Zaungastnic: Glyphosate-Σόγια ή ο Γενετικά Τροποποιημένος Οργανισμός(ΓΤΟ) Σόγια στη Παγκόσμια αγορά

Σόγια ανθεκτική στο Glyphosate: Ένα παράδειγμα παγκοσμιοποιημένου αγροτικού προϊόντος που διαπραγματεύεται στα χρηματιστήρια

και zaungastnic

THS05122017

Πέντε χρόνια χάριτος για το glyphosate

Η χρονική επέκταση της εφαρμογής του ζιζανιοκτόνου  glyphosate στις καλλιέργειες που βρίσκονται στην Ευρώπη για τα επόμενα 5 χρόνια, εξακολουθεί να μην είναι πάρα πολύ βλαβερή για την υγεία μας, τη βιοποικιλότητα μας και τη φύση μας εδώ στην Ευρώπη. Τουλάχιστον όσο η εφαρμογή γίνεται σωστά και σχετικά με τις καλλιέργειες! Επί πλέον μια  χρήση του  ζιζανιοκτόνου λόγω μη έγκρισης καλλιεργειών με γενετικά τροποποιημένο γονιδιακό υλικό  που είναι ανθεκτικό στο glyphosate  εντός της ΕΕ δεν έχει και πολύ νόημα.

Τα πραγματικά επικίνδυνα  κύρια μεγέθη  της γεωργικής παραγωγής όπου χρησιμοποιείται το glyphosate έχουν προς το παρών σε άλλα μέρη του κόσμου, κάτι που δεν μέλει τους Ευρωπαίους. Όμως έρχεται από μια άλλη οδό στο πιάτο μας και στο οικοσύστημά μας, μέσω των ζωοτροφών και της κατανάλωσης του κρέατος που εκτρέφεται κατά 93% με ΓΤ-ζωοτροφές που περιέχουν μέσα σόγια. Οπότε ο κύκλος έκλεισε: Οι μακρινές σε ‘μας χώρες τη παραγωγή ΓΤΟ η Ευρώπη και ο Δυτικός κόσμος την κατανάλωση.

Σόγια: Μεγιστοποίηση του κέρδους ή μια  οικολογική-κοινωνική οικονομία για τα παγκόσμια τρόφιμα;

Είναι  πραγματική τελικά  αυτή η αιώνια διαμάχη για μεγάλη συγκομιδή των προϊόντων, και φυσικά πάντα υπό το πρίσμα της εξασφάλισης της διατροφής του κόσμου στο πλανήτη;  Είναι η μεγιστοποίηση των κερδών σε μια πλήρως βιομηχανοποιημένη και κεφαλαιοποιημένη γεωργία η πιο  επιτυχημένη αρχή του κανόνα;  Είναι η ιστορία του θαύματος της γενετικής μηχανικής παραγωγής σωστή;  Η παραγωγή σόγιας μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα  για την διερεύνηση άλλων καλλιεργειών από τα λεγόμενα «cash crops”  στο διεθνές εμπόριο γεωργικών προϊόντων.

Το καλό ποιοτικό εμπόρευμα επικρατεί στην ελεύθερη παγκόσμια αγορά. Αυτό  πρεσβεύει ο σωστός οικονομικός τρόπος σκέψης. Στη Βραζιλία και την Παραγουάη, οι γείτονες του Αμαζονίου με την υψηλότερη οικονομική ανάπτυξη στη Νότια Αμερική, αλλά και την υψηλότερη φτώχεια και τον αναλφαβητισμό, οι μικροϊδιοκτήτες και αγρότες  συστηματικά διώκονται και δολοφονούνται στο βωμό αυτής της βασικής αρχή της αγοράς Καλλιέργειά σόγιας: ευλογία ή κατάρα Oxfam).

Ένα μικρό ποσοστό των μεγαλύτερων και πιο κερδοφόρων εκμεταλλεύσεων στις ΗΠΑ, στη Βραζιλία και στην Αργεντινή παράγουν το μεγαλύτερο μέρος του  προϊόντος που εμπορεύεται στα παγκόσμια χρηματιστήρια. Οι ΗΠΑ περίπου 32%, Βραζιλία 31% και Αργεντινή 18%. Περισσότερο από το 90% του τζίρου το κάνει το  γενετικώς τροποποιημένο προϊόν, που είναι ανθεκτικό  στο ολικό  ζιζανιοκτόνο όπως το Glyphosate (Roundup®)

Καλλιέργεια ΓΤ-σόγιας

Ζωοτροφές, τρόφιμα, καύσιμα

Ειδικά με τη σόγια, κερδίζουν επίσης αρκετά καλά οι βιοκαλλιεργητές και οι αγρότες που δεν καλλιεργούν ΓΤ σόγια. Υπάρχει σημαντική διαφορά τιμής στη σημερινή καλλιέργεια με ΓΤΟ , η οποία και καταβάλλεται τόσο από τους έμπορους όσο και από τους καταναλωτές.

Με την έλευση της Gensojas  μειώθηκαν φυσικά όμως και τα εδάφη για μια  επαρκώς ασφαλή και αποδοτική βιολογική καλλιέργεια που δεν θα μπορεί  να επιμολυνθεί. Οι αγρότες χωρίς ΓΤΟ και βιοκαλλιεργητές παράγουν κυρίως για την άμεση παραγωγή τροφίμων, ενώ οι συμβατικές και οι πιο μακρινοί γείτονές τους εργάζονται για τις νέες, παγκόσμιες αγορές  πάχυνσης των ζώων και παραγωγής γάλακτος και επίσης  για βίο-ντίζελ και Bio-Ethanol -βιοκαύσιμα.

Μονοκαλλιέργειες στη Λατινική Αμερική

Η σόγια είναι μία από τις παγκόσμιες καλλιέργειες με προϊόν  που διαπραγματεύεται σε χρηματιστήρια, όπως επίσης  το σιτάρι (χειμερινό σιτάρι) και το  καλαμπόκι. Αυτό οφείλεται,

a)     αφενός στη καλή δυνατότητα αποθήκευσης τους, γιατί έτσι έχουν και περισσότερες ευκαιρίες κερδοσκοπίας οι  αγρότες και οι μεγαλέμποροι, από την ενδιάμεση αποθήκευση της σόγιας και του αλευριού σόγιας, και

b)     από την άλλη πλευρά στην πλήρως τυποποιημένη παραγωγή της, με τη χρήση γενετικά τροποποιημένων σπόρων και φυσικά σε τεράστιες μονοκαλλιέργειες.

Ευρώπη: Περιθωριακή από  άποψη της τεχνολογίας παραγωγής, από την άλλη οδηγός ανάπτυξης  για την  κατανάλωση

Η οικονομία που βασίζεται στη σόγια στο εξωτερικό έχει ασκήσει σημαντική πίεση στη βιομηχανία ζωοτροφών μικρής κλίμακας στην Ευρώπη. Μπιζέλια, λούπινα, κουκιά και η  ντόπια παραγωγή σόγιας δεν είναι πραγματικά ανταγωνιστικά, παρά το γεγονός ότι η καλλιέργεια τους λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη χωρίς ΓΤΟ , και μπορεί να επιτευχθεί με  παρόμοιες αποδόσεις ανά εκτάριο, αλλά με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη (το σημαντικό διατροφικό στοιχείο για την εντατική  εκτροφή των ζώων!).

Όπως και οι ΗΠΑ, ορισμένες χώρες της ΕΕ επιδοτούν την καλλιέργεια της σόγιας. Στη Βραζιλία, την Αργεντινή και την Παραγουάη τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα είναι οι ασυναγώνιστες  χαμηλές τιμές της γης για τους μεγαλογαιοκτήμονες,  το φθηνό εργατικό δυναμικό και οι πρακτικά ανύπαρκτες φορολογικές υποχρεώσεις (βλέπε «Paraquay στο θόρυβο σόγιας» Tagesspiegel). Η παραγωγή στη Νότια Αμερική είναι τώρα και αρκετά χρόνια πλήρως μηχανοποιημένη και προσαρμοσμένη στα ΓΤΟ είδη.

Στην  Ευρώπη υπάρχει όμως κάτι παράξενο: Στην Ουκρανία, η ΓΤ- σόγια μπορεί να καλλιεργηθεί παράνομα σε μεγάλη κλίμακα, παρά την γενική απαγόρευση. Με άλλα λόγια, η ανίχνευσή της δεν μπορεί να εξηγηθεί διαφορετικά,  όταν στο 60% των δειγμάτων της εξαγόμενης σόγιας από Ουκρανία είναι από ΓΤ. Πολλά από αυτά μπορεί να προέρχονται από τις λεγόμενες "μαύρες ζώνες" της χώρας όπου, μέσω λόγω  διαφθοράς, η γεωργία εκτελείται χωρίς κρατικούς ελέγχους.

Για να έχουμε  μια ιδέα για τις διεθνείς διαστάσεις που έχει πάρει το όλο θέμα: Η συνολική παραγωγή σόγιας χωρίς ΓΤ της ΕΕ καλύπτει περίπου το 4% των κοινοτικών αναγκών σε   ζωοτροφές. Το υπόλοιπο, 96%, εισάγεται  … ως σόγια ΓΤ από τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία, την Αργεντινή ...

Το μέγεθος της έκτασης μετράει

Μία από τις μεγαλύτερες φάρμες στο εξωτερικό, η Bom Futuro ( «Good Future»), στην επαρχία του Mato Grosso (Βραζιλία),  παράγει σε περίπου σε 222.800 εκτάρια[1] ΓΤ - σόγια, σε 68.800 εκτάρια Βαμβάκι και σε 105.220 εκτάρια καλαμποκι. Αυτές οι απίστευτα μεγάλες περιοχές καλλιεργούνται εκπληκτικά από πολύ λίγους  εργαζόμενους.

Η αναγκαστική αποψίλωση και δέσμευση του Αμαζονίου για καλλιέργειες γτ σόγιας στη Βραζιλία

Ο ιδιοκτήτης του Bom Futuro Farm, ERAI Maggi, ένας Βραζιλιάνος γεωργικός μεγιστάνας μπορεί να υπερηφανεύεται δικαίως ότι δεν έχει κόψει ούτε ένα δέντρο τροπικού δάσους. Η καλλιέργεια της παγκοσμίως εμπορευόμενης σόγιας του υλοποιείται σε πρώην βοσκότοπους σε εδάφη στεπών του «cerrado» τα οποία  αγοράστηκαν από κτηνοτρόφους ή σε από ιδιοκτήτες μικρών γεωργικών εκτάσεων. Τι συνέβη όμως: Οι κτηνοτρόφοι  και οι μικροί αγρότες μετανάστευσαν προς την κατεύθυνση του τροπικού δάσους κόβοντας τα υπόλοιπα τροπικά δένδρα και εκκαθαρίζοντας εδάφη για τη νέα γη που χρειαζόταν, αφού η βιομηχανία ξυλείας, είχε προηγουμένως  εκμεταλλευτεί την καλύτερη ξυλεία από τα καλύτερα δένδρα   στην διεθνή αγορά πωλώντας τα .( «Cerrado» της Βραζιλίας οι πιο  «δυσπρόσιτες» στέπες, που κάποτε θεωρούνταν οι  πλουσιότερες σαν βιο-οικοσύστημα σαβάνες στον κόσμο και σήμερα  είναι οι μεγαλύτερες συνεκτικότερες, οργανωμένες σε παγκόσμιο επίπεδο περιοχές με βιομηχανίες μεταποίησης αγροτικών προϊόντων. ΒλέπεΕκμετάλλευση της σαβάνας της Βραζιλίας»).

Ο αδελφός του ERAI Maggis Blairo Maggi, επίσης, μεγαλογαιοκτήμονας και πρώην κυβερνήτης της πολιτείας του Mato Grosso, ο σημερινός υπουργό Γεωργίας της Βραζιλίας στη κυβέρνηση Temer που μαστίζεται από τη διαφθορά,  ανταγωνίζεται με τον αδελφό του ποιός είναι ο βασιλιά της σόγιας. Οι δύο αγροτικές εταιρείες των αδελφών διαχειρίζονται τεράστιες  εκμεταλλεύσεις.

Όπως η κυβέρνηση Trump, η οποία είναι υπέρ της  οικονομική ανάπτυξης σε προστατευόμενες φυσικές περιοχές, η σημερινή κυβέρνηση της Βραζιλίας υποστηρίζει την άρση του καθεστώτος προστασίας των μεγάλων δασών και περιοχών σαβάνας, όπως το μέγεθος της περιοχής του Βελγίου. Συγχρόνως  θέλει η κυβέρνηση  να αντικαταστήσει τον αποτελεσματικό και μηντιακά δημόσια πολύ  άβολο κρατικό έλεγχο μέσω αεροφωτογραφιών και δορυφορικών εικόνων του τροπικού δάσους και των οικοσυστημάτων με την ιδιωτική πρωτοβουλία και προσανατολίζεται σε συμβάσεις  με ιδιώτες. Υπάλληλοι οι οποίοι προσπαθήσουν να αντισταθούν τους κακομεταχειρίζονται και τους μεταθέτουν σε άλλες περιοχές μακριά από τις οικογένειές τους.  Εκτός αυτού ο προϋπολογισμός της συγκεκριμένης περιβαλλοντικής αρχής μειώθηκε σημαντικά.

Τυχαίες επιτυχίες του glyphosate και της εφαρμογής του

Είναι τελικά αλήθεια ότι η καλλιέργειας ΓΤ σόγιας  με  το κατάλληλο ολικό ζιζανιοκτόνο  αυξάνουν το αποτέλεσμα της παραγωγής; Για να διευκρινιστεί αυτή η ερώτηση, αξίζει να ρίξουμε  μια ματιά στη Βόρεια Αμερική.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εδώ και πολύ καιρό καταγράψει μοναδικά και συστηματικά τη γεωργική παραγωγή τους  μέσω κυβερνητικών, ιδιωτικών και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Μπορούν να τεκμηριώσουν εξειδικευμένα την καλλιέργεια των ΗΠΑ όλων των παγκοσμίως εμπορευόμενων προϊόντων και κατ’ επέκταση των ειδών καλλιεργειών και την αναγκαία χρήση σπόρων, καθώς και τη χρήση των διάφορων φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων. Φυσικά, αυτό ισχύει και για την καλλιέργεια σόγιας. Τα περισσότερα δεδομένα προέρχονται από την NASS (Εθνική Υπηρεσία Γεωργικών Στατιστικών), την EPA (Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος) και την USGS (Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ). Οι εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες ευθυγραμμίζονται σε γενικές γραμμές με την παγκόσμια τάση.

Το  Glyphosate προέρχεται από τα εργαστήρια των «χρυσών» ετών του ‘50 της φαρμακευτικής βιομηχανίας του περασμένου αιώνα. Άχρηστο ως φάρμακο, έγινε γνωστό μετά  το 1970 μόνο με τη συνολική ζιζανιοκτόνο δράση του. Μια τυχαία σύμπτωση! Ωστόσο, μόνο η ανάπτυξη  των γενετικά τροποποιημένων σε Glyphosate ανθεκτικών  καλλιεργειών στις αρχές της δεκαετίας του 1990 επέτρεψε τον παγκόσμιο θρίαμβό του.

Μέχρι το 1993/1994 χρησιμοποιήθηκε σχετικά λίγο Glyphosate στις ΗΠΑ και παγκοσμίως. Μέχρι αυτή τη  περίοδο, το  χαμηλής τοξικότητας συνολικό ζιζανιοκτόνο εκτόπισε μερικές  δραστικές ουσίες με υψηλότερη τοξικότητα. Τώρα με την γενετική συνέβη το εξής. Οι καλλιέργειες έπρεπε να γίνουν ανθεκτικές στο ολικό ζιζανιοκτόνο και όλα τα άλλα φυτά να εξαφανίζονται  από τον αγρό. Η εφαρμογή του ζιζανιοκτόνου επεκτάθηκε  σε όλο τον ετήσιο κύκλο της αγροτικής παραγωγής. Οι αγρότες χρησιμοποίησαν π.χ. «Roundup Ready (R) (glyphosate)» πριν από τη σπορά, κατά τη διάρκεια  της ανάπτυξη του φυτού, στην άνθιση, και μετά, για ταχύτερη «αφυδάτωση» των οργανικών υπολειμμάτων της συγκομιδής (Desiccant- ένθετο). Θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή, χωρίς χρονικό περιθώριο ανάπαυσης,  να εναλλάξουν την καλλιέργεια με άλλες  όπως αυτό του  ΓΤ χειμερινού σιταριού. Εδώ ισχύουν οι γενικότεροι οικονομικοί νόμοι της ελεύθερης αγοράς, όπως στην ενέργεια, το χρηματοπιστωτικό σύστημα, την ιατρική ή η τιμολόγηση  της  ψηφιακής επικοινωνίας: Όποιος καταναλώνει πολύ και αγοράζει περισσότερο, λαμβάνει γενναιόδωρες εκπτώσεις επί της τιμής του δέματος σιτηρών και των συσκευών θερισμού. Όποιος εφαρμόζει τυποποιημένες καλλιέργειες ΓΤΟ σε μεγάλη κλίμακα, γίνεται ευκολότερο γι’ αυτόν να πάρει πιστώσεις από τις γεωργικές και εμπορικές τράπεζες με ευνοϊκότερους όρους, και βρίσκει εύκολα διεθνείς επενδυτικές εταιρείες.  

Στασιμότητα στην παραγωγή/μονάδα επιφάνειας γτ- σόγιας - με ταυτόχρονη υπερβολική εφαρμογή του Glyphosate

Από το έτος 1993 έως 2006/2007 περίπου, η καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένης σόγιας αυξανόταν, και με αυτήν η εφαρμογή του Glyphosate. Μετά από μια πτώση της παραγωγής το 2007 τη ΓΤ-σόγια  παρέμεινε μέχρι σήμερα στο υψηλού επίπεδο που είχε φτάσει αλλά η χρήση του Glyphosate σημείωνε περαιτέρω σημαντική άνοδο. Το Glyphosate  είχε εκτοπίσει μέχρι τα  έτη 2007/2008 εφαρμογές  άλλων ζιζανιοκτόνων. Μετά ξεκίνησε  πλέον ένα κύμα φυτοπροστασίας με φυτοφάρμακα, μερικές φορές ακόμη ποιο δυνατά και με τις  παλαιότερες δραστικές δηλητηριώδεις ουσίες. Την ίδια στιγμή οι αγρότες σόγιας αύξαναν τον  αριθμό των εφαρμογών με Glyphosate και τον ογκομετρικό ψεκασμό ανά εφαρμογή, και ενέτειναν  τις προσπάθειές καταπολέμησης της προσβολής των φυτών σόγιας από κάμπιες και μύκητες. Τι είχε συμβεί;

Εάν υπήρχαν στη δεκαετία του 2000 στις ΗΠΑ μόνο 1-2 γνωστά ζιζάνια  με αντοχή στο Glyphosate,  το 2010 υπήρχαν ήδη 4-6 και 2014/2015 12, σε όλο το κόσμο πάνω από 30! Το G lyphosate έπρεπε να γίνει  συνεπώς φθηνότερο και εφαρμόζονταν με αυξανόμενες ποσότητες. Επιπλέον, το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την δραστική ουσία τέλειωσε  και υπήρχαν παγκόσμια, ιδιαίτερα στην Κίνα, πολλοί μιμητές στην αγορά. Το ολικό ζιζανιοκτόνο τελικά δεν συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση της παραγωγής.  Όσο παράδοξο και να ακούγεται: Η παραγωγή ΓΤ σόγιας/μονάδα επιφάνειας - όχι το σύνολο που αυξήθηκαν σημαντικά λόγω της σόγιας προοριζόμενη  για την  πάχυνση των ζώων και των καυσίμων - είναι 2016/2017 μόνο ελαφρώς υψηλότερη

Πηγή: Kampf um die chemische Keule ,13. Januar 2016, von Christine Chemnitz

σαν ποσότητα από ότι στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με τους συμβατικούς σπόρους.  Αντί 35 έως 40 bushel/Acre, υπάρχουν επί του παρόντος 40 έως 43 bushel/acre[2]. Η μικρή διαφορά  μπορεί να δικαιολογηθεί εύκολα με το πυκνό τρόπο σποράς (καλύτερη κάλυψη του εδάφους, μικρότερη απώλεια υγρασίας) και  με τους εδαφικούς τρόπους γεωργικών πρακτικών (No-till farming- χωρίς όργωμα). Την ίδια στιγμή, ο αριθμός και η ποσότητά των ψεκασμών, ο αριθμός των φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται έφθασε σχεδόν στο ίδιο επίπεδο, το οποίο υπήρχε κατά μέσο όρο πριν από την εισαγωγή του των ΓΤ σπόρων- glyphosate. Ενω  οι συνθήκες παραγωγής στις Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να είναι διαχειρίσιμες και ελεγχόμενες, αυτό δε ισχύει για τη Νότια Αμερική και την Αφρική ή την Ασία. Στην Αργεντινή, την Παραγουάη και τη Βραζιλία χρησιμοποιούνται σημαντικά περισσότερα ζιζανιοκτόνα /μονάδα επιφάνειας από ότι  εφαρμόζονται στις ΗΠΑ. Αυτό γίνεται, π.χ. στη σόγια, 5- 7 ψεκασμοί σε ένα ενιαίο κύκλο ανάπτυξης, ενώ  στις ΗΠΑ μέσο όρο δύο  ψεκασμούς ( Charles M. Benbrook, «Τάσεις στην χρήση glyphosate ζιζανιοκτόνου στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε παγκόσμιο επίπεδο», 2016). Φυσικά θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ότι υπάρχει glyphosate και ο κύριος μεταβολήτης του ΑΜΡΑ (Aminomethyphosphonsäure) που συνδέεται με τον ίδιο γλουταμικό- υποδοχέα και έτσι γίνεται βιοενεργό, π.χ.  επιδρά στο νευρικό σύστημα,  και μολύνει τις καλλιέργειες  και τα μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα διατροφής, και συσσωρεύεται σε  εδάφη και επιφανειακά ύδατα. Ακόμη και στη βροχή και τον αέρα των αμπελουργικών εκτάσεων εντοπίστηκαν οι δύο αυτές δραστικές ουσίες. Ότι ισχύει για την καλλιέργεια σόγιας, το ίδιο ισχύει  και για τις άλλες βιομηχανικές μονοκαλλιέργειες ΓΤΟ.

Τι θα φέρει το μέλλον;

Η πορεία των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών είναι υπό έντονη αμφισβήτηση. Οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν ήταν τεράστιες. Η κυριαρχία της παγκόσμιας αγοράς στις ζωοτροφές και στις ενεργειακές καλλιέργειες αναπτύχθηκε μονοπωλιακά. Οι μεγάλοι στην αγορά δεν είναι αγρότες, αλλά πολυεθνικές εταιρείες, διεθνείς επενδυτές και οι επενδυτές οι οποίοι στηρίζονται σε ασφαλή, τυποποιημένα και εμπορικά αξιοποιήσιμα  μέσω χρηματιστηρίου προϊόντα που εγγυώνται τα μεγαλύτερα κέρδη.  Τα συνολικά ζιζανιοκτόνα όπως το glyphosate και το glufosinate είναι λιγότερο και λιγότερο ασφαλή, επειδή τώρα αναπτύσσονται αντιστάσεις γρηγορότερα.  Το ίδιο συνέβη και την πράσινη επανάσταση το 1960 για να ταϊστεί όλος ο κόσμος του πλανήτη. Οι ουσίες δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν μόνες τους. Πρέπει να χρησιμοποιηθούν και πάλι με τη μορφή "κοκτέιλ" με άλλα προϊόντα φυτοπροστασίας και σε υψηλότερες δόσεις. Οι κυριότερες χώρες παραγωγής υπερπόντιων χωρών αύξησαν τα επιτρεπόμενα όρια υπολειμμάτων σε φυτικά προϊόντα και αρωτραίες εκτάσεις. Συνθήκες που θεωρήθηκαν μόνιμα ξεπερασμένες όταν ζούσαν οι μεγαλοαγρότες την ευφορία της καλλιέργειας ΓΤ-σόγιας τις αρχές της δεκαετίας του 2000.

Ωστόσο, η απάντηση των μεγάλων προμηθευτών των αγροτοχημικών δεν είναι ότι θα αλλάξουν θεμελιωδώς τη γεωργία. Θέλουν να εγκαταστήσουν νέες μεθόδους γενετικής μηχανικής (για παράδειγμα, CRISPR / Cas9)[3]  με ολική αντοχή συγχρόνως σε ζιζανιοκτόνα, μυκητοκτόνα και νηματώδεις στις καλλιέργειες βασικών προϊόντων, έτσι ώστε κάθε ψεκασμό να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε δόση και τρόπο. Μέχρι στιγμής ερευνούν έως και 12 δραστικές ουσίες  σε ένα είδος καλλιέργειας. Θα δούμε αν αυτό η τέχνη της φύσης το επιτρέψει in vivo.

Σε κάθε περίπτωση, η επιβάρυνση για τα γεωργικά εδάφη και το φυσικό περιβάλλον και ο κίνδυνος για την υγεία των ανθρώπων στις κύριες περιοχές καλλιέργειας της παγκόσμιoποιημένης γεωργίας συνεχίζει να αυξάνεται, επειδή τα κράτη και οι  κοινωνίες τους  δεν έχουν αρκετές δυνάμεις να αντιταχθούν στις οικονομικές πιέσεις. Επί του παρόντος, δεν είναι καν σε θέση να εγγυηθούν την παρακολούθηση και τον έλεγχο των υφιστάμενων νόμων και κανονισμών. Περαιτέρω, στη Νότια Αμερική ορισμένες νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις δουλεύουν προς την κατεύθυνση του  παραδείγματος του Trump,[4]ο οποίος έχει ξεκινήσει να μειώνει τι προστατευόμενες φυσικές περιοχές στο βωμό των ορυκτών, των ορυκτών καυσίμων και των σπάνιων γαιών.

[1] 10 στρ. = 1 ha

[2] To bushel είναι αρχικά ένα μέτρο του όγκου. Σε σόγια, ισοδυναμεί ένα bushel  στις  ΗΠΑ περίπου 27.2 kg σόγιας. Το  ένα Acre ισοδύναμο με περίπου 0,4 ha = 4 στρ

[3] CRISPR (/ˈkrɪspər/) is a family of DNA sequences in bacteria. The sequences contain snippets of DNA from viruses that have attacked the bacterium. These snippets are used by the bacterium to detect and destroy DNA from further attacks by similar viruses. These sequences play a key role in a bacterial defence system,[2] and form the basis of a technology known as CRISPR/Cas9 that effectively and specifically changes genes within organisms.[3]

[4] Το διάταγμα του Αμερικανού Προέδρου μειώνει τις φυσικές προστατευόμενες περιοχές  στη Γιούτα κατά 85%. :  "Ο πρόεδρος το δικαιολόγησε αυτό με τη δημιουργία νέων μονοπατιών. Οι επικριτές υποπτεύονται οικονομικά συμφέροντα πίσω από το έργο. "Spiegel on Line  5.12.2017

Τι παραπάνω εισπνέουν “οι καταραμένοι” στη Θεσσαλονίκη. Μόνο με μάσκα στην πόλη οι ποδηλάτες!

Τι αναπνέει ένας ποδηλάτης σε δρόμους της Θεσσαλονίκης. Και αυτό το έργο των Δημάρχων επιτελέστηκε

Το 2015 αγόρασα την πρώτη μου μάσκα για το ποδήλατο. Σήμερα άλλαξα τη μάσκα και αγόρασα για τροπικά κλίματα και ενισχυμένη για αθλητές  σε πόλη που έχουν τάχυστη και βαθειά αναπνοή(Μάσκα 40, φιλτρο για 80 ώρες 15 ευρω).

Έβλεπα μύριζα, ανέπνεα και κάτι δεν μου πήγαινε καλά.  Τι να συμβαίνει με ένα αστικό περιβάλλον σε μια πόλη όσο αφορά τους ποδηλάτες. Αποφάσισα να αγοράσω μία μάσκα  κάλυψης με φίλτρο επειδή ήμουν, λόγω καθημερινής επίσκεψης μου σε κάποια μαθήματα, με το ποδήλατο στο δρόμο. Πότε επί της νέας παραλίας πότε επί της ασφάλτου, και μάλιστα επί κεντρικών οδικών αξόνων με προσανατολισμό ανατολικά - δυτικά, με ότι αυτό συνεπάγεται για το τι καυσαέρια και σωματίδια έβαζα μέσα στους πνεύμονες. Δεν είμαι πλέον καπνιστής τσιγάρων. Τελικά το κατάφεραν όλοι μαζί, η Δημαρχιακή αρχή οι αυτοκινητιστές,  ο ΟΑΣΘ και ο εμπορικός κόσμος με τα logistic  του  να  κάνουμε αρνητική διαφήμιση για τη χρήση του  ποδηλάτου στη πόλη !!!

Μπουκωμένος πάντα, ιδιαίτερα τις νύχτες κατά την διάρκεια του ύπνου και μετά από ποδηλασία δυσκολευόμουν προπάντων στην αναπνοή. Ήταν παράξενο στην αρχή, ντρεπόμουν να πω την αλήθεια, αλλά μετά από 4-5 ήμερες το συνήθισα και δεν νοιαζόμουν ποιος κοίταζε.  Πρέπει να είμαστε σήμερα 4-5 ποδηλάτες που φορούν στο πρόσωπο τέτοια μάσκα, τουλάχιστον τόσους έχω συναντήσει. Όμως αμέσως /ένοιωσα τη διαφορά. Πως? Όταν πήγα στο σπίτι και την έβγαλα – ήταν νύχτα χειμώνα- ένοιωσα να μπορώ να αναπνεύσω. Την επόμενη ημέρα πάλι την φόρεσα και κάποια στιγμή συνάντησα κάποιον γνωστό και σταμάτησα να του μιλήσω. Έβγαλα τη μάσκα και μου ήρθε μια μυρωδιά από καυσαέριο κάψιμο ξύλο και ότι άλλο μπορεί να περιέχει θείο, άνθρακα και κατάλαβα ότι κάτι δεν πάει καλά στη πόλη. Προφανώς και έβλεπα το smog απέναντι στα δυτικά προάστια και το smog των λεωφορείων του ΟΑΣΘ αλλά δεν το συνειδητοποιείς . Το smog δεν έχει σύνορα. Διερευνώντας στο διαδίκτυο, τι φιλτράρει η μάσκα κατά τη διάρκεια της αναπνοής, βρήκα στον ιστότοπο της εταιρείας τα παρακάτω χημικά στοιχεία που αποδεδειγμένα παρακρατούνται από φίλτρο excellent (E), Moderate (M), Good(G) βλέπε πίνακα με τα στοιχεία. Ο κατασκευαστής δίνει 60 ώρες διάρκεια για σωστή λειτουργία της μάσκας, μέσα σε αστικό περιβάλλον με αναπνοή (εισπνοή) 30 Ltr/min. Η κανονική ενός ανθρώπου είναι ca. 20 L/min.

Πηγαίνοντας στο ΑΠΘ για να ρωτήσω κάτι σχετικά με τη ρύπανση  της ατμόσφαιρας  στη πόλη, μπλέχτηκα σε μια συζήτηση για τους ποδηλάτες και τους ανύπαρκτους ποδηλατόδρομους της πόλης με μία καθηγήτρια και με ρώτησε αν θέλω να είμαι δοκιμαστής για μια πτυχιακή εργασία που μόλις ξεκίνησε μια φοιτήτρια, σχετικά με τους ποδηλάτες και τι πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες   οι ποδηλάτες εισπνέουν κατά τη διάρκεια της ποδηλασίας  στη πόλη της Θεσσαλονίκης. Φυσικά και το έκανα. Μετά από 2  συναντήσεις, επεξηγήσεις το πως θα λειτουργήσει το πρόγραμμα στα πλαίσια της πτυχιακής, ξεκίνησα λοιπόν τις διαδρομές μου έχοντας μια συσκευή (GilAir Plus Personal Air Sampling Pump) στο στήθος μου που προσομοίωνε την αναπνοή και άφηνε τον ατμοσφαιρικό αέρα κατά τη διάρκεια της διαδρομής να εισέρχεται μέσω ενός φίλτρου στη συσκευή. Κάθε ποδηλάτης έπρεπε να είχε κάνει 7 ώρες τουλάχιστον ποδήλατο για να ήταν τα αποτελέσματα significant, να καταγράφει ώρα ξεκινήματος, αφετηρία, προορισμό μέσω ποιων οδών και άφιξη σε ποια ώρα και εγώ σημείωνα και καιρικές συνθήκες.

Τα αποτελέσματα και η πτυχιακή παρουσιάστηκαν τον Νοέμβριο 2017 όπου και παραβρέθηκα, μετά από ευγενή πρόσκληση μου από την καθηγήτρια του Τμήματος, κάτι που με χαροποίησε ιδιαίτερα. Στην παρουσίαση συνάντησα και άλλη μια φοιτήτρια που έκανε και αυτή την πτυχιακή της σχετικά με την ρύπανση της ατμοσφαίρας στη πόλη της Θεσσαλονίκης αλλά για άλλη κοινωνική ομάδα. Θα επανέλθουμε αργότερα σε αυτές τις μετρήσεις. Και μέσα από το μέσο αυτό θέλω να ευχαριστήσω τόσο την κ.  Τ. Παναγ. υποψήφια πτυχιούχο χημείας, όσο και την διευθύντρια του τμήματος  και την επιβλέπουσα καθηγήτρια  της πτυχιακής για την υπομονή τους  σχετικά με τις ερωτήσεις μου.

Όλα τα παρακάτω δεδομένα και γραφήματα έχουν αντληθεί από την πτυχιακή εργασίας της κυρίας Τ. Παναγ., «ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΕ ΠΟΛΥΚΥΚΛΙΚΟΥΣ ΑΡΩΜΑΤΙΚΟΥΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ (ΠΑΥ) ΠΟΔΗΛΑΤΩΝ ΠΟΥ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ». Δεν έχει τροποποιηθεί απολύτως τίποτα. Έχουν επιλεχτεί τμήματα  από την εργασία που είναι από όλους κατανοητά.

Καθημερινές, κοινές πηγές βενζο[a]πυρενίου και άλλων πολυκυκλικών υδρογονανθράκων

Για την διερεύνηση λοιπόν της έκθεσης των ποδηλατών στους Παλυκυκλικούς Αρωματικούς Υδρογονάνθρακες (ΠΑΥ), κυρίως μέσω της αναπνοής καθώς και την εκτίμηση των επιπτώσεων στην υγεία τους, έγινε δειγματοληψία αιωρούμενων σωματιδίων, με προσωπικούς δειγματολήπτες (GilAir Plus Personal Air Sampling Pump), από εθελοντές ποδηλάτες, που κινήθηκαν και κατά μήκος δρόμων αυξημένης κυκλοφορίας, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Συλλέχθηκαν αιωρούμενα σωματίδια αεροδυναμικής διαμέτρου <4μm, σε φίλτρα υαλονημάτων διαμέτρου 37mm, στα οποία στη συνέχεια προσδιορίστηκαν ποσοτικά 12 ΠΑΥ:

1.Φαινανθρένιο

Ph

2.Ανθρακένιο

An

3.Φλουορανθένιο

Fla

4.Πυρένιο

Py

5.Χρυσένιο

Chry

6.Βενζο[α]ανθρακένιο

B[a]An

7.Βενζο[b]φλουορανθένιο

B[b]Fl

8.Βενζο[k]φλουορανθένιο

B[k]Fl

9.Βενζο[α]πυρένιο

B[a]Py

10.Ινδενο[1,2,3 cd]πυρένιο I[1,2,3-cd]

I[1,2,3-cd]Py

11.Διβενζο[α,h]ανθρακένιο

dB[a,h]An

12.Bενζο[ghi]περυλένιο

B[ghi]Pe

Αιωρούμενα σωματίδια στην ατμόσφαιρα: Στην ατμόσφαιρα των αστικών περιοχών εκπέμπονται πλήθος οργανικών ρύπων, προσροφημένοι σε αιωρούμενα σωματίδια. Πολλοί από αυτούς έχουν τοξική, καρκινογόνο ή μεταλλαξιογόνο δράση. Σε αυτή την κατηγορία εμπεριέχονται και οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάθρακες (ΠΑΥ). Στις αστικές περιοχές υπάρχει ένα πλήθος από στερεά αιωρούμενα σωματίδια. Στερεά αιωρούμενα σωματίδια (Suspended Particulate Matters-SPM) ή αλλιώς αερολύματα (aerosol) θεωρούνται όλα τα σωματίδια στερεά και υγρά, εκτός του νερού, που βρίσκονται σε διασπορά στην ατμόσφαιρας και έχουν αεροδυναμική διάμετρο(d) 0,001- 200 μm. Προς σύγκριση μεγεθών η παρακάτω εικόνα:

Αιωρούμενα σωματίδια και επιπτώσεις στην υγεία: Οι επιπτώσεις των αιωρούμενων σωματιδίων στην υγεία του ανθρώπου καθορίζονται τόσο από το μέγεθός τους όσο και από την χημική τους σύσταση.

• Σωματίδια με d≥10 εισέρχονται στον άνθρωπο μέσω της ρινικής κοιλότητας.

• Σωματίδια με d≤ 10 εισέρχονται στο αναπνευστικό σύστημα, και αποτελούν το εισπνεύσιμο κλάσμα των σωματιδίων.

• Σωματίδια με d≤ 7 διαπερνούν το ανώτερο τμήμα της αναπνευστικής οδού και ονομάζονται θωρακικά σωματίδια.

• Σωματίδια με d≤ 2,5 αποτελούν το αναπνεύσιμο κλάσμα σωματιδίων, που είναι και το πιο σημαντικό από πλευράς επιπτώσεων στην υγεία (Φυτιάνος, Σαμαρά, 2009)_[1].

Από την 11.6.2008 (Directive 2008/50/EC of the european parliament and of the council of 21 May 2008 on ambient air quality and cleaner air for Europe) τίθενται τα όρια – στα Κράτη Μέλη - για τα αιωρούμενα σωματίδια (PM) ως ακολούθως:

Για τα PM10 _[2] αιωρούμενα σωματίδια: Ο μέσος όρος της κάθε ημέρα πρέπει να είναι ≤50 μg/m3 (η τιμή αυτή να μην υπερβαίνεται περισσότερο από 35 ημέρες το χρόνο), ο ετήσιος μέσος όρος να είναι ≤40 μg/m3

Για τα PM2,5_[3] αιωρούμενα σωματίδια: Ο ετήσιος μέσος όρος πρέπει να είναι ≤20 μg/m3.

Πολυκυκλικοί Αρωματικοί Υδρογονάνθρακες (ΠΑΥ): Το μεγαλύτερο ποσοστό των ΠΑΥ στην ατμόσφαιρα βρίσκεται προσροφημένο στα λεπτόκοκκα αιωρούμενα (fine particles) σωματίδια, δηλαδή σωματίδια με αεροδυναμική διάμετρο ≤ 10. Προέρχονται κυρίως από την ατελή καύση οργανικής ύλης (πχ: καύση ορυκτών καυσίμων)

Αντιδράσεις των, προσροφημένων στην σωματιδιακή φάση, ΠΑΥ στην ατμόσφαιρα: Oι ΠΑΥ που είναι προσροφημένοι σε σωματίδια της ατμόσφαιρας υπόκεινται σε διάφορες αντιδράσεις εκ των οποίων οι σημαντικότερες είναι με διάφορα οξειδωτικά (οξείδια του αζώτου με νιτρικό οξύ, οξείδια του θείου, όζον, ρίζες υδροξυλίου κ.α.) που μπορεί να αλλάξουν τις φυσικοχημικές τους ιδιότητες

Πηγές εκπομπών

Ανθρωπογενείς και φυσικές εκπομπές ΠΑΥ:Οι ΠΑΥ σχηματίζονται κυρίως κατά την ατελή καύση ορυκτών καυσίμων ή ξύλου, και κατά την παραγωγή πετρελαϊκών προϊόντων (Manahan, 1994). Η πλειοψηφία εκπομπής των ΠΑΥ στην ατμόσφαιρα οφείλεται σε ανθρωπογενείς πηγές. Εκτός από τους ΠΑΥ που σχηματίζονται και εκπέμπονται από τα καυσαέρια στην ατμόσφαιρα, παράγονται και ΠΑΥ για εμπορική χρήση, περιλαμβάνοντας το ναφθαλένιο, το φλουορένιο, το ανθρακένιο, το φαινανθρένιο, το φλουορανθένιο και το πυρένιο_[4].

Στους ΠΑΥ που παράγονται κατά τη διάρκεια της καύσης του ξύλου, και βρίσκονται στον καπνό, περιλαμβάνονται το ανθρακένιο, το φαινανθρένιο, το διβενζ [α] ανθρακένιο, το διβενζ [α,j] ανθρακένιο, το φλουορανθένιο, το βενζο [ghi] φλουορανθένιο, το βενζο [c] φαινανθρένιο, το βενζο [ghi] περυλένιο, το πυρένιο, το BaP, το ΒβΡ και άλλες ουσίες.(Peters et al., 1981)

Σε ότι αφορά το πυρένιο, είναι γνωστό από τη βιβλιογραφία ότι χαρακτηριστικές πηγές εκπομπής του είναι, κατά κύριο λόγο, τα οχήματα, που λειτουργούν με καύσιμα ντίζελ και βενζίνη, και όχι η κεντρική θέρμανση, που σταματά να λειτουργεί το καλοκαίρι. Η διαφοροποίηση, επομένως, του πυρενίου οφείλεται στην πηγή προέλευσής του, στα οχήματα. Αυτή η μεγάλη συμμετοχή του πυρενίου στο σύνολο των 12 ΠΑΥ υποδεικνύει την μεγάλη συμβολή των οχημάτων στην εκπομπή ΠΑΥ και το καλοκαίρι.

To βενζο[α]πυρένιο παρουσιάζει ιδιαίτερο περιβαλλοντικό ενδιαφέρον, λόγω της μεγάλης τοξικότητάς του και της καρκινογόνου δράσης του. Ο μέσος όρος της συγκέντρωσής του, από το σύνολο των δειγμάτων, βρέθηκε ίσος με 1,297ng/m3. Η συγκέντρωση αυτή ξεπερνά την τιμή στόχο, που θεσπίστηκε από την ευρωπαϊκή ένωση το 2004 και είναι 1ng/m3 (European Directive 2004).

1 mg/m3 = 1000 ng/L; 1 ng/L = 0.001 mg /m3

Μέσες συγκεντρώσεις ΠΑΥ στα δείγματα που συλλέχθηκαν κατά τη θερμή και την ψυχρή περίοδο.

Όπως διαφαίνεται στο παραπάνω διάγραμμα η συγκέντρωση του βενζο[α]πυρενίου στην παρούσα έρευνα βρέθηκε περίπου πενταπλάσια το χειμώνα σε σχέση με το καλοκαίρι. Συγκεκριμένα, την χειμερινή περίοδο, η μέση συγκέντρωσή του ήταν 2,173 ng/m3, ενώ την θερινή 0,421 ng/m3. Η συμμετοχή του βενζο[α]πυρενίου στο προφιλ των ΠΑΥ είναι τριπλάσια την χειμερινή περίοδο σε σχέση με τη θερινή. Ως πηγές βενζο[α]πυρενίου στην ατμόσφαιρα, στη βιβλιογραφία αναφέρονται κυρίως, η οικιακή θέρμανση (ιδιαίτερα με καύση ξύλου) και η βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Το αποτύπωμα του βενζο[α]πυρενίο στην παρούσα έρευνα δείχνει την αυξημένη εκπομπή του από την οικιακή θέρμανση κατά την χειμερινή περίοδο. Όπως φαίνεται στο παραπάνω διάγραμμα, η συγκέντρωση του βενζο[α]πυρενίου στην παρούσα έρευνα βρέθηκε περίπου πενταπλάσια το χειμώνα σε σχέση με το καλοκαίρι.

Τοξικότητα των ΠΑΥ και επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία: Μέσω της αναπνοής οι ΠΑΥ, εισέρχονται ως προσροφημένες ενώσεις στα αιωρούμενα σωματίδια τα οποία ανάλογα με το μέγεθός τους εισχωρούν στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω των αναπνευστικών οδών. Ειδικότερα σωματίδια με αεροδυναμική διάμετρο:

Μετά την είσοδό τους στον οργανισμό οι ΠΑΥ στοχεύουν τους λιπώδεις ιστούς, τα νεφρά και το ήπαρ. Ανεξάρτητα από την οδό χορήγησης, οι ΠΑΥ κατανέμονται γρήγορα και ευρέως στον οργανισμό. Tα επίπεδα BaP(Βενζο[α]πυρένιο ) ^[5] μπορούν να παρατηρηθούν στα περισσότερα εσωτερικά όργανα, από λεπτά έως ώρες μετά τη χορήγηση. Τα υψηλότερα επίπεδα λαμβάνονται στο ήπαρ. Οι μαστοί και άλλοι λιπώδεις ιστοί είναι σημαντικές αποθήκες για τους ΠΑΥ, αλλά λόγω του γρήγορου μεταβολισμού δεν φαίνεται να σημειώνεται μεγάλη συσσώρευση. Για το πυρένιο, η κατανομή στους ιστούς βρέθηκε υψηλότερη στο περινεφρικό λίπος, ενδιάμεσα στο ήπαρ, στους νεφρούς και στους πνεύμονες, και χαμηλότερα στην καρδιά, τους όρχεις, τον σπλήνα και τον εγκέφαλο. Το BaP μπορεί εύκολα να διασχίσει τον φραγμό του πλακούντα, και να έχει τοξική δράση στην ανάπτυξη του εμβρύου (WHO 2002).

Παράδειγμα διαδρομής ποδηλάτη

Το φαιναθρένιο και το βενζο[ghi]περυλενιο, είναι δείκτες εκπομπών από καύσεις βενζίνης. Το βενζο[b]φλουορανθένιο και το φαιναθρένιο πάλι είναι δείκτες εκπομπών από καύσεις ντίζελ. Το πυρένιο εκπέμπεται κυρίως από μηχανές καύσης ντίζελ και βενζίνης, ενώ οι εκπομπές από τις πηγές θέρμανσης δεν επηρεάζουν σημαντικά την ποσοστιαία συμμετοχή του στο σύνολο των 12 ΠΑΥ. Αυτή η μεγάλη συμμετοχή του πυρενίου στο σύνολο των 12ΠΑΥ υποδεικνύει την μεγάλη συμβολή των οχημάτων στην εκπομπή ΠΑΥ και το καλοκαίρι. Η συμμετοχή του βενζο[α]πυρενίου στο προφίλ των ΠΑΥ είναι τριπλάσια την χειμερινή περίοδο σε σχέση με τη θερινή. Ως πηγές βενζο[α]πυρενίου στην ατμόσφαιρα, στη βιβλιογραφία αναφέρονται κυρίως, η οικιακή θέρμανση (ιδιαίτερα με καύση ξύλου) και η βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Το αποτύπωμα του βενζο[α]πυρενίο στην παρούσα έρευνα δείχνει την αυξημένη εκπομπή του από την οικιακή θέρμανση κατά την χειμερινή περίοδο.

Τέλος, σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, οι βιομηχανικές πηγές εκπομπής ΠΑΥ έχουν ως αποτύπωμα το χρυσένιο το φαιναθρένιο, το βενζο[ghi]περυλένιο και το φλουορανθένιο. Το

αποτύπωμα αυτό αιτιολογεί σε κάποιο βαθμό την συμμετοχή των παραπάνω ρύπων στο προφίλ των ΠΑΥ για την ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως ο μέσος ρυθμός αναπνοής του ανθρώπου είναι 20m3/ημέρα, δηλαδή περίπου 0,014 m3/min Συσχετίζοντας, λοιπόν, τις συγκεντρώσεις ΠΑΥ, που ανιχνεύθηκαν στα δείγματα, τα οποία συνέλεξαν στην παρούσα έρευνα οι ποδηλάτες, κινούμενοι σε συγκεκριμένες διαδρομές, και την παράμετρο αυτή, προσδιορίζουμε, για κάθε διαδρομή, το ρυθμό πρόσληψης ΠΑΥ για κάθε ποδηλάτη.

Οι μεγαλύτεροι ρυθμοί πρόσληψης βρέθηκαν για τους ποδηλάτες που συνέλεξαν τα δείγματα 3 και 4(Μπότσαρη- Εγνατια_- Β Όλγας-Τσιμισκή, δεύτερος χάρτης): 0,752ng/min και 0,543 ng/min αντίστοιχα.

Το συμπέρασμα στη πτυχιακή: Στα δείγματα που συλλέχθηκαν, επικρατούσε το φαιναθρένιο, το βένζο[g,h,i,]περυλένιο, το βενζο[b]φλουορανθένιο, χρυσένιο και το πυρένιο. Κύριες πηγές εκπομπής των παραπάνω ΠΑΥ είναι οι μηχανές καύσης ντίζελ και βενζίνης. Οι κύριες πηγές έκθεσης των ποδηλατών σε ΠΑΥ ήταν λοιπόν τα καυσαέρια των οχημάτων. Ωστόσο, τη χειμερινή περίοδο σημαντική ήταν και η συμβολή της κεντρικής θέρμανσης.Τον χειμώνα μεγαλύτερη συγκέντρωση παρουσίασε το φαιναθρένιο και μετά το φλουορανθένιο, ενώ το καλοκαίρι δεύτερη υψηλότερη συγκέντρωση είχε το πυρένιο.

Συγκριτικά με τα δείγματα που συλλέχθηκαν κατά την καλοκαιρινή περίοδο, το δείγμα 7(Εγνατία-Αγ. Δημητρίου μέχρι Λαγκαδά) παρουσίασε τις υψηλότερες συγκεντρώσεις ΠΑΥ.

Όσον αφορά το σύνολο συμμετοχής των έξι καρκινογόνων, πολύ πιθανά και πιθανά καρκινογόνων ΠΑΥ (B[α]P, B[α]A, B[b]F, B[k]F, DBA και InP ), στην καρκινογόνο δράση, αυτή υπολογίστηκε σε 96,5%. Την μεγαλύτερη συμμετοχή στην μεταλλαξιογόνο δραστικότητα βρέθηκε να έχει το Β[α]Py με 43,45%, ενώ ακολουθεί το Β[g,h,i]Pe με 17,21% και το Β[b]Fl με 15,23%.

Η τοξική δράση, στα δείγματα που αναλύθηκαν, οφείλεται κατά κύριο λόγο στο Β[a]Py και μετά το B[ghi]Pe, τόσο τον χειμώνα όσο και το καλοκαίρι. Η δράση τους είναι αρκετά πιο έντονη την χειμερινή περίοδο, σε σύγκριση με την θερινή. Σε ότι αφορά τη μεταλλαξιογόνο δράση, στα δείγματα που μελετήθηκαν, οφείλονταν, αρχικά, στο περιεχόμενο τους σε Β[a]Py, και στη συνέχεια στο περιεχόμενό τους σε B[ghi]Pe.

Ο ρυθμός πρόσληψης ΠΑΥ, για ένα ποδηλάτη, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των δειγμάτων, ανεξαρτήτως περιόδου δειγματοληψίας, βρέθηκε ίσος με 0,394 ng/min. Γενικά, την χειμερινή περίοδο, ο ρυθμός πρόσληψης ΠΑΥ, για τους ποδηλάτες, βρέθηκε διπλάσιος, σε σύγκριση με το καλοκαίρι.

---

[1] Τα σωματίδια με d≤2,5 (PM2,5) δεν απομακρύνονται από το αναπνευστικό σύστημα, ξεπερνούν τα αντανακλαστικά του φτερνίσματος και του βήχα και κατεβαίνουν στις κυψελίδες. Από εκεί διεισδύουν μέσα στο κυκλοφοριακό σύστημα του ανθρώπου, με αποτέλεσμα το αίμα να τα πηγαίνει παντού. Έτσι μπορεί να είναι τοξικά σε όλα τα όργανα του οργανισμού κι όχι μόνο στο αναπνευστικό σύστημα.. .Φυτιάνος, Κ., Σαμαρά-Κωνσταντίνου, Κ., 2009.

[2] Atmospheric aerosol particles, also known as atmospheric particulate matter, particulate matter (PM), particulates, or suspended particulate matter (SPM) are microscopic solid or liquid matter suspended in Earth's atmosphere. The term aerosol commonly refers to the particulate/air mixture, as opposed to the particulate matter alone.[3] Sources of particulate matter can be natural or anthropogenic. They have impacts on climate and precipitation that adversely affect human health.

[3] 11.6.2008 (Directive 2008/50/EC of the european parliament and of the council of 21 May 2008 on ambient air quality and cleaner air for Europe) τίθενται τα όρια – στα Κράτη Μέλη - για τα αιωρούμενα σωματίδια (PM) ως ακολούθως:

[4] Franck, H. G., Stadelhofer., J. W., 1987. Industrial Aromatic Chemistry. Raw Products, Processes, Products. Springer, Berlin, 308–380. Δευτερ. πηγή, από Παναγουλάκου

[5]Οι Stenberg et αl., 1983 υπολόγισαν πενταπλάσιες τις συγκεντρώσεις των εκπομπών BaP, από μηχανές με ανάφλεξη με σπινθήρα, κατά τα πρώτα 3 έως 4 km όταν οι θερμοκρασίες περιβάλλοντος ήταν κάτω από 0°C. Αυτή η μεγάλη εκπομπή Β[a]Py αιτιολογείται αφού, για μία περίοδο που ακολουθεί μια κρύα εκκίνηση, ο κινητήρας θα λειτουργεί με ένα πλούσιο μείγμα καυσίμου, δηλαδή με χαμηλή αναλογία αέρα/καυσίμου. Έχει βρεθεί ότι η ποσότητα ΠΑΥ στα καυσαέρια του κινητήρα μειώνεται με την αύξηση του λόγου αέρα/καύσιμο.

Zaungastnic: Κάντε βιώσιμη κατά κυριολεξία τη πόλη μας. Διαθέστε περισσότερο χώρο για ποδήλατα

Ένα μέσο για την βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και της αστικής καθημερινότητας:

 Διαθέστε περισσότερο χώρο για ποδήλατα και  λιγότερο για αυτοκίνητα και δίκυκλα στη πόλη μας

s o s

ΜΕΤΑΤΡΕΨΤΕ ΛΩΡΙΔΕΣ ΠΑΡΚΑΡΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΔΗΛΑΤΟΛΩΡΙΔΕΣ. ΕΤΣΙ ΜΟΝΟ ΘΑ ΑΝΑΓΚΑΣΤΕΙ ΕΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΩΝ ΟΔΗΓΩΝ ΝΑ ΜΕΤΑΒΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΣΤΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ & ΝΑ ΕΝΘΑΡΡΥΝΕΤΕ ΝΕΟΥΣ ΧΡΗΣΤΕΣ VELO

Υπερηφανεύεστε ότι κάνατε κάτι για το περιβάλλον με το να αντικαθιστάτε τους λαμπτήρες ατμών υψηλής πίεσης νατρίου με LED. Υπόψη μια αποτυχημένη τεχνολογία στο σύνολό της πλέον σύμφωνα με τα περισσότερα ερευνητικά ιδρύματα  που έχουν ασχοληθεί με τη φώτορυπανση. Σας έχουμε δημοσίως ενημερώσει ότι σπαταλάτε δημόσιο χρήμα με αυτή την τεχνολογία. 

Από την άλλη στραγγαλίζετε οποιαδήποτε προσπάθεια πολιτών να ξεκινήσουν τη χρήση ποδηλάτου στη  αφιλόξενη αυτή πόλη για ποδηλάτες, γιατί απλά είστε απόντες από τέτοιες πραγματικά μακροχρόνιες φιλικές προς το περιβάλλον στρατηγικές αστικού δικτύου ποδηλατοδρόμων. Δίνετε χώρο μόνο στα αυτοκίνητα και στα δίκυκλα. Φοβάστε το μέλλον, δε ρισκάρετε.  Ουτε για τους νέους δεν ειστε σε θέση να σκέφτειτε κάτι, για τους μελλοντικούς Δημότες της πόλης αυτής, αν δεν ξενιτευτούν. Μια πίστα parkour, skateboard και BMX δεν υπάρχει σε όλοκληρη τη πόλη.

Δε κάνετε για Δημοτικοί Σύμβουλοι ας μη μιλήσουμε για Δήμαρχο. Κοπεγχάγη 57% του πληθυσμού χρησιμοποιεί καθημερινά το ποδήλατο. Ναι, ναι ξέρουμε,  ο Έλληνας είναι ανίκανος, παρκάρει παράνομα, διαχειρίζεται παράνομα τα απορρίμματά του, δεν είναι ευγενικός απέναντι στους συμπολίτες του, δεν σκέφτεται τον συμπολίτη του, πόσες φορές το έχει πει δημόσια ο πρώην της προηγούμενης 9-ετίας Χρυσόστομος. Ποιος τον έφτιαξε αυτόν το πολίτη, ο οποίος δεν έχει  και εάν έχει, δεν αναγνωρίζει την κοινωνική του ταυτότητα?

Αλλά εσείς ένα τρόπο ξέρετε να πάτε στο ράφι να αγοράσετε έτοιμο το προϊόν και να το βιδώσετε. Σαν τη διαφήμιση: ψεκάσαμε, σκουπίσαμε, τελειώσαμε. Η ικανότητά σας να προσφέρετε σαν Δήμος στο πολίτη με πραγματικό κόπο, με  εργαλεία της κυβερνησιμότητας απέναντι στο πολίτη  αλλά και της πολιτικής αγωγής είναι 0.

Σπασμωδικές κινήσεις μόνο και ο νυν Νάρκισσος.

Εδω δεν μετράμε 100 ημέρες, και μόνο απαγορεύσεις. Η χωρίς μακροχρόνια αειφόρο συνοχή και συνέργεια αλλά και η ανύπαρκτη δική σας πολιτική αγωγή  της αστικής διαβίωσης έχουν καταστρέψει κάθε ίχνος πραγματικού αστικού ιστού και λειτουργίας. Οι επόμενοι που θα έρθουν να το σκεφτούν αν υπ άρχει ενσυναίσθηση για το τι εστι δημότης πολίτης καλά πριν αποφασίσουν να δανειστούν το αξίωμα του Δημάρχου.

ΠΟΔΗΛΑΤΟ-δρόμοι είναι θεμελιώδης προϋπόθεση για μια αειφόρο αστική ανάπτυξη- Ένα παρά-δείγμα.

VELO:Βιώσιμη αστική ανάπτυξη  και κινητικότητα με ότι αυτό συνεπάγεται για αλλαγή στρατηγικών ανάπτυξης και συντήρησης.
ΔΕΝ ΝΟΕΙΤΑΙ – για μια πόλη των  1.000.000 κατοίκων με 2 πανεπιστήμια και να έχει κάτω από 100 χιλιόμετρα  ποδηλατοδρόμους, μόνο 12 χιλιόμετρα σε άθλια κατάσταση.
Παρακάτω ένα δείγμα για το πως μπορεί να δώσει ο ποδηλατόδρομος ταυτότητα σε μια πόλη  και  για μαθητούδια αλλά και μαθητές γυμνασίου-λυκείου χωρίς επιθετικότητα μια εναλλακτική μετακίνησης και ανεξαρτησίας.

Σύγκριση με μια μικρότερη πόλη Γερμανίας , τη Wolsfburg  που δεν είναι πανεπιστημιούπολη (125.000 κατοίκους), 250 Km ποδηλατοδρόμοι. Και δεν απαιτούμε 200 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμους, αλλά τουλάχιστον  κάποια χιλιόμετρα για τα μαθητούδια να μαθαίνουν από μικρά τη συμβολή του ποδηλάτου στην καθημερινότητα τους. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ είναι άγνωστη στο Δημαρχιακό Μέγαρο. Για κάποια άλλα θέματα υπάρχει αναζήτηση , όπως που γνώρισαν μέσα από τα Δημήτρια τους γνωστούς καλλιτέχνες από την Γαλλία, π.χ τον  Jaen Fabre (ο Δήμαρχος στο Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης 21.8.2017).   Πολύ σημαντικότερο έτσι δεν είναι?
Αυτή η τεχνική και ο τρόπος για τους ποδηλατόδρομους έχει ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα συνέργειας. Ιδιαίτερα εκεί που είναι στενοί οι δρόμοι και μονόδρομοι μπορεί να εφαρμοστεί μια τέτοια λογική ποδηλατοδρόμων. Μειώνει τόσο την όχληση, λόγω μείωσης ταχύτητας των αυτοκινήτων όσο και την ρύπανση λόγω της μειωμένης ταχύτητας  από την εκπομπή αερίων. Εάν όμως ξεκινήσουμε με τη λογική : Τα παιδιά μας που θα τα αφήσουμε που θα μας τα σκοτώσουν οι οδηγοί- που σίγουρα και οι ίδιοι οι γονείς μπορεί να είναι οδηγοί αυτοκινήτων- , τότε φυσικά αυτή η κοινωνία δεν έχει όραμα εξέλιξης.

Zaungastnic: Costa Rica-Τι συμβαίνει με τον συμβατικό Ανανά, γιατί είναι τόσο φτηνός στην EE και υπό ποιες συνθήκες καλλιεργείται?

Ανανάς – Το φρούτο με τις κακές “παρενέργειες”
,2017

Με πιστοποίηση από το μέσο ενημέρωσης/αρθρογράφο  για την απόδοση/μετάφραση 23/11/2017

Dr rer. pol. Νίκος Θεοδοσάκης

Σήμερα οι ανανάδες πωλούνται για λιγότερο από ένα ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από την Κόστα Ρίκα. Πώς μπορεί μια χώρα να παράγει τόσο φθηνά; Επιπλέον, ο φορέας Food and Drug Administration (FDA) της Αμερικής θεωρεί ότι ο γενετικά τροποποιημένος ανανάς δεν θα κάνει κακό στον άνθρωπο, και χορήγησε την έγκριση του Ροζ Ανανά στην  US Del Monte.

Ένα δηλητηριασμένο περιβάλλον δεν είναι πλέον κάποια σπάνια συνέπεια στη σημερινή πλέον γεωργική βιομηχανία. Αλλά σπάνια είναι τόσο καλά τεκμηριωμένο όπως στην περίπτωση του ανανά. Χιλιάδες άνθρωποι στην Κόστα Ρίκα της Κεντρικής Αμερικής δεν μπορούν να πιούν νερό της βρύσης τώρα και χρόνια, επειδή βρέθηκαν φυτοφάρμακα λόγω της καλλιέργειας του ανανά. Από το 2007, οι αρχές έχουν προειδοποιήσει για την ακατάλληλη ποιότητα νερού  και προμηθεύουν καθαρό νερό στο Ελ Κάιρο και τα άλλα τρία θιγόμενα χωριά με βυτία νερού.

Το καρτέλ του ανανά: Chiquita, Dole und Del Monte.
Όπως και με άλλα τροπικά φρούτα, όπως τα πορτοκάλια και με τις μπανάνες, αλλά και με  άλλα γεωργικά προϊόντα, πρέπει να γίνουν φτηνά σε μεγάλες ποσότητες για την Ευρώπη, δεν έχει σημασία για τις επιχειρήσεις, πώς και υπό ποιες συνθήκες καλλιεργούνται αυτά.
 

Η εταιρεία Del Monte "ντοματοποιεί" τον Ανανά
Σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητο από το κοινό, η γενετική μηχανική έχει βρει επίσης το δρόμο της στην έρευνα και την εκτροφή νέων τύπων φρούτων τα τελευταία χρόνια.


Ο γίγαντας εμπορίας φρούτων η εταιρεία Del Monte πήρε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για διαγονιδιακό ανανά με τροποποιημένο περιεχόμενο καροτενοειδών τον Νοέμβριο του 2011 (ΕΡ1589807).Η  καροτενοειδής λυκοπείνη προέρχεται από τομάτες, είναι ένα από τα αντιοξειδωτικά. Το τελικό προϊόν ο ανανάς έχει μια κοκκινωπή απόχρωση. Στις ΗΠΑ, έχει εγκριθεί για εισαγωγή ως “health food”. Για το σκοπό αυτό δεν απαιτείται έγκριση γενετικής μηχανικής.    

 

Ο Ροζ ανανάς σαν φυτό είναι δημοφιλές διακοσμητικό φυτό, ειδικά στη Βόρεια Αμερική. Η αμερικανική εταιρεία παραγωγής φρούτων Del Monte έχει αναπτύξει γενετικά τροποποιημένο ανανά με ροζ χρώμα. Για το σκοπό αυτό, εισήχθησαν γονίδια από διακοσμητικό ανανά και μανταρίνι, τα οποία οδήγησαν στο σχηματισμό της φυσικής χρωστικής ουσίας (λυκοπείνη). Αυτοί οι ροζέ ανανάδες λέγεται ότι θα καλλιεργούνται στην Κόστα Ρίκα. Οι εγκρίσεις ως τροφή στις ΗΠΑ και για την καλλιέργεια στη Κόστα Ρίκα εκκρεμούν ακόμη.
 
Στο στόχαστρο: ο Ανανάς
Η λέξη «ανανά» προέρχεται από τον όρο naná ένας όρος για το ‘εξαιρετικό φρούτο’ στη γλώσσα Guarani. Αρχικά πατρίδα τους ήταν η Αμερική, τώρα καλλιεργείται παγκοσμίως σε τροπικές περιοχές ως φυτό παραγωγής φρούτων.

 

Ο ανανάς καλλιεργήθηκε ήδη από την προ-Κολομβιανή εποχή και εξαπλώθηκε σε μεγάλο μέρος της Νότιας Αμερικής και στο βόρειο τμήμα του Μεξικού. Χρησιμοποιήθηκε ως τροφή, για θεραπεία και για οινοποίηση. Για την Ευρώπη ανακαλύφθηκε από τον Χριστόφορο Κολόμβο στις 4 Νοεμβρίου 1493 στο δεύτερο ταξίδι του στη Γουαδελούπη. Τα φρούτα ανανά ήταν ένα δώρο καλωσορίσματος από τους ιθαγενείς σε αυτόν. Προηγουμένως, ο ανανάς καλλιεργήθηκε σχεδόν αποκλειστικά ως ενδιάμεση καλλιέργεια μαζί με καλλιέργειες μικρού κύκλου όπως το φυστίκι, το ρύζι, τα φασόλια και τα λαχανικά. Ως υποκουλτούρα, ο ανανάς φυτεύεται κάτω από ελαιοφοίνικες, φοίνικες χουρμάδων, είδη εσπεριδοειδών, αβοκάντο και μάνγκο.

Σήμερα, ωστόσο, η καλλιέργεια είναι σε μεγάλο βαθμό σχεδιασμένη ως μονοκαλλιέργεια. Die Natur schlägt zurück – Eine Welt ohne Bananen – Bye, bye, Bananas
Η δημοτικότητα του ανανά αντανακλάται στα στοιχεία των εισαγωγών: Από την Κόστα Ρίκα έρχονται σχεδόν τρία τέταρτα Ανανά που πωλούνται στη Γερμανία και την Ευρώπη. Η χώρα δεν είναι τόσο μεγάλη, όσο το 1/3 της έκτασης της Ελλάδας. Μετά από αυξημένη ζήτηση τα τελευταία χρόνια, δημιουργήθηκε περισσότερος καλλιεργήσιμος χώρος για φυτείες - εις βάρος του τροπικού δάσους φυσικά. Σήμερα, περίπου 55.000 εκτάρια(Wikipedia) Ανανά καλλιεργούνται στην Κόστα Ρίκα, έναντι 9.900 το 1999. Εν τω μεταξύ, η Κόστα Ρίκα εξάγει περισσότερο ανανά από μπανάνες. Το 90 τοις εκατό του τζίρου το μοιράζονται οι τρείς αμερικανικές εταιρείες φρούτων Chiquita, Dole και Del Monte.

Μαζική χρήση φυτοφαρμάκων
Η Κόστα Ρίκα είναι η χώρα με την υψηλότερη χρήση φυτοφαρμάκων στον κόσμο, υπολογιζόμενη σε 52 χιλιόγραμμα ανά εκτάριο!! Αυτό αποδεικνύεται από μελέτες του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου της Κόστα Ρίκα (IRET).
Οι μονοκαλλιέργειες αποτελούν πρόβλημα για τους αγρότες: Τα φυτά είναι ευαίσθητα σε παράσιτα και έντομα. Οι φυσικοί εχθροί λείπουν. Αντ' αυτού, ψεκάζονται έντονες χημικές ουσίες όπως τα φυτοφάρμακα, που διεισδύοντας στο έδαφος ρυπαίνουν τα υπόγεια ύδατα. Επίσης ξεπλένονται και από την υποτροπική βροχή σε περιβάλλοντα ρέματα και ποτάμια.
Οι πόλεις Μιλάνο, Κάιρο, Φράνσι και Λουσιανά περιβάλλονται από φυτείες ανανά. Μόλις πρόσφατα, το υπουργείο Υγείας προειδοποίησε τους κατοίκους σε φυλλάδια «να μην πίνουν νερό από το υδραγωγείο επειδή είναι μολυσμένο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για πλύσιμο ρούχων και για εγκαταστάσεις υγιεινής ".
Πόσιμο νερό παρέχεται από βυτία από το 2007, τα οποία προμηθεύουν στους ανθρώπους με πόσιμο νερό δύο φορές την εβδομάδα. Το πρόβλημα του μολυσμένου πόσιμου νερού είναι γνωστό από το 2003.

Υψηλές συγκεντρώσεις
Clemens Ruepert από το Τοξικολογικό Ινστιτούτο του Εθνικού Πανεπιστημίου της Κόστα Ρίκα στη πόλη Heredia έχει πάρει ήδη 2.003 δείγματα νερού από την περιοχή γύρω από το Μιλάνο, και ανίχνευσε το, από την Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας (EPA)  «πιθανώς ως καρκινογόνο» φυτοφάρμακο bromacil, σε συγκέντρωση έως και 5,25 μικρογραμμάρια.  To bromacil που επιτρέπεται σαν ζιζανιοκτόνο στην Ελλάδα παραμένει στο χώμα με υπολείμματα πάνω από 12 μήνες![1] Συγκριτικά, στην Ευρωπαϊκή Ένωση επιτρέπεται μέχρι και ανώτατο όριο 0,1 μικρογραμμάρια. Σε κάποιες χώρες το φυτοφάρμακο έχει απαγορευτεί η διάθεση του από το 1990 και απαγορεύεται ρητώς από το 1993, “επειδή το φάρμακο τείνει να μολύνει τα υπόγεια νερά”.

Η  Xinia Briceno ζει στο Μιλάνο τώρα και έξι χρόνια. Από τότε, αγωνίζεται για το δικαίωμά της να πίνει καθαρό πόσιμο νερό και προσπαθούσε πάντα να έρθει σε επικοινωνία με την Del Monte, έναν από τους διαχειριστές των γειτονικών φυτειών. Αλλά η Del Monte όλα αυτά τα χρόνια δεν της απαντούσε. Επίσης απέναντι σε ένα τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σταθμό της Γερμανίας τον  WDR, η Del Monte δεν ήταν διατεθειμένη να σχολιάσει.  Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, η WDR έλαβε επίσης μια εικόνα από  μια μελέτη που έγινε από ένα αναγνωρισμένο ευρωπαϊκό ινστιτούτο στο τέλος του 2011. Θέλησαν να επικοινωνήσουν με τους ερευνητές για το θέμα, αλλά  απορρίφθηκαν. Επίσης, αυτός που έδωσε το οκ για την έρευνα- ο πελάτης-  μπόρεσε να κατονομαστεί. Αλλά το γεγονός είναι ένα: το Bromacil έχει επίσης ανιχνευθεί στο νερό μέσα και γύρω από τις πηγές από το Μιλάνο το 2011 - με συγκεντρώσεις μέχρι 6,5 μικρογραμμαρίων ανά Ltr.!

Ανανάς - Πικρό Φρούτο - Del Monte και η καταστροφή του περιβάλλοντος στην Κόστα Ρίκα
Οι συνθήκες στις φυτείες είναι δύσκολες, λένε πολλοί εργάτες. Ένας από αυτούς, ο οποίος ήταν επί μακράν εργοδηγός στη Del Monte, ισχυρίζεται,ότι  ακόμη  εργάζονται χωρίς προστατευτικό ρουχισμό και βρίσκονται όλοι σε συνεχή επαφή με τα φυτοφάρμακα. Και πάλι, δεν υπήρχε σχολιασμός από την Del Monte.
Επίσης σχετικά με το ντοκιμαντέρ για τον ανανά: τροπικά φρούτα με παρενέργειες? Στην ραδιοτηλεοπτική εκπομπή «αγορά» WDR επισημάνθηκαν τα παράπονα γύρω από τον ανανά φρούτων και αναφέρθηκαν απέναντι στην διεύθυνση του ομίλου Rewe. Τελικά βρέθηκε στα καταστήματά του ανανάς από την Del Monte. Ο όμιλος απάντησε: "Η Rewe προμηθεύεται το 90 τοις εκατό του ανανά από προμηθευτές που πιστοποιούνται σύμφωνα με τα κατάλληλα κοινωνικά πρότυπα." Η Rewe απέρριψε τον ισχυρισμό της WDR σχετικά με τις συνθήκες παραγωγής.
Ακόμη και όταν αναφέρθηκε το 2014 στο άρθρο μας: "Το Bitter Orange Business" σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούν στην παραγωγή πορτοκάλι  υπήρξε άρνηση. Αλλά και πάλι το 2016,απεδείχθει και πάλι ότι από τότε τίποτα δεν έχει αλλάξει . Επιπλέον, επικρατούν συνθήκες απάνθρωπης εργασίας. Η παιδική εργασία, όπως σε πολλά μέρη της Βραζιλίας, είναι συνηθισμένη παρόλο που οι συνθήκες εργασίας δεν είναι μόνο απάνθρωπες, είναι επίσης και επικίνδυνες. Δεν είναι ασυνήθιστό, που υπάρχουν συνέχεια ατυχήματα και που οφείλονται στο πολύ μεγάλο ή πολύ μικρό ύψος των σκαλών που έχουν, την έλλειψη προστατευτικής ενδυμασίας και την εξαιρετικά υψηλή πίεση εργασίας που επικρατούν στις φυτείες και εργοστάσια επεξεργασίας.Η οργάνωση «κάνε τα φρούτα δίκαια» (makefruitfair) θεωρεί και καταδικάζει ότι ένας ανανάς με την τιμή του ενός ευρώ για την πλευρά των εργαζομένων δεν μπορεί να φέρει κανένα κέρδος και παραπέμπει σε αυτό το σημείο ιδιαίτερα στην ηγεμονική θέση των γερμανικών σούπερ μάρκετ. Στη Γερμανία με το παραδοσιακά φθηνό φαγητό, έχει αναλάβει σχεδόν το ρόλο ενός θυρωρού που καθορίζει τι και σε ποια τιμή θα εισαχθεί στην αγορά και τι όχι.  Από το 2007, οι αρχές έχουν προειδοποιήσει και προμηθεύουν καθαρό νερό το Ελ Κάιρο και τα άλλα τρία θιγόμενα χωριά με βυτία νερού. Επί του παρόντος οι εξετάσεις πραγματοποιούνται από το eawag.ch  Πόσο ακριβό είναι τελικά το φθηνό; Πορτοκάλια σε τιμή ντάμπινγκ

Pinapples: Luxury fruit at what price? Guardian Invesigation

 

Ο χημικός Clemens Ruepert του Εθνικού Πανεπιστημίου της Κόστα Ρίκα βρείκε το 2003 στις πηγές νερού των πόλεων το ζιζανιοκτόνο  Bromacil (Βρωμακίλιο), το οποίο εμφανίζεται ιδιαίτερα εύκολα. Μέχρι το τέλος της προκαταρκτικής έρευνάς του τον Μάιο του 2011, μέτρησε 2,5 έως 6,7 μικρογραμμάρια ανά λίτρο στα νερά πηγής του δήμου του Μιλάνου - 25 έως 67 φορές πάνω από το ευρωπαϊκό όριο (0,1). Οι έρευνες που ανατέθηκαν στο Κρατικό Εργοστάσιο επεξεργασίας νερού, AYA ,επιβεβαίωσαν τις υπερβάσεις της οριακής τιμής. Η ίδια η Κόστα Ρίκα δεν έχει όρια στο νομικό της πλαίσιο.

 

Η περιοχή στα ανατολικά της χώρας δεν είναι η μόνη όπου οι εκμεταλλεύσεις ανανά βλάπτουν το περιβάλλον. Επίσης υπεύθυνοι είναι και οι Fincas που παράγουν για τις εταιρείες όπως η ‘Fresh Del Monte Produce’. Αυτοί φέρνουν επίσης τα φρούτα στα Ευρωπαϊκά σούπερ μάρκετ.

Οι ανανάδες - όπως και πολλά τροπικά φρούτα - συνήθως καλλιεργούνται σε μονοκαλλιέργειες, επειδή οι Fincas μπορούν να ειδικευτούν σε ένα φρούτο. Εάν καλλιεργούσαν διαφορετικά φυτά, θα κέρδιζαν λιγότερα χρήματα. Ωστόσο, στις μονοκαλλιέργειες, οι πληθυσμοί των παρασίτων και των ζιζανίων αναπτύσσονται εδώ και χρόνια στις καλλιέργειες του ανανά,  για τον ανανά. Γι' αυτό οι αγρότες τα αντιμετωπίζουν με μεγάλες ποσότητες ιδιαίτερα τοξικών παρασιτοκτόνων και ζιζανιοκτόνων ", λέει ένας μηχανικός από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Κόστα Ρίκα.

Ένα δηλητηριασμένο περιβάλλον - όχι μια σπάνια συνέπεια στη γεωργική βιομηχανία. Αλλά σπάνια είναι τόσο καλά τεκμηριωμένο όπως στην περίπτωση του ανανά.
 

Στις φυτείες ανανά στην Κόστα Ρίκα κάτι είναι πάει καλά: Τοξικά φυτοφάρμακα και μισθοί πείνας - αυτή είναι η αλήθεια πίσω από την καλλιέργεια του ανανά, που τα σούπερ μάρκετ τον διαφημίζουν και τον πωλούν σαν «βιώσιμο» στα Lidl. Η επιστήμονας και η πολιτική ακτιβίστρια Eva Carazo Vargas και η περιβαλλοντική ακτιβίστρια Xinia María Briceño από την Κόστα Ρίκα αναφέρουν την κατάσταση εδώ.
Η Del Monte αγοράζει ανανά από την μεγαλύτερη φυτεία του Ελ Καΐρου από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Σε ένα e-mail στην γερμανική εφημερίδα «sonntag», η εταιρεία επισημαίνει ότι είναι "ψευδείς οι ισχυρισμοί εντυπωσιασμού" ότι αυτή είναι υπεύθυνη για τα περιβαλλοντικά προβλήματα της παραγωγής ανανά στην Κόστα Ρίκα. Το αγρόκτημα «σταμάτησε να χρησιμοποιεί το Bromacil απο το 2008». Έμμεσα, η Del Monte λοιπόν παραδέχεται ότι ο προμηθευτής του είχε χρησιμοποιήσει προηγουμένως το τοξικό φυτοφάρμακο.  

 
Αν και η Del Monte Finca σταμάτησε να χρησιμοποιεί το Bromacil από το 2008, θα μπορούσε να είναι υπεύθυνο για το γεγονός ότι τα φυτοφάρμακα βρέθηκαν σε υπόγεια ύδατα εδώ και πολύ καιρό. "Το Bromacil είναι πολύ σταθερό", λέει ο χημικός Ruepert. Για το λόγο αυτό, είναι πιθανό η ουσία μετά από χρόνια να καταλήξει στο νερό. Ποια ζιζανιοκτόνα χρησιμοποιεί η Del Monte σήμερα, η εταιρεία δεν θέλει να πει. Άλλες εκμεταλλεύσεις ανανά συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το Bromacil ούτως ή άλλως, σύμφωνα με το Εθνικό Πανεπιστήμιο.

Γλυκά φρούτα, πικρή αλήθεια

Η παρούσα έρευνα παρουσιάζει το δραματικό κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος της καλλιέργειας τροπικών καρπών, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της βιομηχανίας ανανά στην Κόστα Ρίκα και της βιομηχανίας μπανάνας στον Ισημερινό,.
Γερμανικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, όπως η Aldi, Lidl, Edeka και Rewe είναι υπεύθυνες για τις απαράδεκτες συνθήκες παραγωγής της μπανάνας και του ανανά: Μπορούν – εάν θέλουν- να επωφεληθούν της ισχύος στην αγορά τους και να ασκήσουν ισχυρή πίεση στους παραγωγούς και προμηθευτές. Για παράδειγμα, οι τιμές εισαγωγής ανανά μειώθηκαν κατά περίπου 45% μεταξύ 2002 και 2014, παρά το αυξανόμενο κόστος παραγωγής. Σε αυτό έχει συμβάλλει στο γεγονός ότι οι παραδοσιακές δομές της εκμετάλλευσης των δύο χωρών επιδεινώθηκαν, καθώς οι μισθοί των εργαζομένων στις φυτείες στην Κόστα Ρίκα, αλλά και  στον Ισημερινό δεν αρκούν για την επιβίωση των οικογενειών τους και εξακολουθούν να επικρατούν επισφαλείς συνθήκες εργασίας.

Ενώ οι αλυσίδες σουπερμάρκετ ελέγχουν σχολαστικά την εμφάνιση των εισαγόμενων φρούτων και με το παραμικρό ελάττωμα δεν δέχονται ολόκληρες παρτίδες και τις επιστρέφουν, τα κοινωνικά και οικολογικά κριτήρια διαδραματίζουν πολύ μικρότερο ρόλο γι 'αυτούς. Η έρευνα αποκαλύπτει (πολλές) παραβιάσεις των ανθρωπίνων και εργασιακών δικαιωμάτων στην παραγωγή ανανά και μπανάνας. Μπορείτε να κατεβάσετε τη μελέτη εδώ Studie können Sie hier downloaden.
Ήδη από το 2013 παρατηρείται από ειδικούς όπως από τον  γεωπόνο Esteban Ricardo Acosta Pereira του Πανεπιστημίου της Γης, όχι μόνο στην Κόστα Ρίκα, ότι ο αριθμός των κοινωνικών συγκρούσεων γύρω από την καλλιέργεια και εμπορία ανανά έχει αυξηθεί «Με τις υφιστάμενες μεθόδους καλλιέργειας και την υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων, είναι αναπόφευκτο να υπάρξει ρύπανση των υπογείων υδάτων και των ποταμών. Χρειαζόμαστε ανεξάρτητη παρακολούθηση της χρήσης φυτοφαρμάκων και έλεγχο της επέκτασης των καλλιεργούμενων περιοχών ", εξηγεί ο επιστήμονας. O Peireira θεωρεί ότι η εκτίμηση του κύκλου ζωής της συμβατικής παραγωγής ανανά είναι καταστροφική, παρόλο που οι καρποί που τελικά φθάνουν στα καταστήματα της ΕΕ έχουν υπολείμματα μέχρι και κάτω του ορίου της EE. Οι γυναίκες από το Μιλάνο συμμερίζονται την εκτίμησή του. Αρκετές φορές έχουν απευθύνει έκκληση στους παραγωγούς να καλλιεργήσουν περισσότερο βιολογικό ανανά. Μέχρι στιγμής χωρίς επιτυχία.

Επίσης σε άλλα μέρη του κόσμου: Αρπαγή της γης και η εξάρτηση
Στην Ταϊλάνδη, η καλλιέργεια του ανανά είναι κυρίως στα χέρια των μικρών αγροτών. Πολύ διαφορετική είναι η κατάσταση στην καλλιέργεια ανανά στις Φιλιππίνες που εδώ είναι καθαρά επιχειρήσεις των πολυεθνικών, και ειδικά η εταιρία Del Monte και Dole - που διαχειρίζονται το 85% της καλλιεργήσιμης έκτασης. Η εταιρία συσκευασίας της Καλιφόρνια California Packing Corporation- τώρα η Del Monte Corporation (ΗΠΑ) - άρχισε την καλλιέργεια φυτών στο Mindanao το 1926. Δύο χρόνια αργότερα, η εταιρεία είχε ήδη έκταση μεγαλύτερη από χίλια εκτάρια. Αργότερα, προστέθηκαν μεταποιητικές επιχειρήσεις κονσερβοποιίας. Οι μέθοδοι απόκτησης γης και συνθηκών εργασίας συνλάντησαν κριτική και χαρακτηρίστηκαν ως "πρώιμες αποικιακές συνθήκες». Οι υπεύθυνοι προσλήψεων στέλνονταν από τις αγροτικές επιχειρήσεις στους Barrios (περιοχές σαν τους Δήμους αλλά μεεν μέρει  κοινωνικά περιθωριοποιημένο πληθυσμό) για να πείσουν τους αγρότες και ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων   να "μισθώσουν" τη γη τους στις εταιρείες. Οι πειστικές τακτικές περιλάμβαναν μεγάλα δώρα, αλκοόλ και οδήγηση με ξένα πολυτελή αυτοκίνητα. Όποιος παρ 'όλα αυτά δεν θα μισθώσει μετά από μήνες «φιλία» με αυτούς τους αχυράνθρωπους και μετά από τόσο πολύ «Utang na loob[3]» , απειλείται με εκφοβισμούς. Ένας γαιοκτήμονας ετησίως ελάμβανε 300 έως 500 πέσος ανά  εκτάριο. Για τη μεγάλη εταιρεία ήταν αστείο  το ποσό. Ωστόσο, οι αγρότες δεν είχαν εμπειρία  να διαχειριστούν τόσα χρήματα. Επιπλέον, σχεδόν ποτέ δεν υπογράφηκαν συμβάσεις και μέρος της πληρωμής έπρεπε να επιστραφεί ξανά ως φόρος. Ένας, αν όχι πλούσιος αλλά σχετικά ευχαριστημένος αγροτικός πληθυσμός, μετατράπηκε έτσι σε υποβαθμισμένους εργαζομένους στον τομέα της βιομηχανίας και των φυτειών.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση οδήγησε σε περιορισμούς στην παραγωγή. Το 1941 κάποιες εκτάσεις καλλιέργειας ανανά μετατράπηκαν σε ένα αεροδρόμιο, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από τον στρατηγό McArthur το 1941 για την πτήση του στην Αυστραλία. Μετά τον πόλεμο, η καλλιέργεια, η μεταποίηση και η εμπορία των προϊόντων ανανά συνέχισαν να επεκτείνονται. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τη δεκαετία του 1960, όταν το κόστος εργασίας αυξήθηκε και η έκταση έγινε σπάνια στη Χαβάη, την κύρια πηγή του ανανά. Στη δεκαετία του 1980, ο γίγαντας τροφίμων και τσιγάρων JT Reynolds απέκτησε την Del Monte Corporation, αλλά το 1996 αποχώρησε από την ιδιοκτησία της. Σήμερα υπάρχουν δύο κύριοι μέτοχοι:
(α) Philippine Macondray and Co. Inc., θυγατρική του ομίλου εταιρειών Philippine Lorenzo που δραστηριοποιούνται στον τομέα των γεωργικών προϊόντων (συμπεριλαμβανομένων των μπανανών), και
β) Ιταλία Cirio Del Monte NV.

Και οι δύο εταιρείες με τη σειρά είναι κύριοι μέτοχοι της εταιρείας χαρτοφυλακίου Del Monte Pacific Limited, στη Σιγκαπούρη, ειδικότερα, έχει τα δικαιώματα του εμπορικού σήματος για της Del Monte κονσερβοποιημένα προϊόντα και χυμούς στις Φιλιππίνες.
Ο Del Monte δαπανά αρκετά χρήματα  για  public relatjon Ωστόσο δύσκολα μπορεί να καθορίσει κάποιος, την ιδιοκτησία της γης στις Φιλιππίνες . Σε παλαιότερη βιβλιογραφία, υπάρχουν πληροφορίες από 20.000 έως 25.000 εκτάρια, όπου δεν διευκρινίζεται σε ποιο βαθμό είναι επίσης μισθωμένη γη ή γη των συμβατικών αγροτών. Ίσως το θέμα της ιδιοκτησίας δεν είναι πλέον τόσο σημαντική, επειδή οι πολυεθνικές εταιρείες , όπως Del Monte και  η Dolefil εφαρμόζουν -και στο πλαίσιο μιας ίσως ακόμη πιο ολοκληρωμένης μεταρρύθμιση  γης που έρχεται -  το «Συμβολαιακή καλλιέργεια» που τους την δίνει ακόμη και χωρίς δικαιώματα ιδιοκτησίας σημαντική δύναμη στην παραγωγή και μάρκετινγκ του ανανά.

Τώρα πλέον και η Βραζιλία θα αυξήσει την καλλιέργεια του ανανά
Ο ανανάς είναι το τρίτο μεγαλύτερο  σε καλλιέργεια τροπικό φρούτο στη Βραζιλία. Σαν χυμό, φρέσκο φρούτο, επιδόρπιο, πίτες, ζελέ και ξηρό φρούτο, ο ανανάς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της βραζιλιάνικης κουζίνας. Με την αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης και την αύξηση της αγοραστικής δύναμης των κατώτερων και μεσαίων στρωμάτων αυξάνεται η εσωτερική κατανάλωση ανανά στη Βραζιλία. Μόνο στη μεγάλη χονδρική αγορά φρούτων στη (CEASA) σε Natal / RN εμπορεύονται περίπου 90.000 ανανάδες καθημερινά. Το κράτος του Rio Grande do Norte έχει σημαντική καλλιέργεια και μέγεθος παραγωγής  ανανά  όπως έχουν τα φρούτα από την περιοχή τη συγκεκριμένη αλλά και άριστη ποιότητας και υψηλό brix (γλυκύτητα), λόγω των πολλών ηλιόλουστων ημερών. Κάθε μέρα από εδώ, από τα βορειοανατολικά της χώρας, δεκάδες φορτωμένα φορτηγά ανανά κατευθύνονται στις μεγάλες μητροπολιτικές περιοχές  όλης της  Βραζιλίας με το γνωστό φρούτο  Abacaxi .

Ο ανανάς ανήκει στα είδη των Bromeliaceae. Αναπτύσσεται σε οποιοδήποτε έδαφος που στραγγίζει. Σε μεγάλη υγρασία εδάφους, είναι πολύ ευαίσθητο και επιρρεπές στη σήψη της ρίζας. Το φυτό μπορεί να επιβιώσει μήνες ξηρασίας, αλλά η πρόσθετη άρδευση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την απόδοση του. Υπό την άρδευση, ο κύκλος φύτευσης διαρκεί από 16 έως 18 μήνες από τη φύτευση μέχρι τη συγκομιδή. Χωρίς άρδευση αντίστοιχα περισσότερο. Ανανάς προτιμάται να καλλιεργείται κοντά στη θάλασσα, γιατί εκεί οι θερμοκρασίες ημέρας και νύχτας είναι πιο ισορροπημένες. Οι ψυχρότερες θερμοκρασίες τη νύχτα κάτω των 20 ° C προκαλούν πρόωρη ανθοφορία, η οποία βλάπτει την παραγωγή στο φυτό. Το Rio Grande do Norte προσφέρει την ιδανική τοποθεσία για την ανάπτυξη ανανά.

---

[1] ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟ.ΘΕ.Κ.Α. ΤΟΜΕΑΣ ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ. ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΑ ΤΩΝ ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΩΝ ΣΤΑ ΕΔΑΦΗ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ του ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ, ΚΑΛΑΜΑΤΑ ,2011ΣΤΕΓ(ΘΕΚΑ)
[2] «Utang na loob» is a Filipino cultural trait which, when translated literally, means "a debt of one's inner self (loob)."[1] It is also often translated as a "debt of gratitude http://globalnation.inquirer.net/144845/a-filipino-american-recovers-his-kapwa.