο, εάν  αποδεχτούμε ότι οι  διαδικασίες καύσης άνθρακα στην Αγγλία του δέκατου όγδοου αιώνα,  είναι αυτές που  έβαλαν το φυτίλι  για τα πάντα που συνέβησαν αργότερα.

Εντός μίας γενιάς 

Αυτή η προοπτική όμως, αλλάζει κατεύθυνση ή ακόμα και παραποιεί  την οπτική γωνία με την οποία βλέπουμε τις τελευταίες δεκαετίες. Περισσότερο από το ήμισυ του άνθρακα που έχει εξαπολύσει  η ανθρωπότητα στην ατμόσφαιρα έχει παραχθεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Το 85% των συνολικών εκπομπών άνθρακα που εκπέμφθει  από τον άνθρωπο συνέβησαν στην περίοδο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο^[50].   

 

Αυτό σημαίνει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη,  μας έχει οδηγήσει στο χείλος της καταστροφής μέσα σε μία μόνο γενιά.[…]Μερικοί από τους άνδρες που έχουν βιώσει τις αλλαγές στο κλίμα για πρώτη φορά εξακολουθούν να ζουν σήμερα. Μερικοί εργάζονται ακόμα.

Ο Wally Broecker είναι 84 ετών και οδηγεί καθημερινά από το Upper West Side της Νέας Υόρκης για να εργαστεί στο Παρατηρητήριο Γης Lamont-Doherty στην άλλη πλευρά του Hudson. 
Όπως πολλοί από αυτούς που χτύπησαν το κουδούνι του συναγερμού, πιστεύει και αυτός, ότι η μείωση των εκπομπών από μόνη της δεν μπορεί να βοηθήσει πλέον στην πρόληψη της καταστροφής.  Αντίθετα,  βασίζει τη θέση του  στην κατακράτηση άνθρακα - αυτές είναι κάποιες μη δοκιμασμένες τεχνολογίες για την εξαγωγή διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Το κόστος αυτής της τεχνολογίας, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Broecker, θα ανέλθει το λιγότερο σε αρκετά τρισεκατομμύρια δολάρια.

Ελπίζει, επίσης, σε διάφορες μορφές γεωμηχανικής τεχνολογίας - ένας συλλογικός όρος για μια ποικιλία φιλόδοξων τεχνολογιών, μερικές από τις οποίες είναι τόσο παρατραβηγμένο, που  πολλοί επιστήμονες που ασχολούνται με την κλιματική αλλαγή θεωρούν ως τα όνειρα επιστημονικής φαντασίας.

Ο Broecker επικεντρώνεται στην αποκαλούμενη προσέγγιση του αερολύματος (aerosol).  Στα πλαίσια αυτής της τεχνολογίας  διοχετεύεται  διοξείδιο του θείου στην ατμόσφαιρα, το οποίο θα μετατρέπεται σε θειικό οξύ, θα κάλυπτε το ένα πέμπτο του ορίζοντα και έτσι θα έστελνε πίσω το 2% των ακτίνων του ήλιου. Αυτό θα έδινε στον πλανήτη,  σχετικά με τους καύσωνες, τουλάχιστον λίγο χρόνο παραπάνω, λέει ο Broecker.

"Φυσικά, τα ηλιοβασιλέματα μας θα είναι πολύ κόκκινα, ο ουρανός χλωμός και όξινη βροχή", λέει. "Πρέπει ωστόσο να λάβουμε υπόψη ολόκληρη την έκταση του προβλήματος. Δεν μπορείτε να πείτε ότι το μεγάλο πρόβλημα δεν πρέπει να λυθεί, επειδή κάποια λύση θα προκαλούσε μερικά επί μέρους προβλήματα. " Ο ίδιος μάλλον δεν θα το βιώσει πια, μου λέει:" Αλλά εσείς ... "

Αρκετοί από τους επιστήμονες που μίλησα προτείνουν να διαχειριστούν την υπερθέρμανση του πλανήτη  με την λύση του διάσημου παράδοξου Fermi.  Αυτό το παράδοξο  εγείρει το ερώτημα γιατί δεν έχουμε συναντήσει ακόμα άλλη έξυπνη μορφή ζωής,  εάν το σύμπαν πραγματικά είναι τόσο τεράστιο. Η απάντηση είναι ότι η διάρκεια ζωής ενός πολιτισμού μπορεί να είναι μόνο μερικές χιλιάδες χρόνια, εκείνη ενός βιομηχανικού πολιτισμού ίσως μόνο μερικές εκατοντάδες.  Σε ένα σύμπαν ηλικίας δισεκατομμυρίων ετών^[51], των οποίων τα αστρικά συστήματα διαχωρίζονται τόσο από το χρόνο όσο και από το χώρο, οι πολιτισμοί μπορούν απλά  να εμφανιστούν  πάρα πολύ γρήγορα, να αναπτυχθούν και να καταστραφούν πριν συναντήσουν  ο ένας τον άλλον.

Peter Ward, ένας χαρισματικός παλαιοντολόγος, ήταν μεταξύ εκείνων οι οποίοι ανακάλυψαν ότι η μαζική εξαφάνιση ζώντων οργανισμών  της Γης προκαλούνται από τα αέρια του θερμοκηπίου, το αποκαλεί αυτό το «Μεγάλο Φίλτρο»: 

 

«Πολιτισμοί εμφανίζονται. Ωστόσο, ένα φίλτρο περιβάλλοντος εξασφαλίζει ότι πεθαίνουν αρκετά γρήγορα και εξαφανίζονται ", μου είπε. "Κοιτάζοντας τον πλανήτη Γη, στο παρελθόν οι μαζικές εξαφανίσεις αντιπροσώπευαν αυτή τη διαδικασία φιλτραρίσματος." Η μαζική εξαφάνιση, την οποία βιώσαμε αυτή τη στιγμή, μόλις άρχισε. Θα υπάρξουν πολύ μεγαλύτεροι μαζικοί θάνατοι.

Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι για να επιτευχθούν οι στόχοι του Παρισιού το 2050, οι σημερινές αυξανόμενες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ενέργειας καθώς και η βιομηχανική παραγωγή θα πρέπει να μειωθούν κατά το ήμισυ ανά δεκαετία. Οι εκπομπές της γεωργίας θα πρέπει να μειωθούν εντελώς^[52] στο μηδέν και θα πρέπει να αναπτύξουμε τεχνολογίες για να τραβήξουμε δύο φορές περισσότερους τόνους άνθρακα από την ατμόσφαιρα κάθε χρόνο όσο  όλα τα φυτά του πλανήτη μαζί  που δημιουργούν σήμερα.

Παρόλα αυτά, οι επιστήμονες είναι γενικά πολύ σίγουροι όσο αφορά την ανθρώπινη φαντασία - ίσως όχι μόνο από την μη κατανόησή τους για την κλιματική αλλαγή, η οποία είναι επίσης δημιούργημα των ανθρώπων. Πιστεύουν ότι, εάν συνειδητοποιούσαμε  ποιον κόσμο έχουμε δημιουργήσει θα βρίσκαμε και έναν τρόπο να τον κρατήσουμε κατοικήσιμο. Απλώς δεν μπορούν να φανταστούν τίποτα άλλο, τι θα μπορούσε να γίνει.

---

[1] https://www.ipcc.ch/report/ar5/  9/9/2017

[2] Steven C. Sherwooda, and Matthew Huberb.,  An adaptability limit to climate change due to heat stress, vol. 107 no. 21  Steven C. Sherwood,  9552–9555, (http://www.pnas.org/content/107/21/9552.abstract)  9/9/2017

[3] ‘Personally, I Would Rate the Likelihood of Staying Under Two Degrees of Warming As Under 10 Percent’: Michael Oppenheimer on the ‘Unknown Unknowns’ of Climate Change, «daily intelligencer», July 13, 2017 By David Wallace-Wells.

[4] by Karl Ritter,  Svalbard sees 'shocking' temperatures near freezing point, November 25, 2016 (https://phys.org/news/2016-11-svalbard-temperatures.html)  9/9/2017

[5]The Arctic Doomsday Seed Vault Flooded. Thanks, Global Warming

[6] P. Kuhry, G. Grosse, J.W. Harden, G. Hugelius, C.D. Koven, C.-L. Ping, L. Schirrmeister, and C. Tarnocai, Characterisation of the Permafrost Carbon Pool Permafrost and Periglacial Processes

[7] Gayathri Vaidyanathan, How Bad of a Greenhouse Gas Is Methane? The global warming potential of the gaseous fossil fuel may be consistently underestimated, ClimateWire on December 22, 2015

[8] Chris Mooney., A trillion-ton iceberg the size of Delaware is about to break off Antarctica, The Washington Post , July 5 2017

[9] Adam Sternbergh ., Is the Present Worse Than Any Fictional, Futuristic Dystopia? Vulture, July 27, 2016 (http://www.vulture.com/2016/07/the-present-worse-than-fictional-dystopias.html)  9/9/2017

[10]J E Hansen., Scientific reticence and sea level rise, ENVIRONMENTAL RESEARCH LETTERS,

Environ. Res. Lett. 2 (2007) , NASA Goddard Institute for Space Studies, 2880 Broadway,

[11] David Wallace-Wells., The Planet Could Become Ungovernable’: Climate Scientist James Hansen on Obama’s Environmental Record, Scientific Reticence, and His Climate Lawsuit Against the Federal Government, daily intelligencer, July 12, 2017

[12] Naomi Oreskes.,The fact of uncertainty, the uncertainty of facts and the cultural resonance of doubt. The Ropzal Society, Published 12 October 2015.

[13] http://unfccc.int/paris_agreement/items/9485.php

[14] Brian Kahn Climate Earth’s CO2 Passes the 400 PPM Threshold—Maybe Permanently Carbon dioxide levels often hit lows in September, but now remain above a crucial benchmark , Climate Central on September 27, 2016

[15] Susan Matthews., Alarmism Is the Argument We Need to Fight Climate Change, New York magazine’s global-warming horror story isn’t too scary. It’s not scary enough. Slate, July 10 2017

[16] David Roberts ., Did that New York magazine climate story freak you out? Good. It’s okay to talk about how scary climate change is. Really. Updated by David Roberts@drvoxdavid@vox.com Jul 11, 2017

[17] Lisa Friedman., Little Chance to Restrain Global Warming to 2 Degrees, Critic Argues, A commentary slams the “false optimism” around plans to hold climate change to 2 degrees Celsius or less, ClimateWire, on May 7, 2015

[18] David Wallace-Wells., The Models Are Too Conservative’: Paleontologist Peter Ward on What Past Mass Extinctions Can Teach Us About Climate Change Today, July 10, 2017

[19]Natonal Geographic, The Permian Extinction—When Life Nearly Came to an End

[20] Sarah Knapton, Tomorrow’s World returns to BBC with startling warning from Stephen Hawking – we must leave Earth. The Telegraph, 2 May 2017.

[21] David Wallace-Wells., The Man Who Coined the Term ‘Global Warming’ on the Worst-Case Scenario for Planet Earth When Did Humans Doom the Earth for Good?

[22] Robert Sullivan., When Did the End Begin? A scientific debate that’s oddly amusing to entertain: At what point, exactly, did mankind irrevocably put the Earth on the road to ruin? une 18, 2015

[23] WILLIAM K. STEVENSMARCH., Scientist at Work: Wallace S. Broecker; Iconoclastic Guru of the Climate Debate, MARCH 17, 1998.

[24] Steven C. Sherwooda, and Matthew Huberb.,  An adaptability limit to climate change due to heat stress, PNAS, vol. 107 no. 21  Steven C. Sherwood,  9552–9555.

[25] Steven Sherwood, Tord Kjellstrom and Donna Green.,  Heat Stress in a Warming World Global warming is, unsurprisingly, making heat waves hotter.  Australasian Science, Dec 2010.

[26] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3443154/

[27] https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/11860

[28] John P. Dunne, Ronald J. Stouffer, and Jasmin G. John. Journal., Heat stress reduces labor capacity under climate warming, in: Nature Climate Change. February 24, 2013

[29] https://www.usatoday.com/story/weather/2015/07/31/heat-index-iran-163-degrees/30933451/

[30] Jeremy S. Pal, Elfatih A. B. Eltahi., Future temperature in southwest Asia projected to exceed a threshold for human adaptability,   Nature Climate Change,  6, p. 197–200,   (2016)

[31] Plamer, Jane., Climate change and kidney disease: the deadly new link, In El Salvador, an unexplained rise in the number of deaths from kidney disease is being indirectly attributed to climate change. The Age, May 20 2017, (http://www.theage.com.au/good-weekend/climate-change-and-kidney-disease-the-deadly-new-link-20170503-gvxzjz.html) 9/9/2017

[32] David. S. Battisti, Rosamond L. Naylor., Historical Warnings of Future Food Insecurity with Unprecedented Seasonal Heat, Science  09 Jan 2009: Vol. 323, Issue 5911, pp. 240-244

[33] http://news.nationalgeographic.com/2015/08/150803-cows-burp-methane-climate-science/

[34] Chris Arsenault.,  Only 60 Years of Farming Left If Soil Degradation Continues. Scientific American

[35] Benjamin I. CookEmail authorJason E. SmerdonRichard SeagerSloan Coats., Global warming and 21st century drying,  November 2014, Volume 43, Issue 9–10, pp 2607–2627

[36] http://www.worldhunger.org/2015-world-hunger-and-poverty-facts-and-statistics/

[37] http://www.bbc.com/earth/story/20170504-there-are-diseases-hidden-in-ice-and-they-are-waking-up

[38] Scientists Describe How 1918 Influenza Virus Sample Was Exhumed In Alaska,  July 4, 2007, In: NIH/National Institute of Allergy and Infectious Diseases. ScienceDaily

[39] Joseph G. Allen, Piers MacNaughton, Usha Satish, Suresh Santanam, Jose Vallarino, and John D. Spengler., Associations of Cognitive Function Scores with CarbonDioxide, Ventilation, and Volatile Organic Compound

Exposures in Office Workers: A Controlled Exposure Study of Green and Conventional Office Environments, in: ENVIRONMENTALHEALTHPERSPECTIVES,, June 2016, Volume 124, Issue 6

[40] Increased air pollution cuts victims' lifespan by a decade, costing billions

But different calculations mean estimated cost is 3 times lower in EU than with US methodology, Elsevier, Science Daily, July 3, 2017.

[41] MIKE, MCRAE., Exposure to Ozone Kicks Up Chances of Autism 10-Fold in at-Risk Kids, "The increase in risk is striking." 24 JUN 2017 (https://www.sciencealert.com/exposure-to-ozone-kicks-up-autism-risk-10-fold-for-those-with-high-genetic-variability) 9/9/2017

[42] Science for Environment Policy, DG  Environmental News Alert Service, European Commission, Juli 2012.

[43] MATT RICHTEL and FERNANDA SANTOS., Wildfires, Once Confined to a Season, Burn Earlier and Longe, New York Times, APRIL 12, 2016 (https://www.nytimes.com/2016/04/13/science/wildfires-season-global-warming.html) 9/9/2017

[44] http://www.rainforestfoundation.org/commonly-asked-questions-and-facts/  9/9/2017

[45] Marshall Burke.,Solomon M., Hsiang,Edward Miguel., Climate and Conflict, Annu. Rev. Econ. 2015. 7:577–617, First published online as a Review in Advance on May 13, 2015, The Annual Review of Economics is online at economics.annualreviews.org, Copyright © 2015 by Annual Reviews

[46] http://web.stanford.edu/~mburke/climate/map.php

[47] Why Phoenix's Airplanes Can't Take Off in Extreme Heat. https://www.wired.com/story/phoenix-flights-canceled-heat/

[48] U.S. and German researchers calculate individual contribution to climate change,  The National Snow and Ice Data Center (NSIDC), Newsroom, 3 November 2016 (https://nsidc.org/news/newsroom/us-and-german-researchers-calculate-individual-contribution-climate-change%20) 9/9/2017

[49] Amitav Ghosh., The Great Derangement, Climate Change and the Unthinkable, 176 pages  © 2016, (http://www.press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/G/bo22265507.html)

[50] https://www.c2es.org/docUploads/global-co2-emissions-historical.png 9/9/2017

[51] Milan M. C irkovic., Anders Sandberg., and Nick Bostrom., Anthropic Shadow: Observation Selection Effects

and Human Extinction Risks,  Risk Analysis, Vol. 30, No. 10, 2010

[52]Scientists made a detailed “roadmap” for meeting the Paris climate goals. It’s eye-opening.  Updated by Brad Plumer@bradplumerbrad@vox.com Mar 24, 2017, https://www.vox.com/energy-and-environment/2017/3/23/15028480/roadmap-paris-climate-goals

Μικροσωματίδια στη πόλη (σκόνη PM 2,5) και η σχέση τους με την εκφυλιστική νόσο ‘άνοια’. Διάβασμα σε 1,5’

Μήπως και τα σωματίδια (ΠΑΥ-σκόνη) και το οξείδιο του αζώτου προκαλούν επίσης άνοια;

Οι επιστήμονες έχουν βρει, σε πρόσφατη μελέτη, μια σχέση μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ιδιαίτερα με τη νόσο Alzheimer. (ΠΑΥ=Πολυαρωματικοί Υδρογονάνθρακες)

Διάβασμα σε 1,5 ‘    THS 26092018

Εικόνα: Pexels.com/CC0

Όλο και περισσότεροι κίνδυνοι για την υγεία αποδίδονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση από την κυκλοφορία, τη βιομηχανία, τους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς και τα νοικοκυριά μέσω της θέρμανσης. Ο κίνδυνος καρδιαγγειακών παθήσεων και αναπνευστικών παθήσεων αποδεικνύεται πλέον. Ο μαύρος άνθρακας μπορεί να αυξήσει τη βακτηριακή αντοχή στα αντιβιοτικά, να μειώσει την οστική πυκνότητα και να επηρεάσει αρνητικά το σπέρμα. Κάθε χρόνο, εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα από τις επιπτώσεις των σωματιδίων στον αέρα. Για τον ΠΟΥ (WHO), η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ο χειρότερος περιβαλλοντικός κίνδυνος για την υγεία του ανθρώπου. [1]

 

Ενώ τελευταία η κυκλοφορία και ιδιαίτερα οι κινητήρες ντίζελ έχουν προσελκύσει πρόσφατα την προσοχή ως παράγοντα κινδύνου, υπάρχουν πολλές άλλες πηγές εκπομπών που δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη. Για παράδειγμα, καθαριστικά μέσα ή καλλυντικά, φυτοφάρμακα ή μελάνια εκτύπωσης συμβάλλουν επίσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Οι πτητικές οργανικές ενώσεις που απελευθερώνονται από χημικά προϊόντα (ΠΟΕ) έχουν ήδη ξεπεράσει τις εκπομπές ρύπων στις αστικές περιοχές και παρέχουν επίσης σωματίδια σε κλειστούς χώρους όπου η συγκέντρωση ΠΟΕ είναι αρκετές φορές υψηλότερη από ό, τι στο εξωτερικό περιβάλλον. Γι 'αυτό, πριν από δέκα χρόνια, οι επιστήμονες προειδοποίησαν για μια «σιωπηρή επιδημία» (εγκέφαλοι μέσα σε μια νευροτοξική σούπα).

 

Επί του παρόντος, η προσοχή επικεντρώνεται επίσης στο μερίδιο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην αιτία των νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Και εδώ πάλι, υπάρχουν ήδη παλαιότερες έρευνες. Πριν από 10 χρόνια υπήρξε ήδη μια ύπαρξη σύνδεσης μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της νοημοσύνης(βλέπε επόμενο προς ανάρτηση άρθρο: Flynn-Effect: Γινόμαστε όλο και περισσότερο βλάκες ?). Οι επιστήμονες του πανεπιστημίου του Στάνφορντ, του ETH Zürich και της Σχολής Οικονομικών του Λονδίνου διερεύνησαν πρόσφατα το ερώτημα εάν υπάρχει σχέση μεταξύ άνοιας και ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Και πιστεύουν ότι έχουν βρει αυτό που θέλουν, όπως γράφουν στην έκθεσή τους, η οποία εμφανίστηκε στο BMJ Open[2].

 

Για τη μελέτη τους, εξέτασαν τα στοιχεία για την ασθένεια από περισσότερους από 130.000 κατοίκους του Λονδίνου που ήταν μεταξύ 50 και 79 ετών το 2004 και δεν είχαν διάγνωση άνοιας. Τα ανώνυμα δεδομένα από 75 γενικές ιατρικές πρακτικές στο Λονδίνο προέρχονται από το Clinical Practice Research Datalink (CPRD). Με βάση τις διευθύνσεις των ασθενών, οι επιστήμονες εκτιμούσαν την ετήσια έκθεση σε οξείδιο του αζώτου, σωματίδια (PM2,5) και όζον, καθώς και την εγγύτητα με το θόρυβο της κυκλοφορίας. Η ανάπτυξη της υγείας του ασθενούς παρακολουθήθηκε για 7 χρόνια μέχρι να γίνει a)μια διάγνωση άνοιας, b)ο ασθενής πέθανε ή c) ο ασθενής απελευθερώθηκε από τo πρόγραμμα.

 

Κατά τη διάρκεια των επτά ετών, 2181 ασθενείς (1,7%) διαγνώστηκαν με άνοια ή νόσο του Alzheimer. Οι επιστήμονες εξέτασαν την πιθανή συσχέτιση με τα εκτιμώμενα επίπεδα νιτρικού οξειδίου και PM2,5. Δεν βρέθηκε συσχέτιση με το όζον.

 

Όσοι ζουν σε μια περιοχή με το υψηλότερο πέμπτο σε έκθεση οξείδιο του αζώτου (μεγαλύτερη από 41,5 μg / m3) έχουν 40% περισσότερες πιθανότητες διάγνωσης της άνοιας από ό, τι οι άνθρωποι που ζουν σε περιοχές με το χαμηλότερο πέμπτο (λιγότερο από 5%). 31,9 μg / m3). Παρόμοια είναι και η έκθεση σε σκόνη. Η σχέση είναι σταθερή και δεν μπορεί να εξηγηθεί από γνωστούς παράγοντες όπως το κάπνισμα ή ο διαβήτης. Στη σχέση του Alzheimer η σχέση είναι πιο έντονη από ότι για την αγγειακή άνοια.

 

Φυσικά, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι είναι μόνο μια συσχέτιση, και όχι μια αιτιακή σχέση, και ότι πολλοί παράγοντες μπορεί να εμπλέκονται στην ανάπτυξη άνοιας, η ακριβής αιτία της οποίας είναι ακόμα άγνωστη. Το πώς η ατμοσφαιρική ρύπανση εισέρχεται στον εγκέφαλο και πώς μπορεί να προκαλέσει νευροεκφυλιστικές ασθένειες είναι επίσης σε μεγάλο βαθμό άγνωστη. Ωστόσο, η άνοια είναι ήδη η κύρια αιτία θανάτου στην Αγγλία και την Ουαλία, καθώς περισσότεροι άνθρωποι έχουν άνοια λόγω του αυξημένου προσδόκιμου ζωής. Επιπλέον, θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι ο αριθμός των περιπτώσεων άνοιας υποτιμάται.

Ακόμη και αν η ατμοσφαιρική ρύπανση ήταν χαμηλή στην παθογένεια της άνοιας, οι ερευνητές είπαν ότι τα οφέλη στην υγεία θα μπορούσαν να είναι υψηλά ακόμη και αν μειωθεί η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση, επιβραδύνοντας έτσι την εξέλιξη της νόσου. Η έρευνά τους, με όλη τη δέουσα προσοχή για τα αποτελέσματα, επιβεβαιώνει το αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που αποδεικνύουν τη σχέση μεταξύ ατμοσφαιρικής ρύπανσης και νευροεκφυλισμού^[3]. Και δεδομένου ότι η άνοια σε παγκόσμιο επίπεδο θα επιβαρύνει τις κοινωνίες στο μέλλον ακόμα περισσότερο με την προοδευτική γήρανση, οι περαιτέρω έρευνες είναι επείγουσες.

Επιστημονικός δημοσιογράφος. 2018 Florian Rötzer

---

[1] Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Περιβάλλοντος στη Γερμανία, "πάνω από 11% έως 14% όλων των καρδιοπνευμονικών θανάτων και περίπου 16-20% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα οφείλονται σε περιβαλλοντικούς στρεσογόνους παράγοντες σε ενήλικες άνω των 30 ετών".

[2] https://bmjopen.bmj.com/content/8/9?current-issue=y

^[3] Επιπλέον υπάρχει ο κίνδυνος του αέρα, που δεν μπορεί να εισπνευσθεί. Οι πνεύμονες χρειάζονται οξυγόνο. Αλλά αυτό αντιπροσωπεύει μόνο ένα κλάσμα από αυτό που εισπνέουμε. Για παράδειγμα, η αναλογία διοξειδίου του άνθρακα στον αέρα που αναπνέουμε αυξάνεται συνεχώς. Ήδη έχει  αυξηθεί πάνω από 400 σωματίδια ανά εκατομμύριο (ppm). Οι εκτιμήσεις που βασίζονται στις τρέχουσες τάσεις δείχνουν ότι θα είναι 1.000 ppm μέχρι το τέλος του αιώνα. Αυτή η συγκέντρωση, σε σύγκριση με τον αέρα που αναπνέουμε σήμερα, θα οδηγήσει σε μείωση των ανθρώπινων νοητικών ικανοτήτων κατά 21%[

Joseph G. Allen, Piers MacNaughton, Usha Satish, Suresh Santanam, Jose Vallarino, and John D. Spengler., Associations of Cognitive Function Scores with CarbonDioxide, Ventilation, and Volatile Organic Compound

Exposures in Office Workers: A Controlled Exposure Study of Green and Conventional Office Environments, in: ENVIRONMENTALHEALTHPERSPECTIVES,, June 2016, Volume 124, Issue 6].