Η κόπωση μετά απο COVID είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή κούραση.
5 συμβουλές για το τι πρέπει να κάνετε γι' αυτό
Natasha Yates Assistant Professor, General Practice, Bond University
Οι άνθρωποι συχνά εκπλήσσονται από το πόσο κουρασμένοι είναι κατά τη διάρκεια μιας λοίμωξης COVID.
Η κόπωση είναι κάτι περισσότερο από το να είναι κανείς εξαντλημένος ή νυσταγμένος. Είναι μια υπερβολική κούραση που επιμένει παρά τηνξεκούραση ή τον καλό ύπνο. Είναι πιθανότατα αποτέλεσμα της ισχυρής ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού μας στον ιό. Αλλά σε μερικούς ανθρώπους η κόπωση συνεχίζεται ακόμη και όταν η λοίμωξη έχει περάσει. Αυτό μπορεί να είναι εξουθενωτικό και απογοητευτικό. Το να ξεκουράζεστε απλώς περισσότερο δεν κάνει καμία διαφορά.
Δείτε τι γνωρίζουμε για την κόπωση μετά τον ιό COVID και τι μπορεί να βοηθήσει.
Κόπωση ή κούραση; Ποια είναι η διαφορά;
Ο όρος κόπωση μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Ορισμένοι άνθρωποι εννοούν ότι οι μύες τους αποδυναμώνονται εύκολα. Περπατώντας μέχρι το γραμματοκιβώτιο αισθάνονται σαν να έχουν τρέξει μαραθώνιο. Άλλοι περιγράφουν μια γενικευμένη εξάντληση, είτε κινούνται είτε όχι. Οι άνθρωποι μπορεί να βιώνουν σωματική, ψυχική ή συναισθηματική κόπωση ή οποιονδήποτε συνδυασμό αυτών.
Η διαφορά μεταξύ κούρασης και κόπωσης είναι η εξής: η κούραση μπορεί να βελτιωθεί με αρκετή ξεκούραση, ενώ η κόπωση επιμένει ακόμη και αν κάποιος κοιμάται και ξεκουράζεται περισσότερο από ποτέ.
Διαβάστε περισσότερα: Εξακολουθείτε να βήχετε μετά το COVID; Να γιατί συμβαίνει και τι πρέπει να κάνετε γι' αυτό
Πόσο μεγάλο πρόβλημα είναι αυτό;
Επειδή δεν υπάρχει αποδεκτός ορισμός της κόπωσης μετά το COVID, είναι αδύνατο να δοθούν ακριβείς αριθμοί για το πόσοι άνθρωποι την αντιμετωπίζουν.
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν σημαντικά παγκοσμίως. Μια ανασκόπηση 21 μελετών διαπίστωσε ότι το 13-33% των ατόμων ήταν κουρασμένοι 16-20 εβδομάδες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων τους. Πρόκειται για ένα ανησυχητικά διαδεδομένο πρόβλημα.
Πότε θα πρέπει να επισκεφθώ τον παθολόγο μου;
Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες της κόπωσης. Ακόμα και πριν από την πανδημία, η κόπωση ήταν ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για να επισκεφθεί κάποιος έναν γενικό ιατρό.
Οι περισσότερες σοβαρές αιτίες μπορούν να αποκλειστούν όταν ο γενικός σας γιατρός σας ρωτήσει για τα συμπτώματά σας και σας εξετάσει. Μερικές φορές ο γενικός σας γιατρός θα διερευνήσει περαιτέρω, ίσως παραγγέλλοντας σας να κάνετε εξετάσεις αίματος.
Τα συμπτώματα που θα πρέπει να προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία περιλαμβάνουν πυρετό, ανεξήγητη απώλεια βάρους, ασυνήθιστη αιμορραγία ή μώλωπες, πόνο (οπουδήποτε) που σας ξυπνάει από τον ύπνο ή ξαφνικές νυχτερινές εφιδρώσεις.
Εάν η κόπωση σας χειροτερεύει αντί να βελτιώνεται, ή εάν δεν μπορείτε να φροντίσετε τον εαυτό σας σωστά, θα πρέπει πραγματικά να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα.
Είναι σαν το μακρύς COVID;
Στις αρχές της πανδημίας, αντιληφθήκαμε ότι ορισμένοι ασθενείς είχαν ένα σύμπλεγμα εξουθενωτικών συμπτωμάτων που διαρκούσαν για μήνες, το οποίο τώρα αποκαλούμε μακρύ COVID.
Περίπου το 85% των ασθενών με μακροχρόνιο COVID εμφανίζουν κόπωση, γεγονός που το καθιστά ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του μακροχρόνιου COVID.
Ωστόσο, οι άνθρωποι με μακρά COVID έχουν μια σειρά από άλλα συμπτώματα, όπως "εγκεφαλική συγχιση", πονοκεφάλους και μυϊκούς πόνους. Επομένως, οι ασθενείς με μακροχρόνια COVID βιώνουν κάτι περισσότερο από κόπωση και μερικές φορές δεν έχουν καθόλου κόπωση.
Διαβάστε περισσότερο: Social media, ακτιβισμός, καπέλα φορτηγατζήδων: η συναρπαστική ιστορία πίσω από το μακρύ COVID
Μοιάζει με το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;
Γνωρίζαμε για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, γνωστό και ως μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα, πολύ πριν από το COVID.
Αυτό αναπτύσσεται συχνά μετά από ιογενή λοίμωξη (για παράδειγμα μετά από μόλυνση με τον ιό Epstein-Barr). Έτσι, όπως είναι κατανοητό, υπήρξε ανησυχία σχετικά με τον κορονοϊό που μπορεί να προκαλέσει σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Διαβάστε περισσότερα: Τι είναι το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης;
Υπάρχουν εντυπωσιακές ομοιότητες μεταξύ του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης και του μακρού COVID. Και τα δύο περιλαμβάνουν εξουθενωτική κόπωση, εγκεφαλική συγχιση ή/και μυϊκούς πόνους.
Αλλά σε αυτό το στάδιο, οι ερευνητές εξακολουθούν να ξετυλίγουν το κουβάρι οποιασδήποτε σχέσηςμεταξύ της κόπωσης μετά τον COVID, του μακρού COVID και του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης.
Προς το παρόν, γνωρίζουμε ότι πολλοί άνθρωποι θα εμφανίσουν κόπωση μετά την COVID, αλλά ευτυχώς δεν θα αναπτύξουν μακρά COVID ή σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Κουρασμένη γυναίκα ξαπλωμένη στον καναπέ και κρατώντας το κεφάλι της Shutterstock
Πολλοί άνθρωποι θα έχουν κόπωση μετά το COVID αλλά δεν αναπτύσσουν μακρά COVID ή σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Τι με βοηθά να διαχειριστώ την κόπωση μου;
Αναμένετε ότι εσείς ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο μπορεί να αναπτύξετε κόπωση μετά το COVID, ανεξάρτητα από το πόσο αδιαθεσία είχατε εσείς ή εκείνοι κατά τη διάρκεια της πραγματικής λοίμωξης.
Τα εμβόλια συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης κόπωσης μετά το COVID μειώνοντας την πιθανότητα να κολλήσετε COVID εξαρχής. Τα εμβολιασμένα άτομα που κολλάνε COVID είναι λιγότερο πιθανό να αναφέρουν κόπωση και είναι λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν μακροχρόνια COVID.
Ωστόσο, ο εμβολιασμός δεν είναι 100% προστατευτικός και υπάρχουν πολλά πλήρως εμβολιασμένα άτομα που αναπτύσσουν μακροχρόνια κόπωση.
Τα στοιχεία για το τι σας βοηθά να ανακάμψετε από την κόπωση μετά το COVID είναι σε νηπιακό στάδιο. Ωστόσο, μερικά πράγματα βοηθούν:
1. Βάλτε ρυθμό στη ζωή σας: προσαρμόστε την επιστροφή στις κανονικές δραστηριότητες στα επίπεδα ενέργειάς σας. Επιλέξτε τις προτεραιότητές σας και επικεντρωθείτε σε ό,τι μπορείτε να κάνετε και όχι σε ό,τι δεν μπορείτε
2. επιστρέψτε στην άσκηση σταδιακά: η σταδιακή επιστροφή στην άσκηση μπορεί να βοηθήσει την ανάρρωσή σας, αλλά μπορεί να χρειαστείτε κάποια υποστήριξη σχετικά με το πώς να διαχειριστείτε ή να αποφύγετε την κόπωση στη συνέχεια. Ορισμένοι θεραπευτές - εργοθεραπευτές, φυσιοθεραπευτές και φυσιολόγοι άσκησης - ειδικεύονται σε αυτό. Ζητήστε λοιπόν από τον παθολόγο σας να σας συστήσει
3. δώστε προτεραιότητα στον ύπνο: αντί να αισθάνεστε ενοχές επειδή κοιμάστε τόσο πολύ, υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι όσο κοιμάστε, το σώμα σας εξοικονομεί ενέργεια και θεραπεύεται. Οι διαταραγμένες συνήθειες ύπνου είναι ένα ατυχές σύμπτωμα του COVID. Το να έχετε αυστηρή ώρα ύπνου, αλλά και να ξεκουράζεστε όταν νιώθετε κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι σημαντικό
4. να τρώτε μια σειρά από θρεπτικές τροφές: η απώλεια της όσφρησης, της γεύσης και της όρεξης από το COVID μπορεί να το κάνει δύσκολο. Ωστόσο, προσπαθήστε να δείτε το φαγητό ως έναν τρόπο τροφοδότησης του σώματός σας τόσο με ενέργεια όσο και με τα μικροθρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να θεραπευτεί. Προσέξτε να μην ξοδεύετε μια περιουσία σε αναπόδεικτες "θεραπείες" που συχνά φαίνονται καλές σε μικρές μελέτες, αλλά πιο ισχυρές έρευνες διαπιστώνουν ότι κάνουν μικρή διαφορά.
5. Παρακολουθήστε την κούρασή σας: Κρατήστε ημερολόγιο για να παρακολουθείτε την κούρασή σας και αναζητήστε μια σταδιακή βελτίωση. Θα έχετε καλές και κακές ημέρες, αλλά συνολικά θα πρέπει να υπάρχει μια αργή πορεία προς την ανάκαμψη. Εάν πηγαίνετε προς τα πίσω, ζητήστε τη συμβολή ενός επαγγελματία υγείας, όπως ο γενικός σας ιατρός.