Τα έντομα, οι άνθρωποι και τ’ αυτοκίνητα.
Η πόλη που δεν ανήκει στα αυτοκίνητα αλλά στους πεζούς είναι η πόλη του μέλλοντος, όσες smart cities και αν θέλουν να δημιουργήσουν κάποιοι.
Διάβασμα σε 2,5‘ THS 07/03/2018, 10/11/2018
Ο Hermann Knoflacher επιδεικνύει την ανακάλυψή του, το "walkmobile
Ας αναρωτηθούμε πραγματικά κάτι. Βρίσκουμε με κάποιο τρόπο λογικό πώς συμπεριφέρονται οι οδηγοί αυτοκινήτων? Πώς φωνάζουν ο ένας στον άλλο όταν ανταγωνίζονται για λίγα μέτρα χώρου ή για συμπεριφορά που ο ίδιος ο ‘ενάγων’ δείχνει τα ίδια κατά διαστήματα ? Ας πάμε ένα βήμα παρακάτω: Ας ψάξουμε να δούμε , αν ένας οδηγός αυτοκινήτου έχει κοινά με ένα ας πούμε οργανισμό από το κοινό οικοσύστημα του. Ο οδηγός έχει λιγότερα κοινά με ένα άτομο που περπατάει με τα πόδια, δηλαδή με ένα πεζό, “…από ότι ένας άνθρωπος με ένα έντομο. Κανένα έντομο δεν θα καταστρέψει οικειοθελώς το οικοσύστημά του, κανένα έντομο δεν θα δηλητηριάζει συστηματικά το περιβάλλον των ίδιων των απογόνων του.”1
Απόλαυσε την οδήγηση και νοιώσε ελεύθερος στους δρόμους σαν ελεύθερος πολίτης – easy rider- που πρέπει να είσαι. Ναι!
Ο οδηγός το κάνει αυτό. Δεν υπερασπίζεται το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν τα παιδιά του, αλλά τα αφήνει στο έλεος της καταστροφής του αστικού περιβάλλοντος (θόρυβος, δονήσεις, ατμοσφαιρική ρύπανση) από τα αυτοκίνητα. Η αρνητική επίδραση επί της ψυχοσύνθεσής του μέχρι και που μπαίνει μέσα στο σπίτι του, στην οικογένειά του με ότι αυτό συνεπάγεται, θεωρείται ασήμαντη και όμως. Από εκεί ξεκινούν οι περισσότεροι καυγάδες σε μια οικογένεια που ζει σε μια μεγαλούπολη με τα αρνητικά προβλήματα της αστικότητας που παράγει ο ίδιος πλέον. Γίνεται και πάλι άνθρωπος όμως , όταν βγαίνει από το αυτοκίνητο?
Το αυτοκίνητο έχει κολλήσει στον εγκέφαλό μας σαν ιός λέει ο κ. Knoflacher.” Και όχι οπουδήποτε, αλλά ακριβώς εκεί όπου δεν μπορούμε πλέον να τον φτάσουμε με λογικά επιχειρήματα. Όταν πρόκειται για το αυτοκίνητο, αντιδρούμε περισσότερο ρηχά από τους ανθρώπους της Παλαιολιθικής Εποχής, δηλαδή σύμφωνα με την φυλετική μας ιστορία πολύ πιο πριν από την εξέλιξη των ανώτερων όντων."
Και το ζητούμενο δεν είναι να καταργήσουμε το αυτοκίνητο. Προφανώς και όχι, αλλά να προσπαθήσουμε και να τα καταφέρουμε να αλλάξουμε τις ιεραρχίες χρήσης του σε διάφορες καθημερινές περιόδους της καθημερινής διαβίωσής μας, και εν πάση περιπτώσει, γιατί το αυτοκίνητο να μη καταλαμβάνει τόσο χώρο όσο ένα ποδήλατο ή ένας-δύο πεζοί. Ποιο το τελικό πλεονέκτημά του σε τελική ανάλυση?
“Δεν έχουμε πλέον τον απέραντο χρόνο να επιτύχουμε έναν μετασχηματισμό στη κοινωνία, δηλαδή να πείσουμε τους ανθρώπους με πληροφορίες και πεποίθηση να αλλάξουν οικειοθελώς τη συμπεριφορά τους βήμα προς βήμα. Αρχίζουμε να πιστεύω στη διακοπή απλά, στο να τα σπάσω με το κατεστημένο. Φυσικά, αυτό συνδέεται με τις μεταβαλλόμενες συνθήκες πλαισίου, και αυτό είναι μια ευφημιστική λέξη, που αυτή είναι οι “απαγορεύσεις”. Φωνάζουνε και εκδηλώνονται αρνητικά για τη λεγόμενη οίκο-δικτατορία. Αλλά πρέπει να το συνηθίσουμε, γιατί τρώμε και καίμε ήδη το μέλλον των παιδιών, των παιδιών μας και των εγγονιών μας ...”
Τείνουμε να πούμε επιτέλους: λιγότερα αυτοκίνητα και άλλα, διαφορετικά αυτοκίνητα, όχι εκείνα με 200 hp, όπου θα ήταν αρκετό και 50 hp για μια επαρκή διαβίωση δική μας και των άλλων. Το αυτοκίνητο είναι ένα μέσο μεταφοράς για να φτάσουμε από το σημείο Α στο σημείο Β. Αλλά το έχουμε κάνει ένα σύμβολο status, έτσι ώστε να διαφημίζονται και να πωλούνται σαν τέτοια, αφού και στη χώρα προέλευσης τους έτσι πωλούνται. Και ως ανώριμοι καταναλωτές πρώτον μιμούμεθα και πέφτουμε σε αυτή τη λούμπα.
Όπως μπορούμε να δούμε και από μια γνωστική ασυμφωνία: Λένε λοιπόν οι πολίτες αν συζητήσεις σύντομα μαζί τους, “ναι ναι, καταλαβαίνουμε ότι δεν χρειαζόμαστε του πολλούς ίππους (hp)”, και όμως αγοράζουν τέτοια αυτοκίνητα. Γι' αυτό η βοήθεια για αυτούς τους ανώριμους είναι ότι πρέπει να τους απαγορεύσουμε να προχωρούν σε τέτοια ενέργεια. Δεν είναι χαρακτηριστικό ολοκληρωτισμού αλλά χαρακτηριστικό συνειδητής πολιτικής κυβερνησιμότητας υπό προφανώς άλλες οικολογικά προσαρμοσμένες νεοφιλελεύθερες συνθήκες. Μα που αναφερόμαστε τώρα, σε προσαρμογή νεοφιλελεύθερων πρακτικών? Ναι πάμε πίσω στη λογική μετά το κίνημα του ‘68. “Get what you can get”,ή αλλιώς fuck everyone everywhere.
Οι αστικοοσχεδιαστές και διαμορφωτές αστικού τοπίου όπως και οι αστικοσυγκοινωνιολόγοι που θεωρούν ότι πρέπει να βλέπουν αειφορικά τη πόλη τους αλλά και με αποφασιστικότητα στο τι προτείνουν, θα πρέπει να κάνουν τη ζωή των οδηγών δύσκολη. Θα μας συγχωρείστε αλλά δεν πάει άλλο. Τέλος.
Διαδηλωτής ενάντια στην ατμοσφαιρική ρύπανση από τα ντίζελ αυτοκίνητα 2018. DPA
Και κάτι άλλο, ας κάντε τη στάθμευση και παρκάρισμα στην άφιξη του στόχου της διαδρομής τόσο ακριβό που να το σκεφτεί πριν μπει στο αυτοκίνητο για να οδηγήσει. Όμως όχι με ΜΜΕ όπως είναι ο Παλαιολιθικής Εποχής Μεταφορικός Δημόσιος Φορέας της Θεσσαλονίκης ΟΑΣΘ. Θα σκεφτούμε ότι έτσι παίρνουν το αυτοκίνητο και πάνε κάπου αλλού, σε ένα άλλο περιφερειακό εμπορικό κέντρο. Φυσικά θα πρέπει να είναι μια πολιτική χωρικής κάλυψης αυτό το εργαλείο. Εάν γίνει και στην περιφέρεια ακριβό το πάρκινγκ τότε θα έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι συγκοινωνιολόγοι και οι αστικοπολεοδόμοι θα πρέπει να γίνουν δαμαστές (που κάθονται στα γραφεία τους και προτείνουν και σχεδιάζουν άμορφα πράγματα στο CAD π.χ. ποδηλατόδρομους, προστατευμένους και μη που δεν θα γίνουν ποτέ, που(?) στην Β. Όλγας, στη χειρότερη οδό της πόλης όσο αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις στους ποδηλάτες). Να έχουν το θάρρος και την σιγουριά να βρεθούν σε ένα τσίρκο μέσα στο κλουβί με σαρκοφάγα ζώα, τα οποία στο τέλος θα τα βάλουν στη σειρά να περπατούν. Είναι δική τους ευθύνη να πείσουν τους άσχετους, στη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, πολιτικούς.
Ποιος όμως από αυτούς όλους που τριγυρίζουν και κοκορεύονται ότι κατέχουν το επιστημονικό τους πεδίο μπορούν να το προσπαθήσουν αυτό με ότι ρίσκο υπάρχει υπάρχει για την επαγγελματική τους καριέρα? Δεν γνωρίζω κανένα/καμία προσωπικά, όλοι με το ρεύμα του “ότι χρηματοδοτείται εκεί πάμε”. Αυτό δείχνουν τα αποτελέσματα διαβίωσής μας. Δεν γνωρίζω κάποιον προσωπικά ούτε είναι αυτό μομφή για συγκεκριμένα άτομα. Είναι μομφή για όλους που λένε ότι ασχολούνται, όπως διατυμπανίζουν, με την βιώσιμη αστική ανάπτυξη.
Συμπληρωματικά εν όψη της λειτουργίας του Μετρό, και οψόμεθα που λένε, κάντε την ετήσια κάρτα μετακίνησης τόσο ελκυστική που να μην έχει άλλη επιλογή ο κάτοικος της πόλης.
Και με τα έξυπνα αυτοκινητάκια και με ηλεκτροκίνηση δεν λύνεται το θέμα και θα το δούμε στο μέλλον. Δεν βλέπουμε μόνο local το θέμα αλλά και global. Η βιομηχανία τα βλέπει σαν μέρος λύσης των δικών της προβλημάτων και όχι σαν πρόβλημα. Και εν πάση περιπτώσει πως θα διαμορφωθεί ένα Δημόσιος χώρος γεμάτος με αυτόνομα κινούμενα κονσερβοκούτια.
Δημιουργήστε bypass στους δρόμους για διευκόλυνση των πεζών και των ποδηλατιστών και στενώσεις για να δυσχεραίνετε την κατάσταση για τους οδηγούς, στη πόλη. Θα είναι η επαναστατική λύση για την Ελλάδα και θα σας κάνουν άγαλμα απλά και μόνο για να πετούν κόκκινες μπογιές…
Και όμως μόνο έτσι θα σώσετε τη πόλη. Αλλιώς πείτε μας για άλλη λύση χωρίς να χρονοτριβούμε, δεν αντέχει ο (…) δημότης και η πόλη άλλο.
Δεν γίνεται αυτό, δεν μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας ένα τέτοιο κόσμο, ο οποίος θα αναπαράγει μόνο προβλήματα προπάντων με το τι εισπνέει καθημερινά στις πόλεις και που θα πρέπει οι απόγονοι του να βρουν τη λύση κ.ο.κ και να συνεχιστεί αυτός ο κοινωνικοποιημένος αυτοματισμός και πλέον αλγόριθμος.
Και με το κάπνισμα είχαμε το ίδιο φαινόμενο. Σύμβολο ελευθερίας ήταν τότε για μας. Εν τω μεταξύ, ας σκεφτούμε για πόσο καιρό εμείς οι παλαιότεροι, που το έφτασαν αυτό ακόμα, καθόμασταν στα αεροπλάνα ή και σε τρένα με καπνιστές γύρω μας και καπνίζαμε και ο ένας διπλανός μας μη καπνιστής εισέπνεε τον καπνό τω υπόλοιπων 3 στο κουπέ. Ειδικότερα δε τους κρύους μήνες όταν δεν άναβαν και συνέχεια τα καλοριφέρ βρωμούσαν τα κουπέ της αμαξοστοιχίας τρομερά, και κάποιοι -σαν καπνιστές τότε- δεν έμπαιναν ούτε οι ίδιοι στο τραίνο γι’ αυτό το λόγο. Το ίδιο προτείνουμε να γίνει και στα παιδιά μας με τα αυτοκίνητα από μια άλλη οπτική γωνία .
Δεν θα θέλαμε να ακούσουμε, ότι οι γονείς αγαπούν τα παιδιά τους και τι θέλεις να κάνουμε αφού το κράτος δεν μεριμνεί , γιατί μπαίνουμε σε μια άλλη πονεμένη συζήτηση και αν την αρχίσουμε στο τέλος της θα βγούμε, αν όχι όλοι, οι περισσότεροι λαβωμένοι.
Και σαν επίλογο: Διασκεδάστε την συμπεριφορά πεζών - στα πλαίσια ακτιβισμού- σε κάποια πόλη της Νότιο-Ανατολικής Ασίας, γιατί εκεί τα ίδια προβλήματα έχουν όπως εμείς, αλλά έχουν άλλη αντίληψη αντιμετώπισης πολλές φορές (το τράνταγμα σε μικροκλίμακα που λέγαμε σε ένα άλλο κείμενό μας). Take back the crosswalks(video).
[1]Συγκοινωνιολόγος Hermann Knoflacher.