Μυανμαρ: Επι τέλους χάνει το βραβείο για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Myanmar. Η de facto πρωθυπουργός Aung San Suu Kyi χάνει το βραβείο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και η γενοκτονία συνεχίζεται

Το Μουσείο των ΗΠΑ για το Ολοκαύτωμα έχει αγανακτήσει από την καταστολική βία  απέναντι στους Rohinyga - και τη μακρά σιωπή της  de facto πρωθυπουργού Aung San Suu Kyi. Τώρα της στερούν πλέον το Βραβείο Elie Wiesel για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα από το 2012.

THS 08032018       Διάβασμα σε 1’

Στην τελευταία θέση της ετήσιας έκθεσης για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα Ηνωμένα Έθνη που υπέβαλαν την τετάρτη στέκεται: Βιρμανία. Τώρα ακόμα και το Μουσείο του Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον έχει καταδικάσει τις βάναυσες ενέργειες εναντίον της μουσουλμανικής μειονότητας Rohingya και επικρίθηκε για αυτό με ένα ασυνήθιστο τρόπο: ανακλήθηκε το βραβείο  της  για τα ανθρώπινα δικαιώματα της de facto πρωθυπουργού της Βιρμανίας, της Aung San Suu Kyi από το ίδρυμα Elie Wiesel .

Λόγος είναι η συνεχής αποτυχία της  Suu Kyi να επικρίνει την επί  μήνες συνεχιζόμενη εθνοκάθαρση στη Βιρμανία και να  αποφασίσει να την σταματήσει. Το βραβείο έχει ξεκινήσει να δίνεται από το 2011  και από το 2012 ονομάζεται σύμφωνα με τον συνιδρυτή του μουσείου και τελευταίο επιζώντα του Holocaust Elie Wiesel.

«Ελπίζαμε ότι θα κάνατε κάτι». «Είχαμε ελπίσει ότι εσείς, την οποία γιορτάσαμε σαν ένα άνθρωπο  με  δέσμευση και αγώνα  για τα παγκόσμια ανθρώπινα δικαιώματα, ότι θα κάνατε  κάτι για για να καταδικάσετε και να σταματήσετε τη βάρβαρη στρατιωτική βία  και να εκφράσετε έτσι την αλληλεγγύη σας προς τον πληθυσμό Rohingya που πλήττεται από  αυτό» έγραψε το μουσείο την Τρίτη προς την  Suu Kyi. Η επιστολή δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του μουσείου.

Η Suu Kyi, η οποία από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 υπερασπίστηκε τον ειρηνικό εκδημοκρατισμό της χώρας της,  ήταν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε  κατ' οίκον περιορισμό από τον ισχυρό στρατό, και το 1991 έλαβε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης ενώ  το 2012 και το Βραβείο Elie Wiesel .

Από τότε που ξεκίνησε ο ξεριζωμός και η προσφυγιά των εκατοντάδων χιλιάδων Rohingya (ca. 950.000) προς το Μπαγκλαντές για να γλυτώσουν τη  στρατιωτική βία , τους βιασμούς και τις δολοφονίες, το μουσείο επέκρινε πάρα πολύ την επικεφαλής της κυβέρνησης της βουδιστικής χώρας, για την επιφυλακτικότητά της  να καταδικάσει δημοσίως  και να σταματήσει την εθνοκάθαρση  από τους στρατιωτικούς της.

zaungastnic: Τα Bitcoins και η υπερβολική κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος για την παραγωγή και διαχείρισή τους

Η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση προκαλεί ακόμα περισσότερο …

Από την μία συναντιούνται για το πώς θα μειώσουν το φαινόμενου του θερμοκηπίου στον πλανήτη και από την άλλη…

Διάβασμα σε 1’

Bitcoin Mining: Ένας υπολογιστής για την παραγωγή του ψηφιακού νομίσματος βρίσκεται υπό συντήρηση.

Εάν κάποιος θεωρούσε το σύστημα Bitcoin ως κράτος, θα είχε ήδη καταταγεί με σειρά 61η από την άποψη της διεθνούς κατανάλωσης ενέργειας, υπολόγισε πρόσφατα  η Βρετανική πύλη σύγκρισης τιμών ηλεκτρικής ενέργειας "Power Compare". Εάν η κατανάλωση συνεχίσει να αυξάνεται, το επίπεδο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για την παραγωγή Bitocoins  θα μπορούσε να φτάσει αυτό της Μεγάλης Βρετανίας και μέχρι τον επόμενο Οκτώβριο  2019 ακόμη και εκείνο των ΗΠΑ - μια τρελή ιδέα !

Το παγκόσμιο δίκτυο υπολογιστών Bitcoin διαχειρίζεται τις ‘δημιουργίες’ του  στα πλαίσια του  λεγόμενου blockchain. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του εμπειρογνώμονα  Digiconomist Alex de Vries, χρειάζονται ήδη 225 κιλοβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας για μία συναλλαγή Bitcoin, εκ των οποίων περίπου 300.000 γίνονται καθημερινά. Αυτή η ενέργεια  θα επέτρεπε να λειτουργούμε  ένα ψυγείο για δύο χρόνια.

 

Το ψηφιακό νόμισμα καταναλώνει σήμερα πάνω από 30 τεραβατώρες το έτος, έχουν υπολογίσει. Αυτό είναι περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ότι χρειάζονται ολόκληρα κράτη. Τώρα, η ενέργεια προέρχεται όλο και περισσότερο από ανανεώσιμες πηγές, αλλά οι εμπειρογνώμονες το βλέπουν πολύ ανησυχητικά και κριτικά αυτό.

Τα Cryptosystems όπως το Bitcoin καταναλώνουν πολύ ηλεκτρική ενέργεια  για την παραγωγή τους. Στην Ισλανδία, οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Αλλά οι Ισλανδοί δεν  το βρίσκουν και τόσο καλό. Στην Ισλανδία, η παραγωγή Cryptosystems όπως το Bitcoin θα καταναλώνει σύντομα περισσότερο ηλεκτρισμό από τα κανονικά νοικοκυριά, αναφέρει το Associated Press. Ο λόγος: όλο και περισσότερες εταιρείες εγκαθίστανται στο νησί για να δημιουργήσουν τις ψηφιακές  τους εγκαταστάσεις λόγω της φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (γεωθερμία, υδροηλεκτρισμός).  Σύμφωνα με τον Johann Snorri Sigubergsson της ενεργειακής εταιρείας Hitaveita Sudurnesja, η αυξανόμενη βιομηχανία Cryptoindustry θα μπορούσε να αυξήσει την κατανάλωση ρεύματος έως και 100 μεγαβάτ φέτος. Αυτό είναι περισσότερο από ό, τι οι 340.000 κάτοικοι της Ισλανδίας συνολικά καταναλώνουν κάθε χρόνο.

 

‘Συνεχές "Mining"

Τα Cryptosystems παράγονται ψηφιακά σε τεράστια κέντρα δεδομένων μέσω της λεγόμενης διαδικασίας "Mining". Κάθε συναλλαγή χρειάζεται ένα τεράστιο ποσό υπολογισμού και εγγράφεται σε ένα αρχείο που ονομάζεται blockchain. Κάθε μέρα περίπου 300.000 συναλλαγές διεξάγονται σε όλο τον κόσμο, για τις οποίες οι λεγόμενοι "Miner" λαμβάνουν ο καθένας τους bitcoins. Κάθε συναλλαγή απαιτεί περίπου 650 κιλοβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Digiconomist, ερευνητή της αγοράς  του Bitocoin. Οι υπολογιστές λειτουργούν χωρίς διακοπή, επειδή το Blockchain συμπληρώνεται και ανανεώνεται  συνεχώς - κατά συνέπεια, καταναλώνουν πολλή ενέργεια.

 

Η παραγωγή του Bitcoin και άλλου ψηφιακού εξοπλισμού έχει επανειλημμένα επικριθεί ως επιβλαβής για το περιβάλλον. Η αυξανόμενη ζήτηση Cryptosystems οδηγεί στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Τα περισσότερα από τα server farms βρίσκονται στην Κίνα, όπου θα χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο τη άνθρακα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, όλο και περισσότερα κέντρα δεδομένων λειτουργούν με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το ερώτημα είναι μέχρι πότε θα μπορούν να λειτουργούν σε ποιες χώρες, μιας και οι χώρες με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τέτοιου είδους ενεργοβόρες δραστηριότητες είναι λίγες στον κόσμο, π,χ. Ισλανδία.

 

Ισλανδία ως νέο κέντρο Bitcoin

Η Ισλανδία με τη σειρά της καθιερώνεται ως νέο κέντρο Cryptosystems μέσω του πλήθους των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η γεωθερμία, ο αιολικός και ο υδροηλεκτρικός εξοπλισμός. Οι χαμηλές θερμοκρασίες παρέχουν επίσης φυσική ψύξη των κέντρων δεδομένων. Πρόσφατα, το έργο "MoonLite" εγκαταστάθηκε στην Ισλανδία, η οποία ισχυρίζεται ότι θα λειτουργεί από τον Αύγουστο 2018, αρκετά κέντρα βιομηχανικών δεδομένων για μονάδες κρυπτογράφησης αποκλειστικά με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στη μικρή παραθαλάσσια πόλη Keflavik υπάρχουν τώρα τρία μεγάλα κέντρα δεδομένων, αναφέρει το "AP". Ένα από αυτά, το Genesis Mining, μετακόμισε από τη Γερμανία στην Ισλανδία το 2014, αφού η αξία του Bitcoin σημείωσε άνοδο από $ 350 σε $ 1.000.

Ενόψει της αναπτυσσόμενης βιομηχανίας, ο βουλευτής Smari McCarthy του Ισλανδικού Κόμματος Πειρατών πρότεινε τώρα τη φορολόγηση της κρυπτοπαραγωγής. "Υπό κανονικές συνθήκες, οι εταιρείες που συμβάλλουν στην δημιουργία αξίας στην Ισλανδία πληρώνουν ένα ορισμένο ποσό φόρων", δήλωσε ο McCarthy. "Αυτές οι εταιρείες δεν το κάνουν αυτό, αλλά ίσως πρέπει." Αργότερα, στο Twitter, πρόσθεσε ότι δεν θέλει να θεωρηθεί αντίπαλος των Cryptosystems, αλλά θέλει να συνεργαστεί μαζί τους για να επωφεληθούν από κοινού.”

Frankfurter Rundschau 2.12.207 J Wille -, Frankfurter Allegmeine Zeitung, 13.2.2018

zaungastnic: Η γλώσσα των ενηλίκων στη πολιτική και πολιτισμό. … ?

Η γλώσσα των ενηλίκων. Σχετικά με την εξαφάνισή της από την πολιτική και τον πολιτισμό.  Του φιλόσοφου Rοbert Pfaller.

Johanna Montanari                                                                             Διάβασμα σε 3,5 ‘

Το στόμα του κυριούλη λέει πάντα την αλήθεια! Πολλές γυναίκες το αμφισβητούν  αυτό
Φωτογραφία: H. Armstrong Roberts / Getty Images

Σχόλιο και εισαγωγή του blogger : [Το να είσαι θύμα και αδύναμος είναι το σημαντικότερο μιας νέας αντίληψης της πολιτικής ταυτοποίησης. Πώς όμως η συζήτηση για τον σεξισμό στην Αμερικάνικη κοινωνία (μέσω #metoo) επηρεάζει θα έλεγα με ύπουλο τρόπο ακόμα και κριτικές βιβλίων στην Ευρώπη ? Οι παρακάτω αναφορές στο βιβλίο προφανώς και δείχνουν πόσο μπερδεμένη είναι ακόμα η αναγνώριση της κοινωνικής ταυτότητας φύλου, όταν από όλα τα κείμενα του βιβλίου τελικά μόνο ο ανταγωνισμός ύπαρξης σαν ισότιμα όντα γυναίκας και ανδρός φαίνεται να έρχεται στο προσκήνιο και εστιάζεται επάνω του μια ολόκληρη στάση ζωής. Η ανάγκη κάποιων  ανδρών  να προσφέρουν – φαντάζομαι ανιδιοτελώς- συγκρούεται με την νεοφιλελεύθερη  μετά φεμινιστική εποχή.  Δεν γίνονται κατανοητοί πολλές φορές, “ δεν είναι δυνατόν δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα” ακούς συνήθως.  Σίγουρα δεν είναι ο κανόνας όμως είναι υπαρκτή πραγματικότητα.  Δεν ήθελε  το blog να ανεβάσει αυτή τη κριτική του βιβλίου, αλλά την θεωρήσαμε ενδεικτική και χαρακτηριστική για το πώς ανώριμοι είμαστε μερικές φορές όσο αφορά την συμπεριφορά άλλων, καθώς είμαστε προκατειλημμένοι με κάτι: «Δεν μπορεί αυτός να είναι τόσο ελεύθερος και ευγενικός μαζί μου και να μη τον ενδιαφέρει με ποιον πάω έξω και τι κάνω έχοντας μου απέραντη εμπιστοσύνη. Κάτι δεν πάει καλά.».]

 

Ο Αυστριακός φιλόσοφος Robert Pfaller καθόταν στο αεροπλάνο καθοδόν προς τις ΗΠΑ και ήθελε να δει την ταινία Amour του Michael Hanekes. Πριν ξεκινήσει, εμφανίστηκε μια προειδοποίηση για "γλώσσα ενηλίκου". Ο Pfaller ενοχλήθηκε πάρα πολύ και έτσι γεννήθηκε ο τίτλος του νέου του βιβλίου. Με τη γλώσσα των ενηλίκων ο Pfaller κάνει μια πολιτική απογραφή. Γι 'αυτόν γλώσσα ενηλίκων είναι ακριβώς αυτό που χάνεται σήμερα. Η προειδοποίηση στο αεροπλάνο είναι για το Pfaller το σύμπτωμα ενός χρόνου, ο οποίος εκτιμά περισσότερο τις ευαισθησίες, τους τραυματισμούς, τα λάθη και τις αδυναμίες από ότι μια ώριμη ενηλικίωση με όλους τους άλλους. Ο Pfaller, που διδάσκει στο Kunstuniversität Linz, βλέπει αυτή την εξέλιξη κυρίως στις ΗΠΑ, αλλά όλο και περισσότερο και στην Ευρώπη.

 

Είσαι ένα κακομαθημένο θύμα!

Για να διαβάσετε το βιβλίο του Pfaller, πρέπει να καταλάβετε πώς μπορείτε να αγνοήσετε τα καμπανάκια συναγερμού που χτυπάνε. Ήδη από τον τίτλο του βιβλίου τ' ακούς: Η κατηγορία ότι είναι παιδιάστικο, προβάλλεται με ιδιαίτερη ευχαρίστηση, για να μη προσβάλει σοβαρά του ανθρώπους και τις ανησυχίες τους. Αλλά ο Pfaller έχει συναρπαστικά πειράματα σκέψης και πολλές σοβαρές κριτικές να προσφέρει. Λοιπόν, με καλή θέληση συνεχίζουμε!


Του Pfaller κύρια θέση είναι, ότι η εστίαση στις περιθωριοποιημένες ομάδες, στη προβολή και στην αναγνώριση πηγαίνει χέρι με χέρι με μια νεοφιλελεύθερη  ιδεολογία. Μια πολιτική ευαισθησίας, στην οποία ανταμείβεται όταν είσαι θύμα, είναι το τρυφερό ένδυμα των (σημερινών) βίαιων συνθηκών. De facto για αυτό το λόγο ειναι σήμερα μόνο η νεοφιλελεύθερη πολιτική λιτότητας ή ο δεξιός λαϊκισμός οι δύο μεγάλες εναλλακτικές λύσεις. Έτσι το βιβλίο του Pfaller είναι κυρίως μια σοβαρή μομφή έναντι της ευρωπαϊκής αριστεράς: είχαν αφήσει να τους υπαγορεύονται τα θέματά τους μέσα από μια νεοφιλελεύθερη ατζέντα και μέσα από τις διάφορες μικρές ταυτότητες και τις ανησυχίες αυτών ξέχασαν τον υλισμό. Λιγότερο το "Είναι" και περισσότερο το "Κατέχω" είναι το μεγάλο πρόβλημα της εποχής μας. Δεν αφορά την ταυτότητα αλλά την ανακατανομή που οδηγεί σε μια πολιτική αριστεράς.


Ο Pfaller αντιτίθεται στην πολιτική ορθότητα (political correctness), τη μεταμοντέρνα θεωρία, τη γλωσσική πολιτική, την ένταξη και την ποικιλομορφία(multiculti). Όλοι αυτοί σαν δημοφιλείς στόχοι, συχνά γελοιοποιούνται και από την δεξιά. Ο Pfaller δεν ενδιαφέρεται να κατανοήσει τους διάφορους κοινωνικούς αγώνες, στους οποίους επιτίθεται, από την οπτική γωνία εκείνων που τους αγγίζουν. Ενώ ο γνωστός κριτικός της πολιτική της ταυτότητας Mark Lilla στο (Η στιγμή και το μέλλον των Φιλελευθέρων), στις ΗΠΑ αναγνωρίζει ακόμα ότι υπάρχει ειλικρινές ενδιαφέρον, το οποίο /έχει οδηγήσει στις διάφορες εκφάνσεις της πολιτικής ταυτότητας, δηλαδή την προστασία των ιδιαίτερα ευάλωτων, ο Pfaller δεν βρίσκει τίποτα καλό σε αυτό. Από την πλευρά της δικής του θέσης θέλει να ασχοληθεί με το κυρίως αντιφατικό της κοινωνίας. Το σύνολο των παράπλευρων ασήμαντων πραγμάτων είναι αμελητέο γι’ αυτόν.

Pfaller χαρακτηρίζει π.χ. τόσο την ανησυχία να βρεθεί μια κατάλληλη σωστή ή ηθική ονομασία/χαρακτηρισμός , π.χ σαν Μαύρος, ή σαν Λατίνος, όσο και στο να απευθύνεσαι με αυτό τον τρόπο, σαν γελοία και τα δύο. Οι πραγματικοί φτωχοί δεν πρέπει να τους ενδιαφέρει μια τέτοια επιφάνεια και επιπολαιότητα. Η ωριμότητα σύμφωνα με τον Pfaller είναι τόσο μια στάση ζωής που ξέρει μεν πώς να την εξηγήσει ψυχαναλυτικά, καθώς όμως και ένας συγκεκριμένος τρόπος ομιλίας, ο οποίος προϋποθέτει ότι έχεις να αντιμετωπίσεις έναν εξίσου ενήλικα απέναντι σου! 

Γλώσσα ενηλίκων: ένας δείκτης για το πως αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου ως πολιτειακό (αστικό) άτομο και που μπορεί στο τέλος να αντιμετωπίσει και συγκεκριμένες δυσμενείς συνθήκες στη καθημερινότητά του.

Πόσο λίγο σοβαρά παίρνει ο Pfaller τις ταυτότητες-πολιτικές ανησυχίες αποδεικνύεται με την ενασχόληση του με τον όρο «mansplaining» (συντίθεται από τη λέξη man και explaining). Ο όρος ανάγεται στην Αμερικανίδα συγγραφέα Rebecca Solnitt και εννοεί την με ανδρική αυτοπεποίθηση χειρονομία εξουσίας επί μιας γυναίκας, χωρίς να έχει ρωτήσει να της εξηγείται κάτι. Ο Pfaller σε αυτό το θέμα προσάπτει στις φεμινίστριες απώλεια ειρωνείας, εμμονή και σπάσιμο ενός παιγνιδιού που μπορεί να συμβάλλει στην οικειότητα μεταξύ των κοινωνικών ομάδων. Κατανοεί τον όρο σαν να υπεράσπιζαν οι φεμινίστριες, ότι οι άνδρες δεν επιτρέπεται ποτέ να εξηγήσου κάτι στις γυναίκες. Σαν να! Εδώ υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη παρανόηση ή μια ευρεία μη βούληση για κατανόηση: σαν να οδηγούσε η κριτική για την επεξήγηση του άνδρα προς την γυναίκα να απαγορεύσει compliments, να βοηθήσει να ανοίξει την πόρτα ή να βοηθήσει μια γυναίκα να μεταφέρει κάτι βαρύ. [χωρίς σχόλιο…]


Την ανδρικότητα αντίθετα την εξηγεί και περιγράφει ο Pfaller σαν μια συγκεκριμένη μορφή ευγένειας. Περιγράφει τις παλιές καλές μέρες όταν οι γυναίκες είχαν το προνόμιο να μην χρειαστεί να ξεκινήσουν μια συζήτηση. Η γυναικεία απαίτηση για την έναρξη μιας συζήτησης από έναν άνδρα και η ευκαιρία να κατευθύνει τη συζήτηση σήμαινε ότι είχε κάποια εξουσία. [αυτό ειναι εξήγηση της αρθρογράφου για το βιβλίο] Όπως η δύναμη της συζύγου που περιγράφεται με τη ‘power of the pillow’, η οποία δεν εμφανίζεται δημόσια ως άτομο. Ο Pfaller φαίνεται (με παιδαριώδη τρόπο ?) να γαντζώνεται σε έναν παλιό, κανονικοποιημένο κόσμο. Γιατί γιατί δεν μπορεί η γυναίκα να είναι Gentelman [σχόλιο του μεταφραστή του blog: γράφει αλλά δεν σκέπτεται η αρθρογράφος ότι μπορεί να γράψει gentel δηλαδή αυτό που θέλει χωρίς το συνθετικό man] σήμερα και να εξηγήσει κάτι στον άνδρα? [σχόλιο του μεταφραστή του blog: Από ότι έχω διαβάσει δεν ισχυρίστηκε κάτι τέτοιο Pfaller]. Θα ήταν παιχνιδιάρικο να μπορέσουμε να ανταλλάξουμε και τους ρόλους. Η ευγένεια μπορεί επίσης να σημαίνει ότι απευθύνεσαι σε ανθρώπους όπως αυτοί επιθυμούν να την έχουν. [και κατά την διάρκεια της διαδικασίας αναγνώρισης των ατόμων μεταξύ τους τι συμβαίνει ?]



«Εεε εσύ τύπε!» θα ήθελε να του την πει κάποιος: «Ο δρόμος προς τα εμπρός δεν μπορεί να βρίσκεται στο βλέμμα προς τα πίσω». Οι ανησυχίες των διαφόρων περιθωριοποιημένων ομάδων συνδέονται με τα υλιστικά ζητήματα, τα οποία θα πρέπει να τα εξετάσουν όλοι όσοι θέλουν την ανακατανομή, αν αυτοί δεν θέλουν να μείνουν μόνοι τους για να οδηγήσουν τον αγώνα τους. Εάν, για παράδειγμα, η υποτίμηση και το αόρατο της μη καταβληθείσας αναπαραγωγικής εργασίας ερμηνευθούν ως μέρος των καπιταλιστικών εκμεταλλευτικών σχέσεων, το φεμινιστικό ζήτημα δεν μπορεί πλέον να είναι μια παράπλευρη μόνο αντίφαση. Θα ήταν ωραίο να μην πέσουμε στην παγίδα της διαίρεσης – μειονότητες εναντίον πλειοψηφικού λευκού πληθυσμού - αλλά να δούμε την αλληλοεμπλοκή των αθέμιτων και άνισων σχέσεων αλλά και τις δυνατότητές τους για αλληλοσύνδεση.

 

Δυνατό είναι το έργο η γλώσσα των ενηλίκων, ιδιαίτερα  όταν πρόκειται για σφοδρή απόλαυση  και χιούμορ. Ο Pfaller εκτιμά και δείχνει την πολιτική της διάσταση. Η επιθυμία και το χιούμορ είναι απαραίτητες για να συναντήσουν τους άλλους με καλοσύνη και γενναιοδωρία και να δώσουν τη δυνατότητα αλληλεγγύης. Η δεξιοί λαϊκιστές έχουν καταλάβει το πεδίο για τους ίδιους  «δεν θα μου  υπαγορεύσει κανείς πώς πρέπει να μιλήσω και να μπορώ να κάνω αστεία», και αυτή είναι η μάρκα της επιτυχίας τους, γράφει Pfaller. Ο φιλόσοφος σημειώνει μια κατά τα άλλα διαδεδομένη εχθρότητα. Αυτό έχει να κάνει επίσης με το γεγονός ότι στην καπιταλιστική μας κοινωνία η σκέψη της αποτελεσματικότητας τοποθετείται πάνω από όλα. Όμως, επειδή η επιθυμία και η αποτελεσματικότητα αδρανοποιούν το ένα το άλλο, η ευχαρίστηση όλο και περισσότερο θυσιάζεται υπέρ της αποτελεσματικότητας.

 

Ως αποτέλεσμα, ο Pfaller περιγράφει την άνοδο μιας «Με-χωρίς» κοινωνίας  (μπύρα χωρίς αλκοόλ, λουκάνικο χωρίς κρέας, κάπνισμα χωρίς νικοτίνη κ.λπ.). Το βιβλίο είναι επίσης μια έκκληση για διασκέδαση. Η διασκέδαση πάει χέρι με χέρι με την  κοινωνική πρακτική στο ότι η απόλαυση δεν είναι κάτι φρόνιμο. Ταυτόχρονα, ο Pfaller βασίζεται στο επιτυχημένο βιβλίο του, γιατι αξίζει να ζήσεις, το οποίο δημοσιεύθηκε το 2011. Χρησιμοποιεί το ποίημα του Bertolt Brecht  Resolution der Kommunarden (Ψήφισμα των Κομουνιστών) του 1934:

 

Κάτι με και χωρίς τίποτα, παρακαλώ

«Λαμβάνοντας υπόψη ότι μας απειλείτε με τα τουφέκια και τα κανόνια, αποφασίσαμε να φοβόμαστε περισσότερο τη κακή ζωή τώρα από το θάνατο». Αν δεν μπορεί να απαντηθεί το ερώτημα για το τι αξίζει να ζήσει κανείς, έρχεσαι αυτόματα  αντιμέτωπος με μνησικακίες και εχθρότητες: Βλέπω στους άλλους μόνο αυτό, που εγώ ο ίδιος δεν μπορώ  να έχω, την ατελείωτη απόλαυση. Και αυτόν το καιρό συμβαίνει αυτό παντού. Ο Pfaller περιγράφει πώς ακριβώς λειτουργούν  μνησικακίες και οι εχθρότητες. Δεν γνωρίζουν ούτε ντροπή αλλά έχουν και κάτι παρανοϊκό επάνω τους. Για παράδειγμα, μπορεί  η μνησικακία να  περιλαμβάνει και την επιθυμία μας να αισθανόμαστε αυτάρκεις και αβλαβείς για τους άλλους.  Σε μικρή κλίμακα, ωστόσο, θα μπορούσε κανείς να ρωτήσει: είναι το βιβλίο του Pfaller απαλλαγμένο από κάθε μνησικακία, για παράδειγμα εναντίον εκείνων που περιγράφει ως παιδαριώδεις? Είναι ένα σημάδι καλών θεωριών που θέλουν να εφαρμοστούν άμεσα και να δοκιμαστούν - ενδεχομένως και με πρότυπο την συγκεκριμένη θεωρία.

 

Το μεγάλο ερώτημα του Robert Pfaller είναι: "Γιατί οι άνθρωποι ξαφνικά αγωνίζονται για αναγνώριση και όχι για την ισότητα? "  Αλλά οι γυναίκες και η εργατική τάξη έπρεπε να αγωνιστούν για να αναγνωριστούν ως ώριμοι πολίτες. Ακριβώς όπως ομοφυλόφιλοι, οι trans, ή intersexual. Και αυτοί οι αγώνες συνεχίζονται σήμερα, σε καμία περίπτωση δεν έχουν ξεπεραστεί. Μερικοί άνθρωποι είναι ακόμα ποιο ισότιμοι  από κάποιους άλλους. Γι 'αυτό είναι απαραίτητη η αναγνώριση. Αυτό δεν μπορεί να είναι ούτε θέμα του «Είναι» ούτε του «Κατέχω», αλλά μάλλον θέμα αμοιβαίας σχέσης.

Βιβλίο: Η γλώσσα των ενηλίκων. Σχετικά με την εξαφάνισή της στην πολιτική και τον πολιτισμό Robert Pfaller, S. Fischer Verlag, Φρανκφούρτη Main 2017

Η ΦΕΡΟΥΣΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ. Ο Δημόσιος χώρος δεν μπορεί να υπερασπιστεί τα συμφέροντά του. Διάβασμα σε 5'

Η σημαντικότητα της ΦΕΡΟΥΣΑΣ  ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ στη βιώσιμη χρήση των δημόσιων χώρων ή η ανθεκτικότητα της πόλης.

 

Επαναδημοσίευση 05.07.2023

Μία λέξη[1] που στην Ελλάδα  δεν της δίνουμε ουσιαστική σημασία, αλλά την φοράμε μόνο στα συνέδρια και στα workshops   καθώς ενδυματολογικά είναι μοδάτη.

Η ‘εξελικτική’ του δημόσιου αστικού χώρου

Πηγή: Gehl[9] architects, 2009 και   Adrienne Hungerbühler-Mattmüller., Referent: Prof. Dr. Christian Schmid, Koreferent: Tom Steiner Dezember 2013, Neue Instrumente im Umgang mit Nutzungskonflikten im städtischen Raum.

«Την καλή πόλη πρέπει να την σκεφτείς σε αντιφατικές κατηγορίες, αυτή θα αυτοπραγματωθεί μέσα από  την κινητικότητα  των αντιφάσεών της: μεταξύ τάξης και χάους, μεταξύ δημοσιότητας και ιδιωτικότητας ...»[₂] Walter Siebel-Αστικός Κοινωνιολόγος).

«Η αστική πολιτική ... είναι ανθρωπιστική πολιτική, γιατί ο δημόσιος χώρος είναι ουσιαστικά τόπος συνάντησης και παραστάσεων - ανθρώπων από όλα τα κοινωνικά στρώματα, από διαφορετικά milieus, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους ή το χρώμα του δέρματος. Ο δημόσιος χώρος είναι κοινωνικός και δημοκρατικός. Είναι απαραίτητος αν θέλετε να δώσετε στις πόλεις (σας) μεγαλύτερη κοινωνική βιωσιμότητα». [Jan Gehl Αρχιτέκτονας][3]

Πριν ξεκινήσουμε,  αναφερόμαστε στο εξής: Ο κάτοικος της Θεσσαλονίκης θα πρέπει να γνωρίζει, ότι όταν αναδιαμορφωνόταν η νέα παραλία, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση αρνήθηκε να βάλει όρο για την παραλαβή του έργου μια περιβαλλοντική μελέτη η οποία θα απαιτούσε κανονικά και μια μελέτη φέρουσας ικανότητας- βλέπε τέλος του κειμένου [4]. Οι μηχανικοί και αρχιτέκτονες και οι σχεδιαστές γενικότερα δεν προσπάθησαν να πείσουν για το αντίθετο την διοίκηση γνωρίζοντας πόσο σημαντικό θα ήταν για τη βιωσιμότητα του έργου. Προφανώς!  Αρκέστηκαν σε ένα υπηρεσιακό σημείωμα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που αποδέσμευε το έργο από μία περιβαλλοντική μελέτη. Όλα καλά, προχωράμε. Τα  ευρώ περιμένουν για εκταμίευση.

Ο δημόσιος χώρος – σαν μια αφηρημένη έννοια- δεν μπορεί να μιλήσει,  χρειάζεται, αλλά δεν μπορεί να συμβάλλει στην επιλογή ενός θεσμικού και λειτουργικού προασπιστή του, δεν μπορεί να απευθυνθεί σε Συμβούλιο Επικρατείας για την λύση των προβλημάτων υπερβολικής χρήσεώς του. Μόνο ένας Δημόσιος θεσμός-φορέας με ευθύνες συλλογικού κοινωνικού λειτουργού και δημόσιας βιώσιμης ηθικής, όπως ένας Δήμος θα έπρεπε να ήταν, μπορεί να αναλάβει την προάσπιση των συμφερόντων του. Αλλά ακόμα και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση σαν θεματοφύλακας του Ελληνικού Συντάγματος σε επίπεδο αποκέντρωσης δεν το σκέφτεται καν αυτό.

Από την άλλη πλευρά πλησιάζει η περίοδος  που θα αρχίσουν οι μεν “προασπιστές και  θεματοφύλακες της νέας παραλίας”  με το λόμπι τους - σαν υποκατάστατα ή/και συμπληρώματα του δημόσιου θεσμού- να παραπονιούνται για κάποιες εκδηλώσεις πολιτιστικές και εμπορικές που δεν συνάδουν με τη δικιά τους- πολλές φορές μεσοαστική - ‘ηθοπλαστική’ αισθητική, και να εκφράζονται αποδοκιμαστικά απέναντι στους άλλους ‘απολίτιστους συνανθρώπους’- για πολλούς από αυτούς. Πολλοί δε από τους “άθλιους”  προσπαθούν –λαμβάνοντας υπόψη και τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες, δεν έχουν όλοι εργασία,  δεν έχουν όλοι εισοδήματα από ενοίκια που αποκρύπτονται κατά ένα ποσοστό, δεν έχουν όλοι…- να επιβιώνουν επί τέτοιων δημόσιων χώρων, άσχετα αν είναι Έλληνες ή αλλοδαποί με ή χωρίς φορολογικό μηχανισμό.  

Οι άλλοι δε – με τα θεσμικά και ρυθμιστικά εργαλεία στα συρτάρια τους - να μη μπορούν να βάλουν μια κανονικότητα των συνήθως εμπορικών δραστηριοτήτων και  να ελέγξουν την παραβατικότητα επί των δημόσιων χώρων, όσο αφορά τη χρήση τους, όπως και το έχουν δημοσίως παραδεχτεί . Έτσι διαιωνίζουν το πρόβλημα και τις συγκρούσεις μεταξύ των κοινωνικών ομάδων και ατόμων και vice versa για τις χρήσεις θεωρώντας ότι «…δεν κάνουμε κάτι άρα δεν έχουμε πρόβλημα», ή αλλιώς στρουθοκαμηλίζουν.  Και αυτό αφορά τόσο τον ΄πρώτο βαθμό όσο και τον δεύτερο βαθμό “Αυτοδιοίκησης”. Εμείς πάντως μέσδα απο αυτο το κυβερνητικό σημείο έχουμε προτείνει λύση[5]. 

Παρόλο που οι συγκρούσεις όσο αφορά τις χρήσεις  γης είναι σημαντικά επικρατέστερες στις αστικές περιοχές, μέχρι στιγμής έχει γίνει ελάχιστη έρευνα σχετικά με το θέμα. Συνήθως οι αναφορές είναι γύρω  από τις συγκρούσεις  χρήσης που αφορούν τα  φυσικά πάρκα ή χώρους αναψυχής. Ιδιαίτερα σε μια πόλη σαν τη Θεσσαλονίκη που δεν έχει άπειρους διαθέσιμους χώρους πολεοδομικής επέκτασης της είναι σημαντικό χωροσχεδιαστικά να μπορέσει η υπηρεσία του Δήμου να βάλει μια τάξη σε αυτό το θέμα[5]. 

Η αναρχία του αστικού πολιτιστικού και εμπορικού τοπίου στη πόλη και η αρνητική επίδραση στην ποιότητα του κατοικείν απαιτεί η φέρουσα ικανότητα να επεκταθεί σε ολόκληρη τη πόλη. [Εάν θα εκλαμβανόταν σοβαρά η ανθεκτικότητα της πόλης- όπως συνέχεια thn κατονομάζουν με αγγλοσαξωνική έκφραση  σαν "resilient" , το πρώτο που θα έπρεπε να συμβεί ήταν, ότι όφειλε ήδη να υπάρχει απαγορευτικό για συγκεκριμένα οχήματα και συγκεκριμένες υπηρεσίες στο κέντρο της πόλης. Βέβαια θα αναρωτηθούμε με ποια ΜΜΜεταφοράς, με αυτά που είναι με πρότυπο  ακόμα EURONORM 1-3 ?].

Η έννοια του "χώρου" τοποθετείται εδώ σε μια ευρεία έννοια. Με βάση τη θεωρία του χώρου[6]  από τον Henri Lefèbvre „ο χώρος νοείται ως προϊόν  ενός  φυσικά αντιληπτού χώρου, ενός  διανοητικά σχεδιασμένου χώρου καθώς και ενός  ζώντος και πρός βίωση κοινωνικού χώρου.[7]  Αυτές οι τρεις διαστάσεις του χώρου μπορούν να ληφθούν υπόψη τόσο στο επίπεδο του μεμονωμένου χρήστη όσο και στο επίπεδο της κοινωνίας. Ένας ειδικός σχεδιαστής προτείνει σχεδιαστικά  μια ιδέα ή παρουσιάζει ένα σχέδιο για το πώς θέλει να διαμορφώσει το χώρο. Μετά από την υλοποίηση του εννοιολογικού αυτού χώρου,  ο χώρος υπάρχει κατ΄ αρχήν στη φυσική του μορφή. Όταν έχει τελειώσει, θα ιδιοποιηθεί- χωρίς εμπορευματοποίηση του- από τους χρήστες  και θα του δοθεί μια σημαντικότητα, μια σημασία.  

Η ‘εξελικτική’ του αστικού χώρου. Η χρήση των δημόσιων αστικών χώρων αλλάζει. Στις αρχές του εικοστού αιώνα, στο προσκήνιο υπήρχαν μόνο οι  «αναγκαίες δραστηριότητες», οι οποίες εξυπηρετούσαν την καθημερινότητα σε μετακίνηση καθώς και τη μεταφορά και τη μεταφόρτωση αγαθών. Ο περίπατος και η παραμονή έπαιζαν δευτερεύοντα ρόλο. Σήμερα, εκτός από την αυξανόμενη κυκλοφορία από τη δεκαετία του 1950 και μετά, κυριαρχούν οι "προαιρετικές δραστηριότητες", όπως αυτές  με ευκαιρίες ελεύθερου χρόνου, διασκέδασης και αναψυχής στη πόλη. Χρησιμοποιούμε όλο και συνειδητά τους δημόσιους αστικούς χώρους για να παραμείνουμε στο χώρο, να φάμε, να αθληθούμε, να συναντηθούμε, για αναψυχή και πολιτιστική ψυχαγωγία, εμπορικές εκδηλώσεις και πολλά άλλα. Οι δημόσιοι αστικοί χώροι υπόκεινται σε μια συνεχή «αλλαγή στη λειτουργία, χρήση και την απαιτούμενη διαμόρφωσή τους»[8].

Σε αστικούς δημόσιους χώρους, "υπερκαλύπτονται οι διάφορες ταυτόχρονες  ‘ δημόσιες σφαίρες’, τα διαφορετικά θεματικά στρώματα χρήσης, οι προοπτικές και οι έννοιες που δίδονται στο χώρο από την πολιτιστική παραγωγή των κατοίκων της »[10].  Είναι λογικό, ότι αυτές οι αλληλεπικαλύψεις των διαφορετικών χρήσεων δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν χωρίς αντιφάσεις και διαφορές. Είναι συνεπώς ήδη μέρος της συνολικής κατανόησης του χώρου. Λόγω των αλληλοεπιδράσεων (Interactions) σε ένα δημόσιο χώρο , μπορεί να θεωρηθεί  ότι "ο δημόσιος χώρος είναι ... ένα έδαφος στο οποίο εκδηλώνονται διαφορετικά συμφέροντα, στα οποία υποκείμενα(subjects)  και ομάδες (groups) διαπραγματεύονται μεταξύ τους.  Η συνεχής συνάντηση και διαπραγμάτευση διαφορετικών συμφερόντων και αξιών - ακόμη και αντιφατικών – κατανοήσεων νοήματος  είναι αυτό που ορίζει την αστικότητα»[11],[12]

Η άλλη πλευρά του νομίσματος δείχνει και  τα είδη των συγκρούσεων χρήσης είναι εξίσου ποικίλα  όπως και  απαιτήσεις στη χρήση για τον αστικό χώρο. Καθαρά από ορθολογική πλευρά, μπορούν  να εμφανιστούν οι ακόλουθες προβληματικές ζώνες σε αστικές περιοχές[13]:

·         Εκπομπές: θόρυβος, δονήσεις, φως και οσμές.

·         Υποδομές και συντήρηση: σκουπίδια, έλλειψη συντήρησης και βανδαλισμός.

·         Εμπόδιο χρήση εξ αιτίας της των αλληλοεπικαλύψεων της χρήσης: Τροχοπέδη στη συμπεριφορά του επισκέπτη, εκδίωξη και υπερβολική χρήση.

·         Παρενόχληση: Απομείωση και υποβάθμιση του συναισθήματος για το χώρο,  δυσαρέσκεια-δυσφορία και ανησυχία λόγω βίας,   μειωμένη αίσθηση ασφάλειας λόγω ύπαρξης  άλλων   προσώπων ή κοινωνικά περιθωριοποιημένων ομάδων.

Αυτό εγείρει το σημαντικό ερώτημα: Πώς οφείλει  η διοίκηση να αντιμετωπίσει συγκεκριμένα τις συγκρούσεις χρήσης που περιγράφονται παραπάνω στις δημόσιες αστικές περιοχές. Σχετικά με το θέμα,  η θεωρία μας παρέχει θέσεις και αναλύσεις σχετικά με τη βασική στάση και τις σχέσεις που πρέπει να τηρούνται, καθώς και με το περιεχόμενο, τις οργανωτικές και τις  προσανατολισμένες προς τη διαδικασία προσεγγίσεις.

Προκειμένου να καλύψει όσο το δυνατόν περισσότερες απαιτήσεις, η διοίκηση πρέπει να εξετάσει εκτενώς τον δημόσιο αστικό χώρο. Πρώτα απ 'όλα, πρέπει να δημιουργηθούν κάποιοι συσχετισμοί όπως[14]:  ο χωροταξικός, ο λειτουργικός, ο οργανωτικός, ο χρονικός και ιδίως αυτός μεταξύ των φορέων και παραγόντων.

1.      Χωρικός: οι δημόσιοι αστικοί χώροι πρέπει να διαφοροποιούνται, να είναι χαρακτηριστικοί  για κάθε τοποθεσία να έχουν ο κάθε ένας την δική του λογική και να θεωρούνται εντούτοις ως μέρος του συνολικού συστήματος.

2.      Λειτουργικός: οι διαφορετικές λειτουργίες των δημόσιων αστικών χώρων όπως κυκλοφορία-μεταφορές, ελεύθερος χρόνος, αναψυχή/ανάπαυση, πολιτισμός, καταναλωτισμός etc. υπερκαλύπτονται και  συνεπώς πρέπει να εξεταστούν και να λαμβάνονται υπόψη από κοινού.

3.      Οργανωτικός: οι ευθύνες για τους δημόσιους αστικούς χώρους πρέπει να είναι καλά συντονισμένες και, ει δυνατόν, συγκεντρωτικά συνδεδεμένες, οι διαδικασίες  να είναι συντονισμένες  και να υπάρχει σαφές άτομο αναφοράς.

4.      Από την άποψη του χρόνου: για να αντιμετωπιστεί το σύνθετο σύστημα των δημόσιων αστικών χώρων, απαιτούνται μακροπρόθεσμοι στόχοι και γενικές επικαλυπτικές και ολοκληρωμένες στρατηγικές, καθώς και συντονισμένα, γρήγορα επιτεύξιμα και απτά μέτρα.

5.      Μεταξύ των φορέων: Δεδομένων των διαφορετικών αναγκών και διαδικασιών διαπραγμάτευσης, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην αλληλεπίδραση και τη συνεργασία των διαφόρων φορέων και πολιτικών.

Πως προσεγγίζουμε το δημόσιο χώρο διαπραγματευόμενοι τις συγκρούσεις χρήσης μέσα σε αυτόν. Το βασικό ερώτημα για το πώς μπορεί να γίνει η διαπραγμάτευση και η διαβούλευση για την ανθεκτικότητα ενός χώρου και των χρηστών του,  θα μπορούσε να  υιοθετηθεί  από το λεγόμενο μοντέλο κοινωνικής βιωσιμότητας. Αυτό είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται κυρίως σε φυσικά πάρκα στις Η.Π.Α. Το συγκεκριμένο εργαλείο μπορεί επίσης να παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης συγκρούσεων και στον αστικό χώρο. Στο επίκεντρο αυτής της θεώρησης βρίσκεται,  αφενός, ο επιστημονικός προσδιορισμός των αναγκών των διαφόρων ομάδων χρηστών και, αφετέρου, μια εντατική συνεργασία με τις διάφορες ομάδες συμφερόντων. Ο στόχος της διαδικασίας είναι να προσδιοριστεί ο αριθμός των χρηστών που κρίνονται κατάλληλοι για μια συγκεκριμένη περιοχή, ή με άλλα λόγια,  ένας κοινός προσδιορισμός ενός αποδεκτού επιπέδου διαταραχής  του ισοζυγίου ας το πούμε διαφορετικά [15].

Η φέρουσα ικανότητα ενός χώρου είναι επομένως ένας συνδυασμός οικολογικών, τεχνικών, οικονομικών και κοινωνικών ορίων ικανότητας, σε συνδυασμό με τη χρονική-περιοδική κατανομή του βάρους αυτών, δηλαδή την εντατικότητα  της επιβάρυνσης.

Η κοινωνική φέρουσα ικανότητα εμφανίζεται, όταν μπορείς να πεις,  ότι έχεις φτάσει το ψυχολογικό όριο επιβάρυνσης  ενός χώρου. Έχει ο χώρος ψυχολογικό όρια? Και φυσικά μπορεί να καθοριστεί ένα τέτοιο όριο, όταν  ξεπερνιέται σε περιοχές αναψυχής και ξεκούρασης, όταν η ποιότητα της αναψυχής δεν είναι πλέον αποδεκτή από ένα συγκεκριμένο τμήμα χρηστών  και για το λόγο αυτό και  η συμπεριφορά μπορεί και γίνεται και παραβατική.

Συνεπάγεται ότι το αποδεκτό επίπεδο στην εντατικότητα χρήσης  ή στη μέγιστη επιβάρυνσης χωρητικότητας των δημόσιων χώρων εξαρτάται αφενός από το είδος/χαρακτήρα  χρήσης του χώρου αλλά αφετέρου από τις προσδοκίες του μεμονωμένου χρήστη του χώρου [16].

Είδη των συγκρούσεων και πως φαίνεται στο μέλλον η εξέλιξη αυτή. Αύξηση χρήσης στο δημόσιο αστικό χώρο λόγω της ας την πούμε «24ωρης Κοινωνίας». Το να διαπιστώνεις συγκρούσεις μεταξύ των χρηστών στον τρόπο χρήση τους δημόσιου χώρου και να παρατηρείς και μία μείωση των συγκρούσεων είναι δείγμα μιας υγιούς κοινωνικής εξέλιξης. Το να αυξάνονται οι συγκρούσεις χρήσης ή να παραμένουν οι συγκρούσεις σε υψηλό επίπεδο με παθητικό θεατή τη διοίκηση της πόλης είναι άξιο διερεύνησης.

Συμπληρωματικά εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε, ότι  και τα ΜΜΕ  επιδρούν μέσω του ιδιότροπου τρόπου της δημοσιότητας των αρνητικών συνοδευτικών φαινομένων στη χρήση του δημόσιου χώρου.  Στο τρόπο με τον οποίο επηρεάζεται και πως  το αντιλαμβάνεται ο πολίτης  όσο αφορά τις συγκρούσεις αυτές.

• Σύγκρουση μεταξύ κατοίκων και χρηστών δημόσιου χώρου.
• Αλλαγή χρήσης και εμπορευματοποίηση.
• Υπερβολική χρήση των πράσινων και ανοιχτών χώρων.

Θα μπορούσε να ήταν σοφό, εάν ο Δήμος επέλεγε από διάφορα εργαλεία ή ακόμα και συνδυαστικά κάποια εργαλεία από τα παρακάτω που αναφέρονται για να έχει ένα πλαίσιο εικόνας της χρόνο- και τοπιογραφίας των εκδηλώσεων/γεγονότων στη πόλη ολόκληρο το έτος.

 

Εξειδικευμένα εργαλεία: Ομάδα Εργασίας Συντονισμού για το Δημόσιο Χώρο. Τι θα μπορούσε να ήταν ένα τέτοιοι εργαλείο της πόλης. Εκεί μέσα εκπροσωπούνται η αστική και πολεοδομική ανάπτυξη, η διεύθυνση τεχνικών έργων, το αστυνομικό τμήμα, το τμήμα ανθεκτικότητας και βιώσιμης ανάπτυξης  της πόλης, το αθλητικό τμήμα, το ειδικό  τμήμα για παιδιά, έφηβων, οικογένεια , το τμήμα πολιτισμού[17] .

Στρατηγικές, Όραμα και Προσεγγιστικές έννοιες. Υπάρχουν στρατηγικές έννοιες και οράματα καταγεγραμμένα για το δημόσιο χώρο? Σίγουρα θα πρέπει να υπάρχουν έγγραφα  στρατηγικής πολιτικής σχετικά με το θέμα του δημόσιου χώρου  γενικά, τις εκδηλώσεις, τη νυχτερινή ζωή, την ασφάλεια και τη χωρική κατανομή της χρήσης, και ιδιαίτερα σε κάποιες συγκεκριμένες περιοχές του κέντρου με υπερβολική χρήση.

Τι είναι ο Δημόσιοι χώρος. Πώς έχει κατοχυρωθεί η έννοια του δημόσιου χώρου στο νομοθετικό πλαίσιο της πόλης Θεσσαλονίκης, πάνω σε ποιες αρχές, σε ποια αξιώματα.

Τι εμπεριέχει ο όρος «εκδηλώσεις και κοινωνικά γεγονότα». Ένα πρώτο στρατηγικό εργαλείο για τον καθορισμό θεματικής αναφοράς  είναι η εξισορρόπηση  μεταξύ των θετικών επιδράσεων  από τις χρήσεις για εκδηλώσεις για την πόλη και το ευρύ κοινό αφενός, αλλά και της επιβάρυνσης των ατόμων που πλήττονται από αυτά από την άλλη.

Καταγραφή στη πόλη: Ποιές συγκρούσεις  στη χρήση του χώρου είναι γενικότερα ένα πρόβλημα

Ένα σημαντικό εργαλείο πολεοδομικά αποκεντρωμένης διαχείρισης του προβλήματος είναι η στρατηγική συμβατότητα των εκδηλώσεων και χρήσεων ανά συνοικία. Μέσω κάποιων περιορισμών θα πρέπει να διασφαλίζεται  η συμβατότητα μεταξύ γεγονότων/εκδηλώσεων  και του κατοικείν. Έτσι, ο αριθμός των εκδηλώσεων μπορεί να περιοριστεί  ανάλογα τη χρήση της συνοικίας σε 3-4  ανά τόπο και έτος, σε καθαρά κατοικημένες περιοχές έως και δύο. Να καθοριστεί  αριθμός των επαναλαμβανόμενων γεγονότων επιτρέποντας κατ' ανώτατο όριο  κάποια, όπως και ο αριθμός των νέων εισερχόμενων γεγονότων/εκδηλώσεων. Επιπλέον, να υπάρχουν και Σαββατοκύριακα χωρίς εκδηλώσεις.  Προκειμένου να διασφαλιστεί η υψηλή ποιότητα των εκδηλώσεων και να μειωθούν τα παράπονα και οι καταγγελίες των κατοίκων, θα πρέπει να εισαχθούν κριτήρια αξιολόγησης της ποιότητας και να καταβληθούν προσπάθειες για τη χωρική μετακίνηση των εκδηλώσεων σε άλλες γειτονιές, ιδίως σε αστικές περιοχές που βρίσκονται υπό ανάπτυξη ή υπό διαμόρφωση. Βλέπε δυτικές συνοικίες και συνοικίες προς Λιμάνι και παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό.

 

Νυχτερινή  ζωή

Το θέμα της νυχτερινής ζωής είναι επίσης το θέμα του τρόπου προώθησης της ελκυστικής νυχτερινής ζωής και, αφετέρου, ο καθορισμός ορίων για την προστασία των ατόμων που πλήττονται από τον θόρυβο, τον βανδαλισμό και την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.

 

Χωρική κατανομή και χρήση. Η χωρική κατανομή της χρήσης δημοσίων χώρων μας παραπέμπτει αμέσως στις εξής ερωτήσεις,

• πού πρέπει να γίνει η χρήση,
• ποιες θέσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν
• σε τι βαθμός έντασης,
• που μπορεί να δημιουργηθεί ισορροπία και  τέλος
• ποιες συνδέσεις και εξαρτήσεις υπάρχουν μεταξύ των διαφόρων τόπων.

Οργανωτικές προκλήσεις. Στο πλαίσιο μίας νέας δημοτικής νομικής βάσης για τη χρήση του δημόσιου χώρου, ο Δήμος Θεσσαλονίκης οφείλει  να αποσαφηνίσει τις διεπαφές (σημεία διασταύρωσης και σύνθεσης) του ζητήματος μεταξύ των υπηρεσιών του, να απλοποιήσει τη διαδικασία έγκρισης και, ενδεχομένως, να αναδιοργανώσει.

Μια σαφής οργάνωση και ένα κεντρικό σημείο επαφής και πληροφορίας για τα ζητούμενες ανάγκες σχετικά με τη χρήση δημόσιων χώρων  σίγουρα θα αποδειχθεί σε θετικό.  Τέτοια είναι και η εμπειρία στο εξωτερικό όπως Αμβούργο, Λουκέρνη, Κοπενχάγη, Βιένη[18]. Η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των διαφόρων ειδικευμένων τμημάτων είναι εξαιρετικά σημαντική για την καλή διαχείριση της εκμετάλλευσης. Διαφορετικά, υπάρχει ο κίνδυνος να ληφθεί υπόψη μόνο ο τομέας ευθύνης ενός ατόμου ενός τομέα μιας υπηρεσίας. Φυσικά εδώ πρέπει να αναγνωριστεί ότι, ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιείται αυτός ο συντονισμός και η δικτύωση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διοικητική κουλτούρα κάθε πόλης και εδώ υπάρχουν αμφιβολίες όσο αφορά την πολιτική αγωγή των υπηρεσιακών παραγόντων και υπαλλήλων στους Ελληνικούς  Δήμους.

Το κύριο ζήτημα για το συντονισμό των χρήσεων σε δημόσιους χώρους είναι το εξής: ποια χρήση (τι) πρέπει και  μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ποιους χώρους (πού) υπό ποιες συνθήκες (πώς). Δυο στάδια προτείνονται [19]:

• «μια υπέρτερη στρατηγική επιπέδου ή ένας προσεγγιστικός σχεδιασμός χρήσεων
• και πάνω σε αυτό ένας συντονισμένος προσδιορισμός των πιθανών χρήσεων ανά τοποθεσία…

 … στρατηγική χρήσεων

Τι κριτήρια θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι πολυάριθμες απαιτήσεις απέναντι στο δημόσιο αστικό χώρο όσο το δυνατόν πληρέστερα,  και για αξιολογηθούν σε όλη την έκταση οι πιθανές χρήσεις. :

•      Σημασία/Εικόνα/Ελκυστικότητα  ενός τόπου: Περιφερειακή, πανελλαδική, διεθνής.

•      Χρήση προσανατολισμένη σε οικονομικά έσοδα ή μη για την πόλη.

•      Περιορισμός της δημόσιας προσβασιμότητας ενός  χώρου μέσω της χρήσης.

•      Οικονομικές πτυχές, όπως η προστιθέμενη αξία, που δημιουργείται από τη χρήση του συγκεκριμένου χώρου.

•      Τοπικός, εθνικός ή αλλοδαπός διοργανωτής

•      Τύπος των ομάδων target group των γεγονότων/εκδηλώσεων.

•      Τοπική και χρονική διαθεσιμότητα ενός χώρου.»

Από την άλλη πλευρά η επιτυχής αντιμετώπιση των συγκρούσεων στις χρήσεις και εκμεταλλεύσεις  σε δημόσιους χώρους απαιτεί και θεσμικές παρεμβάσεις όπως:

•      μια νομική βάση που να επιτρέπει τον έλεγχο,

•      μια τέτοια οργάνωση διοίκησης που να διευκολύνει το συντονισμό,

•      μια υπέρτερη στρατηγική χρήσης ή μια έννοια χρήσης του δημόσιου χώρου που να καθορίζει κατευθυντήριες γραμμές για ολόκληρη την πόλη,

•      συγκεκριμένες διατυπώσεις ανά τοποθεσία που καθορίζουν το πεδίο χρήσης των δημόσιων χώρων της,

•      συνεργασία με όλους τους σχετικούς παράγοντες εντός και εκτός της διοίκησης,

•      και φυσικά όλα τα παραπάνω – κάτι που το αφήνουμε προς το παρόν τελευταίο για τη Θεσσαλονίκη-  με την βοήθεια οικονομικών πόρων και την δέσμευση της πολιτικής βούλησης.

Συστάσεις σχετικά με τη νομική βάση και την οργάνωση. Ως βασική απαίτηση, η διοίκηση χρειάζεται μια νομική βάση που θα επιτρέπει γενικότερα τον ρυθμιστικό έλεγχο της χρήσης δημόσιων χώρων. Μόνο ένας νέος νόμος για τη χρήση του δημόσιου χώρου  θα μπορεί να παρέχει την απαραίτητη νομική βάση για τα άλλα μέσα ρύθμισης κανονικότητας της χρήσης  ου δημόσιου χώρου. Στο μέτρο του δυνατού, ένα τμήμα θα πρέπει να είναι ο κύριος οργανισμός που θα συντονίζει τη διαδικασία έγκρισης και θα είναι διαθέσιμος προς τα έξω ως ένα ενιαίο σημείο επαφής για ερωτήσεις σχετικά με τη χρήση δημόσιων χώρων.

Τέλος, τόσο το θεωρητικό επιστημονικό πλαίσιο όσο και οι εμπειρίες των πόλεων έχουν δείξει, ότι η ειλικρινής επικοινωνία και η συμμετοχή στην αντιμετώπιση των συγκρούσεων στις χρήσεις των δημόσιων χώρων  έχουν ιδιαίτερη σημασία. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ακόλουθοι παράγοντες εάν θέλουν τοπική κοινωνία και αυτοδιοίκηση να έχουν αποτέλεσμα στην μεταξύ τους συμμετοχική διαβούλευση. Χωρίς αυτούς τους παράγοντες η νοσηρή κατάσταση στους δημόσιους χώρους ενός αστικού περιβάλλοντος θα επαναλαμβάνεται[20]:

•      Υποχρεωτική ύπαρξη  μιας  λογικής και κουλτούρας για συνεργασία και αλληλοκατανόηση. Αυτά τα δύο θα βρίσκονται  συνεχώς στο προσκήνιο, συνοδευόμενα φυσικά από την πολιτική Δημοτική και αυτήν της Αποκέντρωσης β’  βαθμού δέσμευση.

•      Καθορίζονται οι στόχοι, οι συνθήκες πλαισίου, οι άξονες κίνησης και ο χρόνος που απαιτείται για τη συμμετοχή και την σαφώς την έγκαιρη επικοινωνία.

•      Η συμμετοχή λαμβάνει χώρα την κατάλληλη στιγμή για με τις σωστές ερωτήσεις. Το επίκεντρο είναι η συλλογή των αναγκών/επιθυμιών των πολιτών. Αυτό γίνεται όσο το δυνατόν νωρίτερα μέσα από την διαδικασία.

•      Οι διάφοροι χρήστες μπορούν είτε να συμμετέχουν άμεσα είτε να επιλέγουν τους αντίστοιχους αντιπροσώπους τους σε προηγούμενες ενημερωτικές εκδηλώσεις- όχι στην ίδια τρέχουσα συνάντηση.  Για συγκεκριμένες ομάδες χρηστών, π.χ. παιδιά και έφηβοι, θα πρέπει να διοργανωθούν διαφορετικές παράλληλες εκδηλώσεις.

•      Η διοίκηση είναι διαφανής και στις διαδικασίες της γίνονται αντιληπτές/κατανοητές  από τους πολίτες. Υπάρχει σαφής οργάνωση. Τα βήματα σχεδιασμού καθίστανται διαφανή και από την αρχή της διαδικασίας. Συμφωνούνται οι βασικές αρχές λειτουργίας της διαδικασίας.

•      Μια ουδέτερη, managerial διαχείριση της διαδικασίας θα πρέπει να υπάρχει για την υπεύθυνη παρουσίαση και συντονισμό.

Τμήματα της απάντησης του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης σήμερα- τότε Νομαρχία- σχετικά με ερώτηση αν υπάρχει ΜΠΕ και μελέτη φέρουσας ικανότητας στο έργο αναδιαμόρφωση της νέας παραλίας!

---

[1] Παρακάτω  θα αναφερθούμε σε ερευνητές  που ασχολήθηκαν με το θέμα των συγκρούσεων στους δημόσιους χώρους. Στη χώρα μας περισσότερο σε θέματα τουρισμού και οικολογίας αναφέρεται ο όρος της φέρουσας ικανότητας.
[2] Ο Alan Westin, ένας από τους πρωτεργάτες του πεδίου, είχε δηλώσει ότι «κανένας ορισμός της ιδιωτικότητας δεν είναι εφικτός, γιατί τα θέματα ιδιωτικότητας είναι εκ θεμελίων ζήτημα αξιών, συμφερόντων και εξουσίας». Γίνεται κατανοητό, επομένως, ότι οι ορισμοί της ιδιωτικότητας διαφέρουν ανάλογα με το κοινωνικο-πολιτικό πλαίσιο και το περιβάλλον στο οποίο ορίζονται. https://antiauthor.wordpress.com/2011/08/06/%CF%84%CE%AF-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1/. Τελευταία πρόσβαση 25.2.2018
[3] Jan Gehl. http://www.belocal.de/kopenhagen/reportagen/copenhagenize-mehr-kopenhagen-fuer-dieelt/310827#sthash.jg5D9l9B.dpuf     Τελευταια πρόσβαση 25.2.2018
[4] Βλέπε φωτογραφία φωτοτυπίας. Συνεργάτης μας το έλαβε από την αντίστοιχη διεύθυνση μετά από γραπτό του αίτημα στην αντίστοιχη διεύθυνση τεχνικών έργων και μελετών του Δήμου. Η επισημότητα του εγγράφου είναι χαρακτηριστική του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουν τις καθημερινές τους υποχρεώσεις απέναντι στους δημότες οι υπηρεσίες.
[5] Βλέπε χωρικής επικάλυψη διαφόρων χρήσεων σε συγκεκριμένους χώρους που αναπόφευκτα παράγουν συγκρούσεις. Για ένα μέρος του θέματος είχαμε γράψει ήδη στις 19.10.2017: Κανονικοποιήστε  αειφορικά τις  μικροεπιχειρηματικές/οικογενειακές δράσεις στους δημόσιους χώρους
[6] La production de l’espace“ 1974 αλλά και Lefèbvre, H. (2000): La production de l’espace, 4e édition, Anthropos, Paris σ. 50, 328 ),
[7] Schmid, Ch.,  Stadt, Raum und Gesellschaft . Henri Lefebvre und die Theorie der Produktion des Raumes , Franz Steiner Verlag Stuttgart 2005 , σ. 207
[8] Selle, K., Stadträume im Wandel. In: Havemann A., Selle K. (Hrsg.): Plätze, Parks & Co. – Stadträume im Wandel, Verlag Dorothea Rohn, Detmold 2010, S. 16-87εδω σελίδα 70.
[9] http://gehlpeople.com/blog/embracing-the-paradox-of-planning-for-informality-2/. Πρόσβαση 24/02/2018
[10] Reiners Reiners, D., Malli, G., Reckinger, G.,  Bürgerschreck Punk – Lebenswelten einer unerwünschten Randgruppe, Löcker, Wien, 2006, σελ. 26
[11] Wildner, K.,  Zòcalo – Die Mitte der Stadt Mexiko – Ethnographie eines Platzes, Dietrich Reimer Verlag, Berlin, 2003, σελ 179.
[12] Βλέπε επίσης. Anne Huffschmid, Kathrin Wildner (Hg.) Stadtforschung aus Lateinamerika Neue urbane Szenarien: Öffentlichkeit – Territorialität – Imaginarios Juni 2013, 464 Seiten, ISBN 978-3-8376-2313-0. Εδώ σελίδα 6: «Hier, vor allem auf Straßen und öffentlichen Plätzen, artikuliert  sich der Anspruch des Einzelnen auf Differenz und Indifferenz (Delgado 2007 als Grundprinzipien von Urbanität, hier bilden sich zugleich temporäre und wechselnde Gemeinschaften, kurz: Hier konstituiert sich, in immer neuer und stets konflikthafter Gestalt, Gesellschaft.»
[13] Εκτός από αυτές που δεν τις συν συνειδητοποιούμε καθημερινά όπως η εκπομπή καυσαερίων, λυμάτων κλπ.
[14] Selle, K. (2010): Stadträume im Wandel. In: Havemann A., Selle K. (Hrsg.): Plätze, Parks & Co.–Stadträume im Wandel, Verlag Dorothea Rohn, Detmold, S. 16-87.
[15] Mann, C. (2006): Konfliktanalysen als Grundlage für die Entwicklung von umweltgerechten Managementstrategien in Erholungsgebieten – Eine Untersuchung zur sozialen Tragfähigkeit am Beispiel des Naturparks Schwarzwald Mitte/Nord, 2006, σ. 56-61 Forschungsbericht FZKA-BWPLUS, Albert-Ludwigs-Universität Freiburg im Breisgau, http://www.fachdokumente.lubw.baden-wuerttemberg.de/servlet/is/40199/?COMMAND=DisplayBericht&FIS=203&OBJECT=40199&MODE=METADATA (τελευταία πρόσβαση 31.Ιανουαρίου 2018)
[16] Wagenfeld, H.,  Stadtgrünplätze – Wiedergewonnener Freiraum: Planung, Anlage, Nutzung, Bauverlag, Wiesbaden, Berlin, 1985, σ. 44.
[17] Βλέπε παρακάτω  «οργανωτικές προκλήσεις».
[18] Herbert Bork, Stefan Klingler, Sibylla Zech (stadtland) KOMMERZIELLE UND NICHT-KOMMERZIELLE NUTZUNG IM ÖFFENTLICHEN RAUMMag.a Maria Vassilakou Vizebürgermeisterin und amtsführende Stadträtin für Stadtentwicklung, Verkehr, Klimaschutz, Energieplanung und BürgerInnenbeteiligung
[19] Adrienne Hungerbühler-Mattmüller., Referent: Prof. Dr. Christian Schmid, Koreferent: Tom Steiner Dezember 2013, Neue Instrumente im Umgang mit Nutzungskonflikten im städtischen Raum , p. 64f
[20] Adrienne Hungerbühler-Mattmüller., Referent: Prof. Dr. Christian Schmid, Koreferent: Tom Steiner Dezember 2013, Neue Instrumente im Umgang mit Nutzungskonflikten im städtischen Raum , p. 66 f.