ΑΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΝΑΠΟΦΑΣΗ

ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΣΥΝΑΠΟΦΑΣΗ

Ακρογωνιαίοι λίθοι για μια μελλοντικά επιτυχημένη συμμετοχή των πολιτών στον αστικό σχεδιασμό και πολεοδομική ανάπλαση[1]

 Επαναδημοσίευση 5.7.2023

Μια θεσμοθετημένη συμμετοχική-διαβούλευση  με πολίτες της πόλης θα μπορέσει να έχει θετικά αποτελέσματα εάν:

1.      Οι άνθρωποι  σε κάθε γειτονιά ή σε κάθε χώρο δεν θεωρηθούν απλά αντικείμενο έντονης πληροφοριακής διαδικασίας αλλά υποκείμενα για σχεδιασμό και συνδιαμόρφωση  σχεδιασμού με την ίδια την συμμετοχή τους.

 

 2.     Εάν μια επιθετική δημόσια επικοινωνιακή πολιτική φτάσει σε κάθε γειτονιά και σε κάθε δημοτικό διαμέρισμα όπως και σε κάθε ομάδα πληθυσμού και να επιτευχθεί μια ευρεία ενεργοποίηση στις γειτονιές και τα πολεοδομικά τετράγωνα και milieus (κλειστό κοινωνικό περιβάλλον), δηλαδή μια ενδυνάμωση. To διαδίκτυο δεν προτείνεται. Είναι μια παθητική ενημέρωση αποκλείοντας κάποιες κοινωνικές ομάδες και δημιουργόντας  ψηφιακοποιημένπ ghetto .

 

 3.      Εάν οι ενεργοί πολίτες έχουν δικούς τους πόρους, από ένα ταμείο για τον σχεδιασμό πολιτών π.χ. με το οποίο, π.χ. μπορούν να καλέσουν τους δικούς τους εξωτερικούς συνεργάτες και εμπειρογνώμονες, να οργανώσουν φόρουμ να μπορέσουν να προτείνουν δικά τους σχέδια   κ.λπ. ή εάν εμπιστευτούν την αλληλέγγυα και εθελοντική εργασία των ιδίων των πολιτών.

 

 4.      Εάν στα συμμετοχικά όργανα οι εκπρόσωποι των πολιτών και των ενδιαφερομένων είναι η πλειοψηφία, που έχει και άμεσο αντίκτυπο με θετικές επιδράσεις σε επίπεδο των αποφάσεων.

 

 5.      Εάν σε περίπτωση αμφιλεγόμενων projects μπορούν να διαπραγματευτούν με  σοβαρούς συμβιβασμούς  η ακόμα και με αντισταθμιστικά μέτρα.

 

 6.      Εάν μια ταχεία υλοποίηση  κάποιων άμεσων έργων προσδίδει  αξιοπιστία στη Δημοτική πολιτική και δημιουργεί την αναγκαία αισιοδοξία στους πολίτες.

 

 7.      Εάν η συμμετοχή των πολιτών δεν θεωρηθεί σαν κάτι ενοχλητικό αλλά λειτουργήσει ως ένα καινοτόμο μοντέλο της κοινωνίας των πολιτών και της συμμετοχής των πολιτών ακόμα και με διεθνή απήχηση.

 Στην δική μας περίπτωση, στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης, χρειαζόμαστε μια ριζική αλλαγή από την Δημοτικοκεντρική  απλά διαχείριση αστικών πραγματων. Περιορισμένος ορίζοντας των Δημοτικών Συμβούλων  κυρίως σε ένα δυο δημοτικά διαμερίσματα εκεί που θεωρούν οι ΔΣ ότι παράγεται το χρήμα και μπορούν να εισπράξουν.   Οσο  παράδοξα και  να ακούγεται, ναι η  πόλη χρειάζεται κυβέρνηση, ο πολίτης θέλει την κυβερνησιμότητα, στην καθημερινότητά του, κάτι που δεν βιώνει τώρα και χρόνια!

 

Ας δεί όποιος διβάζει το κείμενο σε ποιο επίπεδο θεωρεί ότι βρίσκεται η συνεργασία  της πολιτειακής βάσης της πόλης της Θεσσαλονίκης με τη Δημαρχιακή αρχή και τις υπηρεσίες του Δήμου.

 

Τι άλλο θα μπορούσε να πει ότι κατάφερε ένας επιτυχημένος Δήμαρχος στην θητεία του,  από το να ενδυναμώσει την συμμετοχική διαδικασία των πολιτών στα κοινά του Δήμου ?

Κάποιοι θα ρωτήσουν. Μα τι ξέρουν οι πολίτες απο αστικό σχεδιασμό και Δημοτική πολιτική? Και θα ρωτήσουμε απο που ξέρει ο γιατρός, ο δικηγόρος, ο απόστρατος Δημοτικός Σύμβουλο  αστικό σχεδιασμό? Μάλλον ένα συναισθηματικό δέσιμο με το Διαμέρισμα του και τον λεγόμενο δημόσιο χωρο εχει τίποτε άλλο.

Που θα μπορούσαν να εμπλακούν οι πολίτες/κάτοικοι στον αστικό σχεδιασμό. 

Στα παρακάτω σημεία που αναφέρονται παραδειγματικά, μπορεί ο πολίτης ή όσοι πολίτες ενδιαφερθούν μετά από μια επιθετική ενημερωτική καμπάνια του Δήμου για την ανάγκη της  συμμετοχικής διαβούλευσης, να συμμετάσχουν.

Κατασκευές-τεχνικά έργα  και κυκλοφοριακό

Ανάπλαση περιοχών
Τμήματα Δημοτικών διαμερισμάτων που  έχουν γίνει  ή έχουν καθορισθεί σαν περιοχές ανάπλασης στο πλαίσιο της αστικής ανάπτυξης.

Πώς θα μπορούσε  και πως οφείλει η πόλη της Θεσσαλονίκης  να αναπτυχθεί χωρικά  στο μέλλον; Που βρίσκονται τα δυναμικά του σχεδιασμού για μια ζωντανή και βιώσιμη  πόλη;

Πολεοδομικός  Σχεδιασμός
Κατά τη διαδικασία του πολεοδομικού σχεδιασμού, το κοινό, ο πολίτης  συμμετέχει σε δύο στάδια. Στο Διαδίκτυο από την μια, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να λάβουν αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τον παρόντα πολεοδομικό σχεδιασμό και δεύτερον να ενημερωθούν για τις δυνατότητες συμμετοχής στη διαβούλευση και ίσως και συναπόφαση στις γειτονιές.

 

Περιβάλλον

Σχέδιο δράσης για το θόρυβο
Ένα σχέδιο δράση  για τον θόρυβο στην πόλη θα πρέπει να εκπονηθεί από την δημοτική αρχή. Η διοίκηση της πόλης πρέπει να κατασκευάσει  χάρτες θορύβου και να καλέσει  π.χ.  τους πολίτες να δώσουν ερεθίσματα με προτάσεις.

Σχεδιασμός μείωσης καυσαερίων των αυτοκινήτων μέσω  αναδιάρθρωσης του κυκλοφοριακού.

Μείωση CO2 μέσω εκσυγχρονισμού του Δημοτικού φωτισμού. Οχι εκμοντερνισμο μονο με LED.

 

Ατζέντα 21

Η Ατζέντα 21 ή Ατζέντα 2030  είναι ένα παγκόσμιο πρόγραμμα δράσης που υιοθετήθηκε στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη το 1992 στο Ρίο ντε Τζανέιρο από τους ηγέτες των 179 χωρών. Ο στόχος σας είναι η αειφόρος ανάπτυξη. Εργάζεται στον Δήμο της Θεσσαλονίκης  ένα ικανός αριθμός εξειδικευμένων ομάδων εργασίας  για την επίτευξη των στόχων της Agenda 21 σε τοπικό επίπεδο ? Βιολόγοι και αρχιτέκτονες χρειάζονται την στήριξη και την συμβολή καί άλλων επιστημονικών εξειδικεύσεων.

 

Παιδιά και νεολαία

Η επιτροπή νεολαίας να επεξεργαστεί ένα σχέδιο συμμετοχής των παιδιών και της νεολαίας στον αστικό σχεδιασμό. Στόχος είναι η ενσωμάτωση της συμμετοχής των παιδιών και της νεολαίας σε συγκεκριμένους τομείς της Δημοτικής πολιτικής και ανάπτυξης.

 

Ανάπτυξη Γειτονιά
Το μέλλον σε μια γειτονία  θα πρέπει να διαμορφώνεται στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης διαδικασίας ανάπτυξης της γειτονιάς, μαζί με τους κατοίκους. Οι πολίτες μπορούν να συμβάλουν με τις ιδέες και τα οράματα τους σε όλους τους τομείς της ζωής στην πόλη και να έχουν ενεργό ρόλο στην υλοποίησή τους.

 

Ανακύκλωση των βιολογικών-οργανικών αποβλήτων

Τυχαία επιλεγμένοι πολίτες μετά από διαβουλεύσεις στο πλαίσιο της διάσκεψης- συναίνεσης στης πόλης τα τεκταινόμενα μπορούν να συστήσουν  στον Δήμο πως  και ποιός να συλλέγει τα οργανικά υπολείμματα. Το Συμβούλιο πρέπει να ακολουθήσει  την σύσταση αυτή.

 

Interviews (ερωτηματολόγια) με πολίτες

Στα  ερωτηματολόγια  το επίκεντρο μπορεί να είναι θέματα  όπως π.χ. Αθλητισμός, φυσική  δραστηριότητα και κολύμβηση, μικρές πράσινες εστίες. Τακτικά διεξαγόμενα ερωτηματολόγια με τον πολίτη τον χρήστη ή ακόμα και για ειδικά θέματα ασχολούνται με τις εκτιμήσεις των πολιτών στα διάφορα προσφερόμενα στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

 

Ενημέρωση για τις χρήσεις γης και σχέδια τοπίου
Το κοινό πρέπει να συμμετάσχει στις διαβουλεύσεις  σχετικά με τις χρήσεις γης και  τα  προτεινόμενα από τον Δήμο σχέδια τοπίου.
 

Ολοκληρωμένο Αστικό Αναπτυξιακό  Σχέδιο  για το 2035 στη Θεσσαλονίκη
Ο ολοκληρωμένος αστικός  αναπτυξιακός σχεδιασμός θα  συνδυάζει στρατηγικές και οράματα  για μια ολιστική και βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Κατά την προετοιμασία και επεξεργασία των σχεδίων θα συμμετάσχουν  πολίτες υπό την μορφή  ενός φόρουμ του μέλλοντος , μια ηλεκτρονική συμμετοχή και ένα ερωτηματολόγιο.

 

Πολεοδομικός σχεδιασμός  εγκαταλελειμμένων και υποβαθμισμένων γειτονιών με σκοπό την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου τους και το περιβάλλον του κατοικείν.
Για αυτές τις γειτονιές  αυτες που μπορείς να συγγενεύουν να καταρτιστεί ένα κοινό αστικό ρυθμιστικό σχέδιο με τη συμμετοχή των πολιτών. Το σχέδιο πλαίσιο θα είναι μια υποστήριξη στις αποφάσεις για τις μελλοντικές εξελίξεις στις συνοικίες αυτές. Το κοινό συμμετάσχει ως μέρος των περιπάτων στις γειτονιές και των workshops.

 

Επανακαθορισμός της ενεργούς πολιτικής των ποδηλατοδρόμων στην πόλη.

Οι πολίτες και φορείς συμμετέχουν με τις ιδέες τους στην διευκόλυνση των ποδηλάτων στις γειτονιές και στο κέντρο. Ενσωμάτωση αυτης τη κλαδικής μεταφορών στην ολιστική αναπτυξιακή πολιτική δημοτικών και διαδημοτικών μεταφορών.

 

Η συμμετοχή των πολιτών στον τομέα της τοπικής αυτοδιοίκησης με αντιπροσωπευτική ευθύνη

·        Ποιοί θα είναι οι στόχοι των διαδικασιών συμμετοχής

·        Τα όρια της συμμετοχής των πολιτών

·        Συστάσεις σχετικά με την συμμετοχική  διαδικασία

 

Εργαλεία  και διαδικασίες για τη συμμετοχή των πολιτών

·       Ερωτηματολόγια προς τους πολίτες

·        Η ώρα του Δημάρχου

·        Φόρουμ, Συνελεύσεις, Διασκέψεις

·        Επί τόπου επιθεώρηση, περιπάτους

·        Εργαστήρια ομάδων εργασίας

·        Διαγωνισμός ιδεών

·        Διαμεσολάβηση

·        Διάσκεψη για το μέλλον της πόλης

·        Η ώρα του πολίτη

·        Προϋπολογισμός του Πολίτη

·        Σχεδιασμός  σε δημοτικά ‘κύτταρα’

·        Ανοικτό Συνέδριο για την αστική ανάπτυξη

·        Διασκέψεις  συναίνεσης

·        TRIPLEX συμμετοχικό μοντέλο (1. Συνέλευση πολιτών, 2. Συνέλευση με εμπειρογνώμονες, 3. Συνέλευση  με συμμετοχή της πολιτικής και των υπηρεσιών)

·        Συμβούλιο Πολιτών-Συμβούλιο ηθικής δημοτικής πολιτικής

 

Κάποιες άμεσες προτάσεις

·        Θεσσαλονίκη  Masterplan 2035

·        Ολοκληρωμένος αστικός αναπτυξιακός σχεδιασμός Θεσσαλονίκης 2035

·        Διαδικασίες πολεοδομικής ανασυγκρότησης και σχεδιασμού στα περιφερειακά Δημοτικά τετράγωνα και διαμερίσματα.

·        ΑΜΕΑ σχεδιασμός και σχεδιασμός κίνησης μητέρων με μωρά και παιδιά.

·        Game σχεδιασμός (προσανατολισμός του σχεδιασμού σε παιδιά και νεολαία)

·        Παιδική και εφηβική εξειδικευμένη συμμετοχή  στις γειτονιές

·        Παιδική και εφηβική συμμετοχή αναφορικά με θεματικες αναφορές

 

Νομικά κατοχυρωμένη  συμμετοχική διαδικασία πολιτών

·        Δημοτικό δημοψήφισμα με τελεσίδικη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου

·        Συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία του οικιστικού και πολεοδομικού σχεδιασμού

·        Συμμετοχή στην διαδικασία καθορισμού χρήσεων γης

·        Συμμετοχή  στις διαδικασίες αποκατάστασης-αναζωογόνησης γειτονιών

·        Και φυσικά στην ON LINE συμμετοχική σύνδεση των πολιτών, ηλεκτρονική συμμετοχή.

---

[1]Manuel Humburg: Die zukünftige Beteiligungsstruktur kann nur erfolgreich sein. IBA 2013

Bürgerbeteiligungsmodelle.