Καταλονία:Η βία θα τα κρίνει όλα, Διάβασμα σε 2'

Η βία θα τα κρίνει όλα

Καταλονία. Το ισπανικό κράτος αντιδρα ιδιαίτερα αυστηρά και κατασταλτικά  σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής  στις διαμαρτυρίες. Αλλά και η αντίσταση των πολιτών στην προσέγγιση αυτή του κράτους γίνεται όλο και πιο ριζοσπαστική

Conrad Lluis Martell

18 Οκτωβρίου 2019, η πέμπτη ημέρα της διαμαρτυρίας κατά της απόφασης του ισπανικού ανώτατου δικαστηρίου: Ένας αστυνομικός χτυπά έναν διαδηλωτή Φωτογραφία: Paco Freire / Εικόνες SOPA / LightRocket / Getty Images1

Εάν η Καταλονία και η Ισπανία είναι σύμφωνες αυτή τη στιγμή, τότε μόνο για ένα, ότι αμφισβητούνται και αμφιβάλλουν. Συλλαμβάνουν τους αποσχιστές και τους αντιπάλους τους, τους μεσολαβητές ούτως ή άλλως. Όλοι τους είναι δέσμιοι  μιας δυναμικής που πυροδοτείται από όλους, κανείς όμως δεν την κατευθύνει. Φυσικά, η τελευταία αιτία για τις αναταραχές στην Καταλονία είναι προφανής. Ήταν η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου στις 14 Οκτωβρίου ενάντια στους πολιτικούς απόσχισης που συνελήφθησαν για το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου 2017 και την επακόλουθη "συμβολική" δήλωση ανεξαρτησίας. Σε αντίθεση με την απαιτούμενη δίωξη από τον εισαγγελέα, δεν καταδικάστηκαν για έσχατη προδοσία (rebelión), αλλά λόγω εξέγερσης (sedición) και στην περίπτωση των υπαλλήλων για υπεξαίρεση δημόσιων πόρων. Οι ποινές φυλάκισης ηταν πολύ υψηλές, μερικές φορές περισσότερο από μια δεκαετία.

Το κράτος δικαίου, με τη μορφή της ανώτατης ποινικής του αρχής, θέλει να πιστεύει ότι έχει εκδώσει την ετυμηγορία του, η οποία όμως  προκαλεί εξαιρετικά αντιφατικές ερμηνείες. Με ελαφρότητα αναταποκρίθηκε , η προσωρινή σοσιαλιστική κυβέρνηση της Μαδρίτης Pedro Sánchez όπως και τα κοινωνικά-φιλελεύθερα μέσα ενημέρωσης, με επικεφαλής το φύλλο El País. Το περιεχόμενο της δήλωσης: Οι τιμωρίες εναντίον των πολιτικών απόσχισης είναι σκληρές, αλλά όχι τόσο σκληρές ώστε οι τάφροι μεταξύ Καταλονίας και Ισπανίας να μείνουν αγεφύρωτες. Η αναξερτησία τσακίζεται πάνω στο σκληρό τοίχο της δικαστικής εξουσίας, αλλά οι κρατούμενοι μπορεί σύντομα να λάβουν ελάφρυνση ποινής. Ενάντια σε μια τέτοια προοπτική εξαγριώνονται οι δεξιοί της Ισπανίας. 

Είναι απογοητευμένοι, ομολόγησε ο συντηρητικός Cayetana Álvarez de Toledo μετά την ετυμηγορία. Μια στάση που μοιράζεται όχι μόνο με τα δεξιά γεράκια, αλλά και με σημαντικά τμήματα του πληθυσμού που θα επιθυμούσαν περισσότερη τιμωρία. Είναι ακριβώς αυτή η ανελέητη εκδίκηση εναντίον μιας πράξης δημοκρατικής αυτοδιάθεσης που βλέπουν οι Independentistas στην καταδικαστική απόφαση της Μαδρίτης. Ότι το πεδίο εφαρμογής του Δικαστηρίου ρυθμίζεται από ένα ποινικό κώδικα του 1995 που απεκατέστησε  τα καταλανικά κόμματα, ενώ οι Συντηρητικοί απείχαν τότε, καθώς  σήμερα ισχύει πλέον το κακό ή το καλό, δεν  αξίζει να αναφερθεί. Μια μετα-φρανκική δικαιοσύνη που αντιπροσωπεύει ένα αυταρχικό κράτος θέλει να μας σιωπά! – φωνάζουν οι δυνάμεις ανεξαρτησίας.

Η σύγκρουση εδώ και τώρα!

Ως αποτέλεσμα του όλου, ανταποκρίνονται οι πολίτες με μαζική κινητοποίηση όπου συγκεντρώθηκαν περισσότερα από μισό εκατομμύριο άτομα στη Βαρκελώνη το Σαββατοκύριακο, ως συνήθως, γαλήνια και ειρηνικά. Όμως μετα την ετυμηγορία οι μ΄ρες αλλά προπάντων οι νύχτες  παρέμειναν  όχι και τόσο ειρηνικές διαμαρτυρίες, και ήρθε για πρώτη φορά η βια. Πολλές χιλιάδες διαδηλωτές διαδήλωσαν στην καταλανική πρωτεύουσα και μερικοί έως πολλοί συγκρούστηκαν με τις κατασταλτικές δυνάμεις. Επίσης για πρώτη φορά από την ψηφοφορία ανεξαρτησίας του 2017 κατασκευάστηκαν οδοφράγματα, οπότε και η άλλη πλευρά απάντησε με δακρυγόνα και καουτσούκ. 
Επιπλέον, το αεροδρόμιο μπλοκαρίστηκε με το σύνθημα: "Το κάνουμε Χονγκ Κονγκ", με αυτό το τρόπο μια  "πραγματική" διαμαρτυρία, η οποία  περιέλαβε και μια ευαίσθητη υποδομή της δημόσιας σφαίρας.

Τα γεγονότα σηματοδοτούν ένα σημείο καμπής. Αποκαλύπτουν το δίλημμα του κινήματος ανεξαρτησίας. Οι παλιοί ηγέτες τους βρίσκονται υπό κράτηση ή - όπως ο Κάρλες Πούιντμοντον - σε εξορία, οι καινούργιοι δεν γνωρίζουν τι να κάνουν. Για παράδειγμα, ο σημερινός Πρωθυπουργός της Καταλονίας, Quim Torra, καλεί για πολιτική ανυπακοή στη "Μαδρίτη", αλλά η ανυπακοή του περιορίζεται μόνο σε μια ήρεμη  και αναξιόπιστη ρητορική. Όταν ο Torra ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα ήθελε να επαναλάβει το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία αυτής της νομοθετικής περιόδου, αυτό εξέπληξε ακόμη και το γραφείο του. Γρήγορα θάφτηκε η ιδέα. 

Ακόμα και εκείνοι που είναι για το διάλογο με τη Μαδρίτη τα έχουν βρεί δυσκολα. Μέρη του κινήματος της ανεξαρτησίας δεν θέλουν να διαπραγματευτούν, αλλά θέλουν τη συγκρουση- εδώ και τώρα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Gabriel Rufián, ένας πολιτικός ανεξαρτησίας που υπερασπίζεται με πάθος τα συμφέροντα της Καταλονίας στο ισπανικό κοινοβούλιο και πρόσφατα μετρίασε τις προσδοκίες του όσο αφορα την ανεξαρτησία, εκδιώκεται από μια διαδήλωση στη Βαρκελώνη με το σύνθημα: «Προδότες! Δε μας εκπροσωπείτε! Πηγαίνετε στη Μαδρίτη! "
 

Οι νέοι είναι ανυπόμονοι

Αυτό αφορά όχι μόνο τη συντηρητική θέση του Rufiáns για προσοχή στις διαδηλώσεις, αλλά κυρίως για το γεγονός ότι αυτός ο πολιτικός - και πολλοί του δικού του στρατοπέδου - καταδικάζει κάθε είδους βία και ζητά ειρηνικές διαμαρτυρίες. Όλο αυτό είναι  απλώς ένα σύμπτωμα μιας εσωτερικής ρήξης που διαπερνά το κίνημα της απόσχισης. 

Από τη μια πλευρά, η πλειοψηφία που συνεχίζει να επικεντρώνεται στη μη βίαιη αντίσταση, από την άλλη μια μειονότητα που εχει μπουχτίσει το τη λεγόμενη οικογενειακό συμπεριφορά  και επιμένει: Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό για πάντα, δεν θα πετύχει απολύτως τίποτα. Πολλοί από αυτούς είναι νέοι, ηλικίας μεταξύ 20 και 30 ετών, οι οποίοι μεγάλωσαν με την υπόσχεση, την ποτέ απολύτως ειλικρινή, μιας ταχείας ανεξαρτησίας που θα υποστήριζε η Ισπανία και θα καλωσόριζε η ΕΕ. Τώρα αυτή η αγωνιστική βάση του κινήματος σκέφτεται, ότι μπορεί να πιέσει και να προωθήσει από κάτω ό,τι απέτυχε «από πάνω» - και αν χρειαστεί ακόμα και με βία.  

Η αντίδραση των συντηρητικών και της ακροδεξιάς στη πολιτική  αναταραχή στη Καταλονία δεν είναι λιγότερο βίαιη. Ζητήθηκε η άμεση παρέμβαση, να αρθεί η αυτονομία της περιοχής ξανά, μερικοί ακόμη ζήτησαν και τη κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Πέραν όλων αυτών, ελπίζουν, ότι το πολιτικό κέρδος θα είναι κατηγορηματικό χωρίς συμβιβασμό στις νέες εκλογές της 10ης Νοεμβρίου. Οι δεξιότεροι λαϊκιστές του κόμματος Vox βιώνουν σύμφωνα με έρευνες υψηλά ποσοστά. 

Κανονικά, η έκκληση για παρέμβαση στην Καταλονία δεν είναι λιγότερο βίαιη από τη συμπεριφορά των «αποσχιστών του χάους» - όπως τους ονομάζουν- που φέρονται ότι έβαλαν παντού φωτιά. Οι δεξιοί πιστεύουν, ότι αυτή τη φορά, μόνο με τη βία του κράτους, θα μπορέσουν να  κυριαρχήσουν επι του καταλανικού προβλήματος - βία σαν τελευταία εναλλακτική για το πρόβλημα. Αυτό απαιτεί απόλυτη αφοσίωση και κατά συνέπεια αποκλείει αμφιβολίες και αμφισβητίες. Η βία πρέπει να κρίνει ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί με άλλα μέσα.

Ενδοοικογενειακή βία: Οι άνδρες δεν κλαίνε…

Οι άνδρες δεν κλαίνε

Βία Όποιος χτυπιέται και ταπεινώνεται από την σύντροφο του σπάνια βρίσκει βοήθεια

Melanie Schröder                                                                                                                                                                                            Διάβασμα σε 3 ‘

Μαλακοκαύλη, του φωνάζει. Στη συνέχεια τον κλωτσάει στο καλάμι. Μερικές φορές, όταν ο … και η …μαλώνουν, ο θυμός της … δεν γνωρίζει πλέον όρια. Στη συνέχεια δεν έχει υπό έλεγχο ούτε τις γροθιές της αλλά ούτε και τα πόδια της. Γρατσουνάει, κλωτσάει, και βρυχάται σαν ζώο. Ο … το ξέρει, αλλά είναι πολύ αδύναμος για να την αντιμετωπίσει. Το τέλος? Μώλωπες και πολλές φορές και σοβαρούς τραυματισμούς.

Αυτό το ζευγάρι, τα ονόματα των οποίων έχουμε αλλάξει, δεν είναι το μόνο που εμπλέκεται σε βία συντρόφων. Σύμφωνα με μια μελέτη του Υπουργείου Οικογενειακών Υποθέσεων, κάθε τέταρτη γυναίκα στη Γερμανία αντιμετωπίζει σωματική και ψυχολογική βία τουλάχιστον μία φορά στη ζωή της. Οι εκτιμήσεις μιλούν για περίπου το 20% των ανδρών θύματα. Οι αντιπροσωπευτικές στατιστικές για την ενδοοικογενειακή βία κατά των ανδρών είναι σπάνιες όπως μπορούμε να καταλάβουμε. Φαντάζομαι και εδώ στην Ελλάδα τα ίδια θα είναι, όσο αφορά τουλάχιστον τη στατιστική.

Η ντροπή μεταξύ των ανδρών που βιώνουν βία, για να μιλήσουμε γι 'αυτό, είναι μεγάλη. Εάν πάρουν οι άντρες με βιώματα βίας το θάρρος να ασχοληθούν ανοιχτά με τις εμπειρίες τους, ακόμη και οι φίλοι τους και η οικογένειά τους αντιδρούν τελείως παράδοξα και χωρίς κατανόηση: Τι, αφήνεις τον εαυτό σου και σε δέρνει η γυναίκα σου? Δεν μπορώ να το πιστέψω αυτό.

Η βοήθεια για τα αρσενικά θύματα της ενδοοικογενειακής βίας είναι σπάνια. Ενώ υπάρχουν περίπου 400 γυναικεία καταφύγια σε εθνικό επίπεδο και συμβουλευτικά κέντρα για γυναίκες σε όλες τις μεγάλες περιοχές, οι άνδρες βρίσκουν καταφύγιο σε τρία καταφύγια μόνο.

Οι φίλοι μένουν άφωνοι

"Η βία εναντίον ανδρών τι περισσότερες φορές γελοιοποιείται", λέει ο Rolf Weinert της οικιακής βοήθειας των ανδρών στην Κάτω Σαξονία Oldenburg. Ο Weinert όχι μόνο ξέρει πόσο δύσκολα οι άνδρες βρίσκουν βοήθεια και στήριξη. Ξέρει επίσης πως αισθάνεται κάποιος με μια τέτοια βία. Τη βίωνε πριν λίγα χρόνια. Και άντεξε όλα αυτά τα χρόνια μέχρι που μπούκωσε και δεν άντεχε άλλο αυτές τις διαμάχες και τις κακοποιήσεις από την σύντροφό του και έφυγε από το σπίτι.

Ο Weinert εξεπλάγη από τις αντιδράσεις στο κοντινό του περιβάλλον. Μερικοί από τους φίλους του έμειναν με ανοιχτό το στόμα όταν άκουσαν για βία στον κύκλο των γνωστών - και όμως παρέμεινα παρ’ όλα αυτά σιωπηλοί. Αυτό που συμβαίνει και με τις γυναίκες. Λίγοι στάθηκαν δίπλα του. Όταν τελικά αποφάσισε να πάει στην αστυνομία, οι περισσότεροι είπαν: Την σύζυγό μας δεν την κατηγορούμε και δεν την καταγγέλλουμε ποτέ. Μια συγγενής τον ρώτησε, λέει, γιατί «δεν της έδωσες μια δυνατή για να ηρεμήσει».

Τον χωρισμό από την σύντροφό του ακολούθησε μια μάχη με τις αρχές, τα δικαστήρια, την αστυνομία, μαζί με όλα αυτά ήταν και ένας αγώνας για το παιδί τους. Συνάντησε λίγη κατανόηση και όλη η διαδικασία ενάντια της ενδοοικογενειακής βία από τη και κατά της συζύγου του σταμάτησε. 

Ο Weinert λέει: "Το οικογενειακό δικαστήριο και το γραφείο των νέων είχαν παρατηρήσει τη βία, αλλά το αγνόησαν." Η κατοικία του κοινού παιδιού παραχωρήθηκε στη μητέρα. Μια εμπειρογνώμονας είχε σημειώσει ότι υπήρξε βία από τη πλευρά της συντρόφου , αλλά ο Weinert δεν ήθελε να αναγνωρίσει το δικό του μερίδιο ευθύνης.

Ο Weinert έφυγε από το κοινό διαμέρισμα, μόνος του, χωρίς τη βοήθεια μιας 'οργάνωσης για άντρες που εχουν πληγεί από βία'. Δεν υπήρξε κανένας άλλος τρόπος, όπως αυτό το σημείο επικοινωνίας και επαφής για περιπτώσεις όπως αυτόν που υπάρχει τώρα στο Oldenburg, όπου ζει ακόμα. Αυτό δεν μπορεί να παραμείνει έτσι, είπε ο ίδιος. Έτσι αποφάσισε να ξεκινήσει ένα σύλλογο. Μαζί με τον Walter Dinninghoff και τον Wolfgang Rosenthal ίδρυσαν το 2002 την στήριξη διαμονής για άνδρες που κακοποιούνται στο Oldenburg.

Έκτοτε, περισσότεροι από 80 άντρες όλων των ηλικιών έχουν επισκεφτεί εκεί το ίδρυμα, με μέση ηλικία περίπου 40 ετών. Στο καταφύγιο, μπορούν να μείνουν δύο άνδρες μέχρι και τρεις μήνες, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών τους. Ακριβώς όπως σε ένα γυναικείο καταφύγιο, οι άνδρες πρέπει να οργανώσουν την καθημερινή τους ζωή και εδώ: πλύσιμο, μαγείρεμα, ξεσκόνισμα. Τα σπίτια των γυναικών και των ανδρών δεν είναι ξενοδοχεία.

Για τη στέγαση πρέπει να πληρώσουν ένα ενοίκιο, στο Oldenburg σήμερα 90 ευρώ ανά εβδομάδα. Αν υπάρχουν δύο άνδρες, μπορούν να μοιράζονται το ενοίκιο, οπότε όλοι πληρώνουν μόνο 45 ευρώ.

Στο σπίτι αυτό του Oldenburg, τα θύματα βίας μπορούν να πάνε, προτού φτάσουν σε χειροδικίες μεταξύ τους. Ο Rolf Weinert το ονομάζει αυτό "προληπτική" προσέγγιση. Πάνω απ 'όλα, μπορούν οι πατέρες να τις χρησιμοποιούν μαζί με τα παιδιά τους και θα μετακομίζουν προσωρινά. Ο Dinninghoff λέει: «Πιστεύουμε ότι οι πατέρες, προς το συμφέρον των παιδιών τους και με έντονο αίσθημα ευθύνης για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, επιλέγουν να συνεχίσουν την οικογένεια με τη συνήθη μορφή τους».

Το διαμέρισμα του Oldenburg είναι σχεδόν πάντα κατειλημμένο. "Υποθέτουμε ότι θα μπορούσαμε να λειτουργήσουμε ένα ή δύο επιπλέον διαμερίσματα στο Oldenburg με παρόμοιο φόρτο εργασίας", λέει ο Dinninghoff. Παρ 'όλα αυτά, δεν γνωρίζουν πώς θα συνεχίζει να λειτουργεί ο σύλλογος καθώς η διοίκηση της πόλης δεν τον στηρίζει πλέον από το 201. Το κέντρο παροχής συμβουλών των ανδρών έπρεπε να είχε κλείσει το 2016, γιατί δεν υπήρχαν χρήματα. Ο Dinninghoff υποψιάζεται ότι πίσω από αυτό υπάρχει ένας "παρεξηγημένος φεμινισμός" των αρχών, μια προσφορά βοήθειας για τους άνδρες να παρερμηνεύεται μια βοήθεια κατά των γυναικών.

Ότι το πιο φυσικά ανώτερο άτομο γίνεται θύμα της βίαιας συντρόφου του, φαίνεται δύσκολο να φανταστεί κανείς. Αν και το ξεπερασμένο, αλλά ακόμα διαδεδομένο αρσενικό στερεότυπο υπαγορεύει, ότι ένας άνδρας δεν επιτρέπεται και δεν μπορεί να είναι θύμα . Η αντοχή και η κυριαρχία θεωρούνται παραδοσιακά αρσενικά χαρακτηριστικά.

Ένα παραδοσιακό πολιτιστικό κατασκεύασμα που διαμορφώνει τα αγόρια ήδη από την παιδική ηλικία: δεν πρέπει να κλαίνε και να μην δείχνουν αδυναμία. Αργότερα, ως έφηβοι, έχουν του είναι δύσκολο να εκφράζουν ανοιχτά τα συναισθήματά τους και έτσι να αντέχουν στο πόνο και την ψυχική πίεση. Στις περισσότερες καθημερινές καταστάσεις, για παράδειγμα στον επαγγελματικό τομέα, αυτές οι ιδιότητες θεωρούνται προνομιακές.

Εντωμεταξύ είναι πλέον σαφές ότι τα στερεότυπα φύλου αυτού του είδους είναι ιδιαίτερα επιβλαβή για τους ίδιους τους άνδρες - και πολλοί νεότεροι γονείς εκπαιδεύουν τα παιδιά τους με διαφορετικό τρόπο. Τα αγόρια μπορούν να κλάψουν, να παίζουν με κούκλες και να φορούν ροζ καλσόν και φυσικά τα κορίτσια να παίζουν με το μικρό γερανό.

 

Τοξικός κύκλος

Είναι πλέον σαφές ότι οι άνδρες που έχουν εκπαιδευτεί ως παιδιά και νέοι σε "αληθινούς αρσενικούς τύπους", που σαν παιδιά μερικές φορές έπρεπε να χρησιμοποιήσουν τις γροθιές τους, μπορούν να γίνουν βίαιοι και ως ενήλικες. Ή, αντιστρόφως, παραμένουν σε βίαιες σχέσεις επειδή τη βία την έχουν μάθει σαν στρατηγική για τη λύση των προβλημάτων τους. 

Δεν τολμούν να αναζητήσουν βοήθεια. Επιπλέον, εάν βρεθούν και σε ένα περιβάλλον που παίζονται οι ίδιοι ρόλοι όπως αυτό που είχε μάθει, φαίνεται σχεδόν αδύνατο να μπορέσει να ξεφύγουν από τον τοξικό κύκλο της βίας.

Αποτελεί καθήκον για την κοινωνία στο σύνολό της να σπάσει αυτόν τον κύκλο: οι άνδρες δεν πρέπει να φοβούνται να μιλάνε για την εμπειρία τους από τη βία · οι γυναίκες πρέπει να το αναγνωρίζουν αυτό. Πρέπει να δημιουργηθούν ιδρύματα ενίσχυσης και πρέπει να χρηματοδοτούνται από την πολιτεία. Τελευταίο αλλά όχι ασήμαντο, πρέπει να υπάρχει και μια κοινωνική πολιτική, αναφορικά με την ενδοοικογενειακή βία κατά των ανδρών