Φαινόμενο Ελ Νίνιο: Το 2024 θα μπορούσε να είναι το θερμότερο έτος όλων των εποχών
Hans Joachim Schellnhuber, ομότιμος διευθυντής του PIK.
Με πιθανότητα σχεδόν 90% το καιρικό φαινόμενο "Ελ Νίνιο" θα εμφανιστεί ξανά στην περιοχή του Ειρηνικού ήδη από το φθινόπωρο. Αυτό μπορεί να συνοδευτεί από πολυάριθμα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως έντονες βροχοπτώσεις στο Περού και ξηρασία στην Αυστραλία και την Ινδονησία. Καθώς το "Ελ Νίνιο" αυξάνει επίσης τις παγκόσμιες θερμοκρασίες βραχυπρόθεσμα, υπάρχει πιθανότητα το 2024 να είναι το θερμότερο έτος από τότε που άρχισαν να καταγράφονται τα μετεωρολογικά δεδομένα. Αυτό αναφέρουν επιστήμονες από το Ινστιτούτο Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK), το Πανεπιστήμιο Justus Liebig Giessen και δύο πανεπιστήμια του Πεκίνου σε μια πρόσφατη ανάλυση.
"Τα τελευταία τρία χρόνια χαρακτηρίστηκαν από La Niñas, δηλαδή ψύξη στον ανατολικό και κεντρικό Ειρηνικό. Αυτά τα La Niñas μείωσαν προσωρινά τις παγκόσμιες θερμοκρασίες κατά περίπου -0,1°C. Εάν το Ελ Νίνιο έρθει και φέτος στο προσκήνιο, μπορούμε να περιμένουμε ένα σημαντικό άλμα στις παγκόσμιες θερμοκρασίες" εξηγεί ο Hans Joachim Schellnhuber, ομότιμος διευθυντής του PIK.
"Ένα νέο ρεκόρ στην παγκόσμια μέση θερμοκρασία μπορεί να αναμένεται για το 2024. Για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, θα μπορούσε να είναι ακόμη και 1,5°C βαθμούς πάνω από τον προβιομηχανικό μέσο όρο", προσθέτει ο Josef Ludescher του PIK, συν-συγγραφέας της μελέτης.
Για την πρόβλεψη του El Niño, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν διάφορες αναλυτικές μεθόδους που είχαν αναπτύξει. Η ανάλυση των θερμοκρασιών του αέρα στον τροπικό Ειρηνικό τους έδωσε την πρώτη προειδοποίηση για την εμφάνιση ενός Ελ Νίνιο ήδη από τα μέσα του περασμένου έτους. Ο συνδυασμός της με άλλες μεθόδους στο τέλος του έτους επιβεβαίωσε την πρόβλεψή τους ότι υπήρχε 89% πιθανότητα εμφάνισης του φαινομένου Ελ Νίνιο φέτος. Οι θερμοκρασίες του αέρα στον κεντρικό Ειρηνικό βρίσκονταν πέρυσι σε πολύ άτακτη κατάσταση, δηλαδή συμπεριφέρονταν λιγότερο ομοιόμορφα από ό,τι συνήθως. Ως αποτέλεσμα, ένα μέτριο έως ισχυρό Ελ Νίνιο είναι πιθανό το 2023.
Για πρώτη φορά, οι ερευνητές κατάφεραν επίσης να προβλέψουν τον τύπο του Ελ Νίνιο. Αναμένουν ένα Ελ Νίνιο του ανατολικού Ειρηνικού το 2023. Λόγω της αυξημένης θερμοκρασίας του νερού στα ανοικτά του Εκουαδόρ και του Περού, αναμένουν έντονες βροχοπτώσεις εκεί και, λόγω του χαμηλότερου σχηματισμού πλαγκτού, σημαντικά λιγότερη αλιεία. Επί του παρόντος, η θερμότητα που έχει αποθηκευτεί στον δυτικό Ειρηνικό βρίσκεται σε επίπεδο ρεκόρ.
Η θερμότητα του Αμαζονίου καθοδηγεί τις θερμοκρασίες του Θιβέτ: τα στοιχεία ανατροπής του κλίματος συνδέονται κατά το ήμισυ σε όλο τον κόσμο μεταξύ τους
eng Liu, Dean Chen, Lan Yang, Jun Meng, Zanchenling Wang, Josef Ludescher, Jingfang Fan, Saini Yang, Deliang Chen, Jürgen Kurths, Xiaosong Chen, Shlomo Havlin, Hans Joachim Schellnhuber (2023): Teleconnections among tipping elements in the Earth system. Nature Climate Change
26/01/2023 - Ενώ το τροπικό δάσος του Αμαζονίου και το οροπέδιο του Θιβέτ βρίσκονται σε διαφορετικές πλευρές του πλανήτη, οι επιστήμονες ανακάλυψαν τώρα ότι οι αλλαγές στο οικοσύστημα της Νότιας Αμερικής μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στην περιοχή των Ιμαλαΐων. Και τα δύο είναι στοιχεία καμπής, άρα στοιχεία μεγάλης κλίμακας του πλανητικού μηχανισμού που είναι ευαίσθητα στην υπερθέρμανση του πλανήτη και μπορούν να μετατοπιστούν απότομα και συχνά μη αναστρέψιμα από τη μία κατάσταση στην άλλη σε συγκεκριμένα όρια. Μια νέα μελέτη εφαρμόζει τη θεωρία των πολύπλοκων δικτύων σε αυτά τα στοιχεία και βρίσκει εκπληκτικές -και ανησυχητικές- συνδέσεις μεγάλων αποστάσεων.
"Η υλοτομία, η κατασκευή δρόμων και η αύξηση της θερμοκρασίας καταπονούν ήδη σήμερα το τροπικό δάσος του Αμαζονίου, και πιθανότατα θα το κάνουν ακόμη περισσότερο στο μέλλον - και ενώ η περιοχή του Αμαζονίου είναι φυσικά από μόνη της ένα σημαντικό στοιχείο του συστήματος της Γης, είναι επίσης ένα καυτό ερώτημα αν και πώς οι αλλαγές σε αυτή την περιοχή θα μπορούσαν να επηρεάσουν άλλα μέρη του κόσμου", εξηγεί ο Jingfang Fan από το Beijing Normal University της Κίνας και το Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK) στη Γερμανία. "Για πρώτη φορά, είμαστε τώρα σε θέση να προσδιορίσουμε και να ποσοτικοποιήσουμε αξιόπιστα αυτές τις λεγόμενες τηλεδιασυνδέσεις. Η έρευνά μας επιβεβαιώνει ότι τα στοιχεία καμπής του γήινου συστήματος είναι πράγματι αλληλένδετα ακόμη και σε μεγάλες αποστάσεις, και ο Αμαζόνιος είναι ένα βασικό παράδειγμα για το πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτό".
Ανάλυση των μεταβολών της θερμοκρασίας του αέρα σε 65.000 υποπεριοχές τα τελευταία 40 χρόνια
Οι ερευνητές ανέλυσαν τις μεταβολές της θερμοκρασίας του αέρα κοντά στην επιφάνεια της γης σε ένα πλέγμα περισσότερων από 65.000 υποπεριοχών, που θεωρούνται κόμβοι, που τοποθέτησαν στην υδρόγειο, χρησιμοποιώντας δεδομένα των τελευταίων 40 ετών. Με τον τρόπο αυτό, μπόρεσαν να δουν πώς οι αλλαγές σε έναν κόμβο επηρέασαν εκείνες σε έναν άλλο. Κατάφεραν να εντοπίσουν μια έντονη πορεία διάδοσης σε περισσότερα από 20.000 χιλιόμετρα - από τη Νότια Αμερική μέσω της Νότιας Αφρικής στη Μέση Ανατολή και τελικά στο οροπέδιο του Θιβέτ. Αυτή η διαδρομή μπορεί να εξηγηθεί από τα κύρια πρότυπα ατμοσφαιρικής και ωκεάνιας κυκλοφορίας.
Σε ένα επόμενο βήμα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν σύγχρονες προσομοιώσεις κλιματικών υπολογιστών για να δουν πώς η υπερθέρμανση του πλανήτη, που προκαλείται από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την καύση ορυκτών καυσίμων, θα μπορούσε να τροποποιήσει τις συνδέσεις μεγάλων αποστάσεων μέχρι το 2100. "Μας εξέπληξε το πόσο ισχυρά συνδέονται τα ακραία κλιματικά φαινόμενα στον Αμαζόνιο με τα ακραία κλιματικά φαινόμενα στο Θιβέτ", λέει ο Jürgen Kurths από το PIK, συν-συγγραφέας της εργασίας. "Όταν θερμαίνεται ο Αμαζόνιος, το ίδιο συμβαίνει και στο Θιβέτ, επομένως για τη θερμοκρασία υπάρχει θετική συσχέτιση. Είναι διαφορετικό για τις βροχοπτώσεις. Όταν έχουμε περισσότερη βροχή στον Αμαζόνιο, υπάρχει λιγότερη χιονόπτωση στο Θιβέτ".
Οι ερευνητές εντόπισαν τα
σήματα έγκαιρης προειδοποίησης με βάση τα δεδομένα της χιονοκάλυψης και
αποκαλύπτουν ότι το οροπέδιο του Θιβέτ χάνει τη σταθερότητά του και πλησιάζει
σε σημείο καμπής από το 2008. "Αυτό έχει αγνοηθεί μέχρι σήμερα", λέει
ο Kurths. Παρά την απομακρυσμένη τοποθεσία του, το
οροπέδιο του Θιβέτ έχει
σημασία για τα μέσα διαβίωσης πολλών ανθρώπων λόγω του ρόλου του ως σημαντική
δεξαμενή νερού.
"Αυτός είναι ένας κίνδυνος που θα έπρεπε μάλλον να αποφύγουμε"
" Η έρευνά μας υπογραμμίζει ότι τα σημεία καμπής είναι ένας κίνδυνος που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη: αλληλένδετα στοιχεία καμπής στο γήινο σύστημα μπορούν να πυροδοτήσουν το ένα το άλλο, με δυνητικά σοβαρές συνέπειες", λέει ο Hans Joachim Schellnhuber από το PIK, επίσης συν-συγγραφέας. "Για να είμαστε σαφείς, είναι απίθανο να ανατραπεί το κλιματικό σύστημα στο σύνολό του. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, οι υποηπειρωτικές ανατροπές …
μπορούν να επηρεάσουν σοβαρά ολόκληρες κοινωνίες και να απειλήσουν σημαντικά τμήματα της βιόσφαιρας. Αυτός είναι ένας κίνδυνος που θα πρέπει μάλλον να αποφύγουμε. Και μπορούμε να το κάνουμε αυτό μειώνοντας γρήγορα τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και αναπτύσσοντας λύσεις που βασίζονται στη φύση για την απομάκρυνση του CO2 από την ατμόσφαιρα".
βιβλιογραφική πηγή: Teleconnections among tipping elements in the Earth system
